به گزارش گروه فرهنگی مشرق به نقل از مهر، تندروترین منتقدان و مخالفان تیم مدیریت جواد شمقدری هم در ماههای نخست حضور این تیم در معاونت سینمایی، بر این واقعیت اذعان داشتند که مدیران تازهنفس سینمای ایران به نسبت پیشینیان، نسبتی روشن با "شفافیت" و "پاسخگویی" دارند و اگر ابهام و ایرادی در قبال عملکردشان طرح شود خود را موظف به پاسخگویی میدانند.
به ویژه که حضور علیرضا سجادپور در مقام مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی، بهعنوان رسانهایترین عضو این گروه سبب شده بود کمتر رسانهای در جوابخواهی پیرامون شرایط سینمای ایران، به در بسته بخورد.
انتشار دفترچه سیاستهای سینمایی نیز از ابتکارات همین تیم مدیریتی بود که فارغ از تأیید و یا رد محتوای آن، گامی جدی در مسیر اعلام برنامه و نیز فراهمآوردن بستری برای تعیین متر و معیار سنجش عملکرد این تیم در آینده بود.
این رویکرد حتی در گیرودار برگزاری جشنوارههای فیلم فجر نیز از یاد نرفت و بهرغم انتقادات جدی به کیفیت انتخاب و ممیزی برخی آثار کماکان مسئولان سینمایی ابایی از پاسخگویی نداشتند و حتی در اوج برگزاری جشنواره به مناظره با سینماگران معترض میایستادند.
بحث داغ علیرضا سجادپور با عبدالرضا کاهانی کارگردان فیلم "هیچ" و علی روئینتن کارگردان فیلم "زمهریر" بر سر کیفیت نظارت و ممیزی فیلمها در حاشیه جشنواره بیستوهشتم فیلم فجر یکی از همین نمونههاست که نه فقط در آن مقطع که همین امروز هم متن کامل آن یکی از بهترین منابع برای اطلاع از کیفیت اعمال نظارت در سینمای ایران محسوب میشود.
رویکرد اصلی مدیران سینمایی تا پیش از جشنواره سیام فیلم فجر برهمین منوال ادامه داشت اما با تبدیل معاونت سینمایی به سازمان سینمایی همه چیز تغییر کرد؛ تا 7 ماه پس از افتتاح رسمی سازمان و ابلاغ حکم معاونت برای علیرضا سجادپور، جلیل عرفانمنش و سعید رجبیفروتن که عملاً همه چیز در ابهام بود و مرجع هیچ مسئولیتی مشخص نبود. پس از آن نیز بهدلیل تغییر در شرح وظایف همین مدیران، ابهامات کموبیش تا همین امروز ادامه داشته است.
از ما سئوال نکنید؛ در شأن شما نیست!
اما نکته جالب توجه نه این ابهامات، که ادبیات جدید مدیران سینمایی است. مهدی عظیمی میرآبادی سرپرست اداره کل نظارت و ارزشیابی سینمای حرفهای که اخیراً بهعنوان مدیر این اداره مواضعش منتشر میشود بهرغم گفتوگوهای مشروح در نخستین روزهای قبول مسئولیت و موضعگیری چندباره و پیدرپی درباره موضوعات مختلف، با جدی شدن ابهامات در حوزه کاریاش صراحتاً اعلام میکند "قصد سکوت" در برابر ابهامات را دارد و از آن هم فراتر رفته و اساسا پیگیری اخبار مرتبط با "مجوز تولیدات سینمایی" را در شأن رسانهها نمیداند!
سجادپور از مدیران پاسخگو در دوران معاونت سینمایی
علیرضا سجادپور هم که در دوران معاونت سینمایی پرچمدار ارتباط با رسانهها بود در پست سازمانی خود بهعنوان معاون امور فعالیتهای سینمایی و سمعی و بصری اندکی تغییر لحن داد.
جالب اینکه گویی دامنه ابهام درباره شرح وظایف مدیران سینمایی، او را نیز سردرگم کرده که گاه پیگیری مجوزهای سینمایی را به معاون امور آثار سینمایی و سمعی و بصری عودت میدهد و گاه به سرپرست اداره کل نظارت و ارزشیابی سینمای حرفهای. در مواردی همچون "آینه شمعدون" هم خود وارد میدان میشود و اقدام به ارائه توضیح درباره کیفیت صدور پروانه ساخت برای این فیلم توقیفی میکند.
جالب اینکه جلیل عرفانمنش در مقام معاون امور آثار سینمایی و سمعی و بصری نیز اگرچه از تماس یک خبرنگار بابت اطلاع از سرانجام همان پروژه توقیف شده برمیآشوبد و میگوید: "این موضوعات در حیطه وظایف بنده نیست و دیگر در این موارد با بنده تماس نگیرید!" ساعتی بعد در پاسخ به خبرنگار دیگری به تشریح دلایل توقیف همان فیلم میپردازد!
همزمان سخنگوی شورای صنفی اکران هم در پاسخ به خبرنگار مهر درباره شرایط اکران سینماها پس از پایان ایام عزاداری صراحتاً اعلام میکند: "در این زمینه هیچ پاسخ روشنی ندارم."
جالبتر از این موارد رویکرد مدیر تازه شبکه نمایش خانگی است. محمدرضا فرجی که مدیر اداره امور سینماهای وزارت ارشاد را هم برعهده دارد و همزمان مدیریت بر شبکه نمایش خانگی نیز به عهده او سپرده شده، تا همین امروز و پس از یک ماه از تکیه بر این مسند پاسخگوی هیچ رسانهای نبوده و مرجع پیگیری رسانهها در این حوزه کماکان رجبیفروتن بهعنوان مدیر سابق این دفتر است!
مشخص نبودن شرح وظایف و حیطه اختیارات مدیران سینمایی تا جایی پیشرفتهاست که روزگذشته اتحادیه شرکتهای ویدئو رسانه در بیانیهای رسمی هشدار داد: "تعدد بخشهای تصمیمگیری در خصوص شبکه سینمای خانگی، ناهماهنگی بین بخشهای مذکور، جدالها و درگیریهای مدیریتی درونی و ضعف مدیریت و نظارت نامطلوب در بدنه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، زمینه لازم را برای نابودی کامل شبکه سینمای خانگی ایران فراهم ساخته است."
از "شفافیت" تا ابهامآفرینی
اوضاع جالبی است؛ مدیرانی که در آغاز سکانداری سینمای ایران شعارشان "شفافیت" و "پاسخگویی" بود امروز عملکردشان "ابهاماتی" را سبب شدهاست که خود نیز صلاح را در "عدم پاسخگویی" میبینند!
در این میان بیانصافی است اگر به پاسخگویی و ارتباط مستمر سعید رجبیفروتن با رسانههای اشاره نکنیم که کمکم تبدیل به تنها چهره پاسخگو در میان مدیران سینمایی شدهاست. اتفاقی که هرچند تا حدودی طبیعت سخنگویی سازمان سینمایی است اما نمیتوان منش و تعهد فردی این مدیر را در آن بیتأثیر دانست.
در فیلم سینمایی "دوئل" ساخته احمدرضا درویش کاراکتر "بلبل جهانآرا" با بازی پرویز پرستویی دیالوگی ماندگار داشت. او در پاسخ به فردی که وارد استانداری میشود و فریاد میزند: "اینجا مقام مسئول کیه!" پاسخ میدهد: "اینجا مقام نداره، مسئولش منم!"
حال حکایت سینمای ایران است. سینمایی که گویی در ساختار جدیدش نه فقط خبری از "مسئول" نیست که "مقام مسئول" هم ندارد؛ این سینما فقط "مقام" دارد.
در روزهایی که ابهامات بسیاری در جغرافیای سینمای ایران مشهود است و هنوز ساختار سازمان سینمایی بهطور کامل برای رسانهها و اهالی سینمای تشریح نشدهاست، ابهام در شرح وظایف مدیران سینمایی و نیز اتخاذ سیاست سکوت از سوی برخی از آنها قابل تأمل است.