سرویس سیاست مشرق- با پایان تعطیلات کریسمس، مذاکرات وین با دیدار علی باقری رئیس هیئت مذاکرهکننده کشورمان با مسئول هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام و روسای هیئتهای مذاکرهکننده سه کشور اروپایی عضو برجام در هتل کوبورگ از سر گرفته شد. موضوع «لغو تحریمها»، «تضمین عدم خروج دوباره آمریکا از برجام» و نیز «راستی آزمایی» لغو تحریمها و اقدامات هستهای که متقابلاً در برابر لغو تحریمها ایران باید آنها را انجام دهد، درروند بررسیهای کارشناسی و سیاسی در چارچوب دیدارهای دوجانبه و چندجانبه در این دور از مذاکرات موردبحث است.
سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه روز دوشنبه درباره پیشرفتهای بهدستآمده در وین گفت: ما در هر چهار حوزه در وین پیشرفتهایی داشتیم. البته در حوزههایی که مربوط به اجرای تعهدات طرفهای مقابل است، پیشرفتها کمتر بوده ازاینرو باید بگویم که امروز توپ در زمین غربیها و آمریکا است که باید نشان دهند آمدهاند به یک تفاهم در کمترین زمان ممکن برسند یا خیر. ایران مثل روز اول که با تمام توان به وین رفت در پی رسیدن به توافق است. دوستان در وین بدانند بیشتر از برجام نمیتوانند تعهد هستهای از ما بخواهند و کمتر از برجام هم نمیتوانند تعهد بپذیرند، اگر بر همین منوال پیش رویم، معتقدم خیلی زود میتوانیم به توافق خوب در وین برسیم.
منبع اروپایی: مذاکرات بر نحوه رفع تحریم و راست آزمایی تمرکز دارد
یک منبع اروپایی که خواست نامش فاش نشود اظهار داشت که مذاکرات طی دو دور اخیر در فضای خوبی پیگیری شد، رویکرد تمام هیئتها جدی بود و همه با یکدیگر تعامل داشتند. این منبع مطلع افزود که مذاکرهکنندگان گفتوگوهای سازندهای را در حوزه تحریم و مسائل هستهای داشتند و با جدیت در تلاش هستند تا اختلافنظرها و بهاصطلاح پرانتزها را کاهش دهند. در وین بین اروپاییها و آمریکا در حوزه بررسی تحریمها و مسائل هستهای تقسیمکار صورت گرفته است.
به گفته این منبع آگاه مذاکرات هفته گذشته روی مسئله رفع تحریمها در دو حوزه راستی آزمایی و تضمین متمرکز بود. وی بابیان اینکه گفتوگوها در مسیر درستی حرکت میکند تصریح کرد که سرعت گفتوگوها برای رسیدن به نتیجه باید افزایش یابد. وی در این رابطه افزود که انتظار قریب بهاتفاق مذاکرهکنندگان این است که گفتوگوها ظرف چند هفته آینده به نتیجه برسد.
این منبع آگاه عنوان کرد که هیئتها اکنون سرگرم کار روی جزئیات و پاسخ به این سؤال هستند که چه کسی، چهکاری را چگونه و چه زمانی انجام دهد. وی این سؤالات را فنی و پیچیده توصیف اما تصریح کرد که فاصله زیادی تا رسیدن به توافق در این زمینه وجود ندارد.
این منبع اروپایی در بخش دیگری اظهار داشت که تمام طرفها روی راستی آزمایی رفع تحریمها و مسائل هستهای تأکیددارند. به گفته او آژانس بینالمللی انرژی اتمی مسئول راستی آزمایی اجرای تعهدات هستهای ایران است اما راستی آزمایی رفع تحریمها دشوار است چون بعد از تصمیم آمریکا برای رفع تحریمها باید اقداماتی صورت گیرد که اثربخشی آن اندازهگیری شود. وی با اشاره به تأکید ایران در خصوص رفع مؤثر تحریمها اظهار داشت که اینیک انتظار طبیعی و نکته مهم این است که همه طرفها روی مبانی توافق دارند.
در روزهای اخیر گمانهزنیها درباره دستیابی به توافق نهایی تا فوریه ۲۰۲۲ بالاگرفته است. برخی طرفها از این تاریخ بهعنوان ضربالاجل مذاکرات و طرفهایی مانند روسیه بهعنوان ارزیابی واقعی یاد میکنند. علی باقری کنی مذاکرهکننده ارشد ایران میگوید: هرچقدر طرف مقابل ما آمادگی جدیتری برای لغو تحریمها داشته باشد و اراده جدیتری برای پذیرش سازوکارهای مدنظر جمهوری اسلامی ایران در لغو تحریمها داشته باشد بهویژه در دو موضوع راستی آزمایی و تضمین در مدتزمان کوتاهتری میتوانیم به توافق دست پیدا کنیم.
اختلاف درون اردوگاه غرب در مذاکرات وین
هم زمان با پیشرفت مذاکرات، وبسایت هفتهنامه اسپکتِیتور در گزارشی، موضوع مذاکرات وین را یکی از ناکامیهای غرب در عرصه سیاسی خارجی در سال ۲۰۲۱ دانست و نوشت: یکی از ناکامیهای بزرگ غرب در سال ۲۰۲۱ در مذاکرات هستهای با ایران رقم خورد و باوجوداینکه سال ۲۰۲۱ به پایان رسیده، اما این مذاکرات هنوز به نتیجه نرسیده است. در بخشی از این گزارش آمده است: حرفهای شماری از منابع دیپلماتیک در گروههای مختلف طی هفتههای اخیر نشان میدهد که تنشها و اختلافات میان مذاکرهکنندگان غربی وجود دارد که بر روند مذاکرات تأثیر منفی گذاشته است.
این هفتهنامه انگلیسی در ادامه ضمن اشاره به ترکیب تیم مذاکرهکننده آمریکا تصریح کرد: جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی بایدن، صدای معقولتری در اردوگاه آمریکاییها است. اما او همواره توسط رابرت مالی دور زدهشده است، کسی که توانسته است آنچه را که مدنظر خودش است در مورد مذاکرات به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه گزارش دهد. درنتیجه، ابعاد واقعی افتضاح از کاخ سفید پنهان مانده است. پیشازاین رابرت مالی در جمع برخی دیپلماتهای اروپایی گفته است که اگر در وین نتیجه لازم را نگیرد از کار برکنار خواهد شد.
واکنش امیر عبداللهیان به وزیر خارجه رژیم صهیونیستی
همزمان با ادامه مذاکرات وین، یائیر لاپید وزیر خارجه رژیم صهیونیستی به یاوهگویی درباره مذاکرات مذکور پرداخت. لاپید دراینباره مدعی شد که مذاکرات وین منتج به نتایجی خوب برای این رژیم نخواهد شد اما تلآویو سعی دارد تا حد ممکن از تبعات این مسئله بکاهد. وی ادامه داد که نخستوزیر این رژیم، وزیر جنگ و همچنین او طی نسخهپیچی جدیدی مدعی شدهاند که «مخالف هیچگونه توافقی نیستند و یک توافق خوب چیز خوبی است»
وزیر خارجه رژیم صهیونیستی در ادامه یاوهگوییهایش افزود: بحث شدیدی در مورد اینکه معامله خوب مستلزم چه چیزی است، وجود دارد. در آن بحث، ما (هم) سر میز هستیم. جهان، ازجمله طرفهای مربوطه (به پیشنهادها) گوش میکنند، ازجمله امروز صبح. لاپید ادعا کرد که مذاکرات وین تا آنجا که به ما مربوط میشود به نتیجه مطلوب نخواهد رسید اما همیشه با افراد مربوطه برای بهبود نتیجه به نفع اسرائیل کار میکنیم.
حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در واکنش به ادعاهای اخیر وزیر خارجه رژیم صهیونیستی در حساب کاربری توییتر خود نوشت: اظهارات آشفته وزیر خارجه رژیم جعلی اسراییل در قبال ملت بزرگ ایران، مصداق این ضربالمثل معروف ایرانی است که «شتر در خواب بیند پنبهدانه، گهی لپلپ خورد گه دانهدانه». بااقتدار و عقلانیت از حقوق، منافع و پیشرفت ملت دفاع میکنیم. صهیونیسم جایی در آینده جهان ندارد.