به گزارش مشرق، لوازم خانگی از جمله صنایع اشتغالزا و زودبازده به شمار میرود که شرکتهای بینالمللی را وادار به رقابت تنگاتنگ در جهت تصاحب بازارهای جهانی میکند. در این بین به نظر میرسد کشورهایی مثل ژاپن و کره جنوبی گوی سبقت را از کشورهای اروپایی ربوده و بیشترین سهم بازار لوازم خانگی را به خود اختصاص داده و در برخی مواقع بازار لوازم خانگی سایر کشورها را از رونق انداختهاند.
کشور ما هم از جولان این شرکتهای آسیای شرقی در بازارهای خود مصون نمانده و از یک طرف واردات بیرویه و از طرف دیگر قاچاق، صنایع لوازم خانگی کشور را دچار چالشهای جدی کرده است.
بیشتر بخوانید:
افزایش قیمت لوازم خانگی غیرقانونی است
اما جدای از همه این مباحث برخی از شرکتهای خارجی در زمان شدت یافتن تحریمها خوشخدمتی به اربابان غربی و آمریکایی را به حفظ بازارهای خود در ایران ترجیح داده و با خروج بیموقع از کشور و کارشکنیهای مختلف پشت ایران را خالی کردند که شرکتهای الجی و سامسونگ کره جنوبی از جمله این شرکتها بودند.
اما آیتالله خامنهای مقام معظم رهبری به رئیس جمهوری دستور دادند از واردات این ۲ برند لوازم خانگی کره جنوبی به کشور جلوگیری شود. گمرک ایران هم اعلام کرد این ممنوعیت را به طور کامل اجرا میکند.
این درحالی است که بارها با افزایش تحریمها پولهای دولت ایران در بانکهای کره جنوبی متوقف شده و امکان تبدیل به دلار یا یورو و بازگشت به کشور را نداشته است.
اشتغالزایی ۲۵ هزار نفری صنعت لوازم خانگی در تبریز
هر وقت تحریمها شدت یافت اولین شرکتهایی که پشت ایران را خالی کرده و با کارشکنیهای مختلف کشور را در مضیقه قرار دادند شرکتهای کرهای بودند.
این جمله را مدیرعامل شرکت دونار خزر تبریز میگوید و میافزاید: در کشورهایی مثل کره و ژاپن برای موفقیت شرکتهای داخلی سالیان سال واردات لوازم خانگی ممنوع بوده است؛ این در حالی است که حداقل در شهر خودمان صنعت لوازم خانگی به طور مستقیم برای ۲۵ هزار نفر اشتغالزایی دارد.
محمدرضا باقری معتقد است: از آنجایی که لوازم خانگی پیشرفتهای زیادی داشته، عدهای از نامحرمان مملکت به دنبال تضعیف این صنعت هستند و مشکلات زیادی را برای تولیدکنندگان ایجاد میکنند.
وی تصریح میکند: کیفیت لوازم خانگی کشور پایینتر از تولیدات شرکتهایی مثل الجی و سامسونگ نیست ضمن اینکه رونق صنایع داخلی موجب ایجاد ارزش افزوده، بالا رفتن تولید ناخالص ملی و اشتغالزایی برای کشور میشود؛ البته باید جلوی رانت و قاچاق گرفته شود که امروز قاچاق در صنعت لوازم خانگی بیداد میکند و به رقم ۸ میلیارد دلار میرسد.
این تولیدکننده لوازم خانگی توضیح میدهد: در واقع یکی از بزرگترین دغدغههای تولیدکنندگان در صنعت لوازم خانگی که همگی بر آن اتفاق نظر دارند، ورود حجم بالای کالای قاچاق به بازار کشور است.
وی ابراز میدارد: در حالی که تولیدکننده تحت شرایط سخت و با انواع مشکلات، اقدام به تولید و عرضه محصولات میکند، قاچاقچیان بدون انجام هزینههای تعرفهای، مالیاتی، ارزش افزوده، بیمه و… به راحتی وارد بازار رقابت با ما شده و به تبع به واسطه قیمت محصولات آنها در قیاس با محصولات تولیدکنندگان، سهم زیادی از بازار را به حساب خود واریز میکنند.
باقری اضافه میکند: این سهم بهمثابه وجود ظرفیتی مناسب برای تولیدکنندگان داخلی در این بازار و امکان توسعه این صنعت و در پی آن اشتغال برای متقاضیان بیشمار در بازار نیروی کار است.
مدیرعامل شرکت دونار خزر میزان صادرات سالانه لوازم خانگی استان را در حدود ۱۵۰ میلیون دلار اعلام و اضافه میکند: آذربایجانشرقی نزدیک به ۵۰ درصد صادرات لوازم خانگی کشور را به خود اختصاص میدهد.
دنبالهروی کرهجنوبی از آمریکا برای ضربه زدن به تولید کشور
نماینده شبستر در مجلس، کره جنوبی را دنبالهروی آمریکا در تلاش برای ضربه زدن به تولید و اقتصاد کشور میداند و با اشاره به دستور مقام معظم رهبری مبنی بر ممنوعیت واردات لوازم خانگی از ۲ شرکت کرهای اظهار میدارد: در جامعه ولایی ما دستورات ولایت همواره با تیزبینی و تدبیر خاصی صادر میشود و بدون هیچگونه تردیدی از سوی مسوولان باید اجرایی شود.
جعفر راستی میافزاید: نه تنها کره جنوبی بلکه باید دست همه کشورهای هم ردیف او را از تولید و صنعت کشور کوتاه کنیم تا تولید داخل جانی بگیرد و رونقی پیدا کند.
وی تصریح میکند: تا زمانی که از تولید داخل حمایت نشود، کشور در زمینه اشتغال، مسائل اجتماعی و فرهنگی دچار چالش و مسیر پیشرفت و توسعه اقتصادی کشور ناهموارتر و سختتر خواهد شد.
نماینده شبستر در مجلس ابراز میدارد: از طرف دیگر جهتگیری کشورهایی مثل کره جنوبی کاملا مشخص است؛ گویی این کشور دنبالهرو سیاستهای مذبوحانه آمریکا بوده و تا آنجا که توانسته سعی کرده به تولید و اقتصاد ایران ضربه زند.
وی ادامه میدهد: برای احیا و سروسامان دادن به تولید داخل حتما لازم و ضروری است جلوی واردات بیرویه کالاهایی که در داخل به قدر کافی تولید میشوند نه تنها از کره جنوبی بلکه سایر کشورها نیز گرفته شود.
راستی یادآور میشود: لوازم خانگی در چند استان کشور مثل تهران، اصفهان و خود آذربایجانشرقی و تبریز تولید و در اقصی نقاط کشور نیز توزیع میشود؛ برای استان ما نیز بهترین فرصت است تا کارخانههای لوازم خانگی را توسعه داده و از این رهگذر مشکل بیکاری جوانان را تا حد قابل قبولی مرتفع کند.
ایران نیازی به محصولات شرکتهای کارشکن کرهای ندارد
تبریز قطب لوازم خانگی بوده و نمونه محصولات شرکتهای کرهای در داخل کشور به صورت گسترده تولید میشود؛ بنابراین ایران نیازی به محصولات شرکتهای کارشکن کرهای ندارد!
این توضیحات را هم نماینده تبریز، آذرشهر و اسکو میدهد و در گفتوگو با خبرنگار فارس، اظهار میدارد: مقام معظم رهبری همواره اهمیت خاصی به تولید داخل قائل بوده و حمایت از تولیدکنندگان داخلی جزو راهبردهای اساسی است که در مسیر رویکردهای اقتصادی به آن توجه داشتهاند و این مسئله باید مورد توجه تمام مسوولان اجرایی، دولت و مجلس قرار گیرد.
سیدمحمدرضا میرتاج الدینی میافزاید: وقتی در صنعتی تولید محصول در داخل کشور به قدر کافی صورت میگیرد و ساخت داخل به اندازهای پیشرفت کرده که میتواند با برندهای خارجی رقابت کند، واردات بیرویه محصول مشابه خارجی اصلا منطقی به نظر نمیرسد.
وی ابراز میدارد: خوشبختانه در حوزه لوازم خانگی صنعت کشور پیشرفتهای مطلوبی داشته و همه لوازم خانگی، برقی و مایحتاج عموم مردم در داخل تولید و حتی رقیب قدرتمند برندهای خارجی هم محسوب میشود.
نماینده تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس یادآور میشود: همین آذربایجان و تبریز خودمان قطب صنایع لوازم خانگی کشور است و با استفاده از تکنولوژی روز جهان روز به روز پیشرفت کرده و محصولات خود را به سایر کشورها نیز صادر میکند.
نماینده تبریز، آذرشهر و اسکو میگوید: نمونه محصولات این ۲ شرکت کرهای در داخل کشور به صورت گسترده تولید میشود و با واردات بیرویه مشابه خارجی تولید داخل آسیب دیده و به دنبال آن اشتغال جوانان تهدید میشود؛ بنابراین فرمایش مقام معظم رهبری یک سیاست اقتصادی روشن و حمایتکننده تولید داخل است.
میرتاجالدینی در عین حال خاطرنشان میسازد: از طرف دیگر زمانی که تحریمها شدت یافت این شرکتها چندین سال پول ما را در بانکهای خود نگه داشتند و حالا هم با پرکردن بازارهای ما با محصولات خود به تولید داخل ما ضربه میزنند و به جای پرداخت پول نقد میخواهند کالا بدهند که رفتاری زورگویانه بوده و اقدام دولت در این زمینه بر اساس رهنمودهای مقام معظم رهبری کاملا قابل تائید است.
شرکتهایی که پشت ایران را خالی کردند به راحتی نمیتوانند بازگردند!
اما رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی آذربایجانشرقی که نگاه موشکافانهتری به ماجرا دارد، به خبرنگار فارس میگوید: «الجی» و «سامسونگ» شرکتهای بزرگی هستند که در بازار ایران سهم قابل توجهی داشتند؛ اما با شدت یافتن تحریمها که به حضور این شرکتها در کشور نیاز بیشتری برای تامین کالاهای مورد نیاز احساس میشد، با در نظر گرفتن منافعی که با اقتصاد غرب و بهویژه آمریکا داشتند ایران را ترک کردند.
داوود بهبودی میافزاید: حالا در شرایطی که به نظر میرسد تحریمها کمرنگتر میشود و تولیدکنندگان داخلی تا حدی جان گرفته و به تدریج در حال قوی شدن هستند، شرکتهای کرهای دوباره میخواهند به ایران بازگردند که مدیریت ارشد نظام به راحتی این اجازه را به آنها نخواهد داد و موضع قاطعانهای در برابر کشوری که بد عهدی کرده اتخاذ میکند؛ این یک تصمیم سیاسی و کاملا منطقی بوده و قطعا پیامهای موثری برای دیگران خواهد داشت!
وی یادآور میشود: در ارتباط با صنعت خودرو هم شرکتهای اروپایی پشت ایران را خالی کردند و اگر بخواهند بازگردند، به راحتی میسر نخواهد شد و باید با تمهیدات و شرایطی باشد که منافع بلندمدت کشور را تامین کند.
ممنوعیت واردات، مطلق و دائمی نیست
رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی آذربایجانشرقی در عین حال خاطرنشان میسازد: البته ممنوعیت واردات در مورد لوازم خانگی و هر محصول دیگر نباید دائمی و مطلق باشد؛ بلکه با اعمال سیاستهای اقتصادی صحیح مثل تعیین تعرفه وارداتی، بازار داخلی را کنترل و فضای رقابت سالم و تنظیم بازار مطلوب ایجاد شود.
بهبودی توضیح میدهد: همانطور که تولید منافعی دارد؛ تجارت هم منافعی دارد؛ اگر صادرات داشته باشیم اما در مقابل آن نتوانیم کالایی وارد کنیم، این صادرات سود چندانی برای جامعه نخواهد رساند؛ در واقع نقش ارز صادراتی این است که بتواند در بازارهای جهانی برای کشور قدرت خرید ایجاد کند تا بتوانیم کالاهای سرمایهای، ماشینآلات، کالاهای واسطهای، مواد اولیه، کالاهای استراتژیک و حتی کالاهای مصرفی مورد نیاز را وارد کنیم و از این تجارت هم اقتصاد نفع ببرد و هم مردم.
این اقتصاددان تاکید میکند: راه تجارت و تعاملات اقتصادی در بلندمدت باید باز باشد؛ البته نه به شکلی که محصولات ارزان قیمت و بیکیفیت به راحتی وارد شوند و کل بازار را از بین ببرند؛ لازم است مجموعه وزارت صمت و اقتصاد و دارایی دست به دست هم دهند و مسیر را برای رشد و پویایی صنعت و ارتقاء کیفی محصولات فراهم کنند که ثبات و شفافیت سیاستها، مدیریت نظام ارزی، ساماندهی و انعطاف نظام تعرفههای گمرکی و حقوق دولتی و اصلاح فرایندها از جمله آنها هستند.
وی با بیان اینکه یک سمت تجارت، صادرات و سمت دیگر آن واردات است، ادامه میدهد: در شرایط متعارف تقویت صنایع داخلی از جمله سیاستهای اقتصادی کشور به شمار میرود؛ اما این تقویت و حمایت از صنایع داخلی به منزله بستن مسیر واردات نیست.
بهبودی تصریح میکند: در واقع باید در یک بستر علمی و منطقی با بهکارگیری ابزارها و سیاستهای اقتصادی منطقی، از صنایع در مسیر صادرات و در مقابل موج ورود کالاهای خارجی که میتواند توازن را به ضرر صنعت داخل به هم زند، حمایت کنیم.
فعالیتهای غیرقانونی و قاچاق در صنعت لوازم خانگی
رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی آذربایجانشرقی در ادامه با اشاره به وجود فعالیتهای غیرقانونی و قاچاق در صنعت لوازم خانگی، متذکر میشود: اگر چه واردات ممنوع است اما قاچاق هنوز متوقف نشده و باید جلوی این معضل اساسی و تخریبکننده گرفته شود.
این اقتصاددان توضیح میدهد: حمایت از صنایع داخلی باید در یک برنامه زمانبندی مشخص، هدفمند و به نحوی باشد که رفته رفته منجر به تقویت این صنایع شده و با ارتقاء کیفیت و کاهش قیمت تمام شده تولید، امکان رقابت را برای کالاها در بازارهای داخلی و خارجی فراهم کرده و مانع شکلگیری انحصار شود.
رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی آذربایجانشرقی، اذعان میدارد: سیاستهای پایدار و بلند مدت داخلی باید در راستای حمایت از صنایع باشد؛ اما این حمایت نباید شکل مطلق به خود بگیرد؛ بلکه بهگونهای باشد که تولیدات کشور را در معرض رقابت با کالاهای مشابه خارجی قرار دهد تا رشد کنند.
وی یادآور میشود: از جمله اثرات مثبت تحریم این بوده که موجب شده واردات کالا محدود و ارز گران شود؛ بنابراین محصولات داخلی برای مصرفکننده و صادرات کالا با ارز گرانتر توجیهپذیرتر شود؛ البته هرچند این بستر به صورت برنامهریزی قبلی مهیا نشده اما فرصت مناسبی برای تولیدکنندگان داخلی و افزایش صادرات محسوب میشود.
ایجاد سامانه «توانیران» برای حمایت از تولید ملی
خوداتکایی و خودکفایی در تولید محصولات نهایی بومی در صنعت لوازم خانگی مستلزم بومی سازی خطوط تولید است.
این جمله را هم رئیس سازمان صمت آذربایجانشرقی به خبرنگار فارس میگوید و میافزاید: سیاست حمایت از تولید داخل در برابر واردات تنها راه نجات اقتصاد کشور است و ممنوعیت واردات برخی کالاها از جمله لوازم خانگی نه امروز، بلکه بر اساس مصوبه اولیه شورای هماهنگی سران سه قوه در سال ۱۳۹۷ ابلاغ شده و تا پایان سال ۱۴۰۰ ممنوعیت تداوم دارد.
غلامعلی راستی با بیان اینکه آن چیزی که باید در حال حاضر تعیین تکلیف شود، حمایت از این صنعت در حوزه قانونی است، اظهار میکند: وزارت صمت برای حمایت از تولید ملی اقدام به ایجاد سامانهای با عنوان «توانیران» کرده است.
وی ادامه میدهد: این سامانه براساس جز (۱) بند الف ماده (۴) قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی، مصوب اردیبهشت سال ۱۳۹۸ جهت معرفی توانمندیهای داخلی (کالا و خدمات) راهاندازی شده و به دنبال ایجاد فرصت برای داخلیسازی نیازهای وارداتی کشور است.
رئیس سازمان صمت آذربایجانشرقی خاطرنشان میسازد: در حوزه لوازم خانگی، خوداتکایی و خودکفایی در تولید محصولات نهایی بومی مستلزم بومیسازی خطوط تولید است که این سامانه یکی از بهترین مسیرهای دسترسی متقاضیان و تامینکنندگان با یکدیگر است.
این مسوول یادآور میشود: در مقطع کنونی اگر تولیدکنندگان لوازم خانگی با اقتدار بر قاعده تامین نیاز داخل استوار هستند، بخش اعظم این داخلی سازی مربوط به وجود سامانهای مانند توانیران است و این مهم یکی از افتخارات وزارت صمت محسوب میشود که صد البته نیازمند بهروزرسانیهای متعدد است.
فعالیت بیش از ۱۵۰۰ تولیدکننده کشوری در صنعت لوازم خانگی
وی تصریح میکند: ممکن است عدهای ممنوعیت واردات لوازم خانگی را انحصار بازار و کاهش کیفیت تولیدات تلقی کنند که باید توضیح داد؛ صنعت لوازم خانگی یک صنعت خصوصی است و نه دولتی و طبق آمار بیش از یکهزار و ۵۰۰ تولیدکننده کشوری در این صنعت فعال هستند.
رئیس سازمان صمت آذربایجانشرقی اعلام میکند: تعدد تولیدکنندهها در حوزه لوازم خانگی ضمن رفع دغدغه انحصار، با وجود رقابت در این حوزه میتوانند نویدبخش تولیدات با کیفیت باشند.