به گزارش مشرق به نقل از خانه ملت، دکتر علی لاریجانی؛ رئیس مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرگزاری ایتالیا به سئوالات مختلف خبرنگار این کشور، درباره مذاکرههای هستهای، حقوق بشر، روابط خارجی و مسائل منطقهای پاسخ داد که مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید:
*ایران درباره مذاکره با آژانس بر چه اعتقادی است؟
مذاکرهها دو طرف دارد؛ ما از طرف خودمان، به مذاکرههای جدی اعتقاد داریم که بتواند مسائل را با گفتوگو حل کند.
*فکر می کنید با این گفتوگوها تا چه حد به خواستههای خود برسد؟
باید دید مذاکرهها جنبه ابزاری دارد و یا برای حل مسئله است؛ ایران یک عضو مسئولیتپذیر آژانس بین المللی انرژی اتمی است و میتواند در چارچوب قوانین آژانس، فعالیت صلحآمیز هستهای داشته باشد؛ اما اگر بخواهند در مذاکرههایی که انجام میشود، ایران را از همین حق هم محروم کنند، مسلما گفتوگوها نتیجهای نخواهد داشت.
*روسیه در سال گذشته راه حلی را مطرح کرده بود که ایران یک قدم بردارد و آژانس هم یک قدم، تا مسائل حل شود، این طرح الان اجرا شده است؟
در زمان آقای البرادعی طرحی با نام "مدالیته" مطرح شد و به تفاهم هم رسیدیم و گام به گام بود؛ خیلی از سئوالات در ۶ گام مطرح شد و ما پاسخ دادیم و آنها نوشتند که مشکل دیگری ندارند.
اما آنچه الان بروز کرده، غیرعادی است، چون کشوری که با ما مشکل دارد، یک سری گزارش علیه ما تهیه کرده و آن را به آژانس داده است؛ متاسفانه آنها هم بر اساس آن دارند جلو میروند و این خلاف آن توافقنامهای است که با آقای البرادعی داشتهایم، ولی اگر اینها بر اساس همان چارچوب اقدام کنند، ما هم همکاری خواهیم کرد.
*عملکرد مجلس هشتم در زمینه دیپلماسی پارلمانی چگونه بوده است و در مجلس نهم باید به چه مسائلی توجه شود؟
سیاست مجلس هشتم این بود که هم از منافع ملی کشور در سطح کلان صیانت کند و هم نگاه واقعبینانهای نسبت به مسائل منطقه و صحنه بینالمللی داشته باشد.
مجلس حوادث را رصد میکرد و بر اساس آن موضعی را یا به دولت ابلاغ و یا آن را علنی می کرد؛ نگاه مجلس نسبت به همکاری با کشورهای مختلف، متفاوت است؛ مثلا با چین یا روسیه مبنا بر اساس همکاری است؛ نسبت به اروپا به جز برخی از کشورها، توصیه ما به همکاری بوده است، مگر اینکه خود کشورهای اروپایی در دام طراحی آمریکا افتاده باشند.
صحنه منطقهای الان تعریف جدیدی دارد و حکومتهای دموکراتیک ظهور کردهاند؛ اروپا میتواند یک نقش مثبتی در رابطه با این کشورها داشته باشد و از ظرفیتهای ایران هم در این زمینه استفاده کند.
آمریکاییها، اروپا را به طرفی سوق میدهند تا برای آنها ظرفیتسوزی کنند؛ حکومتهای منطقه بهعلت حضور برخی دیکتاتورها در منطقه که آمریکا آنها را حفظ کرده بود، برخاستند، وگرنه با اروپا مشکلی ندارند؛ توصیه و نگاه ما برای همکاری با اروپا مثبت است و این به خود اروپاییها مربوط است که چه سیاستی را در پیش بگیرند.
*نظر شما در باره سیاست ایتالیا در برخورد با ایران چیست؟
زمانی که آقای "پرودی" نخستوزیر بودند، ما روابط نزدیکی در زمینه مسائل مهم منطقهای و مباحث هستهای داشتیم؛ اما بعد از آن در زمینه رایزنیهای سیاسی ارتباط کم شد، ولی در زمینه همکاریهای اقتصادی روابط همچنان پابرجاست.
نگاه ما به روابط با ایتالیا مثبت است، چون ایتالیا هم کشور با تمدنی است، اما اگر خود ایتالیا به این نتیجه برسد که در معادلههای اروپا قدم دیگری بردارد به سیاست خود این کشور مربوط میشود.
*تحریمها تا چه حد بر ایران تأثیر گذاشته و پاسخهای متقابل ایران به این تحریمها چقدر مؤثر بوده است؟
خیلی از مباحثی که در زمینه تحریمها مطرح شده است، بیشتر جنبه پروپاگاندا دارد، مثلا مصادره اموال برخی از مقامهای ایران؛ اینها اموالی ندارند که غرب بخواهد آن را توقیف کند.
تحریم بانکها هم ممکن است پیچی در کار ایجاد کند، اما راهحل دارد و همان گونه که خود شما میبینید در کشور کمبودی وجود ندارد، حتی این تحریمها باعث میشود که ما از خلاقیتهای داخلی بیشتر استفاده کنیم.
یکی از مشکلات داخلی ایران این بود که به واردات زیادی توجه میکرد؛ ایران از ظرفیتهای صنعتی، کشاورزی، دامداری و فناوری خوبی بهرهمند است که توصیه ما به دولت هم این بوده است که از این ظرفیتها بهخوبی استفاده کند.
*در خصوص سخنان مقامهای برخی کشورها درباره نقض حقوق بشر ایران چه کاری انجام داده است؟
گفتوگوها میان ایران و کشورهای مختلف و شورای حقوق بشر ادامه دارد، اما یک اختلاف نظری در برخی از مسائل وجود دارد و این اختلاف مبنایی است. فرض کنید درغرب مسائل همجنسبازی را متعارف میدانند، ولی ما آن را از زیست سالم یک انسان خارج میدانیم و از نظر ما مطرود است؛ آنها با یک منطقی این صحبتها را مطرح میکنند که ما آن منطق را قبول نداریم.
در تفکر غربی انسان و لذتهای او مبنا قرار دارد، اما محور در اسلام، سعادت انسان هم از جنبه مادی و هم از جنبه معنوی است؛ ما معتقدیم که اگر به جنبه مادی انسان فقط توجه شود، انسان به ورطه سقوط میرسد.
از نظر برخی مسائل هم مثل مقابله با تروریسم نقاط مشترک داریم؛ درست است که گروههایی مثل طالبان در منطقه ظهور کردهاند، اما اگر ریشهیابی شود، جریانهای تروریستی آنان از سوی غرب پیریزی شده است.
از خانم بوتو پرسیدند که چرا طالبان را به وجود آوردید و ایشان گفتند که این مسئله که پاکستان، طالبان را به وجود آورده است را اینقدر به رخ ما نکشید؛ طالبان در یک حرکت سه ضلعی به وجود آمد.
طراحی و هدایت آنها را آمریکا، انگلیس و غرب بر عهده داشتند، پولش را امارات متحد عربی و دولت عربستان سعودی میپرداختند و بارش را هم ما در پاکستان بر دوش کشیدیم.
پس همه نظامهایی که درباره حقوق بشر مطرح میشود، نمی توان گفت صحیح است، بلکه مسئله دو دیدگاه و دو مکتب مطرح است.
*گزارش احمد شهید در مورد حقوق بشر در ایران را چگونه تفسیر میکنید؟
در گزارش احمد شهید هم دو نگاه خاص وجود دارد؛ ضمن اینکه ایشان مطالعه کافی نکرده است و خودشان هم گفتهاند که بر اساس اطلاعاتی که به من رسیده است، این گزارش را تهیه کردهام؛ منابع اطلاعاتی ایشان کاملا نادرست است؛ مثلا اعدام در کشور ما وجود دارد، چون حقوق ما اسلامی است.
در غرب اعدام را قبول ندارند، اما در آمریکا این کار انجام میشود و این بهعلت اختلاف در نظام حقوقی کشورها است.
اعدام در کشور ما حکم بازدارندگی از بروز تخلفهای دیگر را دارد و قابل دفاع است؛ زندان و زندانی هم در همه قوانین حقوقی کشورها وجود دارند و مجرمان را به زندان میاندازند.
*در باره تهدیدهای سنگینی که اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران دارد و اختلافاتی که در این زمینه با آمریکا پیدا کرده است، باراک اوباما تا چه اندازه میتواند نقش تعدیلکننده در این امر داشته باشد؟
باید دید که تا چه اندازه این مسئله صحت دارد و تا چه اندازه بازی سیاسی است؛ رژیم صهیونیستی هیچ وقت بدون نظر آمریکا کاری انجام نداده است، اما به غیر از این، آمریکاییها به این مسئله باید توجه داشته باشند که این چالهای که میخواهند داخلش بیفتند به نفعشان هست یا خیر.
* ترکیب مجلس نهم به چه صورت خواهد بود و آیا با دولت همسو خواهد بود؟
ما ترکیبی از نیروهای اصلاحطلب، گروههای مختلف اصولگرا و مستقل و پوشش مناسبی از تفکرهای مختلف سیاسی در مجلس نهم خواهیم داشت که نمیشود گفت که کاملا با دولت همسو است و نه میتوان گفت در تضاد هستند؛ مثل مجلس هشتم است.
*سئوال از رئیسجمهوری با چه هدفی اجرایی می شود؟
سئوال از رئیسجمهوری یا وزیران یک امر قانونی است و روش دارد؛ یک نماینده از وزیر میتواند سئوال کند، اما برای سئوال از رئیسجمهوری درخواست یک چهارم نمایندگان باید باشد و مرحله بعدی بررسی در کمیسیونها است و اگر به نتیجه نرسیدند، سئوال به صحن میآید و اگر ظرف یک هفته کسی امضایش را پس نگرفت، هیئت رئیسه سئوال را اعلام وصول میکند و رئیسجمهوری ظرف یکماه وقت دارد تا به مجلس بیاید و پس گرفتن امضا پس از این زمان تأثیری ندارد.
*موضع ایران در باره سوریه و حوادثی که در این کشور رخ داده است، چیست؟
موضع ما حمایت از مردم منطقه است و برخی کشورها به دنبال این بودند که با ارسال سلاح و تجهیزات در سوریه اغتشاش ایجاد کنند؛ چون این کشور در مقابل رژیم اشغالگر قدس مقاومت خیلی خوبی داشته است؛ ما معتقدیم که در این کشور مثل بحرین، مصر و تونس اصلاحاتی باید صورت بگیرد و بشار اسد با تغییرهایی که در قانون اساسی داد و رفراندومی که برگزار کرد، این کار را انجام داد و باید گذاشت تا مردم و دولت سوریه خودشان تصمیم بگیرند.