گروه بین‌الملل مشرق- فیلیپ هاموند وزیر خارجه انگلیس یک‌شنبه اول شهریور به عنوان اولین وزیر خارجه کشورش که از سال 2003 تاکنون پایش به ایران باز می‌شود، به تهران سفر، و سفارت این کشور در تهران را رسماً بازگشایی کرد. وزیر خارجه انگلیس گفت که پس از توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی، بازگشایی سفارت انگلیس در تهران، گام منطقی بعدی برای گسترش روابط با کشوری مهم، در منطقه‌ای استراتژیک و بی‌ثبات بوده است. فارغ از همه اتفاقاتی که باید و یا نباید می‌افتاد، فیلیپ هاموند دو اقدام رسانه‌ای را انجام داد که در نوع خود جالب توجه است. اولین اقدام، نوشتن یادداشت برای روزنامه ایران بود و اقدام دوم، مصاحبه اختصاصی با خبرنگار شبکه خبر که با مساعدت وزارت خارجه صورت گرفته است. این اقدام نشان می‌دهد که اگر وزارت خارجه بخواهد، می‌توان حضور مؤثرتر رسانه‌ای در سطح بین‌المللی داشت.
مصاحبه شبکه خبر با فیلیپ هاموند، امشب ساعت 20:45 پخش می‌شود
قرار است مصاحبه اختصاصی شبکه خبر با فیلیپ هاموند وزیر خارجه انگلیس، امشب 7 شهریور ساعت 20:45 پخش شود. به همین بهانه با "مرتضی غرقی" خبرنگاری که این مصاحبه را با هاموند انجام داده است، تماس گرفتیم تا از حاشیه‌های این گفتگو مطلع شویم. متن مصاحبه مشرق با این خبرنگار کشورمان به شرح زیر است.
سؤال:: معمولاً مقامات ارشد اروپایی و غربی با رسانه‌های ایرانی مصاحبه نمی‌کنند. چگونه شما توانستید با هاموند وزیر خارجه انگلیس مصاحبه کنید؟
بله. شاید بتوان گفت این اولین باری بود که صدا و سیمای ایران با وزیر خارجه انگلیس 15 تا 20 دقیقه مصاحبه می‌کرد، مباحثی مطرح می‌شد و او هم جواب می‌داد. باید بابت هماهنگی این مصاحبه، از دوستان در مطبوعات وزارت خارجه تشکر کنم.
سؤال:: آیا شرط و شروطی هم برای مصاحبه داشتند؟
بله. ما دوست داشتیم که مصاحبه، داخل سفارت انجام بشود، چون فضای بیرون سفارت از نظر شرایط نور و صوت، مناسب نبود. با این حال، متأسفانه سفارت انگلیس موافقت نکرد و به ما گفتند داخل سفارت، آمادگی لازم را نداریم. مجبور شدیم بیرون از سفارت و در فضای باز مصاحبه را انجام بدهیم که مشکلاتی هم در زمینه کیفیت نور و صدا برایمان ایجاد شد.
سؤال:: فکر می‌کنید به خاطر مشکلات امنیتی بود که اجازه ندادند مصاحبه را داخل سفارت انجام بدهید؟
من نمی‌دانم، اما دوستانی که به عنوان عوامل امنیتی آن‌جا بودند نمی‌گذاشتند ما وارد سفارت بشویم. فکر می‌کنم مشکلشان موضوع امنیتی بود. ما حتی گفتیم می‌توانیم در بالکن سفارت، دوربین را بگذاریم و مصاحبه کنیم، اما گفتند آن‌جا هم نمی‌شود، باید در محیط باز باشد.
سؤال:: اهمیت مصاحبه با مقامات ارشد کشورهای دنیا در چیست؟
مسئولین ایرانی هرگاه به کشوری می‌روند یا در سازمان ملل یا مجامع بین‌المللی دیگر حاضر می‌شوند، با خبرنگاران شبکه‌های مختلف خبری دنیا صحبت می‌کنند، اما خبرنگاران ما کم‌تر در عرصه‌های بین‌المللی حضور دارند. اگر ما بتوانیم با مقامات کشورهای غربی رودررو مصاحبه کنیم، دو فایده می‌بریم: اولاً ما می‌توانیم دیدگاه آن مقام و آن کشور را بدون واسطه خبرنگاران یا خبرگزاری‌هایشان به ملت ایران منتقل کنیم و ملت و دولت، می‌توانند درک صحیح‌تر و واقع‌بینانه‌تری از آن کشور داشته باشند. دوماً این مسئله به طور متقابل هم خواهد بود، یعنی مردم آن کشورها هم می‌بینند جوی که داخل ایران هست، آن جوی نیست که از طریق مقامات دولتی و رسانه‌های آن‌ها اظهار می‌شود، بلکه مردم ایران هم سؤالات متعددی دارند که غربی‌ها باید به آن‌ها پاسخ بدهند.
مصاحبه شبکه خبر با فیلیپ هاموند، امشب ساعت 20:45 پخش می‌شود
سؤال:: آیا شرط دیگری هم به جز برگزار شدن مصاحبه در فضای باز، داشتند؟
شروط خیلی خاصی نداشتند. رفتار عادی‌ای هم داشتند و طبق روالِ این نوع مصاحبه‌ها عمل کردند. فقط آقای هاموند آمد، نشست و گفت که من 10 دقیقه بیشتر وقت ندارم. ما چون سؤالاتمان زیاد بود، حداقل 45 دقیقه وقت لازم داشتیم، اما به هر حال، توانستیم مصاحبه را تا 16-17 دقیقه طول بدهیم.
هر سؤالی هم که کردیم، آقای هاموند پاسخ داد. البته به سؤالات ما در مورد کودتای 28 مرداد و یا حمایت‌های انگلیس از طالبان و داعش به طور مستقیم پاسخ نمی‌داد. فقط سعی داشت پاسخ‌های دیپلماتیک بدهد که این هم روال همه دیپلمات‌های دنیاست و نمی‌شود گفت خلاف انتظار عمل کرد. شاید دیپلمات‌های ما هم در مقابل برخی سؤالات خبرنگاران غربی پاسخ‌های دیپلماتیک بدهند.
سؤال:: آیا بعد از این‌که 10 دقیقه تمام شد، هاموند صحبت‌های شما را قطع کرد؟
مقامات غربی، از آن‌جایی که رسانه را خوب درک می‌کنند، طبیعی است که خیلی خوب هم با رسانه برخورد می‌کنند و آداب دیپلماتیک و رسانه‌ای را رعایت می‌کنند. هاموند هم در این مصاحبه همین آداب را رعایت کرد. خودِ او خیلی به من فشار نیاورد که "مصاحبه را تمام کنیم، من عجله دارم و باید بروم." مسئول رسانه‌ای همراه او بود که چند بار آمد پشت دوربین و به من اشاره کرد که مصاحبه را قطع کنم. البته من کارم را ادامه دادم و 10 دقیقه‌ای را که برایم تعیین کرده بودند، به 17 دقیقه رساندم.
سؤال:: آیا خود آقای هاموند به سؤالات شما پاسخ می‌داد یا مشاوری هم داشت که از او کمک بگیرد؟
نخیر. مشاور هاموند با فاصله زیادی نسبت به ما ایستاده بود. طی مصاحبه، من و آقای هاموند، تنها بودیم.
سؤال:: قطعاً وقتی رسانه‌ای مانند بی‌بی‌سی می‌آید و با مقامات ارشد کشور ما مصاحبه می‌کند، از جانب دولتش حمایت می‌شود. اگر وزارت خارجه همکاری نمی‌کرد، آیا امکان داشت که شما با وزیر خارجه انگلیس مصاحبه کنید؟
نخیر. اگر این کمک نبود، قطعاً این مصاحبه هم امکان‌پذیر نمی‌شد. ما باید بتوانیم همین روند را ادامه بدهیم، یعنی باید به عنوان بخشی از پروتکل روابط دو کشور، مقامات کشورها به نوعی مجبور باشند با رسانه‌های ایرانی صحبت کنند و در غیر این صورت، مقام ما هم که به آن کشور سفر می‌کند، نباید با رسانه‌ها مصاحبه کند. اگر بتوانیم این را جا بیندازیم، رسانه‌هایمان در عرصه بین‌المللی یک درجه بالا می‌آیند. اگر دولت و وزارت خارجه و سایر بخش‌هایی که به رسانه‌ها مربوط می‌شوند، حمایت لازم را نکنند، نمی‌توانیم آن رشد واقعی را که باید در عرصه بین‌الملل داشته باشیم، پیدا کنیم.
