گروه تصاویر ماهواره‌ای مشرق- در ماه‌های نخستین سال ۱۳۹۰ در حالی که هنوز زمان چندی از تجهیز کارگاه برای اجرای چند پروژه عمرانی مهم در نقاط مختلف پایتخت نگذشته بود که صدور دستوری از سوی شهردار تهران همگان را غافلگیر کرد: آغاز عملیات اجرایی احداث ادامه بزرگراه امام علی (ع). تا پیش از آن، بزرگراه در مسیری به طول تقریبی ۹ کیلومتر از بلوار ارتش تا مسیل باختر احداث شده بود. اما اکنون شهر تهران یک بزرگراه شمالی – جنوبی به طول ۳۸ کیلومتر دارد که شمالی‌ترین نقطه پایتخت را به جنوبی‌ترین نقطه آن متصل کرده است.
بزرگراه امام علی (ع) به طول ۳۸ کیلومتر با رنگ مشکی بر روی نقشه مشخص شده است
احداث بزرگراهی با مشخصات بزرگراه امام علی(ع) حداقل پنج سال زمان می‌برد، اما در کمتر از دوسال آماده بهره‌برداری شد. تصاویر ماهواره‌ای، بخش‌هایی از ساخت فوق‌العاده بزرگراه امام علی (ع) را به خوبی نشان می‌دهد.
تصویر ماهواره‌ای بالا، قسمتی از محل ساخت بزرگراه امام علی (ع) را قبل از شروع ساخت نشان می‌دهد
تصویر ماهواره‌ای بالا، همان قسمت از محل ساخت بزرگراه امام علی (ع) را بعد از شروع ساخت نشان می‌دهد
برآورد اولیه برای ساخت ادامه این بزرگراه، حاکی از ضرورت رفع هزاران معارض ملکی و جابجایی صدها کیلومتر معارض تأسیساتی بود. فرآیند رفع معارضین ملکی بزرگراه امام علی(ع) جهت آزادسازی پوسته طرح و آغاز عملیات اجرایی را به جرات می‌توان به‌خودی‌خود یک پروژه مجزای پرچالش و مهم برشمرد؛ چرا که می‌بایست در اسرع وقت با مالکان بالغ بر ۷ هزار واحد مسکونی وارد مذاکره شده و نسبت به تملّک و تخریب املاکشان اقدام می‌شد. به این ترتیب مناطق ۷، ۸، ۱۳، ۱۴، ۱۵ و ۲۰ شهرداری تهران مکلف شدند تا ضمن توافق با مالکان واحدهای مسکونی معارض، زمینه آزادسازی پوسته طرح را فراهم کند.
تصویر ماهواره‌ای بالا، قسمتی از محل ساخت بزرگراه امام علی (ع) را قبل از شروع ساخت نشان می‌دهد
تصویر ماهواره‌ای بالا، همان قسمت از محل ساخت بزرگراه امام علی (ع) را بعد از شروع ساخت نشان می‌دهد
در سایه حذف این معارضات، نواری از بافت متراکم و فرسوده شهری به طول چند ده کیلومتر و به عرض متوسط ۶۰ تا ۷۰ متر که تا پیش از آن ساخت، نوسازی یا حتی فروش املاک آن برای ده‌ها سال میسر نبود، آزاد و به نگرانی و بلاتکلیفی بلندمدت مردم نیز پایان داده شد.
تصویر ماهواره‌ای بالا، قسمتی از محل ساخت بزرگراه امام علی (ع) را قبل از شروع ساخت نشان می‌دهد
تصویر ماهواره‌ای بالا، همان قسمت از محل ساخت بزرگراه امام علی (ع) را بعد از شروع ساخت نشان می‌دهد
درطول ۱۶ ماه کلیه پل‌های موجود در مسیر بزرگراه ساخته شد؛ البته به غیر از ۵۶ پلی که تقاطع‌های اصلی و فرعی را تشکیل دادند، تعداد ۲۷ پل نیز در بخش دو طبقه‌سازی بزرگراه (حدفاصل جنوب خیابان پیروزی تا جنوب میدان محلاتی) احداث شدند که با احتساب این پل‌ها، در مجموع ۸۳ دستگاه پل و یا سازه پل شکل از شروع طرح تا انتها احداث شده است. تنها در تقاطع بزرگراه امام علی(ع) با بزرگراه شهید محلاتی که عملیات اجرایی آن شامل ساخت چند پل در چندین سطح است، حدود ۱/۵ کیلومترپل احداث شده است.
تصویر ماهواره‌ای بالا، قسمتی از محل ساخت بزرگراه امام علی (ع) را قبل از شروع ساخت نشان می‌دهد
تصویر ماهواره‌ای بالا، همان قسمت از محل ساخت بزرگراه امام علی (ع) را بعد از شروع ساخت نشان می‌دهد
طرحی که بیش از ۴۰ سال از ایده اولیه آن می گذرد، اکنون مانند بسیاری دیگر از رویاهای شهروندان پایتخت نشین به مرحله بهره برداری رسیده است. بزرگراه امام علی (ع) فارغ از تمام کارکردهای ترافیکی آن، به مثابه حلقه ارتباطی بسیاری از شریان‌های اصلی تهران ایفای نقش می‌کند. این معبر شریانی در حقیقت عملکرد رینگ داخلی کمربندی شهر تهران را به واسطه دسترسی‌هایی که ایجاد می‌نماید، تا حدود زیادی بهبود می‌بخشد. از طرفی تصور اینکه از شمال تا جنوب پایتخت (و بالعکس) را بتوان فقط در نیم ساعت طی کرد، یک اتفاق خوشایند برای بسیاری از شهروندان به حساب می‌آید. مردم برای رسیدن به چنین روزی لحظه شماری کرده‌اند.
۱۸:۴۴ - ۱۳۹۸/۰۳/۰۲
