سرویس سیاست مشرق - در بحبوحه حوادث دی ماه سال ۹۶ عکسی در رسانههای بین المللی به عنوان نماد اعتراض ایرانیان منتشر شد که رسانههای خارجی بسیار از آن استفاده کردند و علیه ایران مانور خبری دادند.
بعد از یکسال همین عکس در توئیت فارسی ترامپ علیه مردم ایران منتشر شده است. اما عکاس این عکس بعد از سوءاستفادههای متعدد رسانههای خارجی از آن و درحالی که آن را به آسوشیتدپرس، خبرگزاری دولتی آمریکا فروخته بود به رئیس جمهور آمریکا اعتراض کرده که چرا از این عکس در توئیتش استفاده کرده است! البته خانم عکاس علت این انتقاد از ترامپ را محدود شدن سفر به آمریکا با توجه به سیاستهای جدید کاخ سفید و محروم ماندن از دیدار والدینش عنوان کرده است.
«یلدا معیری» در پایان متن اعتراضی خود در سخنانی متناقض مینویسد:
«این عکس از مردم ایران و برای مردم ایران گرفته شده است و نباید توسط هیچکس دیگری مورد سوءاستفاده قرار بگیرد.» [۱]
سوال اول این است که اگر این عکس برای مردم ایران بوده چرا به رسانه دولتی آمریکا فروخته شده است؟!
اما طنز تلخ ماجرا عکس مذکور اینجاست که این عکس کارگردانی شده و تا حدود زیادی جعلی است. در واقع دودی که در پس زمینه عکس دیده میشود، آنطور که در رسانههای بینالمللی به عنوان گاز اشک آور عنوان شده و اینگونه القا شده است که این عکس در جریان سرکوب پلیس ضدشورش ایران گرفته شده است، واقعیت ندارد.
این خانم عکاس خود در گفتگو با نیویورک تایمز به این موضوع اعتراف کرده و گفته است که برخی از دانشجویان در این تصویر که بریده شده است کپسول اطفا حریق را روشن کردهاند و این دود سفید ناشی از همین کپسول است و وی چندین عکس از این ماجرا گرفته و وقتی به خانه رفته است به قدرت این عکس پی برده است. [۲]
نکات قابل توجهی در این عکس وجود دارد که اصلاً چرا دانشجویان کپسول آتش نشانی را روشن کردهاند. این درحالی است که در این ماجرا حرفی از آتش گرفتن جایی به میان نیامده است.
درحالی که معیری در گفتگو با نیویورک تایمز از کپسول اطفا حریق صحبت کرده است، آسوشیتدپرس خریدار این عکس، در توضیح وبسایتش نوشته smoke grenade ( نارنجک دودزا) از طرف پلیس ضدشورش استفاده شده است.
این توضیح AP با ادعا اخیر خانم عکاس در مورد استفاده کپسول اطفا حریق توسط دانشجویان در تناقض جدی است.
سؤال دوم این است که چرا این عکاس مقابل دروغ گویی رسانه های خارجی و سیاه نمایی بوجود آمده است، در همان زمان سکوت کرده است. [۳]
خندهدارتر آنکه در سال گذشته معیری به خاطر همین عکس برنده نشان عکاس سال مطبوعات ایران در بخش «تک عکس خبری» شد. در همان زمان نیز رسانههای خارجی از جمله یورونیوز این عکس دستکاری شده را عکس ناآرامیهای سال ۹۶ و برخورد پلیس ضدشورش با گاز اشک آور با دانشجویان توصیف کردند و در آنجا نیز درحالی که خانم عکاس لبخند رضایت از جایزهای که نصیبش شده بود بر چهره داشت درباره اشتباه رخ داده در مورد این عکس چیزی به زبان نیاورد! [۴]
به نظر میرسد که برای بررسی این موضوع مجامع قضائی بایستی وی را احضار و نسبت به بازی با افکارعمومی و فریبی که در آن وجود داشت و همچنین سیاه نمایی درباره نیروهای پلیس ایران از وی پاسخ بخواهند.
مجامع حرفهای روزنامه نگاری نیز بایستی نسبت به اینچنین جعلیات بیشتر حساس بوده چراکه رواج چنین مواردی به اعتبار و اعتماد افکارعمومی نسبت به رسانهها به شدت آسیب میزند. [۵]
فریبکاریهای رسانهای از سوی جریان اصلاحات متأسفانه مسبوق به سابقه است. ماجرای پیراهن خونیای که تبدیل به یکی از نمادها در جریان اغتشاشات سال ۷۸ شد توسط «احمد باطبی» ضدانقلاب فراریای رونمایی شد که در حال حاضر با ترامپ هم کاسه شده و از وی برای تحریم مردم ایران درخواستهای مکرر دارند نیز در همین راستاست.
باطبی زمانی که عشق رفتن به آمریکا همه وجودش را لبریز کرده بود، با هماهنگی با عکاس همکار نشریه انگلیسی اکونومیست (که دبیر عکس روزنامه اصلاح طلب جامعه هم بود)، در جریان فتنه ۱۸ تیر سال ۷۸، با بالا بردن یک پیراهن ظاهراً خونی، اسم و رسمی در رسانههای غربی برای خود دست و پا کرد. همین رسانهها از او «نماد جنبش دانشجویی ایران» ساختند. کسی که حتی درباره دانشجو بودن او در آن برهه هم حرف و حدیثهایی وجود داشت حالا با ترامپ و معاونش عکس یادگاری در آمریکا میاندازد و دولت این کشور را به تحریم مردم ایران تشویق میکند.
[۱] https://www.instagram.com/p/Btx-hG۴gr۹A/
[۲] https://www.nytimes.com/۲۰۱۹/۰۲/۱۲/world/middleeast/yalda-moayeri-photo-trump-.html
[۳] https://fa.euronews.com/۲۰۱۹/۰۲/۱۲/iran-yalda-moayyeri-photographer-reacts-to-trump
[۴] https://fa.euronews.com/۲۰۱۸/۰۵/۱۴/yalda-moayeri-won-iranian-press-photo-picture-of-unrest-in-front-of-tehran-university
[۵] https://www.mashreghnews.ir/news/۶۷۰۵۰۴