سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.
*******
** موسویان: باید از ظرفیت های برجام در منطقه استفاده کنیم
«حسین موسویان» در مصاحبه با روزنامه دنیای اقتصاد گفت:
«برای مقابله با تهدیدهای منطقه‌ای و بین‌المللی فعلی، قبل از هرچیز نیازمند انسجام و وحدت ملی درداخل همراه با رضایتمندی واقعی مردم هستیم که متاسفانه درشرایط داخلی فعلی در ایران، چنین وضعیتی مشاهده نمی‌شود. مردم از وضعیت اقتصادی رنج می‌برند و رضایت ندارند... فوری‌ترین حادثه در پیش رو تصمیم ترامپ ظرف چند هفته آینده درمورد برجام است. من نظرات کارشناسان متعددی در آمریکا را جویا شده‌ام. اکثرا معتقدند که ترامپ از برجام خارج خواهد شد. درصورت چنین اتفاقی، واکنش ایران درتعیین سطح بحران احتمالی پیش رو بسیار تعیین‌کننده خواهد بود. هدف محور تل آویو-ریاض این است که با خروج احتمالی ترامپ از برجام، شرایط بین‌المللی و داخلی ایران را به‌گونه‌ای به‌هم بریزند که قابل جمع کردن نباشد. لذا تهران باید بسیار مدبرانه عمل کند تا مبادا بهانه به دشمن داده شود...ایران باید قاعده بازی درسطح منطقه‌ای و بین‌المللی را عوض کند. برجام شانس چنین امکانی را به‌وجود آورده است. پتانسیل‌هایی که برجام برای سیاست خارجی ایران فراهم کرده بسیار فراتر از موضوع هسته‌ای است. هنر استراتژیست‌های ایران در مقطع کنونی استفاده از ظرفیت‌های پنهان برجام در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی است به‌گونه‌ای که طراحی‌های بدخواهان ایران را عقیم کند.»
درخصوص این مصاحبه ۲ نکته قابل ذکر است. اول اینکه موسویان تصریح کرده است که «مردم از وضعیت اقتصادی رنج می برند و رضایت ندارند». وی- دی ۹۶- در یادداشتی در روزنامه اعتماد با عنوان «برجام به زبان ساده» نوشته بود:«از ابتدا روشن بود که وظیفه برجام...حل همه معضلات اقتصادی قبل و بعد از انقلاب ایران نبود». گلایه موسویان از وضعیت اقتصادی و انکار ارتباط برجام و معیشت از سوی وی در حالی است که براساس تبلیغات گسترده نشریات اصلاح طلب و رسانه‌های حامی دولت قرار بر این بود که برجام دو دستاورد عمده داشته باشد؛ اول «لغو تمامی تحریم‌ها» و دوم «گشایش اقتصادی برای عموم مردم».
دولتمردان و روزنامه‌های اصلاح‌طلب در طول مذاکرات همه امور کشور و علی‌الخصوص مسائل اقتصادی و حتی آب خوردن مردم را به برجام گره‌زده بودند. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان مسائل اقتصادی و حتی حامیان دولت بارها اعلام کردند که چیدن تمام تخم مرغ ها در سبد برجام اشتباه بوده و هست. اکنون قریب به پنج سال است که اقتصاد کشور به مذاکره با غرب گره خورده است.
لازم به ذکر است که نقدینگی کشور در دی ماه ۹۶ با ۲۲ درصد رشد نسبت به دی ماه ۹۵، به یک تریلیون و ۴۶۳ هزار میلیارد تومان افزایش یافت. نقدینگی در ابتدای دولت روحانی، معادل ۴۹۱ هزار میلیارد تومان بود که با گذشت قریب به پنج سال از آغاز به کار دولت، تقریباً سه برابر شده است.کارشناسان بارها اعلام کرده‌اند که مدیریت صحیح نقدینگی از سوی دولت، موجب جبران رکود و کاهش تورم و حل بخش قابل توجهی از معضل بیکاری خواهد شد.
دوم اینکه موسویان تصریح کرده است که «ایران باید قاعده بازی درسطح منطقه‌ای و بین‌المللی را عوض کند. برجام شانس چنین امکانی را به‌وجود آورده است». موسویان در لفافه موضوع برجام منطقه ای و به عبارتی برجام های ۲ و ۳ را مطرح کرده است.
برخلاف این اظهارنظر باید گفت که تجربه پرهزینه برجام به ما می گوید که نباید یکطرفه امتیاز داد و سپس –وقتی دستمان خالی شد- از طرف بدعهد منتظر امتیازگیری بود. ترامپ همانند اوباما و همصدا با مقامات اروپایی عضو ۱+۵ و همچنین مقامات رژیم صهیونیستی بارها تاکید کرده است که ایران روح برجام را رعایت نکرده است. طرف مقابل در پی برجامیزه کردن مولفه های قدرت ایران است.
مقامات دولت اوباما بارها تاکید کردند که بدون شلیک حتی یک گلوله برنامه هسته ای ایران را از کار انداختیم و حالا نوبت دولت بعدی-دولت ترامپ- است که همین روند را درخصوص توان موشکی و قدرت منطقه ای ایران اجرا کند.
برخلاف هیاهوی اصلاح طلبان درخصوص دیوانه بودن ترامپ باید گفت که ترامپ با دیوانه بازی های نمایشی در پی امتیازگیری مجدد از ایران و استمرار برجام است. ترامپ هم برجام را می خواهد و هم تحریم ها را.
** صادقی: روحانی نتوانست متناسب با انتظارات، به شعارهایش عمل کند
«محمود صادقی» نماینده عضو فراکسیون امید مجلس در مصاحبه با روزنامه آرمان گفت:
«آقای روحانی نتوانست متناسب با انتظارات، به شعارهایی که پیش از تشکیل دولت دوازدهم داده بود، عمل کند. انتظار می‌رفت دولت دوازدهم بسیار چابک‌تر از دولت یازدهم باشد...انتظار می‌رفت در دولت دوازدهم وزیران تازه نفسی به کابینه بیایند. درحالی که متاسفانه شاهد هیچ تحول مثبتی از جمله در حوزه اقتصادی در کابینه نبودیم. به نظر می‌آید که تیم ضعیف‌تری در دولت دوازدهم به کار گرفته شده و انظباط و برنامه‌ای که در دولت قبل وجود داشت در این دوره از بین رفته است...به نظرم ضرورت ایجاد انسجام بیشتر و تغییرات در مجموعه تیم اقتصادی دولت اجتناب ناپذیر است».
اصلاح طلبان تاکنون بارها نسبت به عملکرد ضعیف دولت انتقاد کرده اند.
گفتنی است «یاسر هاشمی»-اسفند ۹۶- در مصاحبه با روزنامه آرمان گفته بود:«اگر به صورت واقع بینانه به وضعیت جامعه نگاه کنیم متوجه می‌شویم که در شرایط کنونی پایگاه رأی آقای روحانی نسبت به انتخابات ۹۶ با ریزش جدی مواجه شده است.به همین دلیل در مرحله نخست دولت باید با یک رویکرد آسیب‌شناسانه دلایل این ریزش آرا را مشخص کند تا در آینده با مشکلات جدی‌تری مواجه نشود.هنگامی که مردم مشاهده کنند دولت آقای روحانی به وعده‌هایی که به آنها داده عمل نکرده و یا اینکه در راستای تحقق این وعده‌ها حرکت نمی‌کند به صورت طبیعی پایگاه اجتماعی آقای روحانی با ریزش مواجه خواهد شد...دولت آقای روحانی ارتباط عمیق و دقیقی با مردم ندارد و این مسأله می‌تواند در آینده برای دولت چالش‌های بیشتری به وجود بیاورد».
«عبدالله ناصری» فعال سیاسی اصلاح طلب نیز چندی پیش گفته بود:«روحانی با وجود اینکه شرایط مدیریت کشور نسبت به چهار سال قبل خیلی سخت‌تر شده است، تغییر چندانی نداشته است...به اعتقاد من مطالبه اصلی مردم در این دوره از ریاست‌جمهوری روحانی سامان‌دادن به وضعیت اقتصادی و معیشتی است اما چشم‌انداز روشنی برای آن وجود ندارد. هنوز برنامه اقتصادی دولت مشخص نیست».
** سیاست خارجی دولت ضعیف تر شده است
روزنامه شرق در سرمقاله امروز نوشت:
«متأسفانه سیاست خارجی در دولت دوازدهم درمقایسه با دولت یازدهم ضعیف‌تر شده و وزیر خارجه و تیم او که برای مذاکره و دفاع از منافع ملی ایران سر از پا نمی‌شناختند، اکنون در شرایط کاملا منفعل قرار گرفته‌اند؛ تا جایی که کشور کوچکی مانند عربستان یا برخی کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس و حتی آفریقا، به دنبال ایجاد جبهه‌ای یکپارچه ضد ایران هستند».
گفتنی است مقامات ارشد دولت آقای روحانی پس از امضای برجام تاکید داشتند که ایران هراسی پایان یافت و دوره جدیدی از تعامل ایران با جهان و تنش زدایی آغاز شد. اما متاسفانه به دلیل رویکرد انفعالی در سیاست خارجی، نه تنها ایران هراسی پایان نیافت، بلکه بر شدت و دامنه آن نیز افزوده شد.
روزنامه شرق به اقدامات ضد ایرانی عربستان اشاره کرده است. در این خصوص باید گفت که انفعال مقامات دولت یازدهم و بی توجهی به منافع ملی و عزت ایرانی در مقابل گستاخی مقامات آل سعود موجب شد تا این رژیم با شدت بیشتری به تحقیر دولت ایران اقدام کند.زانو زدن وزیر امور خارجه در مقابل امیر کویت برای صدور وزیرا برای سفر هیات ایرانی به عربستان و عدم صدور ویزا برای وزیر فرهنگ دولت یازدهم از جمله این اقدامات است. سعودی‌ها حتی به ظریف در مورد فاجعه منا اجازه ملاقات هم ندادند.متاسفانه تا به امروز نیز دولت آقای روحانی هیچ اقدام شایسته ای درباره احقاق حق خانواده های شهدای فاجعه منا انجام نداده است.
علاوه بر این در روزهای نخست سال ۹۴، حادثه تلخ و شرم‌آور تعرض پلیس سعودی به دو نوجوان ایرانی در فرودگاه جده، باعث خشم و نفرت مردم کشورمان شد. در حالی که مراجع تقلید، نمایندگان مجلس و رسانه ها خواستار برخورد دولت با این موضوع شدند، روزنامه های زنجیره ای و حامیان دولت در واکنشی ذلیلانه اعلام کردند که تا زمان توافق نهایی هسته‌ای نباید به تنش با عربستان سعودی دامن زد!
در سال ۹۵ نیز یکی از اعضای ارشد دولت روحانی و از مسئولان ارشد نهاد ریاست جمهوری که قصد داشت در سفری شخصی به آمریکا عزیمت کند، با رفتار تحقیرآمیز در فرودگاه دبی مواجه شد.ماموران دولتی فرودگاه دبی وی را به اتاق مجزا هدایت و مورد بازرسی خارج از عرف و غیرمؤدبانه قرار دادند.
همچنین در پاییز ۹۴، ۹ معلم ایرانی توسط دولت امارات بازداشت شدند و در اقدامی تحقیرآمیز موهای سر آنان تراشیده شد.
لازم به ذکر است که روحانی ۱۰ خرداد ۱۳۹۲ در برنامه انتخاب ایرانی که در شبکه جهانی جام جم با موضوع پاسخ به سؤالات ایرانیان خارج از کشور، پخش می‌شد، اعلام کرد «قول می‌دهم که اعتبار احترام را به پاسپورت ایرانی برگردانم». وی همچنین افزود:« ارزش پاسپورت ایرانی،علامت نوع رابطه ما با دنیاست».
** چرا اینقدر انتقاد می کنید،دولت هنوز یکساله هم نشده!
روزنامه ایران در مطلبی با عنوان «حمله به امید مردم نوشت»:
«جامعه ایران در چند روز گذشته شاهد نوسانات ارزی بود و کارشناسان اقتصادی هر کدام از منظری به تحلیل و بررسی آن پرداختند و به فراخور دیدگاه خود پیشنهادهایی نیز برای آن ارائه کردند...در همین چند روز گذشته،بودند رسانه‌هایی که در اعلام مواضع آنها نشانه‌هایی از خوشحالی از وضعیت به وجود آمده دیده می‌شد. آنها از شرایط پیش آمده مجالی ساختند برای تسویه حساب‌های سیاسی با دولت و برجسته ساختن این ادعا که دولت در انجام وظایف خود ناکارآمد است. دولتی که هنوز یکسال هم از عمر آن و انتخاب از سوی ملت نگذشته است».
برخلاف استدلال ارگان رسانه ای دولت باید گفت که اکنون قریب به پنج سال از آغاز به کار دولت آقای روحانی سپری شده است نه یکسال. رسانه های حامی دولت باید به جای کوچک کردن عمر دولت و پاک کردن صورت مساله، درخصوص کارنامه دولت و سرانجام وعده های انتخاباتی اطلاع رسانی کنند.
نکته دیگر اینکه برخلاف موضعگیری ارگان رسانه ای دولت درخصوص خوشحالی منتقدان از افزایش افسارگسیخته قیمت ارز، باید گفت که متاسفانه این حامیان دولت بودند که از این روند خوشحال شدند.
در روزهای گذشته روزنامه اعتماد در مطلبی نوشته بود:« «بازار ارز در تهران روز گذشته همچنان به روند افزایشی خود ادامه داد و وارد فاز جدیدی از قیمت شد...ولی باید پذیرفت که قیمت دلار در حال حاضر دارد سیر طبیعی خود را سپری می‌کند، این یعنی حباب قیمتی در کار نیست که مردم منتظر ترکیدن آن باشند. قیمت کنونی بازار ارز قیمتی تعادلی است و رویه‌ای است که دولت باید سال‌های پیش به سمت آن می‌رفت. شناور کردن قیمت‌ها و خروج از مکانیسم سرکوب قیمتی از جمله عملکردهایی است که مدت‌ها پیش باید در دستور کار دولت قرار می‌گرفت.»
اکبرترکان و مسعود نیلی، دو مشاور و دستیار ارشد روحانی نیز در روزهای گذشته به بهانه تأثیر مثبت گرانی ارز بر صادرات، نسبت به این اتفاق، اظهار خرسندی و شادمانی کردند.
۱۷:۵۰ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۳
