سرویس فرهنگ و هنر مشرق - جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی مثل هر سال با حاشیه های فراوانی همراه بود. حاشیه بخش جدایی ناپذیر جشن انجمن منتقدان است و نکته حائز اهیمت این است که جوایز جشن امسال تقریبا با عدالت نسبی، اعطا شد. به هر حال تغییر ریاست انجمن تاثیر بسزایی در روند فعالیتهای انجمن داشته است. طوسی از جمله روشنفکران است که میان هر دو طیف سیاسی مقبولیت فراوانی دارد و مثل رئیس قبلی سعی نمیکند تصویر رادیکالی از خود به نمایش گذارد.
اما مهمترین اتفاقی که در حین مراسم و اهدای جوایز افتاد این بود که جعفر پناهی، رخشان بنیاعتماد و محسن امیر یوسفی روی سن حاضر شدند و قرار شد جعفر پناهی دیپلم افتخار کارگردانی را اهدا کند. پناهی وقتی فهمید دیپلم افتخار بهترین کارگردانی را باید به محمد حسین مهدویان اعطا کند به نشانه اعتراض از روی سن پایین آمد و سپس در همان جشن اعلام کرد که حاضر نیست به این فیلم دولتی جایزه دهد.
تصور کنید «جعفر پناهی» به عنوان فیلمساز، از بیخ و بن دولتی نبوده و بنده خدا محمد حسین مهدویان دولتی و حکومتی است. عزیزان و علاقهمندان حوزه سیاست و سینما می دانند که «محمد حسین مهدویان» که از سوی جناب پناهی مورد بی احترامی قرار گرفت، از حامیان حسن روحانی در انتخابات بود و گرایشات اصلاح طلبانه مهدویان هم غیر قابل انکار است، اما فراموش نکنیم مواضع سینمایی مهدویان هیچ ربطی به گرایشات سیاسیاش ندارد. فیلمش را برای مردم ساخته است و از سوی انجمن منتقدان مورد تشویق قرار گرفته است. در بخش دوم اهدای جوایز، آقای پناهی روی سن آمد و جایزه حمید نعمت الله را به او تقدیم کرد و در واکنش به اقدام نه چندان درخوری که در مقابل مهدویان انجام داد فریاد زد که یک سینما هم به ما بدهید.
وب سایت رجا نیوز در واکنش به پناهی یک عکس قدیمی منتشر کرد، زمانی که پناهی خیلی دولتی نبود و اصلا با بودجه صدا و سیمای جمهوری اسلامی فیلم نمیساخت. آنسوی جبهه سیاسی، هم به لیدری سید عبدالجواد موسوی که از مسعود بهنود و محمد خاتمی اصلاح طلبتر است در سرمقاله تماشاگران، به جعفر پناهی انتقاد کرد.
در این سرمقاله بشدت هوشمندانه با تیتر «به سینما و مهدویان بد کردید، آقای پناهی»، آمده است: فیلم آقای مهدویان موضع سیاسی دارد، در این شکی نیست به بخش ملتهبی از تاریخ ایران پرداخته که درباره آن هم حرف و حدیث زیاد است. در این هم شکی نیست اما فیلم خوش ساختی است، اگر کسی انصاف داشته باشد این قصه را نمی تواند منکر شود. کسانی که همیشه میگویند هنر را از سیاست جدا کنیم ، با این اتفاقا خیلی سیاسی برخورد میکنند.
موسوی در ادامه یادداشت اضافه می کند:
" بدون شک در یک قاب ظاهر نشدن آقای جعفر پناهی با آقای مهدویان هیچ دلیل سینمایی ندارد و دلیلش ایدئولوژیک و سیاسی است و متاسفانه به نفع سینما هم نیست. قطعا ادامه این رفتارها به پررنگ تر شدن خط کشی های غلط منجر خواهد شد و این دو دستگی مضر، خودی و غیر خودی را بیشتر خواهد کرد و باید در آن تجدید نظر کرد. حداقل دوستان منتقد به آقای پناهی و امثال ایشان تذکر بدهند که این رفتارها بپرهیزند. این رفتار از هر سوی ماجرا مردود است."
اما سخنان آقای جعفر پناهی از اختصاص یک سالن سینما جای بررسی و تعمق فراوان دارد . چون در این مجال و مقال قرار نیست با اغراض سیاسی ایشان را تحلیل کنیم، کافیست اشاره کنیم که ایشان در تمام سالهای که در حوزه فیلمسازی مشغول فعالیت هستند آثار متاخر ایشان رنگ پرده سینما ندیده است. اما محض خاطر ایشان که با دوستان به دشمنی رفتار کردند باید اشاره کنم جمهوری اسلامی سالن سینما ندارد که به جعفر پناهی بدهد. فیلمهای ایشان را باید همقطاران سینمایی شان در حوزه پخش و نمایش، اکران کنند.
نکته دوم را با ذکر یک خاطره می توان عنوان کرد که سیف الله داد خدابیامرز در مقام معاونت سینمایی دوره اصلاحات، در حضور بهروز افخمی شما را نصیحت میکرد و به شما میگفت" دوست و برادر عزیز فیلمی بساز که پخش کنندگان و سینماداران تمایل به اکران اثرتان داشته باشند. اینقدر جشنواره پسند فیلم نساز. دقیقا این جمله را خاطرتان هست که فرمود در دیگ جشنواره های فرنگی فقط سر سگ میجوشد. شما عباس کیارستمی فقید و ابولفضل جلیلی، امیر نادری از سینماگرانی هستید که فیلمهایتان را صد نفر به زحمت می روند تماشا کنند و با زور سر نیزه نمی شود که سینماداران را برای اکران فیلمهای جعفر پناهی قانع کرد.
در ضمن جناب پناهی یادشان رفته در این سالها زیرآبش را در وزارت ارشاد ماقبل احمدی نژاد چه کسانی میزدند تا پروانه ساخت به ایشان ندهند. زمانی که همین آقای حیدریان معاونت سینمایی دولت دوم اصلاحات را بر عهده داشت نزدیکان ایشان به او میگفتند که پروانه ساخت دادن به پناهی یعنی دردسر. فراموش کردید که «م.م» که به عنوان تهیه کننده هم اکنون یک فیلم سخیف را روی پرده دارد، زیر گوش مدیران سینمایی زمزمه میکرد پروانه ساخت به شما ندهند.
آقای پناهی عزیز دشمنانشان را نباید در صف حکومت جستجو کنند، دشمنانشان را باید در میان اهالی سینما جستجو کنند. واقعا مافیای عصیان زده پخش است که آثار جلیلی، پناهی، کیارستمی را نمیگذارد رنگ پرده سینما ببیند! در ضمن فیلمی مثل تاکسی را سینماداران و پخش کنندگان اکران نخواهند نکرد.
فیلم تاکسی جناب پناهی اخیرا در ۸۰ سالن سینماهای فرانسه اکران شده است و این نکته نشان میدهد که شما هم مثل مهدویان حکومتی هستید با این تفاوت که مهدویان با حفظ استقلال خویش سر سفره جمهوری نشسته و جناب پناهی سر سفره دولت فرانسه.ایشان خیلی سخت میگیرند. عکس گرفتن با سینماگران مثل صله رحم میماند. قلوب سینماگران را به هم نزدیک میکند. اگر جعفر پناهی قلبی ایرانی همچنان در سینه دارد ،بداند و آگاه باشد که مهدویان خیلی پسر خوش اخلاق و دوست داشتنی است و با همین خصیصه میان سینماگران شناخته میشود.