به گزارش مشرق، یک فیلم قدیمی شده اما هنوز بحث برانگیز رفع توقیف شد. «زاد بوم» برخلاف فیلم هایی از جنس «50 کیلو آلبالو» که به خاطر ابتذال بیش از حد مدتی را در توقیف گذراند تا به لطف سازمان سینمایی رفع توقیف شود، فیلمی کاملا چند لایه سیاسی است. ابوالحسن داودی «زادبوم» را بر اساس فیلمنامه ای که  به صورت مشترک با فرید مصطفوی نوشته بود، ساخت و در بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر شرکت داد. وی در نشست مطبوعاتی فیلم زادبوم در جشنواره فجر گفت طرح فیلم نامه را رضامیرکریمی به وی داده است!

فیلم لایه بیرونی خود «تصویری از یک خانواده از هم پاشیده ترسیم می‌کند؛ پدر (مسعود رایگان) در تهران، مادر (رویا تیموریان) در قشم، پسر (بهرام رادان) در آلمان و دختر (پگاه آهنگرانی) در دبی که پدربزرگ (عزت‌الله انتظامی) هم به آنها اضافه شده است». کارگردان سعی کرده است که داستانش را بر بستر یک اتفاق زیست محیطی ادامه دهد و خرده داستان های این فیلم نیز بر همین مبنا شکل گرفته است. اصل حرفی را هم که نویسنده و کارگردان فیلم به دنبال آن هستند نیز در پس همین رخداد شکل می گیرد.

«زادبوم» یک فیلم نمادین است؛ از آن دست فیلم هایی است که برای توضیح آن باید گفت که منظور از فلان چیز این است و منظور از بهمان چیز، آن است .«زادبوم» خلاصه حرفش این است که سیاستمدار ایرانی خوب، سیاستمدار پشیمان است؛ یک رجل سیاسی پس از پشیمانی از انقلابیگری که در نهایت به قدرت طلبی ختم شد با همکاری همان افرادی که به دلیل کارهایش از کشور گریخته بودند مهاجران زمینه را برای بازگشت ایرانیانی که 30سال پیش از کشور فرار کردند فراهم می کند. البته این پیام را در قالب روایت نمادین لاک پشت ها ارائه نموده است؛ جانورانی که پس از 30سال، مجدداً به همان محلی که در آن متولد شده اند برمی گردند.

داودی تلاش کرده است تا علاوه بر اینکه منظور اصلی اش از بازگشت را کمی در لفافه بیان کند، اما در بعضی از سکانس های فیلم بسیار هم رو بازی کرده است. مثل این سکانس که در آن وقتی لاکپشت ها از تخم بیرون نمی آیند، یک نفر می گوید زمین سرد است و باید آن را گرم کنید تا لاک پشت ها از تخم بیرون بیایند. برای همین افراد شروع به سوزاندن اموال عمومی می کنند تا به زمین گرما بدهند!

در این فیلم که پیش از وقایع سال 88 ساخته شده است، شاهد حمله جوانان حزب الهی به ستاد انتخاباتی فردی به نام «حقیقت» هستیم و معترضان از شعار هایی مانند«حقیقت برو گمشو»! استفاده می کنند.

فیلمی که اصلاحیه خورد اما کسی اصلاحش نکرد

«زادبوم» با وجود اینکه داوران جشنواره فجر به آن چراغ سبز نشان می دهند اما به خاط محتوای فیلم بود که بعد از جشنواره توقیف شد. بعد از جشنواره فیلم فجر، فیلم به خاطر محتوای آن توقیف می شود.

کارگردان فیلم در مصاحبه ای اعلام می کند که  فیلم 17 مورد اصلاحیه خورده است. این اصلاحات در دولت هشتم به فیلم وارد می شود. بعد از آن با روی کار آمدن دولت نهم، معاونت سینمایی وقت وزارت ارشاد تلاش می کند تا مشکل زادبوم را با اصلاح حل و فصل کند. حتی روابط عمومی سازمان سینمایی به طور رسمی اعلام می کند که ممیزی کار آنها نبوده است.

علیرضا سجادپور معاون سازمان سینمایی وقت  هم در چند گفت و گو مطبوعاتی تلاش می کند تا مشکل فیلم را به مدیریت قبلی مربوط کند. وی به طور تلویحی با اشاره به اینکه داوودی صرفا کارگردان فیلم است، از تهیه کننده و مالک فیلم می خواهد برای بررسی اصلاحیه ها فیلم درخواست بدهند.

وی در مصاحبه ای دیگر مدعی می شود که «زاد بوم» اصلاح شده اما درخواستی برای اکران آن از سوی صاحبان آن نشده است، گویا هیچ کدام از مالکان فیلم حاضر نبودند عواقب اکران «زاد بوم» را به گردن بگیرند.

در عین حال داوودی در نشستی خبری کل اصلاحات فیلم را در حد چند دیالوگ عنوان می کند!

تا به حال چندبار صحبت از رفع توقیف فیلم «زادبوم» به میان آمده است، حتی یک بار اعلام شد که فیلم آماده نمایش است ولی درخواستی برای اکران آن داده نشده است. با و اما کارگردان فیلم هیچ وقت به طور صریح درباره اینکه چرا فیلم اش نزدیک به 9 سال در توقیف بوده است صحبتی نمی کند و عدم شفافیت داوودی و صرفا تکیه بر اینکه فیلم باید رفع توقیف شود این گونه فضا سازی می کند که «زادبوم» بدون هیچ دلیل موجه ای در توقیف شده است.

کمیته جاده صاف کن

در اردیبهشت ماه بود که کارگردان فیلم زاد بوم در گفت و گویی اعلام کرد فیلم اش در شهریور اکران خواهد شد! داوودی گفت: گفت: «زادبوم» مشکلی برای اکران ندارد چون پروانه نمایش دارد و با اصلاحیه ای که در مورد این فیلم صورت گرفته ده دقیقه از فیلم کم شده است.

با فاصله کمی از مصاحبه داوودی بود که سازمان سینمایی اعلام کرد کمیته ای برای تعیین تکلیف فیلم های توقیفی ایجاد شده است این کمیته که اعضای آن معرفی نشدند در معاونت نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی تشکیل شده است. در روزهای بعد از آغاز به کار این کمیته یکی یکی فیلم هایی که در توقیف بودند از توقیف در آمدند. «50 کیلو آلبالو»، «مادر قلب اتمی» و «زادبوم» که هر کدام به دلیلی در توقیف به سر می بردند.

داوودی اخیرا مصاحبه دیگری داشته و مدعی شده اصلا قرار بود «زاد بوم» در اکران دوم نوروز امسال قرار بوده که فیلم اش اکران شود اما به خاطر انتخابات ریاست جمهوری برنامه اکران فیلم به هم ریخته است!داودی در همین مصاحبه می گوید در تدوین مجدد فیلم، 15 دقیقه از آن کم شده است.

آیا سازمان سینمایی پیش از آنکه رسما دست به رفع توقیف فیلم های سینمایی بزند به داوودی قول رفع توقیف فیلمش را داده بوده است؟ اگر نداده بوده پس چرا داودی می خواسته فیلم توقیفی اش را در اکران دوم نوروز به سینما ها ببرد؟ اگر هم داده بوده چرا باید بعضی از کارگردان ها از رانت ویژه ای برخوردار باشند که دیگران از آن بی بهره اند و پیش حتی پیش از آغاز رفع توقیف فله ای فیلم ها، به بعضی از فیلمساز ها چراغ سبز رفع توقیف فیلم شان را داده اند؟

کارگردان «زادبوم» مدعی است نسخه جدید و بازبینی شده ای از فیلم اش به اکران در خواهد آمد. جاده صاف کن ها این بار مسیر بازگشت لاکپشت ها را کردند زادبوم مناسبی برای دیگر فیلم های در گنجنه مانده فراهم شود.