دو کتابخانه تخصصی وابسته به «مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگ و ادب پایداری حوزه هنری» با عنوان «کتابخانه تخصصی جنگ» و «کتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر» در نظر دارند بیش از 1000 عنوان از منابع جدیدالانتشار خود و خریداری شده از سیاُمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران را به نمایش بگذارند. منابع کتابخانه تخصصی جنگ، با عنوان «کارنامه نشر ملی دفاع مقدس» به آثار منتشر شده همه ناشران سطح ملی در سال 1395 اختصاص دارد و پس از نمایشگاه، فهرست این آثار منتشر خواهد شد.علاقهمندان برای حضور در نمایشگاه به نشانی تهران، انتهای خیابان سمیه غربی، نرسیده به خیابان حافظ، ساختمان مرکزی حوزه هنری، طبقه همکف مراجعه کنند.
بهار کتابخانهها
آقای نصرتالله صمدزاده، مدیر کتابخانه تخصصی جنگ دفتر ادبیات و هنر مقاومت درباره دلیل برگزاری این نمایشگاه در چنین زمانی، در گفتوگو با «صبح نو» گفت: بهار کتابخانهها شرکت در نمایشگاه کتاب تهران است. خریدهای خوبی نیز از این نمایشگاه انجام شد.
کتابخانههای تخصصی علاقهمندند که خریدهای خوبشان قبل از قراردادن در قفسهها یکجا در اختیار علاقهمندان و پژوهشگران قرار بگیرد. ما سازوکار نمایشگاهی نداریم بلکه شیوه ما کتابخانهای است. معمولاً محققان علاقه مندند که این آثار را یکجا ببینند. این اتفاق در روند آشنایی محققان و پژوهشگران مؤثر است.
تاریخچه
«کتابخانه تخصصی جنگ» 31 شهریورسال 1379 ذیل «دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری» مبتنی بر طرحهای پژوهشی و اطلاعرسانی مختلف در حوزه «کتابداری تخصصی جنگ» راهاندازی شد. پس از طی مقدمات کار، مبنی بر تهیه بخشی از منابع مورد نیاز و برنامهریزی فنی امور مجموعهسازی و سازماندهی منابع، کتابخانه در فضای کوچکی بهتدریج شکل گرفت و اکنون در مساحتی حدود 160 مترمربع، و 10 بخش مجزا فعالیت میکند.
شایان ذکر است که بهسبب محدودیتهای مالی، فضا، امکانات و نیروی انسانی، روند پیشرفت کتابخانه، بهرغم وجود طرحهای مناسب علمی و ابتکاری، به کندی صورت میگیرد که امیدواریم در آینده با پشتیبانی مسوولان از برنامههای آن، امور پژوهشی، اطلاعرسانی و اجرایی آن در زمان مناسب و پیشبینی شده به سرانجام برسد.
منابع موجود
به سبب اهمیت موضوع «جنگ ایران و عراق» و «دفاع مقدس» در تاریخ معاصر ایران و همچنین امور جاری و پژوهشی «دفتر ادبیات و هنر مقاومت» و سایر نهادهای مشغول در این حوزه و امکانات و فضای محدود کنونی، کتابخانه اولویت کار خود را بر مجموعهسازی منابع این موضوع گذاشته و طی این مدت کوتاه از عمر خود، در پی تهیه کتابها و نشریات و لوحهای فشرده و دیگر موارد مربوط بدان بوده و درصد کمی از منابع خود را نیز، به برخی از جنگهای دیگر چون «جنگ جهانی اول و دوم»، «انتفاضه فلسطین»، جنگهای «افغانستان»، «عراق»، «بوسنی و هرزگوین» و غیره اختصاص داده است.
نحوه تهیه منابع
این کتابخانه با فهرستبرداری از منابع اطلاعرسانی و کتابشناختی، در ارتباط مستمر با ناشران و نهادهای مربوطه در تهران و شهرستانها و از طریق خرید، اهدا، مبادله و استنساخ و با پیگیریهای فراوان و بعضاً با تحمل مشقات زیاد، منابع عمده خود را تهیه کرده است. با وجود این تعداد کمی از منابع شناسایی شده هنوز دور از دسترس کتابخانه است و از آنجا که این منابع در بازار نشر کنونی موجود نیستند کتابخانه آماده همکاری و مبادله با اشخاص و مراکزی است که در این زمینه فعالیت میکنند.
برنامه جاری کتابخانه پیگیری تهیه کتابها و نشریات و تکمیل کاستیهای موجود در زمینه «جنگ ایران و عراق» پایاننامهها و جزوات مربوط به موضوع و همچنین تهیه لوحهای فشرده، نرمافزارها و کتابهای خارجی در موضوع فوقالذکر است.
کتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر ایران
با شکلگیری دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری در سال 1372. ش تحقیق و پژوهش درباره جنبههای مختلف انقلاب اسلامی ایران محور اصلی فعالیتهای این دفتر شد. از این رو تهیه مقدمات و زمینههای تحقیق و پژوهش یعنی منابع مکتوب و غیرمکتوب کتابخانهای مد نظر قرار گرفت. به منظور انجام هر چه بهتر، دقیقتر و تخصصیتر امر پژوهش در باب انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر ایران، زیرمجموعههایی چند پیریزی شد تا از زوایای مختلف جنبههای متعدد، متکثر و متفاوت انقلاب اسلامی مورد واکاوی و کنکاش علمی قرار گیرد. بر این اساس مجموعههایی از قبیل فرهنگ ناموران معاصر ایران، تدوین تاریخ انقلاب اسلامی، تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی و روزشمارقیام خونین پانزده خرداد شکل گرفته، حیات یافتند.
با تشکیل این بخشها بدیهیترین امر در ابتدای کار تهیه منابع مورد نیاز برای انجام مراحل پژوهش و گردآوری اطلاعات و سپس طبقهبندی و در نهایت نگارش و تنظیم نهایی اطلاعات و دادههای گردآوری شده بود. بنابراین دفتر ادبیات انقلاب اسلامی به تهیه منابع در دو بخش مهم و اساسی، کتابها و نشریات اقدام کرد و بدین ترتیب سنگ بنای «کتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر ایران» گذاشته شد.
تا سال 1387 ش کتابخانه به علت کمبود امکانات و نیز نوع و روش کار دفتر ادبیات انقلاب اسلامی سرویسدهی داخلی داشت و پژوهشگران و نویسندگان داخلی حوزه هنری و بعضاً افرادی را که از سازمانها و موسسههای پژوهشی معرفی میشدند، تحت پوشش خود قرارداده بود؛ اما با تشکیل ستاد بزرگداشت سیامین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در حوزه هنری و توجهاتی که این ستاد به کتابخانه بهعنوان عنصر آگاهی بخش در زمینه پیدایش انقلاب اسلامی داشت، این کتابخانه از سوی ستاد تجهیز شد و در ایامالله مبارک دهه فجر کتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر برای استفاده عموم علاقمندان به حوزه انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر به صورت رسمی راهاندازی شد.
نظام دسترسی به منابع در این مرکز نسبت به سایر کتابخانههای حوزه هنری بهصورت باز است. به این معنی که مراجعان و پژوهشگران بدون واسطه و با پشتیبانی مطالعاتی کتابداران وارد مخزن شده و همه منابع را بررسی میکنند.