به گزارش مشرق، گزارش 28 صفحه‌ای که از سوی نمایندگان جمهوریخواه و دموکرات در مورد حملات 11 سپتامبر به برج های تجاری آمریکا تهیه شده است، در حالی همچنان محرمانه باقی مانده که در فواصل زمانی مختلف بحث و جدل بر سر آن شدت می گیرد و به مثابه آتش زیرخاکستر است.
گزارش 28 صفحه‌ای چیست؟
سوال آمریکایی ها در مورد عوامل حملات 11 سپتامبر 2001 اغلب با گزارش محرمانه کنگره در سال 2002 در خصوص این حملات گره خورده است به این معنی که این گزارش همچنان محرمانه باقی مانده است و رمزگشایی از آن می تواند بسیاری از اما و اگرها و احتمالات را پاسخ داده و تکلیف نهایی آن را روشن کند.
داستان این گزارش زمانی آغاز شد که کنگره آمریکا در سال 2002 گزارش مفصلی از حملات 11 سپتامبر تهیه کرد اما جرج بوش رئیس جمهور وقت آمریکا دستور داد 28 صفحه از این گزارش مفصل محرمانه باقی بماند؛ 28 صفحه ای که به احتمال ارتباط این حملات با سران سعودی اشاره دارد.
از آن زمان بحث و جدل زیادی بر سر این موضوع مطرح شده است که مضمون این 28 صفحه چیست؟ چرا قید محرمانه بودن آن حذف نمی شود؟
اخیرا خانواده قربانیان حملات 11 سپتامبر نیز بر لزوم حذف قید محرمانه از این گزارش تاکید کرده و توضیح روشن در خصوص این حملات و عوامل آن را خواستار شدند.
برنامه جنجال برانگیز شبکه سی‌بی‌ا س در مورد گزارش 28 صفحه‌ای
حرف و حدیث در مورد گزارش 28 صفحه ای زمانی کلید خورد که شبکه سی. بی. اس آمریکا در برنامه «60 دقیقه» با پخش یک گزارش در مورد حملات 11 سپتامبر از اسناد جدیدی پرده برداشت که به نقش عربستان در حملات سپتامبر 2001 اشاره داشت.
این شبکه در برنامه مزبور، اسناد محرمانه معروف به اسناد 28 صفحه ای را مورد تحلیل قرار داد به این ترتیب که مصاحبه ای را با فرادی ترتیب داد که به نحوی از اطلاعات موجود در گزارش 28 صفحه ای با خبر بودندد. یکی از این افراد، سناتور سابق « باب گراهام » است.
باب گراهام کیست؟
باب گراهام سناتور سابق آمریکایی ریاست کمیته تحقیقات در مورد حوادث 11 سپتامبر را برعهده داشت و عضو کمیته تحقیقات مشترک با مجلس سنا درباره شکست جاسوسی آمریکا در جریان حوادث یازدهم سپتامبر بود.
وی در این برنامه درباره مجموعه افرادی صحبت کرد که احتمال دارد در زمان اقامت عوامل حادثه 11 سپتامبر در آمریکا، از آنان حمایت کرده باشند.
گراهام همچنین در این برنامه گفت: « باور کردنی نیست کسانی که با زبان انگلیسی هیچ آشنایی نداشته و و قبلا به آمریکا سفر نکرده اند و حتی تحصیلات دبیرستانی هم نداشتند، بتوانند بدون پشتیبانی از داخل آمریکا، چنین کار پیچیده ای را انجام دهند».
وی در پاسخ به این سوال که آیا به نظر شما عربستان، این پشتیبانی را انجام داده است، بدون درنگ گفت: « البته، و این پشتیبانی کاملا اساسی بوده است و عوامل مختلفی در این کار دست داشته اند.
گراهام توضیح داد که دولت عربستان در کنار برخی طرف ها و جمعیت هایی که تحت پوشش جمعیت های خیریه فعالیت دارند، درحملات 11 سپتامبر دست داشتد اما به منظور حفظ روابط حساسی که بین آمریکا و عربستان وجود دارد و نیز با توجه به پول های سرشار سعودی از سال 2002 سعی شد تا نقش عربستان در این حادثه برملا نشود.
در همین ارتباط «تیم رومر » ، سناتور سابق آمریکایی از حزب دموکرات و سفیر آمریکا در هند هم اولین بار به عنوان عضو کمیته تحقیقات مشترک و سپس به عنوان عضو کمیته 11 سپتامبر، این اسناد را خوانده است.
به گفته وی در این اسناد به احتمال حمایت رسمی و دولتی عربستان از دو نفر از عوامل این حوادث که در کالیفرنیای جنوبی اقامت داشتند، اشاره شده است و این اطلاعات به منظور بررسی در اختیار کمیته ی حقیقت یاب یازدهم سپتامبر قرار گرفت.
رومرادامه داد، اطلاعات موجود در گزارش 28 صفحه ای، همه را شگفت زده خواهد کرد.
روابط عربستان با حملات 11 سپتامبر واقعیت یا فقط یک احتمال؟
عربستان در حمایت از جنبش های اسلامگرای افراطی سابقه طولانی دارد که نمونه آن دخالت در افغانستان در دهه هشتاد و در جریان جنگ با شوروی سابق بود به این معنی که عربستان با پشتیبانی آمریکا از گروههای اسلامگرای عربی که برای جنگ عازم افغانستان شده بودند، حمایت کرد.
در آن زمان بن لادن یکی از معروف ترین رهبران یکی از این گروهها یا همان القاعده بود که در دهه نود اختلاف با عربستان موجب شد تابعیت سعودی او سلب شود.
به گفته سیمور هرش روزنامه نگار و خبرنگار معروف آمریکایی پرونده عربستان در حمایت از اسلامگرایان افراطی این علامت سوال را برای آمریکایی ها ایجاد کرد که آیا بین حملات 11 سپتامبر با عربستان ارتباط است؟
این شک و تردید و سوال های حاصل از آن موجب تحقیق و بررسی در این زمینه شد اما خلاصه گزارش هایی که در این خصوص منتشر شد این بود که دلیلی که نشان دهد عربستان در این حملات دست داشت، یافت نشد.
در یکی از این گزارش ها آمده است، با وجود اینکه این باور وجود دارد که عربستان سال های طولانی پشتیبان مالی القاعده بود، اما دلیلی مبنی بر دست داشتن دولت سعودی و یا گروههای وابسته به آن و حتی مسئولان سرشناس این کشور در تامین مالی این القاعده وجود ندارد.
احتمال دخالت عربستان در حملات 11 سپتامبر از کجا کلید خورد؟
در سال 1990 هنگامی که عراق کویت را هدف حمله قرار داد، ریاض از ارتش آمریکا خواست چند هزار نیروی خود را در خاک عربستان مستقر کند اما این درخواست خشم نهادهای مذهبی محافظه کار سعودی را به دنبال داشت زیرا از نظر آنان این اقدام به مثاب توهین به این نهادها و بی حرمتی به اماکن مقدس این کشور بود تا جایی که مسئولان این نهادها آشکارا اعلام کردند که از انتفاضه خشونت آمیز علیه حضور آمریکایی ها حمایت خواهند کرد.
در این شرایط بود که خاندان حاکم عربستان در تلاش برای جلب رضایت نهادهای مذهبی محافظه کار وزارتی را تحت عنوان وزارت امور اسلامی تشکیل داده و برخی از مسئولان این نهادها را به ریاست آن تعیین کردند حال آنکه این وزارت در قالب اقدمات بشردوستانه از انجمن های به ظاهر خیریه اسلامی حمایت می کردند اما واقعیت این بود که از برخی افراط گرایان اسلامی حمایت مالی بعمل می آوردند.
این درحالی بود که وزارت امور اسلامی عملا تحت نظارت دولت سعودی قرار نداشت بلکه به میزان زیادی یک نهاد مستقل بوده و دولت سعودی نیز به منظور جلوگیری از بروز هرگونه مشکل دست آن را کاملا باز گذاشته بود.
و اینجاست که باید پرسید آیا این امکان وجود دارد که برخی از مسئولان وزارت امور اسلامی سعودی که مستقل عمل می کنند، منابع مالی خود را برای حمایت از هواپیماربایان حملات 11 سپتامبر به کار برده باشند؟
در پاسخ باید گفت که در سال های اخیر برخی اخباری که هنوز تایید نشده است، منتشر شد که از ارتباط احتمالی این وزارتخانه و هواپیما ربایان حکایت دارد.
به عنوان مثال یک سعودی که در آمریکا زندگی می کند و با وزارت امور اسلامی ارتباط دارد هزینه آپارتمانی را که دو تن از هواپیماربایان حملات 11 سپتامبر در آن اقامت داشتند، تامین کرد.
این جزییات به اضافه مستقل بودن وزارت امور اسلامی تئوری حمایت برخی مسئولان سعودی از عوامل حملات 11 سپتامبر را قوت می بخشد در نتیجه هرچند این احتمال تایید نشده است اما بعید نیست.
حفظ روابط با عربستان به چه قیمتی؟
در شرایطی که با گذشت 15 سال هنوز 28 صفحه از گزارش مربوط به تحقیقات در مورد حوادث 11 سپتامبر محرمانه باقی مانده است، برخی در آمریکا این سوال را مطرح می کنند که در شرایطی که این گزارش اطلاعات بسیار خطرناکی را در دل خود جا داده است آیا حفظ روابط با عربستان ارزش پنهان نگاه داشتن این 28 صفحه را دارد؟
در پاسخ باید گفت که بسیاری از آمریکایی ها نسبت به همپیمانی با عربستان احساس خوبی ندارند و آن را نقض ارزش ها و رویکردهای کشورشان می دانند.
آغاز رنگ باختن روابط آمریکا و عربستان
از زمانی که آتش خیزش مردمی موسوم به بهار عربی در برخی کشورهای عربی شعله ور شد ، روابط آمریکا و عرسبتان نیز روز به روز ضعیف تر شد زیرا هر یک از این دو اهداف منطقه‌ای متضادی داشتند که همین امر بار دیگر بحث و جدل بر سر فایده محرمانه ماندن هرگونه اطلاعات مربوط به حوادث 11 سپتامبر را زنده کرد.
اوباما باید به قول خود عمل کند
اوباما در دور اول ریاست جمهوری خود قول داد که تمام جزییات تحقیقات مربوط به حوادث 11 سپتامبر را فاش کند در نتیجه گروه موسوم به «هیئت خانواده های قربانیان و نجات یافتگان حملات 11 سپتامبر و اتحاد برای تحقق عدالت علیه تروریسم» به همین قول اوباما استناد کرده از او خواستند محتویات گزارش 28 صفحه ای را فاش کند اما اوباما به دلایل مختلف در عملی کردن قول خود تاخیر کرد از جمله این عوامل همانطور که پیش تر گفته شد، حفظ روابط با عربستان و بهره برداری از منابع مالی این کشور بود.
به هر حال اوباما دو سال پیش تحت فشار خانواده قربانیان دستور خارج کردن گزارش 28 صفحه ای از وضعیت محرمانه را صادر کرد اما معلوم نیست این صفحات چه زمانی منتشر خواهند شد.
در این شرایط مجموعه تحولات منطقه ای از جمله مخالفت با اقدامات خشونت آمیز عربستان از جمله حمله به یمن و کشتار مردم این کشور موجب شد از درون جامعه آمریکا مخالفت با حفظ روابط با عربستان قوت بیشتری پیدا کند و همزمان با آن درخواست ها برای لزوم فاش شدن محتویات تحقیق مربوط به حملات 11 سپتامبر شدت پیدا کرد.
خانواده برخی از قربانیان حملات 11 سپتامبر درخواست کردند که امکان شکایت از عربستان برای آنان فراهم شود حال آنکه بر اساس قانون آمریکا چنین امکانی وجود ندارد اما کنگره به بررسی پیش نویس قانونی پرداخت که بر اساس آن خانواده قربانیان بتوانند از عربستان به دلیل دست داشتن در حملات مزبور شکایت کنند.
باز شدن راه شکایت از عربستان برای خانواده قربانیان حملات 11 سپتامبر
این تحولات به سمتی رفت که در نهایت دو ماه پیش نمایندگان سنای آمریکا طرحی را تصویب کردند که به موجب آن به خانواده های قربانیان حملات 11 سپتامبر امکان داده می شود که از عربستان به دلیل دخالت در حملات تروریستی شکایت کنند.
اما سران سعودی در واکنش به این مصوبه تهدید کردند که در صورت تصویب نهایی آن دارایی های خود را از آمریکا خارج خواهند کرد وجالب اینکه کاخ سفید نیز پیش از آن تهدید کرده بود ه این مصوبه را وتو خواهد کرد.
جنجال جدید پس از سکوتی موقت
سنای آمریکا در حالی به فاش کردن محتویات تحقیقات مربوط به حملات تروریستی 11 سپتامبر نزدیک می شود که تهدید سعودی ها علیه آمریکا همچنان به حال خود باقی است اما در نهایت دولت آمریکا دو روز پیش سند موسوم به «فایل-17» شامل سرنخ هایی از قسمت های محرمانه گزارش 11 سپتامبر را منتشر کرد.
این فایل شامل فهرستی از نام حدود 40 نفر است که در لیست ماموران تحقیق درباره ارتباط عربستان با عوامل حملات 11 سپتامبر قرار داشتند و گفته می شود که بخش زیادی از این سند بر اساس محتویات گزرش 28 صفحه ای نوشته شده است و به نوعی به تایید ارتباط عربستان با هواپیماربایان حملات مزبور اشاره دارد.
به عبارت بهتر در این فایل نام افرادی ذکر شده است که هواپیمارباها پیش از حملات 11 سپتامبر با آنان در تماس بودند و جالب اینکه برخی از این افراد دیپلمات های سعودی هستند و به همین دلیل احتمال آگاهی مقام های سعودی از نقشه حملات مزبور قوت می گیرد.
بنابر فایل مزبور کمیسیون 11 سپتامبر می تواند با درخواست دسترسی یا مصاحبه با این افراد بررسی های دقیق تری درباره حملات 11 سپتامبر به عمل آورد.
از جمله این افراد فهد الثومیری دیپلمات سعودی در کنسولگری عربستان در لس آنجلس در فاصله سال‌های 1996 تا 2003 و عمر البیومی است که به دو تن از هواپیمارباها کمک کرده و با دولت سعودی روابط نزدیکی دارد.
پرواضح است که تهدیدهای عربستان موجب شد روند فاش شدن واقعیت ها به تاخیر افتاده و به صورت مرحله ای و کند پیش برود با این حال انتشار فایل -17 می تواند آغازی برای برملا شدن واقعیت های دیگر در مراحل بعدی باشد؛ واقعیت هایی که اگر بر دخالت عربستان در حوادث 11 سپتامبر صحه گذاشته و آن را علنی کند مشخص نیست روند تحولات روابط آمریکا و عربستان را به چه سمتی خواهد برد به ویژه اینکه برخی در آمریکا بر این باورند که چه بسا خطر فاش شدن سند 28 صفحه ای بیشتر از حوادث 11 سپتامبر باشد.
در این میان سفارت عربستان در واشنگتن با احساس خطر از فاش شدن قریب الوقوع گزارش 28 صفحه ای در مورد ارتباط ریاض با حملات 11 سپتامبر، به حالت آماده باش در آمد.
گزارش 28 صفحه‌ای چیست؟
سوال آمریکایی ها در مورد عوامل حملات 11 سپتامبر 2001 اغلب با گزارش محرمانه کنگره در سال 2002 در خصوص این حملات گره خورده است به این معنی که این گزارش همچنان محرمانه باقی مانده است و رمزگشایی از آن می تواند بسیاری از اما و اگرها و احتمالات را پاسخ داده و تکلیف نهایی آن را روشن کند.
داستان این گزارش زمانی آغاز شد که کنگره آمریکا در سال 2002 گزارش مفصلی از حملات 11 سپتامبر تهیه کرد اما جرج بوش رئیس جمهور وقت آمریکا دستور داد 28 صفحه از این گزارش مفصل محرمانه باقی بماند؛ 28 صفحه ای که به احتمال ارتباط این حملات با سران سعودی اشاره دارد.
از آن زمان بحث و جدل زیادی بر سر این موضوع مطرح شده است که مضمون این 28 صفحه چیست؟ چرا قید محرمانه بودن آن حذف نمی شود؟
اخیرا خانواده قربانیان حملات 11 سپتامبر نیز بر لزوم حذف قید محرمانه از این گزارش تاکید کرده و توضیح روشن در خصوص این حملات و عوامل آن را خواستار شدند.
برنامه جنجال برانگیز شبکه سی‌بی‌ا س در مورد گزارش 28 صفحه‌ای
حرف و حدیث در مورد گزارش 28 صفحه ای زمانی کلید خورد که شبکه سی. بی. اس آمریکا در برنامه «60 دقیقه» با پخش یک گزارش در مورد حملات 11 سپتامبر از اسناد جدیدی پرده برداشت که به نقش عربستان در حملات سپتامبر 2001 اشاره داشت.
این شبکه در برنامه مزبور، اسناد محرمانه معروف به اسناد 28 صفحه ای را مورد تحلیل قرار داد به این ترتیب که مصاحبه ای را با فرادی ترتیب داد که به نحوی از اطلاعات موجود در گزارش 28 صفحه ای با خبر بودندد. یکی از این افراد، سناتور سابق « باب گراهام » است.
باب گراهام کیست؟
باب گراهام سناتور سابق آمریکایی ریاست کمیته تحقیقات در مورد حوادث 11 سپتامبر را برعهده داشت و عضو کمیته تحقیقات مشترک با مجلس سنا درباره شکست جاسوسی آمریکا در جریان حوادث یازدهم سپتامبر بود.
وی در این برنامه درباره مجموعه افرادی صحبت کرد که احتمال دارد در زمان اقامت عوامل حادثه 11 سپتامبر در آمریکا، از آنان حمایت کرده باشند.
گراهام همچنین در این برنامه گفت: « باور کردنی نیست کسانی که با زبان انگلیسی هیچ آشنایی نداشته و و قبلا به آمریکا سفر نکرده اند و حتی تحصیلات دبیرستانی هم نداشتند، بتوانند بدون پشتیبانی از داخل آمریکا، چنین کار پیچیده ای را انجام دهند».
وی در پاسخ به این سوال که آیا به نظر شما عربستان، این پشتیبانی را انجام داده است، بدون درنگ گفت: « البته، و این پشتیبانی کاملا اساسی بوده است و عوامل مختلفی در این کار دست داشته اند.
گراهام توضیح داد که دولت عربستان در کنار برخی طرف ها و جمعیت هایی که تحت پوشش جمعیت های خیریه فعالیت دارند، درحملات 11 سپتامبر دست داشتد اما به منظور حفظ روابط حساسی که بین آمریکا و عربستان وجود دارد و نیز با توجه به پول های سرشار سعودی از سال 2002 سعی شد تا نقش عربستان در این حادثه برملا نشود.
در همین ارتباط «تیم رومر » ، سناتور سابق آمریکایی از حزب دموکرات و سفیر آمریکا در هند هم اولین بار به عنوان عضو کمیته تحقیقات مشترک و سپس به عنوان عضو کمیته 11 سپتامبر، این اسناد را خوانده است.
به گفته وی در این اسناد به احتمال حمایت رسمی و دولتی عربستان از دو نفر از عوامل این حوادث که در کالیفرنیای جنوبی اقامت داشتند، اشاره شده است و این اطلاعات به منظور بررسی در اختیار کمیته ی حقیقت یاب یازدهم سپتامبر قرار گرفت.
رومرادامه داد، اطلاعات موجود در گزارش 28 صفحه ای، همه را شگفت زده خواهد کرد.
روابط عربستان با حملات 11 سپتامبر واقعیت یا فقط یک احتمال؟
عربستان در حمایت از جنبش های اسلامگرای افراطی سابقه طولانی دارد که نمونه آن دخالت در افغانستان در دهه هشتاد و در جریان جنگ با شوروی سابق بود به این معنی که عربستان با پشتیبانی آمریکا از گروههای اسلامگرای عربی که برای جنگ عازم افغانستان شده بودند، حمایت کرد.
در آن زمان بن لادن یکی از معروف ترین رهبران یکی از این گروهها یا همان القاعده بود که در دهه نود اختلاف با عربستان موجب شد تابعیت سعودی او سلب شود.
به گفته سیمور هرش روزنامه نگار و خبرنگار معروف آمریکایی پرونده عربستان در حمایت از اسلامگرایان افراطی این علامت سوال را برای آمریکایی ها ایجاد کرد که آیا بین حملات 11 سپتامبر با عربستان ارتباط است؟
این شک و تردید و سوال های حاصل از آن موجب تحقیق و بررسی در این زمینه شد اما خلاصه گزارش هایی که در این خصوص منتشر شد این بود که دلیلی که نشان دهد عربستان در این حملات دست داشت، یافت نشد.
در یکی از این گزارش ها آمده است، با وجود اینکه این باور وجود دارد که عربستان سال های طولانی پشتیبان مالی القاعده بود، اما دلیلی مبنی بر دست داشتن دولت سعودی و یا گروههای وابسته به آن و حتی مسئولان سرشناس این کشور در تامین مالی این القاعده وجود ندارد.
احتمال دخالت عربستان در حملات 11 سپتامبر از کجا کلید خورد؟
در سال 1990 هنگامی که عراق کویت را هدف حمله قرار داد، ریاض از ارتش آمریکا خواست چند هزار نیروی خود را در خاک عربستان مستقر کند اما این درخواست خشم نهادهای مذهبی محافظه کار سعودی را به دنبال داشت زیرا از نظر آنان این اقدام به مثاب توهین به این نهادها و بی حرمتی به اماکن مقدس این کشور بود تا جایی که مسئولان این نهادها آشکارا اعلام کردند که از انتفاضه خشونت آمیز علیه حضور آمریکایی ها حمایت خواهند کرد.
در این شرایط بود که خاندان حاکم عربستان در تلاش برای جلب رضایت نهادهای مذهبی محافظه کار وزارتی را تحت عنوان وزارت امور اسلامی تشکیل داده و برخی از مسئولان این نهادها را به ریاست آن تعیین کردند حال آنکه این وزارت در قالب اقدمات بشردوستانه از انجمن های به ظاهر خیریه اسلامی حمایت می کردند اما واقعیت این بود که از برخی افراط گرایان اسلامی حمایت مالی بعمل می آوردند.
این درحالی بود که وزارت امور اسلامی عملا تحت نظارت دولت سعودی قرار نداشت بلکه به میزان زیادی یک نهاد مستقل بوده و دولت سعودی نیز به منظور جلوگیری از بروز هرگونه مشکل دست آن را کاملا باز گذاشته بود.
و اینجاست که باید پرسید آیا این امکان وجود دارد که برخی از مسئولان وزارت امور اسلامی سعودی که مستقل عمل می کنند، منابع مالی خود را برای حمایت از هواپیماربایان حملات 11 سپتامبر به کار برده باشند؟
در پاسخ باید گفت که در سال های اخیر برخی اخباری که هنوز تایید نشده است، منتشر شد که از ارتباط احتمالی این وزارتخانه و هواپیما ربایان حکایت دارد.
به عنوان مثال یک سعودی که در آمریکا زندگی می کند و با وزارت امور اسلامی ارتباط دارد هزینه آپارتمانی را که دو تن از هواپیماربایان حملات 11 سپتامبر در آن اقامت داشتند، تامین کرد.
این جزییات به اضافه مستقل بودن وزارت امور اسلامی تئوری حمایت برخی مسئولان سعودی از عوامل حملات 11 سپتامبر را قوت می بخشد در نتیجه هرچند این احتمال تایید نشده است اما بعید نیست.
حفظ روابط با عربستان به چه قیمتی؟
در شرایطی که با گذشت 15 سال هنوز 28 صفحه از گزارش مربوط به تحقیقات در مورد حوادث 11 سپتامبر محرمانه باقی مانده است، برخی در آمریکا این سوال را مطرح می کنند که در شرایطی که این گزارش اطلاعات بسیار خطرناکی را در دل خود جا داده است آیا حفظ روابط با عربستان ارزش پنهان نگاه داشتن این 28 صفحه را دارد؟
در پاسخ باید گفت که بسیاری از آمریکایی ها نسبت به همپیمانی با عربستان احساس خوبی ندارند و آن را نقض ارزش ها و رویکردهای کشورشان می دانند.
آغاز رنگ باختن روابط آمریکا و عربستان
از زمانی که آتش خیزش مردمی موسوم به بهار عربی در برخی کشورهای عربی شعله ور شد ، روابط آمریکا و عرسبتان نیز روز به روز ضعیف تر شد زیرا هر یک از این دو اهداف منطقه‌ای متضادی داشتند که همین امر بار دیگر بحث و جدل بر سر فایده محرمانه ماندن هرگونه اطلاعات مربوط به حوادث 11 سپتامبر را زنده کرد.
اوباما باید به قول خود عمل کند
اوباما در دور اول ریاست جمهوری خود قول داد که تمام جزییات تحقیقات مربوط به حوادث 11 سپتامبر را فاش کند در نتیجه گروه موسوم به «هیئت خانواده های قربانیان و نجات یافتگان حملات 11 سپتامبر و اتحاد برای تحقق عدالت علیه تروریسم» به همین قول اوباما استناد کرده از او خواستند محتویات گزارش 28 صفحه ای را فاش کند اما اوباما به دلایل مختلف در عملی کردن قول خود تاخیر کرد از جمله این عوامل همانطور که پیش تر گفته شد، حفظ روابط با عربستان و بهره برداری از منابع مالی این کشور بود.
به هر حال اوباما دو سال پیش تحت فشار خانواده قربانیان دستور خارج کردن گزارش 28 صفحه ای از وضعیت محرمانه را صادر کرد اما معلوم نیست این صفحات چه زمانی منتشر خواهند شد.
در این شرایط مجموعه تحولات منطقه ای از جمله مخالفت با اقدامات خشونت آمیز عربستان از جمله حمله به یمن و کشتار مردم این کشور موجب شد از درون جامعه آمریکا مخالفت با حفظ روابط با عربستان قوت بیشتری پیدا کند و همزمان با آن درخواست ها برای لزوم فاش شدن محتویات تحقیق مربوط به حملات 11 سپتامبر شدت پیدا کرد.
خانواده برخی از قربانیان حملات 11 سپتامبر درخواست کردند که امکان شکایت از عربستان برای آنان فراهم شود حال آنکه بر اساس قانون آمریکا چنین امکانی وجود ندارد اما کنگره به بررسی پیش نویس قانونی پرداخت که بر اساس آن خانواده قربانیان بتوانند از عربستان به دلیل دست داشتن در حملات مزبور شکایت کنند.
باز شدن راه شکایت از عربستان برای خانواده قربانیان حملات 11 سپتامبر
این تحولات به سمتی رفت که در نهایت دو ماه پیش نمایندگان سنای آمریکا طرحی را تصویب کردند که به موجب آن به خانواده های قربانیان حملات 11 سپتامبر امکان داده می شود که از عربستان به دلیل دخالت در حملات تروریستی شکایت کنند.
اما سران سعودی در واکنش به این مصوبه تهدید کردند که در صورت تصویب نهایی آن دارایی های خود را از آمریکا خارج خواهند کرد وجالب اینکه کاخ سفید نیز پیش از آن تهدید کرده بود ه این مصوبه را وتو خواهد کرد.
جنجال جدید پس از سکوتی موقت
سنای آمریکا در حالی به فاش کردن محتویات تحقیقات مربوط به حملات تروریستی 11 سپتامبر نزدیک می شود که تهدید سعودی ها علیه آمریکا همچنان به حال خود باقی است اما در نهایت دولت آمریکا دو روز پیش سند موسوم به «فایل-17» شامل سرنخ هایی از قسمت های محرمانه گزارش 11 سپتامبر را منتشر کرد.
این فایل شامل فهرستی از نام حدود 40 نفر است که در لیست ماموران تحقیق درباره ارتباط عربستان با عوامل حملات 11 سپتامبر قرار داشتند و گفته می شود که بخش زیادی از این سند بر اساس محتویات گزرش 28 صفحه ای نوشته شده است و به نوعی به تایید ارتباط عربستان با هواپیماربایان حملات مزبور اشاره دارد.
به عبارت بهتر در این فایل نام افرادی ذکر شده است که هواپیمارباها پیش از حملات 11 سپتامبر با آنان در تماس بودند و جالب اینکه برخی از این افراد دیپلمات های سعودی هستند و به همین دلیل احتمال آگاهی مقام های سعودی از نقشه حملات مزبور قوت می گیرد.
بنابر فایل مزبور کمیسیون 11 سپتامبر می تواند با درخواست دسترسی یا مصاحبه با این افراد بررسی های دقیق تری درباره حملات 11 سپتامبر به عمل آورد.
از جمله این افراد فهد الثومیری دیپلمات سعودی در کنسولگری عربستان در لس آنجلس در فاصله سال‌های 1996 تا 2003 و عمر البیومی است که به دو تن از هواپیمارباها کمک کرده و با دولت سعودی روابط نزدیکی دارد.
پرواضح است که تهدیدهای عربستان موجب شد روند فاش شدن واقعیت ها به تاخیر افتاده و به صورت مرحله ای و کند پیش برود با این حال انتشار فایل -17 می تواند آغازی برای برملا شدن واقعیت های دیگر در مراحل بعدی باشد؛ واقعیت هایی که اگر بر دخالت عربستان در حوادث 11 سپتامبر صحه گذاشته و آن را علنی کند مشخص نیست روند تحولات روابط آمریکا و عربستان را به چه سمتی خواهد برد به ویژه اینکه برخی در آمریکا بر این باورند که چه بسا خطر فاش شدن سند 28 صفحه ای بیشتر از حوادث 11 سپتامبر باشد.
در این میان سفارت عربستان در واشنگتن با احساس خطر از فاش شدن قریب الوقوع گزارش 28 صفحه ای در مورد ارتباط ریاض با حملات 11 سپتامبر، به حالت آماده باش در آمد.
