سرویس جهان مشرق - جان کری، برای اطمینان بخشی به متحدان آشفته اروپایی خود (در پی رای مردم بریتانیا به خروج از اتحادیه اروپا) در ملاقاتهایی با رهبران ناتو که بلافاصله در بروکسل ترتیب داده شد، بر تعهد آمریکا نسبت به اروپا تاکید کرد و گفت که «ذرهای تغییر در این تعهد، در پی خروج بریتانیا، ایجاد نشده است».
کری پیشبینی کرد که در مجمع ناتو که 8 و 9 جولای در ورشو برگزار خواهد شد، اعضای ائتلاف قرار است حتی قدمهای محکمتری رو به جلو بردارند. در این مجمع باراک اوباما و سایر رهبران غربی شرکت خواهند داشت. کری افزود:
«ما انتظارات بالایی از یک مجمع بسیار قوی ناتو داریم و نتایج حاصل از آن بسیار مهم خواهد بود.»
دبیرکل ناتو، «ینس استولتنبرگ»، پس از دیدار با کری و فدریکا موگرینی، مسوول امور خارجه اتحادیه، درباره خروج بریتانیا چنین گفت: «به نظرم، بعد از تصمیم بریتانیا به خروج از اتحادیه، ناتو حتی جایگاه مهم تری هم به عنوان بستر همکاری میان اروپا و آمریکای شمالی، و همچنین همکاری امنیتی و دفاعی میان خود متحدان اروپایی، پیدا می کند.»
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو
به عقیده سوزان رایس، مشاور امنیت ملی آمریکا، از پیش انتظار میرفت که اثرات «برگزیت» بر تلاشهای آمریکا و ناتو در مقابله با «مخاصمهجویی» روسیه کم باشد. او روز یکشنبه در کنفرانس موسسه «اسپنت» در کلرادو گفت:
«پیامدهای امنیتی فوری آن(برگزیت) احتمالا به نسبت کم خواهد بود و قطعا ما هر آن چه بتوانیم انجام میدهیم تا اطمینان پیدا کنیم که همکاریهای ما در حوزه مقابله با تروریزم مستحکم باقی میماند.»
همزمان، چند تن از مقامات ارشد اروپایی پیشنهاد تعدیل تحریمها علیه روسیه را مطرح کردهاند. آنها حتی پیش از رایگیری درباره برگزیت در بریتانیا، خواستار کاهش مانورهای مشترک ناتو در مرزهای شرقی با هدف هشدار به پوتین شده بودند.
گروه پژوهش بازار موسسسه IHS Jane، در تحلیلی که اخیرا منتشر شده، نتیجهگیری میکند که تاثیر منفی خروج از اتحادیه بر اقتصاد بریتانیا، میتواند آن را به کاهش بودجه نظامی وادارد، به نحوی که امکان اختصاص حداقل دو درصد تولید ناخالص داخلیGDP به امور دفاعی از آن گرفته شود. طبق هدف گذاری امریکا برای اعضای ناتو، هر یک از اعضاء باید دست کم دو درصد GDP خود را به بخش دفاعی اختصاص دهد. در حال حاضر از 28 عضو ناتو تنها آمریکا، بریتانیا، یونان، استونی و لهستان به این هدف رسیدهاند.
طبق این گزارش «رشد کندتر اقتصادی، تعادلهای بودجهای را تحت تاثیر قرار خواهد داد و دولت (بریتانیا) مجبور خواهد شد تا محاسبات و تخمینهای بودجهای را اصلاح کند.»
اما آشفتگی در سیاست اروپا در صحبتهای هفته گذشته وزیر خارجه آلمان، فرانک والتر اشتاینمایر، هم برجسته بود. او درباره تحریک پوتین از طریق استقرار چهار گردان از نیروهای ناتو در لهستان و جمهوریهای بالتیک (استونی، لتونی و لیتوانی) هشدار داد، طرحی که قرار است در مجمع ناتو در ورشو به تصویب برسد.
فرانک والتر اشتاینمایر
اشتاینمایر در یادداشت خود برای هفته نامه «بیلد آم زونتاگ» گفت که شمشیرکشی و رجزخوانی برای روسیه، «غیرسازنده» است:
«هر کس که فکر میکند آن رژه تانکها در مرزهای شرقی ائتلاف (ناتو)، امنیت را افزایش میدهد، در اشتباه است.»
اما استدلال متضاد وزیر خارجه آلمان را ژنرال بازنشسته آمریکایی، «جیمز ال.جونز»، فرمانده اسبق تفنگداران دریایی، مشاور اسبق امنیت ملی و فرمانده پیشین عالی ائتلاف در ناتو و «نیکلاس برنز»، معاون پیشین امور سیاسی وزارت خارجه امریکا و سفیر اسبق این کشور در ناتو مطرح کردند.
نیکلاس برنز
ژنرال جیمز ال.جونز
این دو در «مقاله سیاستگذاری» خود برای اندیشکده راهبردی «شورای آتلانتیک» با عنوان «احیاء قدرت و هدف اتحاد آتلانتیک» نوشتند که اوباما و متحدانش باید در مجمع ناتو در ورشو در ماه جولای، این سازمان را تقویت کنند تا با چالشهای متعدد پیش رو مقابله کند. این چالش ها از این قرار ذکر شده اند: انتقام جویی روسیه، ثبات در حال فرسایش در خاورمیانه بزرگ، اتحادیه اروپای در حال افول، رهبری مورد تردید آمریکا و اروپا(بر جهان).
در جلسه ای که جونز و برنز مقاله خود را در شورای آتلانتیک به بحث گذاشتند، مدعی شدند که علاوه بر استقرار نیرو در کشورهای حوزه بالتیک و لهستان، باید پایگاه های دایمی ناتو در رومانی و بلغارستان هم ایجاد شود.
ژنرال جونز خواهان «فعال تر» شدن ناتو در اداره بحرانهای اروپا، آفریقا و خاورمیانه و مداخله آن جهت «فروخواباندن بحرانهای بشردوستانه» شد: «این کار آن طور که پوتین میگوید نامش جنگطلبی نیست.» نیکلاس برنز هم افزود که «بعد از بِرِگزیت ما به یک آلمان قوی تر نیاز داریم.»
به تعبیر برنز، ناتو باید به رییس جمهور پوتین نشان دهد که «ما (غربیها) قصد داریم حقیقتا به مسوولیتهای ماده 5 خود متعهد باشیم (اشاره به ماده 5 در اساسنامه ناتو که مربوط به دفاع مشترک برای همه اعضای ائتلاف است). ما باید جلوی پوتین بایستیم و امیدوارم این پیامی باشد که از (مجمع) ورشو بیرون خواهد آمد.»