فصل وصل عنوان تئاتری است که این شب ها در باغ موزه دفاع مقدس در جریان است. روایت آزاد سازی خرمشهر با محوریت شهید جهان آرا و حاج احمد متوسلیان که در پایان به شهدای مدافع حرم ختم می شود.

گروه فرهنگ و هنر مشرق - چرخه ای معیوب در تئاتر سال های پس از انقلاب و صد البته پیش از آن در جریان تئاتر این مرز و بوم نهادینه شده است. جریانی که تئاتر را به زبانی تبدیل می کند که سرشار از نماد است و هر کسی نمی فهمد و از طرفی هر کسی که زبان تئاتر را می فهمد مربوط است به طبقه ی از ما بهتران که ترجمان امروزی اش می شود روشنفکر. امروز هم تفاوت چندانی ندارد با همان زمان. این چرخه معیوب البته مشکلی ذاتی دارد و آن اینکه مخاطب خاص و محدودی را تربیت می کند که می فهمدش اما مخاطب عام را نمی توان در نسبتی معنادار با جریان اصلی تئاتر تعریف کرد.

مهمترین مشکلی که انقلاب و هنرمند انقلابی با این رویکرد دارد بدون شک خارج شدن توده های مردم از جریان یک مدیوم هنری است. در واقع هنرمند انقلابی، تئاتر و یا سینما را به مثابه ابزاری هوشمند می بیند که تنها انسان مومن می تواند به جوهره آن مسلط شود و این تسلط خود منشائی است برای استفاده از این مدیوم جهت تاثیر گذاری و ارتباط با مردم. سخت می توان تصور کرد که جوان مومن انقلابی کناری بنشیند و بگذارد آن چرخه ی معیوب مسیر خودش را برود.

اتفاق بسیار خاصی که امسال در جریان معرفی برترین های جشنواره ی هنر انقلاب رخ داد حضور یک نمایش با بودجه ای غیر قابل قیاس با رقبایی چون «محمد (ص)» مجیدی و «کیمیا» ی افشار در میان برگزیدگان بود. نمایشی که توانسته در طی چند سال اخیر یک موج مردمی را پدید بیاورد.

کارگردان این اثر می گوید: «دغدغه ی اصلی این بود کاری تولید شود که تمام طبقات جامعه بتوانند استفاده کنند. چرا که محتوا هدف اصلی است و شکل صرفا در خدمت محتواست تا حرف مد نظر به گوش همه برسد و نه صرفا به گوش اهالی تئاتر». سعید اسماعیلی ادامه می دهد: « بعید می دانم اگر بزرگترین مفاهیم و دغدغه ها را که درد تمام مردم است، دوباره به تئاتر شهر ببریم، مخاطب عمومی و از تمام اقشار جامعه داشته باشیم؛ چرا که سالن های نمایش اساسا فضاهایی بسته و خاص است که هر کسی به آن نمی آید و در نتیجه بین مردم و هنر فاصله ایجاد شده است. پس تنها راه چاره این است که ما این فاصله را کم بکنیم و به میان مردم برویم. و این هدف به دست نخواهد آمد مگر این که سختی ها را تحمل کنیم.»

«فصل وصل» نمایشی با طراحی بومی و بدنه مردمی

نمی توان متصور بود که اسماعیلی چقدر حرفش را به گوش کسانی غیر از اهالی تئاتر رسانده است و چقدر توانسته است فاصله را بین مردم و هنر کم کند مگر زمانی که نوشته دختری را بخوانی که بعد از دیدن این نمایش، تجربه اش را ذکر کرده است:

«من به امید تفریح وارد شدم ولی الآن با چشمانی پف کرده از اشک واسه اهل بیت، فکری آشفته حال و هوایی پر از توبه و دلی نگران از آخرت دارم و حالا که تو آیینه نگاه می کنم خودمو بیشتر دوست دارم مچکرم»

یا دیگری که نوشته بود:

« فصل وصل امشب، برای من فصل شکفتن دل بود، فصل پیوستن حال و پسین و نمایش تکرار تاریخ؛ امشب به عنایت چهارده خورشید تابان خلقت، حال دلم ابری بود...» 

البته نزدیک شدن این نمایش به مخاطب و نزدیک شدن هنر به واقعیت ملموس مردم را می توان در آمارهای بدست آمده از دل مخاطبان نیز جستجو کرد. نمودار زیر نتایج حاصل از یک نظر سنجی انجام شده از مخاطبان دور قبل فصل وصل است که با نام فصل شیدایی برگزار شده بود.

تطبیق اتفاقات نمایش با واقعیت از دید مخاطبان

87.4 درصد از مخاطبان در سطح زیاد و خیلی زیاد معتقدند که نمایش با واقعیت تطابق دارد.

10.9 درصد در سطح متوسط و

1.2 درصد با تطبیق کم و خیلی کم اتفاقات نمایش با واقعیت موافق هستند.

«فصل وصل» نمایشی با طراحی بومی و بدنه مردمی

در واقع این سوال به دنبال پاسخگویی به این دغدغه است که آیا نمایش توانسته در قالب هنر و بزرگنمایی پیام خود را به گونه ای انتقال دهد که برای مخاطب غلو آمیز و به دور از واقعیت جلوه نکند؟

نتایج فوق نشان می دهد که پاسخ به این سوال مثبت بوده و 87.4 درصد مخاطبان داستان های نمایش را منطبق بر واقعیت می دانند.

این روند موفق در فصل شیدایی توانسته بود رویداد برتر هنری سال 94 را رقم بزند. کالبد شکافی موفقیت فصل شیدایی از حوصله ی این نوشته خارج است اما در حداقلی ترین بررسی به نظر می رسد مهمترین ویژگی کار سعید اسماعیلی و تیمش اضافه کردن مردم به چرخه تئاتر و از طرفی ارتباط گیری صادقانه با مخاطب است.

این روزها هم ادامه ی همان فصل اسماعیلی در تئاتری با عنوان "فصل وصل" در باغ موزه دفاع مقدس به صحنه آمده است.

علیرضا کوهفر مدیر مرکز هنرهای نمایشی انقلاب اسلامی «مهنا» درباره فصل وصل و نمایش های این مرکز در مصاحبه با مشرق می گوید:

« ما در مرکز مهنا به طور تخصصی روی نمایش های میدانی کار می کنیم و این نمایش های میدانی با مشخصهperformance   و چند رسانه ای می باشد که در این نمایش ها از بعد تصویر، نمایش زنده ، جلوه های ویژه و نور میدانی و دیجیتال استفاده می شود. در این نمایش ها فضای چندرسانه ای سینما چند بعدی زنده در آن ایجاد می شود گونه یا ژانری از نمایش می باشد که برای مخاطب بسیار جذاب بوده و توانسته جای نمایش های صحنه ای را بگیرد. تئاتر صحنه در کشور ما عموما مخاطب خاص دارد و نتوانسته با بدنه مردمی ارتباط خوبی را برقرار کند اما نمایش های این گونه میدانی و چندرسانه ای توانسته با مخاطب عام و بدنه اجتماعی ارتباط برقرار کرده و پیام محتوایی خود را منتقل کند و به گونه ای تاثیر گذار در بین اقشار مردم تبدیل شده است.»

«فصل وصل» نمایشی با طراحی بومی و بدنه مردمی

کوهفر ادامه می دهد: فصل وصل هم یکی از این گونه نمایش هاست که در گذشته عنوان های متنوع تری توسط همین تیم مانند فصل شیدایی، نمایش ستاره صبح که در ایام راهیان نور و یا آوای نور که در میدان امام حسین (ع) اجرا گردیده بود از نمونه های دیگر این نمایش ها بود، موضوع فصل وصل مرتبط با ایام آزاد سازی خرمشهر بود که به این حماسه با محوریت شهید جهان آرا و عملیات بیت المقدس حاج احمد متوسلیان می باشد و پایان آن را به شهدای مدافعان حرم و عملیات های علیه داعش ختم کنیم که با توجه به نزدیک بودن ماه رمضان با تغییر نرم در این نمایش و اضافه کردن آیتم های تاریخ اسلامی و معنوی تری را ایجاد کنیم.

کوهفر در جواب به این سوال که ارتباط مردم با این نمایش که هفت شب آن برگزار شده است چگونه بوده است گفت: دلیل ارتباط این گونه نمایش طراحی بومی آن می باشد که سبب مردمی تر آن شده و همچنین یک بافت غربی و ناهمگون با فرهنگ ما را ندارد و همین ویژگی بود که مورد اشاره رهبرمعظم انقلاب در دیدار حدود 5 سال قبل که با ایشان انجام شد قرار گرفت.

در انتها لازم به ذکر است که این تئاتر تا انتهای ماه مبارک رمضان میهمان باغ موزه دفاع مقدس واقع در میدان ونک ، بزرگراه شهید حقانی خواهد بود.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس