به گزارش مشرق، روزنامه«حمایت» در یادداشتی به قلم«حسین شیخ‌الاسلام»نوشت:آیت‌الله آملی لاریجانی، ریاست قوه قضائیه در جلسه اخیر مسئولان عالی قضایی، خواستار برگزاری حج «عزتمندانه» ابراهیمی شده و از کشورهای اسلامی خواستند تا راهی برای «آزادسازی حج از دست سعودی‌ها» بیابند. این سخنان، به درخواست عمومی مردم و مسئولین کشورمان و دیگر کشورهای اسلامی برای تغییرات بنیادین در سازوکار امور حج اشاره دارد که به‌خصوص باروی کار آمدن هیئت حاکمه جدید سعودی رو به وخامت گذاشته است.
سال گذشته، پس از اقدام شنیع مأموران فرودگاه جده در تعرض به دو نوجوان ایرانی و شهادت مظلومانه صدها نفر از حجاج کشورمان در فاجعه منا، روابط ایران و عربستان سعودی، بیش از هر زمان دیگری متشنج شد.
دولت سعودی به‌جای اقدامات جبرانی، حتی از اعزام هیئت تحقیق، ممانعت به عمل آورد و مدتی بعد نیز، حکم اعدام شیخ نمر باقرالنمر را اجرا کرد. اجرای این حکم، اعتراضات گسترده در ایران و منطقه را موجب گردید و درنهایت، به قطع روابط دیپلماتیک از سوی عربستان منجر شد.
مقامات ریاض که از گسترش نفوذ و قدرت ایران در منطقه عصبانی هستند، افزون بر تحرکات ضدایرانی در منطقه، مسئله حج را بهانه‌ای قراردادند تا شاید بتوانند از این طریق، شکست‌های منطقه‌ای خود را جبران کرده و پیروز منازعات سیاسی باشند.
نکته جالب ماجرا اینجاست که سعودی‌ها از طریق تریبون‌های پادشاهی کشورشان تلاش می‌کنند این‌گونه وانمود کنند که جمهوری اسلامی ایران درصدد سوءاستفاده سیاسی از حج و کشاندن اختلافات به این همایش عظیم است !
از سوی دیگر، حکام سعودی تاکنون از هیچ تلاشی برای تحقیر زائران و مسئولان ایرانی فروگذار نکرد‌ه‌اند. از یک‌سو می‌گویند مانع حضور زائران در فریضه حج نخواهند شد اما در عمل، با تعلل و نادیده گرفتن مهلت زمانی تعیین‌شده از سوی ایران، کارشکنی را به حدی رساندند که زمان کافی برای انجام هماهنگی‌های لازم، ثبت‌نام زائران و صدور روادید برای آن‌ها امکان‌پذیر نباشد.
آن‌ها در سایه قطع روابط دیپلماتیک بین تهران و ریاض، صدور روادید در کشور ثالث را خواستار شده، اعلام کرده‌اند که اجازه فرود به هیچ‌یک از هواپیماهای ایرانی را نخواهند داد و زائران فقط با ناوگان هوایی سعودی جابه‌جا خواهند شد. از سوی دیگر با انگشت‌نگاری و تفتیش مسئولین مذاکره‌کننده حج، نشان دادند که نه برای زائران و نه برای مسئولین ما حرمتی قائل نیستند.
عربستان سعودی اکنون در بدترین شرایط موجود در داخل و خارج از کشورش قرار دارد و نوک پیکان حملات خود را برای توجیه این شرایط به سمت ایران نشانه رفته است.
به لحاظ داخلی، اختلافات بین شاهزاده‌ها بر سر قدرت و ازنظر خارجی مشکلات عدیده در یمن، عراق و سوریه باعث شده تا نظام اسلامی ایران را مقصر این شکست‌ها جلوه دهد و به دنبال تلافی باشند. گفتنی است؛ در زمانی که پیروزی رزمندگان در جبهه‌های جنگ تحمیلی هشت‌ساله به اوج خود رسیده بود و صدام، دست‌نشانده عربستان و غرب در اوضاع اسف‌باری قرار داشت، جمعه سیاه مکه در سال 1366 رقم خورد و پس از سال‌ها بار دیگر، هم‌زمان با پیروزی‌های جبهه مقاومت در منطقه، حادثه منا رخ داد.
استدلال آن‌ها برای اخلال در امور حج هم بدین‌صورت است که اگر مانند موضع‌گیری علیه ایران در اتحادیه عرب، سازمان همکاری اسلامی و شورای همکاری خلیج‌فارس، بتوانند زائران ایرانی را مجاب کنند که مسئولان کشورمان، مقصر اصلی عدم برگزاری حج هستند، قادر خواهند بود هم از داخل و هم از خارج، نفوذ نظام اسلامی را تحت تأثیر قرار دهند.
از این تحلیل که بگذریم، سازوکار عقب‌مانده عربستان در اداره حج، هرسال مصیبتی را برای حجاج سراسر جهان به وجود می‌آورد. حوادث متعددی نظیر آتش‌سوزی چادر زائران، ازدحام در رمی جمرات و منا که صدها کشته و مجروح در طول سالیان گذشته به همراه داشته، نشان می‌دهد که جدای از بی‌کفایتی سیاسی، سعودی‌ها فاقد شایستگی برای مدیریت چنین مراسم بزرگی هستند.
بنابراین، همان‌گونه که ریاست محترم قوه قضائیه تصریح نموده‌اند، باید برای خارج کردن اداره امور این گردهمایی بزرگ از دایره خاندان سعودی، چاره‌ای اندیشید.
امروز، ایران اسلامی با استفاده از ظرفیت‌های گسترده فرهنگی و سیاسی خود می‌تواند و باید طرح مدیریت حج را – ازآن‌جهت که متعلق به تمام مسلمانان و کشورهای اسلامی است – توسط گروهی از چهره‌های خوش‌نام و مقبول جهان اسلام ارائه نموده و با استدلال‌های منطقی و قوی، دیگر کشورها را به پذیرش چنین طرحی مجاب کند. در حادثه منا شاهد بودیم که چندین کشور از ضعف مدیریتی حج اظهار نارضایتی کرده و خواستار تغییرات گسترده در این زمینه بودند، بنابراین، این ظرفیت و آمادگی وجود دارد که در صورت پیگیری منسجم و هماهنگ، پذیرش این طرح، جنبه عملی به خود بگیرد.
نکته بعدی، حفظ عزت و آبروی مسلمانان در کنگره حج است. اگر میزبانی، در فراهم کردن مقدمات پذیرایی قصور به خرج دهد و بدین سبب، موجبات سختی و مشقت مهمان را فراهم آورد، نه‌تنها لایق نام میزبانی نیست، بلکه عزتمندی ضیوف خود را نیز مخدوش نموده است. رفتار آل‌سعود با مردم کشورش و کشورهای منطقه، هیچ نشانی از ارج نهادن بر حقوق آن‌ها ندارد، درنتیجه، نباید از حاکمانی که روشی جز خشونت را با ملت‌ها به کار نمی‌گیرند، انتظار حفظ حرمت داشت. عزت واقعی زمانی است که مسئولیت‌پذیری، رعایت حقوق و شأن زائران بیت‌الله الحرام، عیان و علنی باشد؛ بدین ترتیب است که می‌توان به برگزاری حجی در شان و جایگاه مسلمانان امید بست.
نباید فراموش کرد که شان و عزت، تنها در رعایت ظواهر و شئون مهمان‌نوازی خلاصه نمی‌شود.
عزت واقعی امت اسلامی به‌ویژه حاجیان ایرانی وجه مهم دیگری نیز دارد که عبارت است از ابراز علنی «برائت از مشرکین» چراکه اگر این مراسم انجام نشود درواقع، عزتمندی مؤمنین به نمایش گذاشته نشده و بر «اسلام سیاسی» تأکید نگردیده است.
درواقع، تحقیر مسلمانان از زمانی آغاز شد که استکبار، هرآنچه در توان داشت برای جدا کردن دین از سیاست به کار بست تا با روشنگری و بیداری اسلامی مواجه نگردد اما، فرهنگ انقلابی ایران، این معادلات را بر هم زد. بنابراین، جای تعجب نیست که مقامات سعودی به نمایندگی از نظام سلطه با برگزاری مراسمات روشنگرانه و انقلابی در موسم حج از سوی ایران مخالفت کنند تا آن را محدود یا تعطیل نمایند.
مسئولین عربستان باید بدانند که مردم و ملت غیور ایران، به‌هیچ‌وجه حاضر نیستند که عزت و غیرت خود را زیرپا گذاشته و شرایط یکسویه و غیرمنطقی آنان را بپذیرند.
اکنون نظام اسلامی در موقعیتی برتر قرار دارد و اگر بنا به تعیین شرط باشد، این ما و دیگر ملت‌های مسلمان هستیم که باید برای حج آبرومندانه و عزتمندانه، شرط قرار دهیم.
بنابراین، بر روشنفکران و دلسوزان جهان اسلام لازم است تا تمام همت و توان خود را برای احیای واقعی حج ابراهیمی به‌کارگیرند و آن را وظیفه و مسئولیتی شرعی و تاریخی بدانند.
