جاهلى كه غرق در هوا و هوس و در معرض هلاكت است، عابدى كه تظاهر به تقوا مى كند و هر چه بيشتر عبادت مى نمايد، تكبرش بيشتر مى شود.
عالمى كه مى‌خواهد پشت سرش حركت كنند و دوست دارد از او تعريف نمايند، و حق شناسِ حق‌پويى كه دوست دارد حق را به پادارد و قیام به حق کند اما يا ناتوان است و يا زير سلطه.چنين فردى بهترين نمونه روزگار و عاقل ترين مردم دوران است.
عالمى كه مى‌خواهد پشت سرش حركت كنند و دوست دارد از او تعريف نمايند، و حق شناسِ حق‌پويى كه دوست دارد حق را به پادارد و قیام به حق کند اما يا ناتوان است و يا زير سلطه.چنين فردى بهترين نمونه روزگار و عاقل ترين مردم دوران است.
متن حدیث:
اَلنّاسُ عَلى اَرْبَعَةِ اَصْنافٍ: جاهِلٌ مُتَرَدّى مُعانِقٌ لِهَواهُ وَ عابِدٌ مُتَقَوّىكُلَّما اَزْدادَ عِبادَةً اَزْدادَ كِبْرا وَ عالِمٌ يُريدُ اَنْ يوطَاَ عُقْباهُ وَ يُحِبُّ مَحْمِدَةَ النّاسِ وَ عارِفٌ عَلى طَريقِ الحَقِّ يُحِبُّ القيامَ بِهِ فَهُوَ عاجِزٌ اَوْ مَغْلوبٌ فَهذا اَمْثَلُ اَهْلِ زَمانِكَ وَ اَرْجَحُهُمْ عَقْلاً؛
«خصال، صفحه 262»
