به گزارش مشرق، کنش سیاسی "رجب طیب اردوغان" رئیس جمهور ترکیه در یک ماه اخیر، به خوبی نشان می‌دهد دولت آنکارا دچار نوعی سردرگمی برای به ثمر نشاندنِ رؤیای دیرینۀ احیای "نئو عثمانیسم" شده است: یک امپراطوریِ بی‌بدیل که هیچ قدرت موازی نتواند بر نفوذش سیطره بیابد.

سه روز پس از پیروزی حزب عدالت و توسعه در انتخابات پارلمانی ترکیه، اردوغان خواستار اصلاح هر چه سریع‌تر قانون اساسی این کشور شد. این اقدام، شائبه گسترش دامنه اختیارات و افزایش قدرت ریاست جمهوری در راستای پروژه "نو-عثمانیسم" را بیش از پیش در میان صاحبنظران تقویت کرد.

چنانچه می‌دانیم سه شنبه 3 آذر 94 یک فروند جنگنده سوخوی روسیه در مرز سوریه، توسط جنگنده‌های اف 16 ترکیه سرنگون و حداقل یکی از خلبانان روس نیز کشته شد. همچنین در عملیات نجات این خلبانان، یک نظامی دیگر روسیه کشته شد. بهانۀ ترکیه برای اسقاط این هواپیمای روسی، دفاع از حریم هوایی ترکیه بوده است.

سپس وزارت دفاع روسیه همه تماس های نظامی با ترکیه را تعلیق و تحریم‌های نظامی علیه آنکارا وضع نمود.

اوباما رئیس جمهور آمریکا بلافاصله ترکیه را در حال دفاع از حق خود دانست و تأیید کرد که سوخو24 حریم هوایی ترکیه را نقض کرده بود.

"ولادیمیر پوتین" که هنوز یک ماه از شروع حملات هوایی‌اش علیه پایگاه‌های داعش در سوریه و عراق نگذشته و دستاوردهای چشمگیری نیز به دست آورده، در نخستین واکنش به اقدام عجیب ترکیه گفت:
"از پشت ضربه خوردیم."

پوتین حتی در سفر به ایران طی دیدار با رهبر انقلاب اسلامی نیز با کنایه به دولت ترکیه، گفته بود:
"ما به شرکایمان از پشت خنجر نمی‌زنیم."

*** نمونه‌هایی از لاف‌زنی‌های متوهّمانه

در همین راستا، هفتۀ گذشته گزارشی به نقل از اردوغان منتشر شد که حاوی اظهارات تند و تهدیدآمیز مقامات ترکیه خطاب به روسیه بود. در این گزارش به نقل از رئیس جمهور ترکیه آمده است:


ما تا کنون برای بازگرداندن روابط به حالت عادی، برخوردی بسیار معتدل داشته‌ایم؛ اما در صورت نیاز، به شما اطمینان می‌دهم که می‌توانیم با کمک ناتو و متحدان منطقه‌ای‌مان در کمتر از هفت روز، روسیه را اشغال کنیم.

اردوغان همچنین گفت: "هرگونه حمله به ترکیه به مثابه حمله به ناتو خواهد بود."

لحنی که به خوبی حاکی از اعتماد و اطمینان اردوغان به غرب به ویژه آمریکاست، نشان می‌دهد تنها امیدی که به وی قدرت می‌دهد تا به قول معروف این چنین برای روسیه شاخ و شانه بکشد، اتّکای عضویت‌اش در پیمان ناتو است.


براساس ماده 5 معاهده آتلانتیک شمالی (ناتو)، کشورهای امضا کننده توافق کرده‌اند حمله نظامی علیه یک یا چند کشور عضو در اروپا یا آمریکای شمالی را به عنوان حمله به تمامی کشورهای عضو تلقی کنند و به مقابله آن برخیزند.

دلگرمی ترکیه به ماده 5 ناتو در حالی است که غرب همیشه پشت این کشورِ بلاتکلیف میان آسیا و اروپا را خالی کرده  است. بنابراین هرچند به دلیل عضویت ترکیه در ناتو و وجود قانون حمایت نظامی از اعضا، روسیه رفتار محتاطانه‌ای نسبت به سقوط هواپیمایش و لافِ بزرگِ پس از آن داشت، اما از آنجایی که طرف این ماجرا ابرقدرت اتمی چون روسیه است، در صورت واکنش سخت مسکو به آنکارا، ناتو به اقدامی بیش از صدور بیانیه و تهدید دست نخواهد زد.

این قبیل لاف‌های زمانیِ بزرگ و مضحک، تداعی‌کنندۀ موارد مشابه قبل از این است که تنها به ذکر چند نمونه از آن اکتفا می‌کنیم:

1. "ما 3 روزه تهران را فتح می کنیم و رژیم اسلامی ایران را سرنگون خواهیم کرد."
صدام، رئیس حزب بعث و دیکتاتور سابق عراق - شهریور 1359

2. " ما سه روزه لبنان را فتح خواهیم کرد و ریشه حزب الله را در منطقه خواهیم خشکاند."
ایهود اولمرت، نخست وزیر رژیم صهیونیستی – تیر ماه 1385

3. "حمله به ایران تنها چند ساعت طول خواهد کشید."
یووال اشتاینیتز، وزیر اطلاعات و امور راهبردی رژیم صهیونیستی -  مرداد ماه 1392


4. "عربستان می‌تواند در چهار تا نهایتاً شش ساعت حریم هوایی ایران را تحت کنترل خود بگیرد."
سلمان الانصاری، تحلیلگر نظامی آل سعود- آذرماه 1394

5. "بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران، فقط چند روز وقت می‌گیرد و مانند جنگ عراق نخواهد شد."

تام کاتن، نماینده تندرو مجلس سنای آمریکا – فروردین ماه 1394

و سرانجام گروه تروریستی-تکفیری داعش که شکل‌گیری "خلافت اسلامی" در مناطقی از خاورمیانه را اعلام کرده و هر از گاهی، طرح پنج سال آیندۀ سرزمین خود را منتشر می‌کند: برنامه آینده این گروه تروریستی، تصرف ایران و افغانستان تا امتداد کلّ اروپا برای برپایی یک جهان اسلامی است!


*** طمع به غنیمت

از آثار انکارنشدنیِ سقوط هواپیمای سوخوی روسی توسط ترکیه، این بود که:

1. شکاف میان این دو ائتلاف، بیشتر شد: ایران، عراق، لبنان و روسیه از یک طرف و عربستان، قطر، امارات و آمریکا از طرف دیگر.

2. ترکیه با قرار دادن خود به عنوان سپر بلای تروریست‌های داعشی مستقر در سوریه، جای پای خود در ائتلاف دوم را تثبیت کرد.

در پی رجزخوانی‌های ترکیه و روسیه و مداخلۀ سیاسی کشورهای دیگر داوود اوغلو نخست وزیر ترکیه، روز 2 دی 94 تأکید کرد: "تا موصل آزاد نشود، از عراق بیرون نمی‌رویم!"

این ژست "نگرانِ بحران تروریسم بودن" آنکارا در حالی است که این کشور نه تنها بارها با اقدام نظامی علیه تکفیری‌ها مخالف کرده، بلکه از طریق مرزهای مشترک ۱۲۰۰ کیلومتری با سوریه و عراق، از خاک خود به این دو کشور نیرو اعزام می‌کرده تا به داعش بپیوندند! این ترکیه بود که برای داعش در سوریه محموله‌های سلاح ارسال می‌کرد، زخمی‌شدگان آن را در بیمارستان‌های خود درمان و هتل‌های خود در شهرک‌های مرزی را میزبان تروریست‌ها می‌کرده است.

اردوغان در ژوئن و ژوئیه 2015 مقرّ ساماندهی کُردهای کشور خودش (از نیروهای موسوم به "پیشمرگه" گرفته تا شورشیان "پ.ک.ک") که پا به پای ارتش سوریه در نابودی تکفیری‌ها می‌کوشیدند را بمباران کرد.

فروش نفتِ عراق به داعش و بدین ترتیب پر کردن جیب تروریست‌ها از پول‌های هنگفت، شاید از جمله ننگین‌ترین اقداماتی است که چهرۀ دولت ترکیه در سال‌های اخیر را مخدوش کرده است.

منبع: ریشه