جامجهانی ١٩٨٢؛ فرانکوبازی!
دولت
اسپانیا با گذر از دوران ژنرال فرانکو و در سالهای آغازین پادشاهی خوان
کارلوس درحال تمرین دموکراسی بود اما میزبانی این تیم در دوران دیکتاتوری
فرانکو قطعی شد. ٦ جولای ١٩٦٦ در اقدامی جالب، فیفا ٣ میزبان جامهای ١٩٧٤،
١٩٧٨ و ١٩٨٢ را انتخاب کرد. آلمان بهعنوان میزبان جام جهانی ١٩٧٤ انتخاب
شد و برای این انتخاب نیازمند نظر مثبت اسپانیا بود. خواسته طرف آلمانی به
شرط حمایت از میزبانی اسپانیا در جام جهانی ١٩٨٢ پذیرفته شد و کسی نپرسید
چرا فیفا به جای انتخاب بهترین گزینه، میزبانی را به یک بده بستان و قول
قبلی فروخت! در آن دوران سایه رسانهها تا این اندازه گسترده نبود و بسیاری
از تخلفات آشکار هم مورد توجه قرار نمیگرفت. حالا پس از سالها به محض
تماشای یک ویدیوی قدیمی که خوان کارلوس، پادشاه قبلی اسپانیا را در اوج
جوانی درحال تکاندادن گویها در جریان قرعهکشی مرحله اصلی جام جهانی
١٩٨٢ نشان میدهد، یاد یک بده بستان تاریخی میافتیم!
جامجهانی ١٩٩٨؛ ما تعیین میکنیم!
نام
مراکش بهعنوان میزبان از سبد سرنوشت فیفا بیرون آمده بود اما لابی
فرانسویها بهحدی قوی بود که یک گوی دیگر جایگزین شد و نام سرزمین گل
بهعنوان میزبان جام جهانی ١٩٩٨ بیرون آمد. ٤ ژوئن ٢٠١٥، چاک بلیزر، معاون
سابق بلاتر و سازمان فدرال آمریکا اعلام کردند فیفا آشکارا مانع انتخاب
مراکش شد؛ هر چند این کشور در رأیگیری اولیه برتر از رقیب به نظر میرسید و
درنهایت با چند اختلاف میزبانی را بهدست آورده بود اما فرانسه با زد و
بند و تخصیص مبلغی به فیفا بهعنوان رشوه، کاری کرد که نامش بهعنوان
میزبان از پاکت بیرون بیاید! مراکش در جامی که میتوانست میزبانش باشد با
پنالتی مشکوک ثانیههای پایانی بازی همزمان در مرحله گروهی حذف شد تا زخم
دوجانبه را روی بدنش ببیند! این میزبانی برای فرانسه اهمیت زیادی داشت چون
میتوانست فوتبال این کشور درحال رشد آن هم پس از ٢ دوره غیبت در جام
جهانی را دگرکون کند که با ارتشا در راه میزبانی، چنین اتفاقی رخ داد!
جامجهانی ٢٠٠٢؛ کلک کرهای
چونگمون،
نایبرئیس وقت فیفا وقتی رقابت شدید کرهجنوبی و ژاپن برای میزبانی جام
جهانی ٢٠٠٢ را دید از ترس مغلوب شدن کشورش و بهدست نیاوردن مقبولیت لازم
برای دورخیز به قصد جانشینی بلاتر، ژاپنیها را بابت قبول پیشنهاد میزبانی
مشترک تحتفشار گذاشت و درنهایت در فاصله چند روز مانده به انتخاب، ٢ طرف
با اعلام کاندیداتوری مشترک، خواسته مرد قدرتمند و فاسد کرهای را برآورده
کردند. بعدها وقتی حمایت آشکار داورانی مانند مورنو اکوادوری و قندور مصری
از کرهجنوبی در مراحل حذفی جام عیان شد، دیگر کسی تردید نکرد که چونگ با
انواع حربهها، فیفا را تطمیع کرده است. گفته میشد مرد کرهای از طریق
بهدست آوردن میزبانی برای کرهجنوبی از یک سو و ترغیب تیم به هر وسیلهای
برای کسب یک رتبه مناسب از سوی دیگر، قصد نزدیک شدن به میز ریاست فیفا و
شخص سپ بلاتر را داشت. او هر چند در چهارم کردن کشورش موفق عمل کرد اما
سالها بعد دستش رو شد.
همه چیز از رأیگیری روز انتخاب شروع شد؛ جایی که گفته شد رأی نماینده آمریکای شمالی بهعنوان نظر تعیینکننده توسط جک وارنر و چاک بلیزر، معاونان سابق فیفا به نفع آلمان خریداری شد و آفریقایجنوبی به جای سال ٢٠٠٦ وعده میزبانی در دوره بعدی را گرفت. اخبار جدیدی هم حاکی از این موضوع است که تیم مسئول ارایه پیشنهاد برای میزبانی جام جهانی ٢٠٠٦، با حمایت مالی آدیداس با مبلغ ٦,٧میلیون یورو، رأی ٤ کشور آسیایی را خریده و درنهایت باعث برتری ١٢ بر ١١ آلمان در رأیگیری شدند. در تیم پیشنهاددهنده میزبانی، بکن باوئر نقشی کلیدی داشت. رئیس فعلی فدراسیون فوتبال آلمان آن زمان در جریان ماجرا بود و حالا گفته میشود آن پول صرف خرید ٤ رأی آسیا نشد و پلیس درحال تحقیق درباره چگونگی خرج شدن آن است! در همان دوران ابتدایی تبدیل شدن آلمان به میزبان جام جهانی درباره رأی نماینده آمریکای شمالی صحبت میشد اما کسی فکر نمیکرد ماجرای تقلب، ابعاد گستردهتری داشته باشد!
جامجهانی ٢٠١٠؛ علاج واقعه قبل از وقوع
بلافاصله پس از هدر رفتن فرصت میزبانی، آفریقای جنوبی دست به کار شد و برای قطعی شدن میزبانی جام سال ٢٠١٠، همان سال ٢٠٠٦ بیش از ١٠میلیون یورو به فیفا رشوه داد. این موضوع سالها بعد و وقتی پای سازمان فدرال آمریکا به پرونده فساد فیفا و شخص بلاتر باز شد به اطلاع عموم رسید. حتی دنی جوردن، رئیس فدراسیون فوتبال آفریقای جنوبی هم صراحتا به این اقدام از سوی فوتبالیهای کشورش اعتراف کرد. در زمان انتخاب آفریقای جنوبی بهعنوان میزبان، کوچکترین سوءظنی نسبت به انتخاب نخستین میزبان آفریقایی جام جهانی وجود نداشت اما از آنجایی که فیفا مدام رأی میخرید، آفریقای جنوبی هم برای عقب نماندن از قافله و دوری از تجربه یک شکست دیگر، به جای تلاش در زمینه ارتقای وضع زیرساخت خود، ترجیح داد راه آسانتر را برگزیند و از طریق میانبر رشوه، زودتر به مقصد برسد. این راه پرخطر البته در ادامه گریبان آنها را گرفت.
جامجهانی ٢٠١٨ و ٢٠٢٢؛ دریایی از زد و بند
دیگر همه از کلیات ماجرای اعطای میزبانی به روسیه و قطر در یک اجلاس کذایی خبر دارند. انگلیس بهعنوان رقیب روسیه در راه بهدست آوردن میزبانی، رقیب پول سرمایهداران این کشور و وعده میلیاردری مثل آبراموویچ به فیفا نشد و در جریان میزبانی قطر هم آشکارا تخلفاتی دیده شد. گویا امیر قطر به واسطه رابطه نزدیک با نیکولا سارکوزی با او شام خورده و در خلال همان دیدار در ازای تلاش برای آبادسازی پاریسنژرمن(که توسط قطریها اداره میشود) قول حمایت فرانسه از قطر برای میزبانی را گرفته است. این وعده و سایر وعدهها نتیجه داد و حالا باید جام جهانی در زمستان را هم تجربه کنیم! فیفا اعلام کرده تحت هر شرایطی قطر میزبان باقی میماند و حتی اروپاییها هم در این مورد چارهای غیر از تن دادن به برگزاری رقابتها در زمستان ندارند. به هرحال فوتبال در این دنیای مادی همیشه خیلی خوب به ساز پول رقصیده است!