گروه سیاسی مشرق - رسانههای مکتوب همواره نقش عمدهای در هدایت افکار عمومی و جریانسازی رسانهای به عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامهها، جایگاه ویژهای است. به همین منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامههای متعلق به جریان اصلاحطلب میپردازد.
روزنامههای زنجیرهای اصلاحات روز پنجشنبه را با تمرکز بر سخنان رییسجمهور در شیراز آغاز کردند؛ جریان اصلاحات در راستای اجرای پروژه القای عدم وحدت میان اصولگرایان از هرگونه رفتار همگرایانه در جریان رقیب با دلواپسی یاد میکنند و اینبار حزب موتلفه زیر تیغ انتقاد اصلاحات قرار گرفت.
از سوی دیگر در جریان جناحی مصادره حجتالاسلام سید حسن خمینی، عبدالله ناصری از اعضای برجسته سازمان منحله مجاهدین انقلاب اظهار داشت «سید حسن آقای خمینی به لحاظ فکری کاملاً اصلاحطلب است ولی او در جایگاهی قرار گرفته و میراثدار یک کانون است. کانون بنیانگذار انقلاب و به دلیل این جایگاه و برای حفظ آنکه امروز بر همه واجب است و برای اصلاحطلبها هم همین طور کنشهای علنی نداشته باشد. اصلاحطلبان مدعی هستند که بسیار به منویات امام نزدیک بوده و هستند بنابراین حفظ چنین جایگاهی برای آنها هم واجب است. ما هم نمیخواهیم این جایگاه را به یک حوزه سیاسی تنزل بدهیم. اما ایشان به هر حال در جریان اصلاحات مؤثر هستند و همراهی میکنند. مثلاً دغدغه ایشان در مورد انتخاب وزیر کشور همان دغدغه اصلاحطلبان و احزاب است.»
روزنامه مردم سالاری
ارگان رسمی حزب مردم سالاری پنجشنبه را با تیترهای «اقدام عملی مسوولان کشور در مبارزه با فساد» و «فقط باید احزاب در طرح استانیشدن انتخابات مجلس حق ارائه لیست داشته باشند» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· راهبرد انتخاباتی اصلاحات
احسان کیانی در سرمقاله روزنامه مردمسالاری به راهبرد عملیاتی اصلاحطلبان برای پیروزی در انتخابات آتی بهارستان پرداخته است.
این روزنامهنگار اصلاحطلب حوادث سال 1388 را یکی از عوامل رد صلاحیت برای جریان اصلاحات میداند. احسان کیانی بنا بر مختصات سیاسی حاکم بر این جریان، راهبرد اصلاحات را این چنین ترسیم میکند «نکته اول احراز صلاحیت نامزدهای انتخابات مجلس است. اصلاحطلبان حتی پیش از حوادث سال 1388 نیز وضعیت مناسبی در این مسأله نداشتند چه رسد به اکنون که بهانه برای رد صلاحیت اصلاحطلبان فراوان است. نکته دوم اینکه به منظور کسب رأی کافی برای ورود به مجلس باید به خواستههای منطقهای و شهری اکثر استانهای کشور توجه نمود و از ابراز شعارها و برنامههای صرفاً سیاسی و کلاننگر خودداری کرد که در این زمینه اصلاحطلبان نیازمند جلب نظر افراد معتمد این مناطق میباشند که بدون پیششرط پذیرش حضور کلی جناح اصلاحطلب، امکانپذیر نخواهد بود. پس انتظار میرود اصلاحطلبان پیشاز آنکه به مقدماتی همچون برگزاری جلسات حزبی، تبلیغات انتخاباتی و تعیین نامزد بپردازند؛ راهبرد تازهای برای حل مسائل پیشگفته تعیین و زمینههای بازگشت به فضای طبیعی عرصه سیاست را فراهم کنند.
البته راهبرد معقول حل مسأله، مشخص است و پیشاز این بارها از سوی تعدادی از فعالان سیاسی و مطبوعاتی اصلاحطلب به آن اشاره شده است. همانگونه که کلید قفلهای فروبسته سیاست خارجی از مسیر تدبیر و گفتوگو حاصل شد، در زمینه سیاست داخلی نیز چنین است. گفتوگوی صریح، شفاف، منصفانه و واقعبینانه با حاکمیت و تبیین سیاستورزی اصلاحطلبانه مبنی بر خروج از فضای مبهمی که در آن مرزهای سیاسی درون و بیرون از نظام، مخدوش شده؛ تنها راهبرد این مسأله است.»
روزنامه ابتکار
روزنامه ابتکار پنجشنبه را به تیترهای «هشدار شفاف» و «سمفونی استقبال در شهر مشاهیر» اختصاص داد.
· موتلفه زیر تیغ دلواپسی انتخاباتی اصلاحات
جلسات همگرایی میان محمد نبی حبیبی دبیرکل حزب موتلفه با حجت الاسلام آقا تهرانی و حسین فدایی دبیران کل جبهه پایداری و جمعیت ایثارگران دلواپسی را در بدنه اصلاحات ایجاد کرده است. گروه سیاسی روزنامه ابتکار پایه تحلیل خود را بر این سؤال که «بسیاری به دنبال رسیدن به این سؤال هستند که چرا سنتیترین حزب ایران درحال نزدیک شدن به تندروترین جریانهای سیاسی اصول گراست» آغاز میکند. گروه سیاسی روزنامه ابتکار معتقد است که با فوت عسگر اولادی این حزب از اعتدال سیاسی خارج شده است و به سوی آنچه تندرویی میخواند، نزدیک شده است.
گروه سیاسی روزنامه ابتکار در ادامه مینویسد «موتلفه اما همچنان بر سخنان خود در مورد وحدت باقی مانده است و میخواهد دست به دست پایداریها وارد انتخابات مجلس شود. موتلفهایها بر این باور هستند که میتوانند با استفاده از ظرفیت پایداریها در برخی از شهرها مانند شیراز و مشهد و همچنین از میزان رأی جمعیت ایثارگران و رهپویان در تهران، برخی از کرسیهای مجلس را به نام خود سند بزند. موتلفهایها به خوبی میدانند که اگر وارد سازوکار جامعتین و وحدت اعتدالیون شوند، نمیتوانند به آن چیزی که میخواهند برسند و شاید تنها یک یا دو نفر از موتلفه به لیست نهایی راستگرایان راه پیدا کند اما ائتلاف با طیف نواصول گرایی به آنها زمین بازی فراخ تری میدهد. پایداریها نیز در تلاش هستند از امکانات فیزیکی موتلفه در شهرستانها بهترین استفاده ممکن را انجام دهند.
نکتهای که این ائتلاف را کمی با خطر مواجه میکند، محمود احمدی نژاد است. پایداریها و موتلفهای ها همچنان نیم نگاهی به محمود احمدی نژاد دارند. موتلفهایها در این دو سال سعی کردند که احمدی نژاد را از خود نرانند و کمتر او را به باد انتقاد بگیرند. پایداریها نیز ائتلاف با احمدی نژاد را دور از دسترس نمیدانند. مرتضی آقا تهرانی دبیرکل جبهه پایداری در مورد احتمال وحدت با رئیس دولت دهم میگوید «وفاق جبهه پایداری با جریان نزدیک به آقای احمدینژاد قابل پیشبینی نیست» اما رهپویان و جمعیت ایثارگران تا حدی نگاه منفی به احمدی نژاد دارند. آنگونه که علی رضا زاکانی نماینده مردم تهران در مجلس اعتقاد دارد که: «احمدینژاد اطرافیان نزدیکی دارد که دور و بر او هستند و ما هم از اول منتقد آنها بودیم، چراکه آنها انطباقی با جریان اصولگرایی نداشتند. آنها شعار عدالت دادند، اما عدالت را در همه شئون رعایت نکردند. شعار مبارزه با مفاسد دادند، اما برای آن، حریم و خط قرمز قائل شدند. ما نزدیکانی که اطراف احمدینژاد هستند را اصولگرا نمیدانیم از این رو ائتلاف با او ممکن نیست.»
روزنامه اعتماد
روزنامه اصلاحطلب اعتماد نیمتای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «کاهش 2 درصدی نرخ سود بانکی» و «تحریمها لغو میشود، چه سناتورها خوششان بیاید و چهنیاید» اختصاص داده است.
· اختلاف میان شورای هماهنگی و شورای مشورتی نیست/ سازمان فعال نیست/ سیدحسن خمینی اصلاحطلب است
عبدالله ناصری از اعضای سازمان منحله مجاهدین انقلاب و از فعالان فتنه 88 که این روزها در کمیته راهبردی انتخاباتی اصلاح طلبان فعالیت میکند، در گفت و گو با روزنامه اعتماد به بررسی راهبرد اصلاح طلبان برای انتخابات آتی و همچنین فعالیت سازمان منحله مجاهدین انقلاب پرداخت.
عبدالله ناصری درباره اختلاف جدی بین شورای هماهنگی و شورای مشورتی اظهار داشت«صلا اختلافی میان این کمیته یا شورای مشورتی با شورای هماهنگی جبهه اصلاحات نیست. اکثر دبیران کل و بعضاً اعضای احزاب عضو شورای هماهنگی، عضو شورای مشورتی هستند.
باید تاکید کرد شورای هماهنگی جبهه اصلاحات کار سنتی و تاریخی خودش را دنبال میکند و همین الان هم کمیته انتخابات این شورا با حضور دبیران کل بسیار فعال و موفق است. توجه کنیم که احزاب بازوان اصلی در هر انتخابات هستند. مثالی میزنم. مگر اصلاحطلبان میتوانند جامعه کارگری و تولیدی کشور را بدون حزب اسلامی کار و خانه کارگر در انتخابات فعال کنند. سوءتفاهم برای بعضی پیش آمد که با این «کمیته راهبردی شورای مشورتی اصلاحطلبان» روند ادوار گذشته تغییر خواهد کرد و مثلاً احزاب نقشی نخواهند داشت که هرگز این طور نخواهد شد. باید به این دو نکته توجه کنیم؛ اول اینکه احزاب وزن اثرگذاری و جریانسازی و انسجامبخشی خودشان را بدانند. دوم اینکه شورای هماهنگی جبهه اصلاحات هیچوقت اجرای انتخابات را درون جبهه اصلاحات برعهده نداشته است. ستادهای انتخاباتی از سال ۷۶ به بعد همیشه با همین مکانیزم مشابه همین مکانیزم جاری شکل گرفتهاند.
شاید این برداشت و تحلیل دور از ذهن نباشد که اگر بعضی احزاب باتجربه، فعال و پرنیرو یا بعضی افراد مؤثر و فعال در سه دهه اخیر در جبهه اصلاحات که پس از حوادث ۸۸ یا زنداناند یا خانه، اگر اینک بودند همان روند انتخابات ادوار قبل طی میشد. باید به این نکته دقت کرد پس از پیروزی در خرداد ۹۲ از سراسر کشور به رییس دولت اصلاحات فشار آوردند و برای مجلس ۹۴ هم همین عقلانیت و تدبیر مدنظر باشد.»
عبدالله ناصری وضعیت سازمان مجاهدین را «کاملاً منحل شده و غیرفعال» دانست و همچنین در مورد پیگیری فعالیت مجدد اظهار داشت «اعضا اجباراً انحلال را پذیرفتهاند و اعلام کردهاند. ما پیگیری هم نکردیم چون برای ما موثق و محرز است که قوه مجریه به دنبال انحلال این دو حزب بوده است. به همین جهت هم آقای روحانی و دولت و دو وزارتخانه فعلی باید نسبت به این انحلال یک تصمیم جدی بگیرند یا اعضای این دو حزب را قانع کنند که انحلال این دو حزب قانونی است. البته از نظر ما غیرقانونی بوده اگرچه صورت را رعایت کردهاند اما به هیچوجه این تصمیم قوه قضاییه نبوده است.»
عبدالله ناصری در پاسخ به این سؤال که اصلاحطلبان چقدر از ظرفیتهایی مثل سید حسن خمینی در انتخابات استفاده خواهند کرد، اظهار داشت «سید حسن آقای خمینی به لحاظ فکری کاملاً اصلاحطلب است ولی او در جایگاهی قرار گرفته و میراثدار یک کانون است. کانون بنیانگذار انقلاب و به دلیل این جایگاه و برای حفظ آنکه امروز بر همه واجب است و برای اصلاحطلبها هم همین طور کنشهای علنی نداشته باشد. اصلاحطلبان مدعی هستند که بسیار به منویات امام نزدیک بوده و هستند بنابراین حفظ چنین جایگاهی برای آنها هم واجب است. ما هم نمیخواهیم این جایگاه را به یک حوزه سیاسی تنزل بدهیم. اما ایشان به هر حال در جریان اصلاحات مؤثر هستند و همراهی میکنند. مثلاً دغدغه ایشان در مورد انتخاب وزیر کشور همان دغدغه اصلاحطلبان و احزاب است.»
روزنامه شرق
روزنامه اصلاحطلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای «شکست مذاکرات، سوزاندن فرصتها» و «جنبشهای جدید اجتماعی الزاماً ساختارشکن نیستند» اختصاص داد.
· عدم پاسخگویی به سؤالات مردمی یا اختلال سازماندهی شده
یونسی از پاسخ به سؤالات مردمی در گراش طفره است؛ مردمی که منتظر پاسخ دستیار ویژه رییس جمهور به سؤالات فراوانشان بودند با امتناع وی مواجه شدند و به همین خاطر اعتراض کردند، جریان اصلاحات این اعتراض مردمی را «اختلال» سازمان یافته توصیف کرد.
گروه سیاسی روزنامه شرق اینگونه از رخدادهای سخنرانی علی یونسی روایت میکند «سریال «لغو» یا «اخلال» در سخنرانی سیاسیون، وارد فصل دوم خود شده است؛ سریالی که کارگردان آن، همانهایی هستند که همیشه بودند: «تندروها.» در فصل اول سریال لغو و اخلال، فعالان سیاسی اصلاحطلب و برخی چهرههای مستقل، سوژه بودند و حالا از شامگاه سهشنبه، فصل دوم این سریال در استان «فارس» کلید خورد که در این فصل، دولتیها هدف قرار گرفتهاند؛ آن هم در زمان حضور برخی دولتیها در استان و یک شب پیش از ورود رئیسجمهوری به «فارس». نخستین هدف در فصل دوم، «علی یونسی» دستیار ویژه رئیسجمهوری در امور اقوام و اقلیتها بود که شامگاه سهشنبه به عنوان فرستاده رئیسجمهوری به شهرستان «گراش» رفت تا سخنرانی کند؛ اما اخلال برخی حاضران در روند این سخنرانی «یونسی» را بر آن داشت تا سخنرانی خود را با یک صلوات، نیمهتمام رها کند. حتی حضور «اصغر فرودی» فرماندار «گراش» و «جمشید جعفرپور» نماینده «لارستان، خنج و گراش» و حجتالاسلام حسینی، امام جمعه این شهرستان، هم مانع از ایجاد اخلال در این مراسم نشد؛ اما شاید بتوان گفت برهمزنندگان سخنرانی یونسی، نسبت به کسانی که زمستان سال گذشته به استقبال «علی مطهری» در شیراز رفتند، تحمل بیشتری داشتند؛ چراکه یونسی توانست مقداری حرف بزند، درحالیکه مطهری حتی به دانشگاه محل سخنرانی هم نرسید؛ اما شاید جسارت تندروهای مراسم گراش از جسارت مهاجمان به «علی مطهری» بیشتر باشد؛ چراکه این اخلال در جریان سفر استانی رئیسجمهوری و هیأت دولت به استان فارس رخ داده است.»
روزنامه آرمان امروز
روزنامه آرمان امروز صفحه اول خود را به تیترهای «حملهکنندگان به مطهری شیرازی نبودند» و «800 دسته چک 50 برگی یک متهم» اختصاص داد.
· لاریجانی رییس مجلس باقی میماند
خرداد ماه آخرین رییس مجلس نهم از سوی نمایندگان انتخاب میشود؛ برخی از جریانهای اصلاحطلب خواهان منازعه مجدد میان جریانهای مختلف سیاسی برای کسب کرسی ریاست هستند ولی برخلاف پیشبینیهای آنان علیرضا زاکانی ما کاری نخواهیم کرد که به وحدت اصولگرایان لطمه وارد شود.
گروه سیاسی روزنامه آرمان امروز اینگونه از رویدادهای درونی اصولگرایان برای انتخابات مجلس نتیجهگیری میکند «مجلس نهم آخرین روزهای خود را سپری میکند و همین موضوع در تعیین سرنوشت ریاست در انتخابات خرداد ماه مجلس بسیار مؤثر است. علی لاریجانی هفت سال صدر نشین خانه ملت بوده است حال چه کسی میخواهد رقیب او در یک سال آخر باشد؟! طبیعی است که نمایندگان حتی تندروترین آنها و افرادی که مخالف جدی علی لاریجانی هستند باز ترجیح میدهند که این یک سال آخر بدون حاشیه سپری شود و البته نکتهای که علیرضا زاکانی به درستی به آن اشاره کرد نیز میتواند مؤثر باشد یعنی وقتی گفته میشود کاری نمیکنیم که خللی به وحدت اصولگرایان وارد شود میتواند این معنا را به ذهن برساند که اگر اصولگرایان تندرو جایگزینی برای علی لاریجانی بیابند درواقع خود احتمال ائتلاف اصلاح طلبان و اصولگرایان معتدل که طیف علی لاریجانی نیز در زمره آن میتواند قرار گیرد را راسختر کردهاند و از سوی دیگر خود را بیشتر به سمت شکست سوق دادهاند بنابراین میتوان به قطعیت گفت علی لاریجانی برای هشتمین سال صدر نشین بهارستان خواهد بود.»
روزنامه ایران
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «زلزله سیاسی در ارکان قدرت آلسعود» و «با دوستان مروت، با دشمنان مدارا» اختصاص داد.
· تکذیب درگیری محافظان رئیسجمهوری با دانشجویان
در حالی که برخی از سایتها عکسهای درگیری میان محافظان رییسجمهور و دانشجویان منتشر کردند، یک عضو ناشناس روابط عمومی نهاد ریاستجمهوری این درگیری را تکذیب شد.
گروه سیاسی روزنامه ایران در انعکاس این تکذیبه نوشت «خبرسازی برخی از سایتهای خبری مبنی بر درگیری محافظان رئیس جمهوری با دانشجویان، ضرب و شتم و یا دستگیری آنان در جریان استقبال روز گذشته مردم استان فارس از کاروان تدبیر و امید، از سوی یک مقام مسئول در روابط عمومی نهاد ریاست جمهوری تکذیب شد. به گزارش ایرنا، این مقام مسئول با اشاره به استقبال کمنظیر مردم آگاه و شریف استان فارس و شهر شیراز از رئیس جمهوری و هیأت همراه در شانزدهمین سفر استانی، گفت: حضور گرم مردم فارس نمادی روشن از هوشمندی، همچنین همدلی و همراهی مردم سلحشور این خطه با خدمتگزاران خود در قوه مجریه است. چند نفر در میان انبوه مردم استقبال کننده شعارهایی سر دادند و میان خود آنان و برخی حاضران نیز مشاجراتی در گرفت، اما مداخله و درگیری تیم حفاظت رئیس جمهوری کذب محض است. وی تأکید کرد: هیچ کسی و از جمله دانشجویان عزیز دستگیر نشده یا مورد ضرب و شتم قرار نگرفتهاند. این مسئول در روابط عمومی نهاد ریاست جمهوری این گونه خبرسازیها را در امتداد حرکت افراد معدودی دانست که برخلاف توصیههای رهبر معظم انقلاب و نیز در مسیری مغایر با فرهنگ این خطه از میهن اسلامی حرکت کرده و میکنند.»