عطوان در ابتدا سوال‌های را مطرح می‌کند: اهداف داعش از اعدام خلبان اردنی چیست؟ داعش چه طرف‌هایی را هدف قرار داده است؟ چرا این اعدام به شیوه سوزاندن و نه سربریدن صورت گرفته است؟ آیا اعدام الریشاوی بهترین واکنش اردن است؟
عبد الباری عطوان می افزاید: اگر نوار ویدئویی سوزانده شدن معاذ الکساسبه خلبان اردنی که روز سه‌شنبه توسط پایگاه‌های اینترنتی وابسته به گروه‌های تندرو منتشر شد صحیح باشد، باید گفت که این اقدام، اقدامی بی‌سابقه است که به شدت محکوم است، زیرا با ارزش‌های رحمت و عدالتی که دین اسلام را از سایر ادیان متمایز می‌کند در تضاد است.
تلویزیون اردن به نقل از منابع دولتی اعلام کرد که معاذ الکساسبه که بعد از سقوط هواپیمایش در تاریخ 24 دسامبر گذشته توسط داعش به اسارت گرفته شد، روز سوم ژانویه یعنی یک ماه قبل توسط این گروه زنده زنده سوزانده شده است. هر چند ما از ماهیت این منابع و اطلاعاتی که به آن استناد کرده‌اند، بی اطلاعیم. شاید اعلام این خبر، یک روایت رسمی جدید باشد که با هدف تقویت و تفسیر موضع دولت در مذاکرات اخیرش با داعش برای آزادی گروگان ژاپنی مطرح شده است. دولت اردن در این مذاکرات که با واسطه صورت گرفته بود از داعش خواسته بود که قبل از آزادی ساجده الریشاوی سند و مدرکی رسمی ارائه کند که زنده بودن معاذ الکساسبه را اثبات می‌کند.
اما اعدام خلبان اردنی به این شکل وحشیانه حاوی چندین پیام است و چندین هدف را محقق می‌کند که عبارتند از:
1. تلاش برای قراردادن عشیره الکساسبه و سایر عشایر اردنی و افکار عمومی علیه دولت و ایجاد شکاف بین نظام و مردم از طریق القای این نکته که دولت اردن برای آزادی این خلبان اسیر تلاش کافی نکرده است.
2. ارسال پیامی شدید اللحن علیه کشورهای دیگری که در ائتلاف ضد داعش به رهبری آمریکا مشارکت دارند با این مضمون که اگر به این مشارکت خود در ائتلاف ادامه دهند، خلبانان و سربازان آنها را نیز با همین شیوه وحشیانه‌ای که خلبان اردنی را اعدام کردند، اعدام خواهند کرد.
3. روشن شد که داعش بین گروگانهای عرب و همتایان خارجیشان در شیوه اعدام تمایز قائل می‌شود. زیرا داعش برای آزادی گروگانهای عرب وارد هیچ مذاکراتی نمی‌شود و بدون دادن هیچ مهلتی آنها را اعدام می‌کند، زیرا معتقد است که آنها وارد جنگ علیه داعش شده‌اند و از طریق زمین و هوا جنگجویان این گروه را می‌کشد.
روشن است که افکار عمومی اردن یا کشورهای عربی نسبت به سیاست‌های وحشیانه داعش و شیوه اعدام گروگان‌ها برای این گروه مهم نیست. تنها چیزی که برای داعش مهم است ایجاد رعب و وحشت در میان دولت‌ها و ملت‌ها است تا بر استراتژی خود در این زمینه تاکید کند.
اگر این اخبار صحت داشته باشد که مقامات اردنی ساجده الریشاوی و زیاد الکربولی و دیگران را اعدام کرده باشند که صحیح هم است، این به آن معنا است که دولت اردن تصمیم گرفته در تمامی جبهه‌ها و سطوح از جمله اعزام نیروهای ویژه به عراق و سوریه علیه داعش وارد جنگ شود.
آنچه قطعی خواهد بود این است که مقامات اردنی به دلیل مشارکت در ائتلاف آمریکایی ضد داعش در درجه اول و از دست دادن خلبان خود با این شیوه خونین وحشیانه در درجه دوم، خود را در برابر یک بحرانی واقعی می‌بینند، زیرا افکار عمومی اردن در حال حاضر به دو اردوگاه اساسی تقسیم می‌شود. اردوگاه اول به شدت با مشارکت اردن در این ائتلاف مخالفند. اردوگاه دوم به شدت با مشارکت کشورشان در ائتلاف ضد داعش برای از بین بردن و ریشه کن کردن این گروه موافقند. به نظر این گروه داعش نه دولت است نه اسلامی.
ابومصعب الزرقاوی از رهبران القاعده در سال 2005 میلادی تیمی انتحاری به اردن فرستاد تا برخی از هتل‌های پایتخت این کشور را منفجر کنند. این اقدام تاثیری منفی بر جایگاه الزرقاوی در نزد مردم اردن گذاشت، زیرا موجب شد که رسانه‌های دولتی و خصوصی بخش عظیمی از مردم را علیه وی سوق دهند، اما با این وجود الزرقاوی تمام جایگاه خود را نزد مردم این کشور از دست نداد. درباره اقدام داعش هم وضع به همین منوال است. زیرا دشوار است که بگوییم اعدام وحشیانه خلبان اردنی به همین نتیجه منجر می‌شود یعنی افکار عمومی اردن یا بخش زیادی از مردم ضد داعش می‌شوند، زیرا درصد زیادی از اردنی‌ها با طرح‌های دخالت نظامی آمریکا در منطقه مخالفند، چرا که نتایج این دخالت‌های فاجعه‌بار را در سوریه، عراق، لیبی و یمن تجربه کرده و کشته شدن هزاران نفر و تقسیم بندی‌های طایفه‌ای بین ملت‌های منطقه و از هم پاشیدن دولت‌ها را به عینه دیده‌اند.
چه بسا که برای قضاوت و صدور حکم زود باشد. بویژه اینکه این اعدام وحشیانه ما را غافلگیر کرده است. اما آنچه می‌توان گفت این است دولت آمریکا به تازگی 8 میلیارد و نیم برای از بین بردن داعش اختصاص داده است به این گام و گام‌های دیگر مانند آموزش و تسلیح ارتش عراق و برخی از گروه‌های معارض سوری کفایت نمی‌کند و چه بسا از این اعدام وحشیانه که شوکی به افکار عمومی عربی وارد کرده است، به عنوان بهانه‌ای برای اعزام نیروهای زمینی آمریکایی و غربی به منظور جنگ علیه داعش استفاده کند، زیرا بمباران هوایی به تنهایی کفایت نمی‌کند.
