به گزارش مشرق به نقل از مهر، کارشناسان حوزه شيلات با هشدار اينکه انقراض گونه هاي ماهيان خاوياري نگران کننده است يادآور مي شوند که در دوره 20 ساله، توليد خاويار در خزر 20 برابر کاهش يافته است.

در حال حاضر، 45 درصد صادرات خاويار درياي خزر مربوط به ايران است و براي حفظ جايگاه ايران و گلستان در اين عرصه بايد تهديدهاي فراروي را کاهش دهيم.
در فصل صيد گذشته تنها 650 کيلوگرم خاويار در استان استحصال شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل برابر بوده است، اين درحالي است که توليد اين گونه ارزشمند در گذشته هاي نه چندان دور در گلستان چند برابر بوده است.
در حال‌ حاضر 27 گونه‌ ماهي‌ خاوياري‌ در دنيا وجود دارد که‌ شش گونه‌ آن‌ در درياي‌ خزر و رودخانه ‌هاي‌ منتهي‌ به‌ آن‌ زيست‌ کرده‌ و 90 درصد خاويار جهان‌ را تأمين‌ مي کنند.
به تاکيد کارشناسان، ارزيابي ذخاير ماهيان خاوياري در درياي خزر نياز به وجود اطلاعات مشترک پنج کشور حاشيه اين دريا دارد.
مدير امور ماهيان خاوياري گلستان افزود: خاويار ايران داراي استاندارد بين المللي است، بطوريکه تمام جهان در برابر عظمت خاويار ايران زانو زده است.
سيد مصطفي عقيلي نژاد از لغو ممنوعيت صادرات خاويار از سال 2010 خبر داد و گفت: در حال حاضر بحث ممنوعيت تجاري خاويار در کشور وجود ندارد.

وي ميزان خاويار توليد شده در شش ماه گذشته در استان را 650 کيلوگرم اعلام کرد و ادامه داد: هيچ سرانه اي براي مصرف ماهيان خاوياري تعريف نشده است.
عقيلي نژاد تصريح کرد: متاسفانه ذخاير گونه هاي ارزشمند خاوياري در حال انقراض است و اين گونه ها کمياب شده اند که اين عامل مي تواند از جمله دلايل نبود سرانه مصرف باشد.
وي اظهار داشت: تمام تلاش همت اين مديريت تکثير اين گونه ها براي نسلهاي آينده است و تلاشهايي در اين زمنيه نيز صورت گرفته است.
وي قيمت بالاي ماهيان خاوياري را از ديگر عواملي برشمرد که موجب مي شود اين گونه ها در سبد خانوار جايي نداشته باشد.
مدير ماهيان خاوياري گلستان بيان کرد: مدت 17 سال طول مي کشد تا اين گونه ها در طبيعت رشد کنند تا به بلوغ برسند.

مديرکل شيلات گلستان نيز افزود: تاکنون سه مرکز فروش خاويار و گوشت ماهيان خاوياري در گرگان ، دو مرکز در گنبد کاووس، سه مرکز در بندر ترکمن و يک مرکز در شهرستان کردکوي راه اندازي شده است.
علي اکبر پاسندي گفت: راه اندازي اين مراکز فروش مي تواند خطرات ناشي از فروش خاويار قاچاق، غير بهداشتي يا شبه خاويار و عرضه گوشت ماهيان خاوياري غير مجاز را به شدت کاهش دهد.
پاسندي اظهار داشت: راه اندازي اين مراکز توزيع و فروش خاويار و گوشت ماهيان خاوياري مي تواند رضايتمندي مردم را فراهم کند.
مديرکل شيلات گلستان گفت: وجود عاملان توزيع و فروش خاويار و گوشت ماهيان خاوياري در استان با توجه به جلوگيري از عرضه خاويار آلوده و غير بهداشتي و عرضه گوشت ماهيان خاوياري غير مجاز از اهميت زيادي برخوردار است.
پاسندي گفت: خاويار يک ماده غذايي پر انرژي است که طعم و بويي بسيار خوشايند دارد.
وي افزود: مصرف خاويار مي تواند از ابتلا به بيماري افسردگي و بيماري هاي قلبي عروقي پيشگيري کند چرا که در خاويار غلظت اسيد هاي چرب از نوع امگا سه بسيار بالاست.
وي گفت: در کشورها و مناطقي که ماهي و خاويار در عادات غذايي مردم جايگاه ويژه اي دارد، ميزان ابتلا به افسردگي بسيار کمتر از ديگر کشور ها و مناطق است.
مديرکل شيلات گلستان گفت: مصرف خاويار در پيشگيري از ابتلا به بيماري هاي دستگاه گوارش و بعضي از سرطان ها بسيار موثر است و از آنجايي که خاويار از نظر عنصر آهن نيز غني است به همين دليل مصرف آن به افراد مبتلا به کم خوني ناشي از فقر آهن نيز توصيه مي شود.

تکثير پاييزه ماهيان خاوياري براي اولين بار در کشور در استان گلستان تا حدي مي تواندي در احياي نسل مرواريد سياه موثر باشد.

رئيس مرکز تکثير و پرورش ماهيان خاوياري شهيد مرجاني گفت: ابتداي پاييز امسال از پنج مولد ماهي خاوياري قره برون و فيل ماهي بيش از 130 هزار قطعه لارو اين ماهيان توليد شد.
محمد قمصري افزود: اين لاروها پس از 40 روز به وزن يک تا دو گرم رسيدند و تا يک ماه ديگر با رسيدن به وزن 15 گرم براي رها سازي مهيا مي شوند.
وي افزود: امسال اين تعداد بچه ماهي را براي تکثير بيشتر بين 10 مرکز خصوصي پرورش و تکثير ماهي خاوياري توزيع مي کنيم تا سال آينده تعداد کافي بچه ماهي براي رهاسازي در خزر داشته باشيم.
قمصري افزود: هرسال تکثير و پرورش ماهيان خاوياري در بهار و تابستان انجام مي شد اما امسال در فصل هاي سرد سال هم تکثير ماهيان با موفقيت انجام شد.
***
روند کاهش ذخاير خاويار در درياي خزر موجب شد تا بازار مرغوب ترين و ناب ترين خاويار ايران و جهان در گلستان در قبضه و محاصره خاويارهاي تقلبي وارده از سوي برخي کشورهاي حاشيه درياي خزر قرار گرفته است و بازار خاويار اصيل ايراني در معرض خطر است.
خاويار تقلبي از شکم ماهي خاوياري و تخم آن توليد نمي شود و اين گونه هاي بدلي و مصنوعي خاويار فقط به دليل افزودن مواد و رنگدانه ها، طعم خاويار را مي دهند و هيچيک از خواص خاويار را ندارند.
ورود و قاچاق اين گونه از مواد غذايي مي تواند هم سلامت فرد را به مخاطره اندازد و هم به جايگاه واقعي خاويار ايران در جهان لطمه بزند.