حجتالاسلام گمار در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی مشرق درباره فیلم«خانهای کنار ابرها» معتقد است: من رفاقت دیرینهای باعوامل تهیه فیلم دارم و آنها را مانند برادرم میدانم. من هم جنس دغدغههای ایشان را میشناسم و هم به کار ایشان ایمان دارم. اما بعد از اکران فیلم رنج زیادی کشیدم.
وی در ادامه میگوید: هر چند بایکوت شدن فیلم از طرف یک گروه بدترین اتفاقی است که میتواند برای تهیه کننده و کارگردان بیفتد، با این حال شخصا نسبت به این فیلم نقدهایی دارم و اگر نگویم به نظرم به جریان فیلمسازی دفاع مقدس ظلم میشود.
او ادامه میدهد: قصه فیلم، قصهای است که برای مردم جالب است. چون چنین اتفاقاتی را از جبهه ندیدند. شاید در آن زمان این اتفاقها هم افتاده است اما چنین حادثهای در جامعه تسری نداشته و در واقع یک استثنا بوده است. اولین نقد من به فیلم انتخاب سوژه است. چرا یک کارگردان ارزشی که پای منبر مینشیند و عمیقا به جریان دفاع مقدس باور دارد، باید با نگاهی وارد جریان فیلمسازی دفاع مقدس شود که روشنفکران بیدین و غیر مذهیی به دفاع مقدس دارند؟
او تصریح میکند: ما درباره پدیده ارزشمند و والایی به نام دفاع مقدس صحبت میکنیم که غالب مردم دید نورانی و روشنی به آن دارند. من در هنگام نگارش و تحقیق کتاب سرگذشتپژوهی، هم در خانواده شهدا تحول دیدم هم در کسانی که به جبهه رفتند و شهید شدند.
او ادامه میدهد: همه مردم ایران در جبهه ها حاضر نبودند. ضمن اینکه خیلی از آنها که به جبهه رفتند توی خط حضور نداشتند. تعدادی از آنها که در خط مقدم بودند، در مناطق غیر عملیاتی حضور داشتند. بسیاری از افراد یکبار به جبهه رفتند و خیلی زود به عقب برگشتند و دیگر وارد مناطق جنگی نشدند. اگر بخواهیم به شکل واقعی افراد حاضر در جنگ را نگاه کنیم به 600 هزار نفر هم نمیرسد. اما چرا این تعداد بر 70 میلیون نفر تأثیر میگذارند. چون مقدس و پاک است.
این پژوهشگر دفاع مقدس تأکید میکند: این که دو نفر به سادگی از خانواده شهدا و رزمندگان کلاهبرداری کنند ساده انگاری آنها را نشان می دهد. اما به نظر من سادهلوحانه نیست، میدانید چرا؟ چون خانواده شهید اهل حسن ظن است . و در سایه حسن ظن به خدا و خلق زندگی آرام و بی اضطرابی دارد، چنین آدمی را برای خوبیاش شماتت نمیکنند. اگر هم کسی به این گونه افراد ظلم کند چوب بدی از خدا خواهد خورد و خدا برایش جبران میکند و این تضمین کننده زندگی آرام در سایه دین است..
حجتالاسلام گمار در ادامه درباره نقدش به این فیلم میگوید: در همه سکانسهای فیلم، موضوع پیرامون سادهلوحی و نارضایتی خانواده شهید است. بعد در آخر فرد کلاهبردار در یک سکانس پشیمان شده و ماجرا ختم به خیر میشود! شما فکر میکنید در برابر آن همه هجمهای که در سکانس های مختلف به خانواده شهید کردهای، یک سکانس خشک و خالی، کافی است؟
او ادامه میدهد: چرا باید کاری کنیم که نگاه مردم به دفاع مقدس بد شود. یعنی این دفاع مقدس هیچ چیز خوبی نداشته؟ درست است که جنگ چهره زیبایی ندارد ، اما در آن 8 سال ما جنگ را شروع نکردیم. دفاع کردیم آن هم بسیار مظلومانه آن هم با رشادت و دلیری تمام ! حالا اگر در میان همه حسنهایی که ما در دفاع مقدس داشتیم یک خطایی هم رخ داده باشد و بیاییم آن را به کل جریان دفاع مقدس تسری بدهیم ظلم نیست؟ چرا باید ذهنیت جامعه را نسبت به کل آن ماجرا از طریق یک اتفاق نادر و جزیی بد کنیم و شاید اصلا همچین اتفاقی نبوده باشد یا حداقل من تا به امروز چیزی در این خصوص نشنیدم؟
به عقیده حجتالاسلام گمار در چنین حالتی دیگر کسی به حزباللهی و خانواده بسیجی اعتماد نمیکند. او ادامه میدهد: حضرت آقا عزیز دل خدا، در یکی از دیدارها با کارگردانان سینما، گفتند: چرا زیباییهای جنگ را نمیبینید.؟ پیش خودم گفتم آقا جان: زیباییها را هر کسی نمیتواند ببیند کسی که رنگ کرمی با سفید را تشخیص نمیدهد چطور میخواهد درباره سفیدی صحبت کند.
وی تأکید میکند: من حرفم این است که وظیفه شمای کارگردان این است که مردم را با مفاهیم زیبای دفاع مقدس آشنا کنید. ما مأموریت داریم از جنگ زیباییهایش را نشان دهیم. وقتی وسعت دید پیدا کردیم وفهم عالمانه داشته باشیم می توانیم زیباییها را نشان دهیم، مردم راحتتر بین رزمنده ایرانی با امریکایی تمییز قایل میشوند.
او تصریح میکند: چرا باید ذهنیت همین خوبها را هم نسبت به هم بد کنیم. زمانی که فیلم را دیدم قلبم به معنای واقعی درد آمد.
حجتالاسلام گمار با بیان اینکه مدتهاست به سینماییها و رسانهای ها چیزهایی را القا کردهاند که بویی از دین در آن وجود ندارد؛ اینکه که هر آنچه هست باید به مردم نشان داد. او میگوید: در حالی که اسلام حرفش این نیست. اسلام میگوید: الله ولیالذین آمنوا یخرجونهم من الظلمات الی النور. یعنی خارج شدن از ظلمات حاصل ایمانشان است. در اینجا نگاه دین با هالیود فرق میکند. رسالت هنرمند رشد مردم است نه نشان دادن فرهنگ مردم به مردم.
وی ادامه میدهد: با فرض اینکه باید فرهنگ مردم را به مردم تحویل داد، خیلی نامردی است در مورد چیزی حرف بزنیم که کمترین مفسده را داشته به کل جریان تسری بدهیم. دفاع مقدس عصاره انقلاب است و مردم به آن تکیه دادهاند. درست نیست که تکیهگاه مردم را سست کنیم.
وی با انتقاد از اینکه در چند سال اخیر دفاع مقدس، تبدیل به فضایی فانتزی و دختر و پسری شده است میگوید: سخت است به خودم بقبولانم که این نگاه اشتباه زیر نظر افرادی مانندعوامل تهیه فیلم و از جمله برادرم سالکی رویش داشته است. ایشان پای مبنر بزرگ شده آنهم منبرهای انسانهای بزرگ. ما آنقدر بدبخت نیستیم که ذلیل داستان باشیم. در فضای زیباییشناسانه هم میتوان انواع گرهها و فراز و نشیبها را به وجود آورد. تا مردم با نشستن پای فیلم روحشان بزرگ شود. من منتظر رویشهای خوب هنرمندان دین فهم هستم و امیدوارم خیلی زود شاهد آن باشم.
گفتنی است، خانه ای کنار ابرها روایت متفاوتی از پشت جبهه است و قصه زنان و مادرانی را روایت میکند که در غیاب مردانی که به جبهه رفتهاند، سعی در حفظ کانون خانواده داشتند. این فیلم سال گذشته در جشنواره فیلم فجر حضور داشت و تا کنون افتخاراتی چون: کاندیدا سیمرغ بهترین فیلم در بخش نگاه نو جشنواره سی و دوم فجر، کاندیدا بهترین فیلمنامه در بخش نگاه نو جشنواره سی و دوم، دریافت دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه در بخش نگاه نو جشنواره سی و دوم و دریافت پروانه زرین بهترین بازیگر نوجوان در بیست و هشتمین جشنواره بین المللی فیلم کودکان و نوجوانان اصفهان را کسب کرده است.
او ادامه میدهد: قصه فیلم، قصهای است که برای مردم جالب است. چون چنین اتفاقاتی را از جبهه ندیدند. شاید در آن زمان این اتفاقها هم افتاده است اما چنین حادثهای در جامعه تسری نداشته و در واقع یک استثنا بوده است. اولین نقد من به فیلم انتخاب سوژه است. چرا یک کارگردان ارزشی که پای منبر مینشیند و عمیقا به جریان دفاع مقدس باور دارد، باید با نگاهی وارد جریان فیلمسازی دفاع مقدس شود که روشنفکران بیدین و غیر مذهیی به دفاع مقدس دارند؟
او تصریح میکند: ما درباره پدیده ارزشمند و والایی به نام دفاع مقدس صحبت میکنیم که غالب مردم دید نورانی و روشنی به آن دارند. من در هنگام نگارش و تحقیق کتاب سرگذشتپژوهی، هم در خانواده شهدا تحول دیدم هم در کسانی که به جبهه رفتند و شهید شدند.
او ادامه میدهد: همه مردم ایران در جبهه ها حاضر نبودند. ضمن اینکه خیلی از آنها که به جبهه رفتند توی خط حضور نداشتند. تعدادی از آنها که در خط مقدم بودند، در مناطق غیر عملیاتی حضور داشتند. بسیاری از افراد یکبار به جبهه رفتند و خیلی زود به عقب برگشتند و دیگر وارد مناطق جنگی نشدند. اگر بخواهیم به شکل واقعی افراد حاضر در جنگ را نگاه کنیم به 600 هزار نفر هم نمیرسد. اما چرا این تعداد بر 70 میلیون نفر تأثیر میگذارند. چون مقدس و پاک است.
این پژوهشگر دفاع مقدس تأکید میکند: این که دو نفر به سادگی از خانواده شهدا و رزمندگان کلاهبرداری کنند ساده انگاری آنها را نشان می دهد. اما به نظر من سادهلوحانه نیست، میدانید چرا؟ چون خانواده شهید اهل حسن ظن است . و در سایه حسن ظن به خدا و خلق زندگی آرام و بی اضطرابی دارد، چنین آدمی را برای خوبیاش شماتت نمیکنند. اگر هم کسی به این گونه افراد ظلم کند چوب بدی از خدا خواهد خورد و خدا برایش جبران میکند و این تضمین کننده زندگی آرام در سایه دین است..
حجتالاسلام گمار در ادامه درباره نقدش به این فیلم میگوید: در همه سکانسهای فیلم، موضوع پیرامون سادهلوحی و نارضایتی خانواده شهید است. بعد در آخر فرد کلاهبردار در یک سکانس پشیمان شده و ماجرا ختم به خیر میشود! شما فکر میکنید در برابر آن همه هجمهای که در سکانس های مختلف به خانواده شهید کردهای، یک سکانس خشک و خالی، کافی است؟
او ادامه میدهد: چرا باید کاری کنیم که نگاه مردم به دفاع مقدس بد شود. یعنی این دفاع مقدس هیچ چیز خوبی نداشته؟ درست است که جنگ چهره زیبایی ندارد ، اما در آن 8 سال ما جنگ را شروع نکردیم. دفاع کردیم آن هم بسیار مظلومانه آن هم با رشادت و دلیری تمام ! حالا اگر در میان همه حسنهایی که ما در دفاع مقدس داشتیم یک خطایی هم رخ داده باشد و بیاییم آن را به کل جریان دفاع مقدس تسری بدهیم ظلم نیست؟ چرا باید ذهنیت جامعه را نسبت به کل آن ماجرا از طریق یک اتفاق نادر و جزیی بد کنیم و شاید اصلا همچین اتفاقی نبوده باشد یا حداقل من تا به امروز چیزی در این خصوص نشنیدم؟
به عقیده حجتالاسلام گمار در چنین حالتی دیگر کسی به حزباللهی و خانواده بسیجی اعتماد نمیکند. او ادامه میدهد: حضرت آقا عزیز دل خدا، در یکی از دیدارها با کارگردانان سینما، گفتند: چرا زیباییهای جنگ را نمیبینید.؟ پیش خودم گفتم آقا جان: زیباییها را هر کسی نمیتواند ببیند کسی که رنگ کرمی با سفید را تشخیص نمیدهد چطور میخواهد درباره سفیدی صحبت کند.
وی تأکید میکند: من حرفم این است که وظیفه شمای کارگردان این است که مردم را با مفاهیم زیبای دفاع مقدس آشنا کنید. ما مأموریت داریم از جنگ زیباییهایش را نشان دهیم. وقتی وسعت دید پیدا کردیم وفهم عالمانه داشته باشیم می توانیم زیباییها را نشان دهیم، مردم راحتتر بین رزمنده ایرانی با امریکایی تمییز قایل میشوند.
او تصریح میکند: چرا باید ذهنیت همین خوبها را هم نسبت به هم بد کنیم. زمانی که فیلم را دیدم قلبم به معنای واقعی درد آمد.
حجتالاسلام گمار با بیان اینکه مدتهاست به سینماییها و رسانهای ها چیزهایی را القا کردهاند که بویی از دین در آن وجود ندارد؛ اینکه که هر آنچه هست باید به مردم نشان داد. او میگوید: در حالی که اسلام حرفش این نیست. اسلام میگوید: الله ولیالذین آمنوا یخرجونهم من الظلمات الی النور. یعنی خارج شدن از ظلمات حاصل ایمانشان است. در اینجا نگاه دین با هالیود فرق میکند. رسالت هنرمند رشد مردم است نه نشان دادن فرهنگ مردم به مردم.
وی ادامه میدهد: با فرض اینکه باید فرهنگ مردم را به مردم تحویل داد، خیلی نامردی است در مورد چیزی حرف بزنیم که کمترین مفسده را داشته به کل جریان تسری بدهیم. دفاع مقدس عصاره انقلاب است و مردم به آن تکیه دادهاند. درست نیست که تکیهگاه مردم را سست کنیم.
وی با انتقاد از اینکه در چند سال اخیر دفاع مقدس، تبدیل به فضایی فانتزی و دختر و پسری شده است میگوید: سخت است به خودم بقبولانم که این نگاه اشتباه زیر نظر افرادی مانندعوامل تهیه فیلم و از جمله برادرم سالکی رویش داشته است. ایشان پای مبنر بزرگ شده آنهم منبرهای انسانهای بزرگ. ما آنقدر بدبخت نیستیم که ذلیل داستان باشیم. در فضای زیباییشناسانه هم میتوان انواع گرهها و فراز و نشیبها را به وجود آورد. تا مردم با نشستن پای فیلم روحشان بزرگ شود. من منتظر رویشهای خوب هنرمندان دین فهم هستم و امیدوارم خیلی زود شاهد آن باشم.
گفتنی است، خانه ای کنار ابرها روایت متفاوتی از پشت جبهه است و قصه زنان و مادرانی را روایت میکند که در غیاب مردانی که به جبهه رفتهاند، سعی در حفظ کانون خانواده داشتند. این فیلم سال گذشته در جشنواره فیلم فجر حضور داشت و تا کنون افتخاراتی چون: کاندیدا سیمرغ بهترین فیلم در بخش نگاه نو جشنواره سی و دوم فجر، کاندیدا بهترین فیلمنامه در بخش نگاه نو جشنواره سی و دوم، دریافت دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه در بخش نگاه نو جشنواره سی و دوم و دریافت پروانه زرین بهترین بازیگر نوجوان در بیست و هشتمین جشنواره بین المللی فیلم کودکان و نوجوانان اصفهان را کسب کرده است.