به هر شکل، با شروع بحران داعش، از آب و گل در آمدن این گروهک تروریستی در سوریه، حمله آن به عراق و بازگشت دوباره آن به سوریه، بار دیگر دولت اوباما خود را درگیر منجلابی می‌بیند که ضعف سیاست‌گذاری در این کشور را به وضوح نشان می‌دهد. طی آخرین تحولات در زمینه برخورد غرب با داعش، "لوران فابیوس" وزیر خارجه فرانسه در اظهاراتی تند اعلام کرده است: "خطر داعش در سوریه به اندازه‌ای جدی شده است که حتی اگر کشوری فرانسه را در مبارزه با این گروهک همکاری نکند، ما به صورت مستقل گزینه نظامی علیه داعش را بررسی می‌کنیم." با توجه به این که اخیراً اوباما نیز گفته که دولت وی کماکان به جمع‌بندی قطعی در خصوص نحوه برخورد با داعش در سوریه و عراق نرسیده است، این گونه به نظر می‌رسد که کشورهای فرانسه و انگلیس، دولت آمریکا را به سوی جنگی دیگر در خاورمیانه سوق می‌دهند.

داعش با قتل "جیمز فولی" و انتشار تصاویر آن نشان داد که در مواجهه با آمریکا یا هر کشور دیگری هیچ حد و مرزی قائل نیست. داعش با این اقدام اظهارات اطمینان‌بخش آمریکا درباره از بین بردن داعش را رسوا کرد؛ پس از بازپس‌گیری سد موصل از داعش توسط کردها و حملات هوایی آمریکا به مواضع داعش، واشینگتن ادعا کرده بود که شکست داعش نزدیک شده است.

باید اندیشید که با حملات هوایی آمریکا تا چه میزان اوضاع فرق کرده است. ظاهراً پاسخ، کم‌تر از آن مقداری است که ابتدا تصور می‌شد. یکی از ویژگی‌های داعش این است که می‌توانند محل عملیات نظامی خود را از عراق به سوریه یا بالعکس تغییر دهد. این در حالی است که از بسیاری از اقدامات داعش در سوریه خبری در دست نیست. از سوی دیگر، آمریکا، انگلیس و هم‌پیمانان عرب‌شان نمی‌دانند چگونه بدون خواری و ذلت، دست از تلاش سه‌ساله جهت سرنگونی بشار اسد بردارند. اسد دشمن اصلی داعشی‌ها در سوریه محسوب می‌گردد. بقیه نیروهای مخالف مسلح سوریه نیز در حال عقب‌نشینی یا حتی عوض کردن موضع خود در این مبارزه‌ هستند.

آمریکا و هم‌پیمانانش در درازمدت به احتمال زیاد با اسد وارد یک همکاری مخفیانه شوند، اما این مسئله در حال حاضر بعید به نظر می‌رسد.

در دو هفته گذشته، تمامی نگاه‌ها به تهاجم داعشی‌ها به کردها و ایزدی‌ها دوخته شده بود. بااین‌حال در طول همین مدت، نبردها در سوریه بسیار سنگین‌تر از عراق بوده است. روز یک‌شنبه، داعش با یورش به یک مقر نظامی حساس در شهر "طبقه"، دستش به تجهیزات مهمی از جمله هواپیماهای جت رسید. این درگیری به‌مانند نبرد آسان و بدون تلفات در "سنجار" نبود، بلکه طبق گزارش‌ها، طی این درگیری 346 داعشی و 170 سرباز دولت سوریه به خاک و خون کشیده شدند.

داعش در حال به دست آوردن پیروزی‌های مهمی است: تصرف دو پایگاه نظامی در نزدیکی "طبقه" و یک پایگاه دیگر در "حسکه" تعداد پایگاه‌های تحت تصرف داعش را به چهار رسانده است. سرجمع می‌توان گفت که شورشیان داعشی به سمت غرب حرکت می‌کنند و هم‌اکنون شهرهای "حماه" و "حلب" در معرض خطرند. آن‌ها تنها 30 مایل با حلب فاصله دارند و به‌راحتی می‌توانند کنترل بخشی از این شهر را به دست بگیرند که اکنون در اختیار شورشیان دیگر است. همزمان با پیش‌روی‌های داعش، واشنگتن، لندن و هم‌پیمانان‌شان هنوز بر سر نقشه شکست‌خورده "برکنار کردن اسد" ایستادگی می‌کنند.

در نتیجه این شکست‌ها به نظر می‌رسد آن‌چه اوباما در ابتدا از آن فرار کرده و در واقع جان سالم به در برده بود، یعنی حمله نظامی به سوریه، بالأخره به زودی سر رئیس‌جمهور آمریکا خواهد آمد. بنا به گفته‌های مقامات آمریکایی، این کشور در پی دریافت چراغ سبز اوباما، پروازهای شناسایی خود را در سوریه کلید زده است؛ تحرکی که راه حملات هوایی به مواضع داعش در سوریه را هموار می‌نماید. در‌حالی‌که کاخ سفید می‌گوید اوباما تحرک نظامی در سوریه را تأیید نکرده، اما اطلاعات راهبردی به‌دست آمده از شبه‌نظامیان می‌تواند مقدمه‌چینی لازم برای گام بعدی باشد. مقامات پنتاگون سرگرم تهیه پیش‌نویس گزینه‌های احتمالی برای ارائه به رئیس‌جمهور هستند. این گزینه‌ها مسلماً شامل حمله هوایی نیز می‌شود.

یکی از مقامات آمریکایی اظهار داشت که دولت به اطلاعات راهبردی موثق از سوریه شدیداً نیاز دارد و این پروازهای شناسایی راهکار مهمی در جهت نیل به این اطلاعات است. روز دوشنبه 3 مردادماه یکی از مقامات ارشد پنتاگون به وال‌استریت ژورنال گفت: هنوز تصمیمی برای حمله اتخاذ نشده، اما برای تصمیم‌گیری می‌بایست ابتدا تا جایی که می‌شود "اطلاعات میدانی" جمع‌آوری کرد.

هفته گذشته "چاک هگل" وزیر دفاع و ژنرال "دمپسی" فرمانده ستاد مشترک ارتش آمریکا در یک کنفرانس خبری مشترک خاطر نشان کردند که هدف قرار دادن برخی نقاط درون سوریه از گزینه‌هایی است که هم‌اکنون در پنتاگون و کاخ سفید در دست بررسی فوری است.

در پی این اظهارات و عملی شدن آن‌ها روز دوشنبه، مقامات سوری مستقر در دمشق عنوان کردند که اگرچه دولت رئیس‌جمهور بشار اسد متعهد به پیگیری و تشدید مبارزه‌اش با شبه‌نظامیان داعش است، اما هرگونه حمله یک‌سویه از سوی ارتش آمریکا درون مرزهایش تهاجمی مستقیم و نقض تمامیت ارضی سوریه تلقی می‌گردد.

ولید المعلم وزیر امور خارجه سوریه روز دوشنبه در مصاحبه با خبرنگاران، چگونگی شکل‌گیری داعش بر اثر تصمیمات، حمایت‌ها و تامین مالی آمریکا را تشریح کرد. وی تصریح کرد که سوریه به‌دفعات در مورد خطر این گروهک‌ها هشدار داده بود ولی "گوش هیچ‌کس به حرف‌های ما بدهکار نبود."

معلم در ادامه حرف‌هایش گفت که دولت سوریه مایل است با نیروهایی که درصدد مقابله با خطرات داعشی‌ها هستند، "همکاری و هماهنگی" کند، در عین حال حمله یک‌جانبه از سوی آمریکا غیرقابل تحمل است. هرگونه حمله که بدون هماهنگی با دولت صورت گیرد، تهاجم محسوب می‌گردد.

"متیو ویور" خبرنگار روزنامه گاردین معتقد است که دولت سوریه امروز می‌تواند از موقعیت نابسامانی که غرب، خود را در آن گرفتار کرده، احساس شادمانی و سرور کند. وی در گزارش خود می‌نویسد: "اوباما در این مدت از حمله نظامی درون سوریه روی‌گردان بوده، اما این پروازها پایه‌ حملات گسترده هوایی آمریکا ضد مواضع داعش در "رقع" در شمال شرق سوریه را فراهم کرده است. داعش در این منطقه به مبارزه با حکومت اسد ادامه می‌دهد. گفتنی است که قریب به 200 هزار نفر تا کنون در اثر این جنگ داخلی جان خود را از دست داده‌اند."

نکته جالب این‌جاست که یک سال پیش، آمریکا تصمیم به حمله هوایی علیه نیروهای دولت سوریه را داشت اما این حمله، ظاهراً تحت فشار افکار عمومی در آمریکا نهایتاً لغو گردید. با این وجود، سایه این حمله هنوز بر سر حکومت اسد سنگینی می‌کند.

به گزارش نیویورک‌تایمز، "بنجامین رودز" معاون مشاور امنیت ملی اوباما می‌گوید: "در حال حاضر، نمی‌توانیم بگوییم که دشمن دشمن ما، دوست ماست." وی خاطر نشان کرد که همکاری با اسد از ابتدا گزینه‌ای قابل‌قبول برای کاخ سفید نبوده است. آسوشیتد پرس نیز گزارش می‌دهد که "جاش ارنست" سخنگوی کاخ سفید گفته است: "اوباما هنوز تصمیمی مبنی بر اجرای عملیات نظامی درون خاک سوریه اتخاذ نکرده است، اما رئیس‌جمهور تمایل خود را نشان داده تا در صورت صلاحدید و برای "نجات جان آمریکایی‌ها" این اقدام صورت بگیرد. هنوز روشن نیست چگونه بمباران سوریه به دستیابی به این هدف کمک می‌کند.