به گزارش مشرق، به دليل كمبود دارو در داروخانه‌ها، بسياري خطر خريد داروها از دست دلالان را به جان مي‌خرند تا بتوانند بيمار خود را نجات دهند. داروهايي كه معلوم نيست تاريخ مصرف و صحت و سقم آن واقعي است يا خير. حضور دلالان دارو مقابل داروخانه‌ها موضوع هميشگي است، اما ورژن جديد آنها به تازگي مقابل داروخانه‌ها سفره پهن كرده‌اند.
حتي گفته مي‌شود برخي از پرسنل بيمارستان‌هايي خاص در مواقعي كه بيمار فوت مي‌كند، دارو‌هايشان را با قيمت پايين خريده و در بازار آزاد مي‌فروشند. براتي معاون امنيتي استاندار تهران چندي پيش در صحبت‌هايش گفته بود براساس گزارش‌هاي نيروي انتظامي بعضا برخي داروخانه‌هاي شبانه‌روزي اقدام به توزيع و فروش داروهاي غيرمجاز و قاچاق مي‌كنند.
به همين سبب با دكتر سعدالله‌پرويزي مشاور مديركل و رئيس اداره مواد و داروخانه‌هاي تحت كنترل سازمان غذا و دارو، به گفت‌وگو نشستيم تا ببينيم حاشيه‌هايي كه اين روزها گريبان دارو و داروخانه‌ها را گرفته تا چه اندازه صحت دارد.
همين چند روز پيش آمارهايي از مصرف بالاي داروهايي از قبيل كدئين، ترامادول، ديازپام و ريتالين در بين دانشجويان به رسانه‌ها رسيد كه بسياري از خانواده‌ها را نگران كرد. الان سوال اين خانواده‌ها اين است وقتي فروش اين داروها در داروخانه‌ها بدون نسخه پزشك ممنوع است چگونه فرزندانشان مي‌توانند آنها را به راحتي تهيه كنند؟
طبيعتا فروش اين داروها بدون نسخه پزشك ممنوع است. دارويي مثل ريتالين جزء داروهاي است كه حتما تحت‌كنترل فروخته مي‌شود. دستورالعملي كه به تمام داروخانه‌ها ابلاغ شده اين است كه بدون نسخه اين داروها ارائه نشود. اما اين نكته نبايد دور از نظر بماند كه در هر صنفي درصدي متخلف نيز وجود دارند كه در اين خصوص داروخانه‌هاي خاطي كه غالبا در چرخه مديريت غيررسمي اداره مي‌شوند مانند داروخانه‌هاي اجاره‌اي و بعضي از داروخانه‌هاي نواحي دور دست كشور كه از امر نظارت ادواري دور هستند مانند داروخانه‌هاي مرزي آنها را به صورت غيرقانوني به فروش مي‌رسانند.
در اين موارد مسئولان اين داروخانه‌ها جهت سود بيشتر ممكن است نسبت به فروش سهميه خود به مصرف‌كنندگان بازار غيررسمي و قاچاق اقدام كنند. البته فروش هر كدام از موارد داروهاي كدئين‌دار، ترامادول و ريتالين بر اساس دستورالعمل سازمان بر طبق سهميه از طريق معاونت‌هاي غذا و دارو دانشگاه نظارتي متبوع صورت مي‌گيرد و شركت توزيعي نمي‌تواند بيشتر از سهميه تعيين شده به هر داروخانه سهميه‌اي اختصاص دهد.
به نظرتان داروخانه‌هاي مرزي اين توانايي را دارند كه چنين حجم بالايي از داروها را به بازار عرضه كنند؟ احتمالا داروخانه‌هايي كه در كلانشهر‌ها، شهرهاي بزرگ و كوچك غيرمرزي و حتي زير نظر شما هستند نيز اين تخلف را مرتكب مي‌شوند.
شرايط توزيع و نظارت بر برخي داروها مانند ريتالين متفاوت است.
و خيلي هم گران است.
طبيعي است. زيرا برند اصلي است و نسبت به بقيه داروها گران‌تر است. اين دارو توليد داخل هم دارد و در حال حاضر دو شركت توليد ريتالين دارند.
شنيدم كه يك برگ ريتالين 300-400 هزار تومان است.
نه. اينقدر هم تفاوت قيمت ندارد.
چطور يكسري از داروها به‌طور غيرمجاز به دست مردم و بازار سياه مي‌رسد. حتي داروهاي خارجي. اين داروها زير نظر دولت از گمرك وارد كشور مي‌شود.
مي‌خواهم سوالتان را با يك‌سوال جواب دهم. با كنترل شديدي كه روي موادمخدر وجود دارد چطور به دست مردم مي‌رسد؟ با وجود اينكه دستگاه‌هاي مختلف بر آن نظارت دارند و مرزبانان زيادي از ورود آن جلوگيري مي‌كنند. سازمان غذا و دارو روي دارو نظارت دارد ولي موادمخدر كه ناظري ندارد.
منظور من اين است كه چگونه مي‌خواهيد جلوي قاچاق را بگيريد؟تمام اين داروهايي كه وجود دارد قاچاق است؟
خير. اما نمي‌توانيم جلوي قاچاق را بگيريم و متولي آن نيز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي است و انكارناپذير است. بخشي از آن هم احتمال دارد كه از داروخانه‌ها نشت كند ولي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي بر اكثر داروخانه‌ها نظارت دارند و آن را كنترل مي‌كنند.
ولي بعضي از داروها بدون هيچ نسخه‌اي ارائه مي‌شوند.
بله. ما يك ليست OTC داريم كه مسئول داروخانه مي‌تواند آن را بدون نسخه به بيمار ارائه كند. داروهايي مانند استامينوفن و 34 داروي ديگر. اين ليست در كشورهاي ديگر هم وجود دارد و ايران هم به اجراي فروش بدون نسخه آن اقدام مي‌كند.
و داروهاي تحت كنترل و روانگردان چطور؟
فروش آنها بايد نسخه پزشك داشته باشد. بايد يادمان باشد كه هيچ دارويي بدون عارضه نيست. زماني ما اين داروها را توصيه مي‌كنيم كه يك بيمار مصرف كند كه با تجويز پزشك باشد و براي آن نسخه بنويسد به‌ويژه داروهاي روانگردان كه متاسفانه امروزه در جامعه روزبه‌روز استفاده از آن گسترش پيدا مي‌كند.
اين داروها در داروخانه‌ها قطعا با دقت بيشتري عرضه مي‌شود زيرا علاوه بر عوارضي كه دارد، در مقايسه با ساير داروها وابستگي رواني براي مصرف‌كننده مي‌آورد و كنار گذاشتن اين دارو برايش مشكل خواهد بود. كنار گذاشتن اين داروها با خوب شدن بيماري به راحتي امكان‌پذير نيست و گاهي بيماران ناخودآگاه به دليل وابستگي كه پيدا كرده‌اند، به مصرف آن اقدام مي‌كنند.
داروخانه‌هاي غيررسمي و اجاره‌اي كه در ابتداي صحبت به آنها اشاره كرديد، تحت نظر شما نيستند چرا چنين داروخانه‌هايي وجود دارد كه بتوانند راحت داروها را بدون نسخه عرضه كنند؟
بعضي از داروخانه‌ها تحت مديريت داروساز‌ها نيستند. زماني قوانين طوري بود كه به افرادي كه تجربه كافي در اين زمينه داشتند داروخانه مي‌دادند. در حال حاضر هم در شرايط قانوني چنين چيزي وجود دارد ولي امتياز‌بندي شده و چنين افرادي نمي‌توانند واجد شرايط باشند.
ضمن آنكه يكسري از داروخانه‌ها اجاره داده مي‌شوند و تحت مديريت رسمي و اشراف داروساز نيستند. تعداد اين داروخانه‌ها كم است كه از اين طريق هم نشتي داريم. اين افراد (اجاره‌كننده داروخانه‌ها و داروخانه‌هاي تجربي) بالاخره الزاماتي كه يك داروساز دارد قطعا پذيرش مسئوليت را ندارند.
شما از داروخانه‌هاي اجاره‌اي صحبت مي‌كنيد كه داروساز مدير آن در داروخانه حضور ندارد. در هر صورت بايد نظارتي روي آن باشد.
قطعا اين نظارت وجود دارد. دانشگاه‌هاي استان‌ها بر داروخانه‌هاي تحت پوشش خود نظارت دارند و اگر مواردي هم ببينند برخورد خواهند كرد. در حال حاضر به دليل اين كنترل و نظارت پرونده‌هاي متعددي تكميل و به دستگاه قضايي ارسال شده است. ولي از طريق داروخانه اين نشتي‌ها بسيار كم است. آمار فروش داروخانه‌ها را داريم. فروش غيرمجاز دارو در مقايسه با دو سال گذشته بيش از 70 درصد كاهش پيدا كرده است.
يكسري داروها هستند ولي در داروخانه‌ها به راحتي در دسترس آنها قرار نمي‌گيرند. ولي در بازار سياه به راحتي پيدا مي‌شوند.
اينها همان داروهاي قاچاقي هستند كه وارد كشور مي‌شوند. ارائه‌كننده اين داروها يكسري افراد سودجو هستند و وقتي احساس مي‌كنند دارويي كمياب شده و مردم به آن نياز دارند راه ورود آن به كشور را هم پيدا مي‌كنند. در تمام دنيا قاچاق دارو وجود دارد و تنها شامل ايران نمي‌شود.
چطور مي‌توان با اين قاچاق مبارزه كرد؟
وزارت بهداشت و درمان مي‌تواند با كمك نيروي انتظامي و قوه قضائيه با آنها برخورد كند.
چند سالي بود كه بازار سياه بسيار كم‌كار شده بود ولي از سال گذشته تا اواخر آبان امسال فعاليت آنها خيلي چشمگير بود. به نظرتان چرا دارو در داروخانه‌ها كم بود كه مردم مجبور بودند به آنها مراجعه كرده و داروي مورد نياز خود را با قيمت‌هاي نجومي به دست آورند.
در هر بخش و حوزه‌اي اگر كمبود نباشد، فعاليت افراد سودجو كه بازار سياه را به وجود نمي‌آورد و رونقي نخواهد گرفت. توليدكننده يا واردكننده اگر دارو را به‌طور طبيعي وارد كند مشخص است كه مردم به داروخانه‌ها مي‌روند و به راحتي داروي خود را تهيه مي‌كنند. ولي وقتي دارويي براي ارائه وجود نداشته باشد، آنها به هر طريقي آن را براي بيمار خود تهيه مي‌كنند و مجبورند به جاهايي مراجعه كنند كه افراد سودجو در آن دارو را به چندين برابر قيمت مي‌فروشند.
چرا اين كمبود در داروخانه‌ها وجود دارد؟
به دليل تحريم‌ها امسال مشكل دارويي كشور كاملا مشخص و طبيعي بود.
ولي مي‌گفتند كه ايران تحريم دارويي نيست. يعني غيرمستقيم بر بازار دارو تاثير داشته؟
بله. اين دروغي است كه مي‌گويند. در عمل همه چيز برعكس بود. با تحريم‌ها بانك‌ها روند طبيعي قبلي را طي نمي‌كردند و نقل و انتقال سيستم پولي كاملا بسته بود. به همين سبب مشكل ارزي و گشايش LC داشتيم. ما مجبور بوديم تحريم‌ها را دور بزنيم. اين تحريم‌ها باعث شده بود هم افزايش قيمت و هم كمبود دارو داشته باشيم. سيستم خريد دنيا ديگر نقدي نيست و وقتي نمي‌توان پول انتقال داد مسلما نمي‌توان دارويي هم خريداري كرد.
و اين راه را براي جولان قاچاقچيان دارو باز كرد.
دقيقا. در قاچاق سيستم بانكي وجود ندارد. ولي سازمان غذا و دارو توانست تب بازار دارو را كم كند و شانتاژي كه قاچاقچيان براي سود بيشتر به راه انداخته بودند را كاملا از بين برد.
به نظرتان داروخانه‌ها به سوپرماركت تبديل نشدند؟ همه چيز در آن وجود دارد.
داروخانه‌ها مجاز هستند وسايل بهداشتي، دارويي، آرايشي و ملزومات پزشكي را ارائه كنند. بايد طبق آنچه مجاز هستند عمل كنند اما اگر چيزي اضافه‌تر و بيشتر در داروخانه‌اي به فروش مي‌رسد مقام و شأن آن داروخانه است كه پايين مي‌آيد.
اين داروها در عطاري‌ها هم موجود هستند. چند درصد داروخانه‌ها در توزيع بدون نسخه اين داروها مقصر هستند و چند درصد عطاري‌ها؟
مهم اين است كه كار اشتباه چه يك درصد و چه صد در صد اشتباه است، نه اينكه چه كسي يا كساني بيشتر يا كمتر مقصرند. اگر داروخانه‌ها فروش غيرمجاز داشته باشند خلاف آيين‌نامه عمل كرده‌اند، اما عطاري‌ها طبق قانون حق فروش دارو را ندارند چه با نسخه چه بي‌نسخه.
منبع: تهران امروز
حتي گفته مي‌شود برخي از پرسنل بيمارستان‌هايي خاص در مواقعي كه بيمار فوت مي‌كند، دارو‌هايشان را با قيمت پايين خريده و در بازار آزاد مي‌فروشند. براتي معاون امنيتي استاندار تهران چندي پيش در صحبت‌هايش گفته بود براساس گزارش‌هاي نيروي انتظامي بعضا برخي داروخانه‌هاي شبانه‌روزي اقدام به توزيع و فروش داروهاي غيرمجاز و قاچاق مي‌كنند.
به همين سبب با دكتر سعدالله‌پرويزي مشاور مديركل و رئيس اداره مواد و داروخانه‌هاي تحت كنترل سازمان غذا و دارو، به گفت‌وگو نشستيم تا ببينيم حاشيه‌هايي كه اين روزها گريبان دارو و داروخانه‌ها را گرفته تا چه اندازه صحت دارد.
همين چند روز پيش آمارهايي از مصرف بالاي داروهايي از قبيل كدئين، ترامادول، ديازپام و ريتالين در بين دانشجويان به رسانه‌ها رسيد كه بسياري از خانواده‌ها را نگران كرد. الان سوال اين خانواده‌ها اين است وقتي فروش اين داروها در داروخانه‌ها بدون نسخه پزشك ممنوع است چگونه فرزندانشان مي‌توانند آنها را به راحتي تهيه كنند؟
طبيعتا فروش اين داروها بدون نسخه پزشك ممنوع است. دارويي مثل ريتالين جزء داروهاي است كه حتما تحت‌كنترل فروخته مي‌شود. دستورالعملي كه به تمام داروخانه‌ها ابلاغ شده اين است كه بدون نسخه اين داروها ارائه نشود. اما اين نكته نبايد دور از نظر بماند كه در هر صنفي درصدي متخلف نيز وجود دارند كه در اين خصوص داروخانه‌هاي خاطي كه غالبا در چرخه مديريت غيررسمي اداره مي‌شوند مانند داروخانه‌هاي اجاره‌اي و بعضي از داروخانه‌هاي نواحي دور دست كشور كه از امر نظارت ادواري دور هستند مانند داروخانه‌هاي مرزي آنها را به صورت غيرقانوني به فروش مي‌رسانند.
در اين موارد مسئولان اين داروخانه‌ها جهت سود بيشتر ممكن است نسبت به فروش سهميه خود به مصرف‌كنندگان بازار غيررسمي و قاچاق اقدام كنند. البته فروش هر كدام از موارد داروهاي كدئين‌دار، ترامادول و ريتالين بر اساس دستورالعمل سازمان بر طبق سهميه از طريق معاونت‌هاي غذا و دارو دانشگاه نظارتي متبوع صورت مي‌گيرد و شركت توزيعي نمي‌تواند بيشتر از سهميه تعيين شده به هر داروخانه سهميه‌اي اختصاص دهد.
به نظرتان داروخانه‌هاي مرزي اين توانايي را دارند كه چنين حجم بالايي از داروها را به بازار عرضه كنند؟ احتمالا داروخانه‌هايي كه در كلانشهر‌ها، شهرهاي بزرگ و كوچك غيرمرزي و حتي زير نظر شما هستند نيز اين تخلف را مرتكب مي‌شوند.
شرايط توزيع و نظارت بر برخي داروها مانند ريتالين متفاوت است.
و خيلي هم گران است.
طبيعي است. زيرا برند اصلي است و نسبت به بقيه داروها گران‌تر است. اين دارو توليد داخل هم دارد و در حال حاضر دو شركت توليد ريتالين دارند.
شنيدم كه يك برگ ريتالين 300-400 هزار تومان است.
نه. اينقدر هم تفاوت قيمت ندارد.
چطور يكسري از داروها به‌طور غيرمجاز به دست مردم و بازار سياه مي‌رسد. حتي داروهاي خارجي. اين داروها زير نظر دولت از گمرك وارد كشور مي‌شود.
مي‌خواهم سوالتان را با يك‌سوال جواب دهم. با كنترل شديدي كه روي موادمخدر وجود دارد چطور به دست مردم مي‌رسد؟ با وجود اينكه دستگاه‌هاي مختلف بر آن نظارت دارند و مرزبانان زيادي از ورود آن جلوگيري مي‌كنند. سازمان غذا و دارو روي دارو نظارت دارد ولي موادمخدر كه ناظري ندارد.
منظور من اين است كه چگونه مي‌خواهيد جلوي قاچاق را بگيريد؟تمام اين داروهايي كه وجود دارد قاچاق است؟
خير. اما نمي‌توانيم جلوي قاچاق را بگيريم و متولي آن نيز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي است و انكارناپذير است. بخشي از آن هم احتمال دارد كه از داروخانه‌ها نشت كند ولي دانشگاه‌هاي علوم پزشكي بر اكثر داروخانه‌ها نظارت دارند و آن را كنترل مي‌كنند.
ولي بعضي از داروها بدون هيچ نسخه‌اي ارائه مي‌شوند.
بله. ما يك ليست OTC داريم كه مسئول داروخانه مي‌تواند آن را بدون نسخه به بيمار ارائه كند. داروهايي مانند استامينوفن و 34 داروي ديگر. اين ليست در كشورهاي ديگر هم وجود دارد و ايران هم به اجراي فروش بدون نسخه آن اقدام مي‌كند.
و داروهاي تحت كنترل و روانگردان چطور؟
فروش آنها بايد نسخه پزشك داشته باشد. بايد يادمان باشد كه هيچ دارويي بدون عارضه نيست. زماني ما اين داروها را توصيه مي‌كنيم كه يك بيمار مصرف كند كه با تجويز پزشك باشد و براي آن نسخه بنويسد به‌ويژه داروهاي روانگردان كه متاسفانه امروزه در جامعه روزبه‌روز استفاده از آن گسترش پيدا مي‌كند.
اين داروها در داروخانه‌ها قطعا با دقت بيشتري عرضه مي‌شود زيرا علاوه بر عوارضي كه دارد، در مقايسه با ساير داروها وابستگي رواني براي مصرف‌كننده مي‌آورد و كنار گذاشتن اين دارو برايش مشكل خواهد بود. كنار گذاشتن اين داروها با خوب شدن بيماري به راحتي امكان‌پذير نيست و گاهي بيماران ناخودآگاه به دليل وابستگي كه پيدا كرده‌اند، به مصرف آن اقدام مي‌كنند.
داروخانه‌هاي غيررسمي و اجاره‌اي كه در ابتداي صحبت به آنها اشاره كرديد، تحت نظر شما نيستند چرا چنين داروخانه‌هايي وجود دارد كه بتوانند راحت داروها را بدون نسخه عرضه كنند؟
بعضي از داروخانه‌ها تحت مديريت داروساز‌ها نيستند. زماني قوانين طوري بود كه به افرادي كه تجربه كافي در اين زمينه داشتند داروخانه مي‌دادند. در حال حاضر هم در شرايط قانوني چنين چيزي وجود دارد ولي امتياز‌بندي شده و چنين افرادي نمي‌توانند واجد شرايط باشند.
ضمن آنكه يكسري از داروخانه‌ها اجاره داده مي‌شوند و تحت مديريت رسمي و اشراف داروساز نيستند. تعداد اين داروخانه‌ها كم است كه از اين طريق هم نشتي داريم. اين افراد (اجاره‌كننده داروخانه‌ها و داروخانه‌هاي تجربي) بالاخره الزاماتي كه يك داروساز دارد قطعا پذيرش مسئوليت را ندارند.
شما از داروخانه‌هاي اجاره‌اي صحبت مي‌كنيد كه داروساز مدير آن در داروخانه حضور ندارد. در هر صورت بايد نظارتي روي آن باشد.
قطعا اين نظارت وجود دارد. دانشگاه‌هاي استان‌ها بر داروخانه‌هاي تحت پوشش خود نظارت دارند و اگر مواردي هم ببينند برخورد خواهند كرد. در حال حاضر به دليل اين كنترل و نظارت پرونده‌هاي متعددي تكميل و به دستگاه قضايي ارسال شده است. ولي از طريق داروخانه اين نشتي‌ها بسيار كم است. آمار فروش داروخانه‌ها را داريم. فروش غيرمجاز دارو در مقايسه با دو سال گذشته بيش از 70 درصد كاهش پيدا كرده است.
يكسري داروها هستند ولي در داروخانه‌ها به راحتي در دسترس آنها قرار نمي‌گيرند. ولي در بازار سياه به راحتي پيدا مي‌شوند.
اينها همان داروهاي قاچاقي هستند كه وارد كشور مي‌شوند. ارائه‌كننده اين داروها يكسري افراد سودجو هستند و وقتي احساس مي‌كنند دارويي كمياب شده و مردم به آن نياز دارند راه ورود آن به كشور را هم پيدا مي‌كنند. در تمام دنيا قاچاق دارو وجود دارد و تنها شامل ايران نمي‌شود.
چطور مي‌توان با اين قاچاق مبارزه كرد؟
وزارت بهداشت و درمان مي‌تواند با كمك نيروي انتظامي و قوه قضائيه با آنها برخورد كند.
چند سالي بود كه بازار سياه بسيار كم‌كار شده بود ولي از سال گذشته تا اواخر آبان امسال فعاليت آنها خيلي چشمگير بود. به نظرتان چرا دارو در داروخانه‌ها كم بود كه مردم مجبور بودند به آنها مراجعه كرده و داروي مورد نياز خود را با قيمت‌هاي نجومي به دست آورند.
در هر بخش و حوزه‌اي اگر كمبود نباشد، فعاليت افراد سودجو كه بازار سياه را به وجود نمي‌آورد و رونقي نخواهد گرفت. توليدكننده يا واردكننده اگر دارو را به‌طور طبيعي وارد كند مشخص است كه مردم به داروخانه‌ها مي‌روند و به راحتي داروي خود را تهيه مي‌كنند. ولي وقتي دارويي براي ارائه وجود نداشته باشد، آنها به هر طريقي آن را براي بيمار خود تهيه مي‌كنند و مجبورند به جاهايي مراجعه كنند كه افراد سودجو در آن دارو را به چندين برابر قيمت مي‌فروشند.
چرا اين كمبود در داروخانه‌ها وجود دارد؟
به دليل تحريم‌ها امسال مشكل دارويي كشور كاملا مشخص و طبيعي بود.
ولي مي‌گفتند كه ايران تحريم دارويي نيست. يعني غيرمستقيم بر بازار دارو تاثير داشته؟
بله. اين دروغي است كه مي‌گويند. در عمل همه چيز برعكس بود. با تحريم‌ها بانك‌ها روند طبيعي قبلي را طي نمي‌كردند و نقل و انتقال سيستم پولي كاملا بسته بود. به همين سبب مشكل ارزي و گشايش LC داشتيم. ما مجبور بوديم تحريم‌ها را دور بزنيم. اين تحريم‌ها باعث شده بود هم افزايش قيمت و هم كمبود دارو داشته باشيم. سيستم خريد دنيا ديگر نقدي نيست و وقتي نمي‌توان پول انتقال داد مسلما نمي‌توان دارويي هم خريداري كرد.
و اين راه را براي جولان قاچاقچيان دارو باز كرد.
دقيقا. در قاچاق سيستم بانكي وجود ندارد. ولي سازمان غذا و دارو توانست تب بازار دارو را كم كند و شانتاژي كه قاچاقچيان براي سود بيشتر به راه انداخته بودند را كاملا از بين برد.
به نظرتان داروخانه‌ها به سوپرماركت تبديل نشدند؟ همه چيز در آن وجود دارد.
داروخانه‌ها مجاز هستند وسايل بهداشتي، دارويي، آرايشي و ملزومات پزشكي را ارائه كنند. بايد طبق آنچه مجاز هستند عمل كنند اما اگر چيزي اضافه‌تر و بيشتر در داروخانه‌اي به فروش مي‌رسد مقام و شأن آن داروخانه است كه پايين مي‌آيد.
اين داروها در عطاري‌ها هم موجود هستند. چند درصد داروخانه‌ها در توزيع بدون نسخه اين داروها مقصر هستند و چند درصد عطاري‌ها؟
مهم اين است كه كار اشتباه چه يك درصد و چه صد در صد اشتباه است، نه اينكه چه كسي يا كساني بيشتر يا كمتر مقصرند. اگر داروخانه‌ها فروش غيرمجاز داشته باشند خلاف آيين‌نامه عمل كرده‌اند، اما عطاري‌ها طبق قانون حق فروش دارو را ندارند چه با نسخه چه بي‌نسخه.
منبع: تهران امروز
