گروه بینالملل مشرق - کسانی که روند جاری در عرصه میدانی شمال سوریه به ویژه در استان های رقه، حلب، ریف حلب، ادلب، ریف ادلب؛ واقع در شمال شرقی و شمال و شمال غربی سوریه را دنبال می کنند، شاهد درگیری های مسلحانه شدید دو گروه تروریستی "امارت اسلامی عراق و شام" یا همان "داعش" با "جبهه اسلامی" هستند. در حالی که هر دو به ظاهر از یک مشرب فکری یعنی "سلفی جهادی" هستند.
اما در عین حال این دو گروه اختلافاتی دیدگاهی و اعتقادی نیز با یکدیگر دارند که در این مطلب تلاش می شود، به این اختلافات پرداخت که عبارتند:
- در این تردید نیست که گرایش های اغلب گروه های تشکیل دهنده "جبهه اسلامی" گرایش های سلفی است (گروه عقاب های شام و گردان التوحید میانه روتر از گروه های تروریستی همچون آزادگان شام و ارتش اسلام هستند)، همانند گروه تروریستی داعش که آن نیز دارای گرایش های سلفی است. اما در میان این دو تفاوت هایی مشاهده می شود، از جمله این که "جبهه اسلامی" قتل و کشتار مخالفین خود از جمله شیعیان و علوی ها و مسیحیان را نمی پذیرند، در حالی که "داعش" نه تنها خون این طوایف بلکه هر طایفه ای که از لحاظ مذهبی با این گروه همخوانی و همسویی ندارد، را مباح می داند و بر این اساس کشتن پیروان طوایف دیگر در میان داعشی ها مجاز و مباح است.
- "جبهه اسلامی" قتل و کشتار اعضای خانواده و بستگان دیگر عناصر مسلح مخالف این جبهه و اهالی مناطقی که این عناصر مسلح در آن فعالیت دارند، را مباح نمی داند، اما "داعش" کشتار زنان و کودکان و سالمندان از اعضای خانواده و بستگان دیگر عناصر مسلح را مباح می داند و در این باره به اصل "به آنها تجاوز و تعدی کنید، همان طور که به شما تجاوز و تعدی کردند" استناد میجوید.
- داعش هنگامی که بر منطقه ای تسلط پیدا کند و کنترل آن را در دست گیرد، تلاش می کند، در آن امارت اسلامی را بنا کند و به اصطلاح مجری شریعت الهی در آن منطقه باشد، به همین منظور اقدام به تخریب قبور و بارگاه ها و ممنوع کردن کشیدن سیگار و قلیان و کوتاه کردن محاسن و پوشیدن لباس های جدید می کند و بر زنان بستن رو بند را ملزم و دادگاه های شرعی دایر می کند، در حالی که اولویت نزد "جبهه اسلامی" سرنگونی نظام سوریه است و در امور زندگی عادی و طبیعی افراد دخالت نمی کند و مقرها و مراکز تجمع آنها اغلب در کوه ها و بوستان های اطراف شهر ها و روستاهاست.
- "داعش" ورود به هرگونه نبرد و مبارزه علیه نظام سوریه به همراه دیگر گروه های تروریستی به جز گروه "جبهه النصره" را به این جهت که دارای یک مشرب و خط فکری با آنهاست، را رد می کند؛ در حالی که "جبهه اسلامی" ائتلاف و همکاری با دیگر گروه های تروریستی را تحریم یا منع نمی کند و شاید همین عامل بوده که موجب شده این گروه به "ارتش آزاد" نزدیک شود.
- اغلب عناصر "جبهه اسلامی" دارای تابعیت سوری هستند و سرکردگان آن مانند "زهران علوش" سوری و از اهالی "دوما" یا "احمد الشیخ" از اهالی جبل الزوایه است، به همین دلیل تاحدودی برای سوری ها، دستکم برای اهالی مناطق اشان شناخته شده هستند، در حالی که "داعش" را باید گروهی کاملا وارداتی از خارج به شمار آورد که اغلب اعضای آن از کشورهای دیگر وارد سوریه شده و بالطبع سوری نیستند و از ساختار و هویت و کشور و مردم و عادات وآداب و رسوم سوری ها چیزی نمی دانند. در ابتدا برخی از سوری ها از این گروه و عناصر وابسته به آن به ویژه در شهر "حلب" و استان های شمالی سوریه به گمان این که به یاری آنها آمده اند، استقبال کردند، اما به سرعت به اشتباه خویش پی بردند.
- تفاوت بسیاری در شیوه پیوستن عناصر تروریستی به "داعش" و "جبهه النصره" با "جبهه اسلامی" وجود دارد. شرط پیوستن عناصر تروریستی به "داعش" و "جبهه النصره" با "جبهه اسلامی" آن است که دوره های آموزشی و فرهنگی خاصی را طی کند که 3 تا 6 ماه ادامه می یابد و در طی آنها این افراد با مسائل فکری و اعتقادی و دینی این گروه ها آشنا می شوند و پس از آن نیز باید دوره های آموزش نظامی را دیده و با سرکرده اصلی گروه بیعت کنند و تعهد دهند که چشم و گوش بسته از سرکرده خود که "امیر" نامیده می شود، تبعیت کنند.
اما برای پیوستن به گروهک ها و گروه های مسلح وابسته و تشکیل دهنده به جبهه اسلامی مانند "آزادگان شام" یا "گردان التوحید" یا "ارتش اسلام" یا "عقاب های شام" نیازی به گذراندن مراحل فوق ندارد و پیوستن به جبهه اسلامی و گروه های آن به راحتی صورت می گیرد.
- اگر رفتارها و تعامل های عناصر "داعش" در مناطق مختلف سوریه را ملاحظه کنیم، مشاهده می شود که تعامل ها و رفتارهای آنها با عناصر "جبهه اسلامی" تفاوت بسیار دارد، از جمله این که "داعش" به عناصر خود اجازه نمی دهد، سیگار یا قلیان مصرف کنند یا لباس هایی مانند پیراهن و شلوار از جمله شلوار جین به پا یا محاسن و موهای خود را کوتاه کنند و لباس هایی تن می کنند که در اصطلاح به "لباس افغانی" معروف است، در حالی که "جبهه اسلامی" عناصر خود را مقید به مراعات و تبعیت از موارد فوق الذکر نمی کند.
- "داعش" وابسته به سازمان جهانی القاعده است که دارای ساختاری است که پا را از حوزه و حیطه جغرافیایی خاص فراتر می نهد و به همین دلیل محدود به حد و مرزی نیست، در حالی که "جبهه اسلامی" گروه تروریستی مسلح عمدتا سوری است.
- آنگونه که معارضان سوری ادعا می کنند، "جبهه اسلامی" در مناطق مختلف سوریه حضور و فعالیت دارند، در حالی که حضور و فعالیت "داعش" محدود به شمال و شمال شرقی و تقریبا شرق سوریه یعنی در استان های رقه و دير الزور و ريف حلب و ادلب است و طی ماه های گذشته تلاش کردند، دامنه و گستره حضور و فعالیت خود را به ریف دمشق در جنوب سوریه گسترش دهند و با این که حدود 300 تروریست برای کمک به نبردهای "جبهه اسلامی" با ارتش سوریه در مناطق جنوبی سوریه ارسال کردند، اما "جبهه اسلامی" از طریق "جبهه النصره" این کمک را رد کرد و به همین دلیل حضور و فعالیت آنها به منطقه "النبك" در "قلمون" محدود شد تا پس از آن نیز به "يبرود" عقب نشینی کنند و آن زمانی بود که ارتش سوریه کنترل النبک را به دست گرفت.
- آنگونه که معارضان ادعا می کنند، حامیان مالی و نظامی "جبهه اسلامی" کشورهای منطقه ای و غربی هستند و آنها بودند که بالطبع این جبهه را به بازی های بین المللی و مرتبط با بحران سوریه راه دادند، در حالی که "داعش" همچنان گروه سرکش و یاغی شمرده می شود که جز سازمان تروریستی القاعده وابسته به کشوری منطقه ای یا فرا منطقه ای نیست .
- هر دو گروه های "داعش" و "جبهه اسلامی" تلاش دارند، امارتی اسلامی در سوریه تاسیس کنند، اما تفاوت بین آنها در اولویت های آنهاست. در حالی که "داعش" امارت هایی را برای امارت اسلامی خود در نظر می گیرد و شریعت را در آنها بر اساس فهم و درک خود به اجرا می گذارد، "جبهه اسلامی" پیش از هر اقدام تلاش دارد، موجبات سرنگونی نظام سوریه را فراهم کند و سپس امارت اسلامی خود را در سوریه برپا کند.
- از زمان ورود "داعش" به سوریه تمام توجه و تمرکز آن بر این قرار گرفت تا شهرها و روستاهایی را تصرف کند که یا دارای چاه های نفت بوده و یا به آن نزدیک است، در حالی "جبهه اسلامی" تمرکز خود را بر این مناطق متمرکز نکرده است.
- این امری غیر قابل انکار است که عناصر "داعش" دارای مهارت و تجربه بسیار در امر مبارزه هستند و دلیل این امر حضور آنها در عراق و مبارزات چندین ساله آنها در این کشور است، در حالی که عناصر "جبهه اسلامی" دارای آن مهارت و تجربه نیستند. اما در عین حال عناصر "داعش" آشنایی کمتری با مناطق و شهرها و روستاهای سوریه دارند، در حالی که "جبهه اسلامی" به این جهت که اغلب عناصر آن سوری هستند، به مناطق مختلف و شهرها و روستاها و گذرگاه های کشور بیشتر آشنا هستند.
- هم اکنون این باور و اعتقاد در میان محافل معارض و گروه های تروریستی مسلح وجود دارد که "داعش" گروهی پیچیده، مبهم و ترسناک است و اقدامات آن قابل پیش بینی نیست، در حالی که "جبهه اسلامی" چنین نیست.
اما در عین حال این دو گروه اختلافاتی دیدگاهی و اعتقادی نیز با یکدیگر دارند که در این مطلب تلاش می شود، به این اختلافات پرداخت که عبارتند:
- در این تردید نیست که گرایش های اغلب گروه های تشکیل دهنده "جبهه اسلامی" گرایش های سلفی است (گروه عقاب های شام و گردان التوحید میانه روتر از گروه های تروریستی همچون آزادگان شام و ارتش اسلام هستند)، همانند گروه تروریستی داعش که آن نیز دارای گرایش های سلفی است. اما در میان این دو تفاوت هایی مشاهده می شود، از جمله این که "جبهه اسلامی" قتل و کشتار مخالفین خود از جمله شیعیان و علوی ها و مسیحیان را نمی پذیرند، در حالی که "داعش" نه تنها خون این طوایف بلکه هر طایفه ای که از لحاظ مذهبی با این گروه همخوانی و همسویی ندارد، را مباح می داند و بر این اساس کشتن پیروان طوایف دیگر در میان داعشی ها مجاز و مباح است.
- "جبهه اسلامی" قتل و کشتار اعضای خانواده و بستگان دیگر عناصر مسلح مخالف این جبهه و اهالی مناطقی که این عناصر مسلح در آن فعالیت دارند، را مباح نمی داند، اما "داعش" کشتار زنان و کودکان و سالمندان از اعضای خانواده و بستگان دیگر عناصر مسلح را مباح می داند و در این باره به اصل "به آنها تجاوز و تعدی کنید، همان طور که به شما تجاوز و تعدی کردند" استناد میجوید.
- داعش هنگامی که بر منطقه ای تسلط پیدا کند و کنترل آن را در دست گیرد، تلاش می کند، در آن امارت اسلامی را بنا کند و به اصطلاح مجری شریعت الهی در آن منطقه باشد، به همین منظور اقدام به تخریب قبور و بارگاه ها و ممنوع کردن کشیدن سیگار و قلیان و کوتاه کردن محاسن و پوشیدن لباس های جدید می کند و بر زنان بستن رو بند را ملزم و دادگاه های شرعی دایر می کند، در حالی که اولویت نزد "جبهه اسلامی" سرنگونی نظام سوریه است و در امور زندگی عادی و طبیعی افراد دخالت نمی کند و مقرها و مراکز تجمع آنها اغلب در کوه ها و بوستان های اطراف شهر ها و روستاهاست.
- "داعش" ورود به هرگونه نبرد و مبارزه علیه نظام سوریه به همراه دیگر گروه های تروریستی به جز گروه "جبهه النصره" را به این جهت که دارای یک مشرب و خط فکری با آنهاست، را رد می کند؛ در حالی که "جبهه اسلامی" ائتلاف و همکاری با دیگر گروه های تروریستی را تحریم یا منع نمی کند و شاید همین عامل بوده که موجب شده این گروه به "ارتش آزاد" نزدیک شود.
- اغلب عناصر "جبهه اسلامی" دارای تابعیت سوری هستند و سرکردگان آن مانند "زهران علوش" سوری و از اهالی "دوما" یا "احمد الشیخ" از اهالی جبل الزوایه است، به همین دلیل تاحدودی برای سوری ها، دستکم برای اهالی مناطق اشان شناخته شده هستند، در حالی که "داعش" را باید گروهی کاملا وارداتی از خارج به شمار آورد که اغلب اعضای آن از کشورهای دیگر وارد سوریه شده و بالطبع سوری نیستند و از ساختار و هویت و کشور و مردم و عادات وآداب و رسوم سوری ها چیزی نمی دانند. در ابتدا برخی از سوری ها از این گروه و عناصر وابسته به آن به ویژه در شهر "حلب" و استان های شمالی سوریه به گمان این که به یاری آنها آمده اند، استقبال کردند، اما به سرعت به اشتباه خویش پی بردند.
- تفاوت بسیاری در شیوه پیوستن عناصر تروریستی به "داعش" و "جبهه النصره" با "جبهه اسلامی" وجود دارد. شرط پیوستن عناصر تروریستی به "داعش" و "جبهه النصره" با "جبهه اسلامی" آن است که دوره های آموزشی و فرهنگی خاصی را طی کند که 3 تا 6 ماه ادامه می یابد و در طی آنها این افراد با مسائل فکری و اعتقادی و دینی این گروه ها آشنا می شوند و پس از آن نیز باید دوره های آموزش نظامی را دیده و با سرکرده اصلی گروه بیعت کنند و تعهد دهند که چشم و گوش بسته از سرکرده خود که "امیر" نامیده می شود، تبعیت کنند.
اما برای پیوستن به گروهک ها و گروه های مسلح وابسته و تشکیل دهنده به جبهه اسلامی مانند "آزادگان شام" یا "گردان التوحید" یا "ارتش اسلام" یا "عقاب های شام" نیازی به گذراندن مراحل فوق ندارد و پیوستن به جبهه اسلامی و گروه های آن به راحتی صورت می گیرد.
- اگر رفتارها و تعامل های عناصر "داعش" در مناطق مختلف سوریه را ملاحظه کنیم، مشاهده می شود که تعامل ها و رفتارهای آنها با عناصر "جبهه اسلامی" تفاوت بسیار دارد، از جمله این که "داعش" به عناصر خود اجازه نمی دهد، سیگار یا قلیان مصرف کنند یا لباس هایی مانند پیراهن و شلوار از جمله شلوار جین به پا یا محاسن و موهای خود را کوتاه کنند و لباس هایی تن می کنند که در اصطلاح به "لباس افغانی" معروف است، در حالی که "جبهه اسلامی" عناصر خود را مقید به مراعات و تبعیت از موارد فوق الذکر نمی کند.
- "داعش" وابسته به سازمان جهانی القاعده است که دارای ساختاری است که پا را از حوزه و حیطه جغرافیایی خاص فراتر می نهد و به همین دلیل محدود به حد و مرزی نیست، در حالی که "جبهه اسلامی" گروه تروریستی مسلح عمدتا سوری است.
- آنگونه که معارضان سوری ادعا می کنند، "جبهه اسلامی" در مناطق مختلف سوریه حضور و فعالیت دارند، در حالی که حضور و فعالیت "داعش" محدود به شمال و شمال شرقی و تقریبا شرق سوریه یعنی در استان های رقه و دير الزور و ريف حلب و ادلب است و طی ماه های گذشته تلاش کردند، دامنه و گستره حضور و فعالیت خود را به ریف دمشق در جنوب سوریه گسترش دهند و با این که حدود 300 تروریست برای کمک به نبردهای "جبهه اسلامی" با ارتش سوریه در مناطق جنوبی سوریه ارسال کردند، اما "جبهه اسلامی" از طریق "جبهه النصره" این کمک را رد کرد و به همین دلیل حضور و فعالیت آنها به منطقه "النبك" در "قلمون" محدود شد تا پس از آن نیز به "يبرود" عقب نشینی کنند و آن زمانی بود که ارتش سوریه کنترل النبک را به دست گرفت.
- آنگونه که معارضان ادعا می کنند، حامیان مالی و نظامی "جبهه اسلامی" کشورهای منطقه ای و غربی هستند و آنها بودند که بالطبع این جبهه را به بازی های بین المللی و مرتبط با بحران سوریه راه دادند، در حالی که "داعش" همچنان گروه سرکش و یاغی شمرده می شود که جز سازمان تروریستی القاعده وابسته به کشوری منطقه ای یا فرا منطقه ای نیست .
- هر دو گروه های "داعش" و "جبهه اسلامی" تلاش دارند، امارتی اسلامی در سوریه تاسیس کنند، اما تفاوت بین آنها در اولویت های آنهاست. در حالی که "داعش" امارت هایی را برای امارت اسلامی خود در نظر می گیرد و شریعت را در آنها بر اساس فهم و درک خود به اجرا می گذارد، "جبهه اسلامی" پیش از هر اقدام تلاش دارد، موجبات سرنگونی نظام سوریه را فراهم کند و سپس امارت اسلامی خود را در سوریه برپا کند.
- از زمان ورود "داعش" به سوریه تمام توجه و تمرکز آن بر این قرار گرفت تا شهرها و روستاهایی را تصرف کند که یا دارای چاه های نفت بوده و یا به آن نزدیک است، در حالی "جبهه اسلامی" تمرکز خود را بر این مناطق متمرکز نکرده است.
- این امری غیر قابل انکار است که عناصر "داعش" دارای مهارت و تجربه بسیار در امر مبارزه هستند و دلیل این امر حضور آنها در عراق و مبارزات چندین ساله آنها در این کشور است، در حالی که عناصر "جبهه اسلامی" دارای آن مهارت و تجربه نیستند. اما در عین حال عناصر "داعش" آشنایی کمتری با مناطق و شهرها و روستاهای سوریه دارند، در حالی که "جبهه اسلامی" به این جهت که اغلب عناصر آن سوری هستند، به مناطق مختلف و شهرها و روستاها و گذرگاه های کشور بیشتر آشنا هستند.
- هم اکنون این باور و اعتقاد در میان محافل معارض و گروه های تروریستی مسلح وجود دارد که "داعش" گروهی پیچیده، مبهم و ترسناک است و اقدامات آن قابل پیش بینی نیست، در حالی که "جبهه اسلامی" چنین نیست.