
گزیده این گفتوگو را در ادامه میخوانید:
- دو نامزدی که به صورت فردی نامزد این انتخابات شده بودند. آقای عارف که تابلوی اصلاحطلبی داشت و آقای روحانی که اعتدالگرایی و گفتمان اصلاحطلبی را تبلیغ میکرد. عقل و خرد جمعی اصلاحطلبان را به انتخاب حسن روحانی سوق داد. هرچند او با تابلوی اصلاحطلبی در این انتخابات حضور پیدا نکرده بود. اما گفتمان اصلاحطلبی را در مناظرات و سخنرانیهایش رعایت و مطالباتی را مطرح میکرد که منطبق با مطالبات اصلاحطلبان بود. از طرف دیگر او وابستگی تشکیلاتی به جریان مخالف نداشت و جامعه روحانیت مبارز نیز دیرزمانی بود با او سر ناسازگاری داشت. از همینرو احتمال اینکه بتواند بعضی از مطالبات اصلاحطلبی را نمایندگی کند، زیاد بود. اصلاحطلبان به این نتیجه رسیدند که او میتواند در جهت برآورده کردن بخشی از مطالبات مردم و اصلاحطلبان حرکت کند. در حقیقت ما بین مطالبات و گفتمان اصلاحطلبی و فرد منتسب به اصلاحطلبان، گفتمان را انتخاب کردیم تا با این روش در حد مقدور، گفتمان اصلاحطلبی در کشور حفظ شود و دوباره رواج پیدا کند.
- ولو اینکه حسن روحانی مدعی اصلاحطلبی نیست، از تبلیغات انتخاباتیاش برمیآمد که او گفتمان اصلاحطلبی را راهحل نجات کشور میداند. مهم نیست که او از عنوان اصلاحطلبی استفاده نمیکند، آنچه اهمیت دارد، راه و روش اوست. حسن روحانی بر لزوم ایجاد فضای باز سیاسی، اقتصاد مولد، دیپلماسی فعال و تنشزدا تاکید دارد. این خواستها همان خواستهای اصلاحطلبان است. اصلاحطلبان در یک کلام برای ترویج این گفتمانشان، حسن روحانی را انتخاب کردند.
- کارکرد دولت روحانی، حتی اگر این دولت مدعی اصلاحطلبی هم نباشد، به پای اصلاحطلبان نوشته خواهد شد. مردم از این دولت کارکرد اصلاحطلبانه میخواهند. تا دیروز گفتمان اصلاحطلبی تابلو راهنما بود اما پس از تشکیل دولت کارکرد اصلاحطلبانه پاسخ به خواست و مطالبات مردم است. اگر آقای روحانی و مجموعه همکارانش نتوانند این کارکرد را به درستی ارائه کنند، هم به خودشان صدمه میزنند هم به کسانی که از او در انتخابات حمایت کردند. بخشی از جامعه اگر عملکرد دولت متناسب با مطالبات مردم نباشد، از دولت سرخورده میشوند. عده دیگری هم ممکن است خط خود را از دولت جدا کنند. زمانی که مردم ببینند دولتی که شعارهای اصلاحطلبانه سر داده است، در چینش نیروها و در عملکردش دغدغههای اصلاحطلبانه را رعایت نمیکند، از دولت فاصله میگیرند. این خطر به صورت جدی وجود دارد که ضرر جدایی تودههای مردم از دولت و شکاف بین مطالبات ملت از عملکرد دولت به شکاف بین دولت-ملت بدل شود.
- حسن روحانی باید بداند کسانی که به او رای دادند و او را وامدار رای خود کردند، مطالباتی دارند. مسائلی مانند احترام به کرامت انسانی، حفظ حریم زندگی خصوصی مردم، غیرامنیتی بودن جامعه و رسیدگی به معیشت مردم. روحانی باید به این مطالبات پاسخ بدهد.
- فرض اصلاحطلبان بر این است که دولت حسن روحانی فضایی در کشور ایجاد میکند که گروههای مختلف امکان طرح نظر و عقیده خود را در کشور داشته باشند. البته انتظار ایجاد فضایی جدید به این معنا نیست که دولت جدید امکانات عمومی را در اختیار اصلاحطلبان یا اصولگرایان قرار میدهد. تنها امیدواریم بستری فراهم شود که اصلاحطلبان بتوانند دیدگاههای خود را مطرح و دیدگاه مقابل را نقد کنند. به همین دلیل ضمن اینکه اصلاحطلبان در مدیریت اجرایی نقشی حداقلی خواهند داشت، از فضای پیشآمده برای طرح گفتمانشان استفاده میکنند. هرچند معتقدم مردم گرایش اصلاحطلبان را میشناسند و میخواهند. به این دلیل که در اکثر انتخابات به اصلاحطلبان رای میدهند. اما باید در این فضای جدید به تقویت نهادهای مدنی، احزاب و تشکلها بپردازند. اصلاحطلبان باید با شناسنامه مشخص خود به فعالیت در عرصه جامعه مدنی بپردازند.
- (مجمع روحانیون مبارز، در چهار سال آینده برای تقویت نهادهای مدنی چه برنامههایی دارد؟) مجمع قبول دارد که باید به جای رویکرد منفعلانه، به صورت فعال عمل کند.