مشرق؛ در گزارش پیشین به مساله رفع تحریم ابزارهای ارتباطی پرداختیم. میهن‌پرستی آمریکایی به گونه‌ای است که شرکت‌های ارائه دهنده خدمات مختلف اینترنتی به آژانس امنیت ملی کشورشان اجازه می‌دهند داده‌های مشتریان  و ارتباطات اینترنتی‌شان را کنترل کند؛ به علاوه این که برخی سایت‌های اینترنتی(اغلب آمریکایی)، گاهی بدون اطلاع صاحبان آن ها برای کنترل محتوای کامپیوترهای کاربران شان، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

دور از انتظار نیست اگر سایت هایی مانند گوگل، یاهو، آمازون و ... اطلاعات کاربران خود را در اختیار دولت خود و سازمان های اطلاعاتی متنوع آن قرار دهند. این شکل استفاده از اطلاعات کاربران علاوه بر استفاده های متداول سایت ها جهت فروش داده ها به شرکت های تبلیغاتی و کمپانی های بزرگ به منظور استفاده در تولید کالاهای مشتری محور و ... است.

 
تا چندسال قبل، از هر کجای دنیا که فرد به اینترنت وصل شده و در موتور جستجوگر«گوگل» موضوعی را جستجو می‌کرد، نتایج بازگشت داده شده یکسان بود. اما هم اکنون دو کاربر از دو نقطه‌ی جغرافیایی مختلف جهان، اگر یک موضوع یکسان را جستجو کنند با نتیجه‌هایی گاه کاملاً متفاوت روبرو می‌شوند و این بدان معناست که گوگل نتایج سفارشی شده برای مناطق مختلف را بر می گرداند. دولت امریکا از طریق موتورهای جستجو می تواند بفهمد محققان کشور، منطقه و یا حتی یک دانشگاه یا مرکز خاص بیشتر بر روی چه موضوعاتی تمرکز می کنند، به چه موضوعاتی علاقمند هستند و چه چیزی را نمی دانند!

 
به همین ترتیب شبکه های اجتماعی نیز بانک جامع و عظیمی از اطلاعات و داده های مربوط به میلیاردها کاربر از سراسر جهان را گردآوری کرده اند. فیسبوک در توافقنامه خود با کاربر ذخیره کردن اطلاعات وی را تائید می کند:

• هر بار که شما با فیس‌بوک (Facebook) تعامل برقرار می‌کنید اطلاعاتی را نیز درباره شما دریافت می‌کنیم، اطلاعاتی مانند زمان بازدید شما از پروفایل شخص دیگر، ارسال پیام به کسی، جستجو برای یافتن دوست یا صفحه‌ای، کلیک بر روی آگهی‌ها، و یا خرید اعتبارهای مالی فیس‌بوک.

 
• هنگام ارسال چیزهایی مثل عکس یا فیلم به فیس‌بوک، ما اطلاعات مازاد مربوطه را نیز دریافت می‌کنیم، همانند ساعت، تاریخ و مکانی که شما عکس یا فیلم مورد نظر را ارسال کرده‌اید.

      
• ما اطلاعاتی در مورد رایانه، تلفن همراه، یا دیگر وسایل ارتباطی با فیس‌بوک را دریافت می‌کنیم. این اطلاعات می‌تواند شامل آدرس آی‌پی شما، محل، نوع مرورگر مورد استفاده، یا صفحه‌های بازدیدشده توسط شما باشد. به عنوان مثال، ما می‌توانیم محل جی‌پی‌اس شما را تعیین کرده و به شما بگوییم که آیا کسی از دوستان شما در آن حوالی است یا خیر.

 
• هرگاه شما به بازی، نرم‌افزار، یا وب‌گاهی که از پلتفرم فیس‌بوک (Facebook Platform) استفاده  می‌کند و یا سایتی که دارای ویژگی فیس‌بوک است مراجعه کنید، ما نیز اطلاعاتی در مورد آن دریافت می‌کنیم. این اطلاعات می‌تواند شامل اطلاعاتی از این جمله باشد: تاریخ و زمان بازدید شما از آن سایت، آدرس آن سایت، یا URL  ای که در آن قرار دارید، اطلاعات فنی در مورد آی‌پی آدرس، مرورگر، و سیستم عامل مورد استفاده شما، و در صورتی که در فیس‌بوک قرار داشته باشید، اطلاعات کاربری شما.


 
• گاهی اوقات، ما از شرکای تجاری، مصرف‌کنندگان و دیگر اشخاص ثالث اطلاعاتی را کسب می‌کنیم که به ما (یا آن ها) یاری می‌کند تا دست به ارسال آگهی‌ها، درک فعالیت‌های آن‌لاین، و بهبود عملکرد فیس‌بوک بزنیم. به عنوان مثال، ممکن است آگهی‌دهنده‌ای به ما بگوید که شما چه واکنشی را به آگهی موجود در فیس‌بوک یا سایت دیگر نشان داده‌اید تا ما بتوانیم میزان تأثیرگذاری آن را اندازه‌گیری کرده و کیفیت آن را بهبود بخشیم.

 
• ما هم چنین اطلاعاتی که شما قبلاً در مورد خود و دوستان‌تان ارائه کرده‌اید را یک جا جمع‌آوری می‌کنیم. برای مثال، ممکن است ما این اطلاعات را کنار هم گذاریم تا معلوم شود که ما باید کدام یک از دوستان‌تان را در News Feed شما قرار دهیم، و یا اینکه به شما پیشنهاد کنیم که برای تصاویر ارسالی خود چه برچسبی را در نظر بگیرید. ما از طریق جی‌پی‌اس اطلاعات شهر کنونی شما و نیز دیگر اطلاعات مکانی‌تان را که از شما داریم جمع‌آوری می‌کنیم تا به عنوان مثال به شما و دوستان‌تان در مورد افراد یا رویدادهای پیرامون‌تان اطلاع‌رسانی کنیم، یا مطالبی را به شما ارائه دهیم که ممکن است شما به آن ها علاقه داشته باشید. هم چنین به منظور ارائه آگهی‌های مناسب شما، اطلاعات‌تان را جمع‌آوری می‌کنیم.

 
آن چه که فیس بوک به آن اشاره می کند، تنها بخش جمع آوری داده ها و استفاد از آن ها به منظور مصارف تجاری و یا کاربرپسند کردن فید ها و تبلیغات است، اما واقعیت این است که این داده ها پس از عبور از الگوریتم های هوشمند و نرم افزارهای مخصوص تبدیل به اطلاعات با ارزش و طبقه بندی شده و هدف داری می شوند که حتی می توانند جزئی ترین خصوصیات روانی و شخصیتی فرد را برملا سازند. در این جا تنها به مضرات جمع آوری اطلاعات توسط شبکه های اجتماعی اشاره می شود و سایر ابعاد اثرگذاری آن ها بر زندگی فردی و جمعی کاربران بررسی جداگانه ای می طلبد.

 
برای مثال اثرات منفی شبکه های اجتماعی در بعد ملی به تأثیر این شبکه ها بر امنیت ملی بازمی گردد، این دسته از کارکردهای شبکه اجتماعی موجب ایجاد یک تهدید بالقوه یا بالفعل در جنبه های گوناگون فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه هدف می گردد. در واقع شبکه های اجتماعی علاوه بر سایر تغییراتی که بر روز سبک زندگی افراد می دهند، نه تنها خود پتانسیل-های کافی برای جاسوسی از کاربران را دارند بلکه بستر مناسبی برای کسب اطلاعات توسط شبکه های جاسوسی و دستگاه های اطلاعاتی، رشد گروه های تبهکاری و خلافکاری، دامن زدن به اختلافات قومی، مذهبی، سیاسی و ایجاد آشوب های داخلی و سایر این قبیل تهدیدات جمعی را بوجود آورده اند.

 
اطلاعات هویتی، عکس های خصوصی، حساب بانکی و سایر اطلاعات محرمانه و یا شخصی تنها از سوی هکرهای نوجوان و یا کلاهبرداران و سوءاستفاده کنندگان خرد تهدید نمی شود، بلکه حتی سیستم عامل کامپیوتر و موبایل نیز می تواند تهدیدی برای امنیت شخصی فرد باشد، برخی افراد گمان می کنند اطلاعات فردی آن ها نظیر اطلاعات شناسنامه ای، ویژگی های تحصیلی و مهارتی، عکس های خانوادگی، فهرست دوستان و آشنایان و حتی علاقمندی هایشان در حوزه های مختلف هنری، اجتماعی، سیاسی، علمی و ... اهمیت چندانی نداشته و اگر کسی این اطلاعات را بدست آورد، نمی تواند آسیبی به صاحب آن ها وارد کند، چون صاحب اطلاعات یک مقام دولتی یا تاجر بین المللی یا دانشمند برجسته ای نیست.

این تصور و نظایر آن حاکی از عزت نفس پائین یک فرد و عدم توجه وی به امنیت ملی کشورش می باشد. هنگامی که اطلاعاتِ فردی اکثریت یک جامعه در اختیار دولتی متخاصم باشد، به راحتی می تواند به آن جامعه و امنیت اش، ضربه های جدی و جبران-ناپذیری را وارد آور. در واقع اطلاعات شخصی افراد تنها به آن ها تعلق ندارد بلکه جزء سرمایه های خانواده، جامعه، و کشوری که در آن زندگی می کنند نیز محسوب می شود، چرا که یکی از راه های ضربه زدن به افراد و در نتیجه، خانواده، جامعه و کشور آن ها سوءاستفاده از اطلاعات محرمانه  و شخصی افراد است، و مسئولیت اجتماعی افراد ایجاب می کند برای حفظ حقوق سایر افراد جامعه از اطلاعات شخصی خود به خوبی حفاظت کرده و راه ضربه زدن دشمنان به امنیت جامعه از طریق آن اطلاعات را مسدود نماید.

 
استفاده از آیفون و سایر اسمارت فون ها به منظور جست و جو در گوگل درجه اعتبار اطلاعات را به میزان قابل توجه و خدشه ناپذیری افزایش خواهد داد، چرا که احتمال چند کاربره بودن تبلت ها و اسمارت فون ها مانند کامپیوترها بسیار ضعیف است، بنابراین هنگامی که داده ای از طریق یک اسمارت فون در یک شبکه اجتماعی و یا موتور جستجو ثبت می شود با احتمال بالایی قابل اعتماد و معتبر است و می توان از آن برای شناخت دقیق تر کاربر استفاده کرد. از طرف دیگر روند رو به رشد استفاده از اسمارت فون ها به قدری است که چند هفته قبل گوگل و اپل از آمار 48 و 50 میلیارد دانلود از اپ استورهای خود خبر دادند. میزان بالای اعتبار داده ها و اطلاعات استخراج شده از آن ها همان چیزی است که ایالات متحده برای ضربه زدن به ایران اسلامی به آن نیاز دارد، برای همین است که تحریم ابزارهای ارتباطی را لغو می کند، البته این کار را نزدیک به انتخابات ریاست جمهوری ایران انجام می دهد که از اهداف سیاسی ذکر شده در بالا نیز بهره برداری کرده باشد.
 
 

از طرف دیگر وندی شرمن در صحبت های خود تأکید کرده لغو تحریم های یاد شده هم شامل سخت افزار می شود هم نرم افزار، بدین ترتیب اگر در آینده ایالات متحده بخواهد نرم افزارهای ویژه تلفن های همراه به زبان فارسی و یا مک بوک، آیفون و آیپد ایرانی شده را رونمایی کند نباید تعجب کرد. سخت افزار، نرم افزار و وسایل ارتباطی اعضا و کارمندان سفارتخانه مجازی امریکا در ایران هستند که یکی از وظایف آن ها جمع آوری اطلاعات موثق از ایرانیان است.
 

اگرچه اینترنت زمین دشمن است، اما از فعالیت در این میدان گریزی نیست، بلکه باید با حفظ یکسری اصول و قواعد هم به امور و فعالیت های موردنظر خود پرداخت و هم اطلاعات خود را از خطر سرقت و جاسوسی مصون داشت. به طور کلی موارد مطرح شده به معنای این نیست که ایالات متحده هم اینک قادر است همزمان اطلاعات تمام کاربران اینترنت را تجزیه و تحلیل و بر اساس آن سیاستگذاری کند، چرا که این کار به نیروی انسانی، فناوری و هزینه ی بالایی نیاز دارد.

 
آن چه که گفته شد برای تحذیر کاربران از ارائه بی قید و شرط اطلاعات شخصی در محیط سایبر و اعتماد مطلق به فناوری به مثابه یک دنیای ساخته شده از صفر و یک است.

چندی قبل رئیس اداره تکنولوژی سازمان سیا "ایرا گاوُس هانت" در کنفرانس اطلاعاتی شرکت "گیگا اُ اِم" اذعان کرد: « ما و دیگر سازمان‌های جاسوسی، سعی بر این داریم که تا جای ممکن اطلاعات رد و بدل شده در فضای سایبر را جمع آوری کرده و ذخیره کنیم تا در زمان لازم از آن‌ها استفاده نماییم. ... سیا با تاسیس پایگاه‌های داده عظیم؛ تمامی پیام‌ها، ویدیوها، توییت‌ها، ایمیل‌ها و کوچک‌ترین فایل‌های آپلود شده توسط هرفرد در دنیا را ذخیره می‌کند و برای انجام این کار نیز دلایل خود را دارد. ... مشکل این نوع داده‌ها این است که گاهی ما 500 میلیون گیگابایت اطلاعات مختلف در اختیار داریم اما تنها 5 کیلوبایت از آن اطلاعات بسیار مفید است و ما بایستی به این نقطه برسیم که بتوانیم براحتی آن 5 کیلوبایت را بیابیم».

همان طور که در صحبت های این مقام امریکایی اشاره شده است هنوز امریکا نمی تواند از حجم بسیار بالای داده ها در زمان واحد استفاده کند، و این فاصله زمانی تا دستیابی دشمن به فناوری و امکانات لازم ضروری است کاربران عادی و مسئولان کشور هر چه سریع تر نسبت خود را با اینترنت، ابزارهای ارتباطی غربی و نرم افزارهای غیر بومی مجدداً تعریف کرده و فعالیت های خود را سامان دهند.