
به گزارش مشرق، جهان نوشت: «يونجه» از نظر تغذيه عمومي غذايي کامل است که چاق ميکند و آهن بسياري دارد و خوردن آن تمام اعضاي بدن را تقويت ميکند، «يونجه» در درمان ضعف عمومي، ضعف بنيه، کمخوني و اعصاب مفيد است و مغز و ستون فقرات را قوت ميبخشد.
ماهيت يونجه: «يونجه» که در فارسي به آن «اسپست باغي»، «سپست»، «سبيس» يا «درفا»، در افغانستان «اسپيشتا» و در ترکي بدان «يونجه»، به رومي «ميديکي»، به مصري «قضب» و به عربي «رطبه» يا همان «فصفصه» گويند، گياهي است علفي ، پايا و از تيره پروانهواران و همدسته شبدرها که ارتفاع آن تا يک متر ميرسد. داراي ساقههاي بلند و برگچههاي نازک، نوک تيز و بيضي شکل. گلهايش غالبا بنفش، کوچک يا گاهي زردرنگ است و به شکل سير، ميوه «يونجه» مانند صدف بوده و دانه داخل ميوه مانند لوبيا ولي کوچکتر از آن است. «يونجه» ريشهاي بسيار عميق دارد که تا 3 متر به عمق زمين نفوذ ميکند، در نتيجه ويتامينها و مواد معدني را از خاک تهيه ميکند. اين گياه از علفهاي خوب مراتع است و بهترين نوع آن سبز املس (نرم) است. اين گياه در اکثر نقاط جهان رشد ميکند و بصورت وحشي در بعضي نواحي معتدل آسيا و شمال آفريقا ميرويد که انواع و اقسام دارد. مزاج يونجه تازه در آخر اول گرم و تر و خشک آن، گرم و خشک است و قوتش تا 5سال باقي ميماند.
خواص يونجه: يونجهي پخته ملين و خشک آن قابض است، تازه آن نفاخ و افزاينده شهوت است. مداومت در خوردن شربت يونجه چاقکننده و مولد خون صالح و ضماد کوبيده آن با عسل محلل ورم سرد و با سرکه محلل ورم گرم است، يونجه مدر حيض است خصوصا چون در حمام يا بعد از آن تناول نماييد و جهت خشونت سينه و سرفه نافع است، خوراک آن شير و مني را زياد ميکند بخصوص تخم يونجه.
مقدار ويتامينC آن 2 برابر «جعفري» و 4 برابر «ليموترش» است و ويتامين آن از «شب کوري» جلوگيري ميکند. بونجه همچنين مقداري ويتامينD داشته و سرشار از ويتامين K است که خوردن آن از خونريزي جلوگيري ميکند و پخته آن براي رفع يبوست مفيد است. ضماد پخته يونجه روزي 2 بار جهت رعشه مفيد است.
ترکيبات شيميايي: ترکيبات شيميايي بر حسب آنکه عمل تجزيه روي اين گياه جوان (قبل از گل دادن) يا در آغاز گل دادن و يا پس از پيدايش گل انجام گيرد تفاوت مينمايد. بطوريکه در گياه جوان، مقدار پروتئينها زيادتر از آغاز گل دادن و برعکس مواد سلولزي و هيدراتهاي کربن آن کمتر است. آنزيمهاي بسياري در يونجه يافت ميشود که از آنها ميتوان به امولسين، اينوزتاز و پنتياز اشاره کرد. «يونجه» شامل حدود 20درصد پروتئين ميباشد. علاوه بر اينها هيدراتهاي کربن، دياستازها، نوعي ساپوتين با اثر عطسهآور، ستنها، دوماده رنگي، اسيدفسفريک و ويتامينهاي مختلف است. در خاکستر آن مقدار زيادي آهک، پتاس، اسيدفسفريک، کمي منيزيم، آهن و به مقدار جزئي «آرسنيک» و «سيليس» است.
شربت يونجه: براي تهيه شربت «يونجه» 300 گرم يونجه خشک را در يک ليتر آب ميجوشانند تا نصف شود، سپس آن را با فشار صاف نموده و با 900 گرم قند يا شکر شربت کرده روزي 200 تا 300 گرم مصرف کند.
ترک اعتياد با يونجه: روش پزشکان قديم ايران در معالجه اعتياد، ساختن داروهايي بود که معتاد را نسبت به خود اعتياد متنفر و حساس ميکرد و براي اينکار معمولا از تعفن يونجه، افسنتين و چند گياه ديگر استفاده ميکردند. اخيرا داروسازان سنتي هند يونجه تازه را خرد کرده 2 ماه در الکل خيسانده و بعد يک استکان آن را با مقداري آب موقع خماري به معتاد ميخورانند و بعد دستور ميدهند که از ماده مورد اعتياد خود استفاده کند. محلول الکلي يونجه بعلت داشتن ماده صابوني (ساپونين) شخص را ناراحت کرده و نسبت به ماده مورد اعتياد متنفر و بيزار ميسازد و تا مدتي زياد از آن بدش ميآيد. اين روش سابقا در ايران براي درمان اعتياد به الکل بود، اکنون براي معالجه معتادان به ترياک و سيگار و حتي هروئين بکار رفته و نتايج عالي داده است.