به گزارش مشرق، «هر اقدامی که نیروهای مسلح یمن انجام می‌دهند با هدف رفع محاصره و توقف تجاوز رژیم صهیونیستی علیه غزه است و عملیات‌های ما فقط برای هدف قرار دادن کشتی‌های اسرائیلی و کشتی‌هایی است که به مقصد بنادر این رژیم حرکت می‌کنند. پس تأکید می‌کنیم که دریای سرخ برای تمامی کشتی‌ها منطقه امنی است، به جز کشتی‌هایی که به نحوی به دشمن اسرائیلی مرتبط هستند»؛ این سخنان را محمد عبدالسلام، سخنگوی جنبش انصارالله و رئیس‌ هیأت مذاکره کننده دولت نجات ملی یمن (مستقر در صنعاء) شب گذشته بیان داشت و تاکید کرد هر کسی که خواستار توقف عملیات‌های نیروهای مسلح یمن است، باید محاصره غزه را از بین برده و غذا و دارو وارد غزه کند».

در هفته‌های اخیر به موازات تشدید حملات رژیم اسرائیل علیه غزه، ارتش یمن عرصه را بر کشتی‌های اسرائیلی که قصد عبور از تنگه باب‌المندب در دریای سرخ دارند را تنگ‌تر کرده و پیش از این هم با پهپاد و موشک، اراضی اشغالی فلسطین و به طور مشخص بندر ایلات را هدف قرار داده است.

دولت صنعاء جمعه گذشته از هدف قرار دادن دو کشتی کانتینری در دریای سرخ خبر داد که به سمت اسرائیل در حرکت و خدمه آنها از پاسخ به تماس ها و پیام های هشدار امتناع کرده بودند.

نیروهای مسلح یمن در نوزدهم نوامبر گذشته نیز یک کشتی تجاری به نام «گلکسی لیدر» متعلق به یک تاجر صهیونیست را توقیف کردند.

از سوی دیگر رسانه‌های آمریکایی دیروز یکشنبه مدعی شدند که آمریکا و اسرائیل در حال بررسی پاسخ نظامی به نیروهای مسلح یمن در راستای به اصطلاح حمایت از دریانوردی در دریای سرخ هستند.

گزارش شده است که پنتاگون در روزهای اخیر ناوگروه تهاجمی «یواس‌اس دوایت آیزنهاور» را از خلیج فارس به خلیج عدن در مجاورت سواحل یمن منتقل کرده است تا در صورت نیاز علیه یمنی‌ها وارد عمل شود.

آبراه‌هایی که از دریای سرخ در شمال غربی یمن تا دریای عرب و خلیج عدن امتداد می‌یابند، همواره توجه منطقه‌ای و بین‌المللی را به خود جلب کرده‌اند، اما پس از تبدیل شدن به نقاطی برای هدف قرار دادن کشتی‌های اسرائیلی در پاسخ به تجاوز ویرانگر رژیم اشغالگر به نوار غزه،نه تنها رژیم صهیونیستی را بلکه طرف‌هایی را هم که با آن مراوده تجاری دارند، نگران کرده است.

ساحل یمن بیش از ۲۰۰۰ کیلومتر امتداد دارد و این کشور مشرف به تنگه حیاتی باب المندب است که یک آبراه باریک بین یمن و جیبوتی در جنوبی ترین منطقه دریای سرخ است و آن را به خلیج عدن و دریای عربی متصل می کند. این تنگه در واقع قاره‌های آسیا و آفریقا را از هم جدا می‌کند و همچنین در وسط پنج قاره قرار دارد.

تخمین زده می‌شود معمولا ۱۲ درصد حجم تجارت جهانی و شاید ۳۰ درصد ترافیک کشتی‌های کانتینری جهان از طریق آن صورت می‌گیرد که از طریق عبور سالانه حدود ۲۱ هزار کشتی انجام می‌شود و شامل عبور روزانه شش میلیون بشکه نفت است.

این تنگه یکی از شلوغ‌ترین خطوط دریایی جهان است که حدود یک پنجم مصرف جهانی نفت از آن عبور می‌کند و اهمیت آن به دلیل ارتباط با کانال سوئز و تنگه هرمز در خلیج فارس افزایش یافته است. از همین رو کشورهایی مانند آمریکا، روسیه، چین، ترکیه، فرانسه و اسرائیل پایگاه هایی نظامی در کشورهایی نظیر. جیبوتی، سومالی و اریتره ایجاد کرده اند.

کشتی‌های کانتینری که کالاهایی از جمله کفش، پوشاک، مبلمان و کالاهای برقی را به اسرائیل می‌آوردند، از تنگه باب المندب به دریای سرخ وارد می‌شوند و از آنجا به بندر ایلات در منتهی الیه سرزمین‌های اشغالی می‌رسند یا با عبور از کانال سوئز خود را به بندر اشدود یا حیفا می‌رسانند.

امروز با توجه به جنگ در نوار غزه و تهدید یمنی‌ها برای هدف قرار دادن کشتی‌هایی که از باب المندب به سمت اسرائیل حرکت می‌کنند، کشتی‌هایی که عازم بنادر اسرائیل هستند باید آفریقا را دور بزنند تا از طریق تنگه جبل الطارق در شمال کشور مغرب به اسرائیل برسند.

سپهبد اسامه ربیعی، رئیس اداره کانال سوئز، دیروز یکشنبه اعلام کرد که از ۱۹ نوامبر ۵۵ کشتی به سمت راس الرجاء(دماغه امید) تغییر مسیر داده‌اند.

مسیر کشتیرانی جایگزین دریای سرخ، زمان حرکت کشتی‌های عازم اسرائیل را بین ۱۷ روز تا ۲۲ روز افزایش می‌دهد و باعث می‌شود هزینه حمل و نقل و قیمت کالاها افزایش یابد و حتی برخی معاملات و مبادلات تجاری اسرائیل را به تعویق انداخته است.

به گفته مفسر امور اقتصادی شبکه ۱۲ رژیم صهیونیستی حجم تجارت دریایی خارجی‌ها با اسرائیل بالغ بر ۴۰۰ میلیارد شکل در سال است و ۹۹ درصد حجم واردات از طریق کشتی‌ها و دریا انجام می‌شود که ۳۰ درصد آن از طریق دریای سرخ می‌آید و به بندر ایلات می‌رسد.

در همین حال از پانزدهم دسامبر(جمعه ۲۴ آذر ماه) تا دیروز یعنی ظرف دو سه روز، چهار شرکت بزرگ کشتیرانی جهان از تصمیم خود برای توقف فعالیتشان در دریای سرخ خبر دادند در حالی که آنها ۵۳ درصد حمل و نقل کانتینری جهان را به خود اختصاص داده‌اند.

شرکت دانمارکی مِرِسک، بزرگ‌ترین شرکت کشتیرانی جهان، شرکت هاپاگ لوید آلمان، چهارمین شرکت کشتیرانی جهان، شرکت سوئیسی کشترانی مدیترانه (MSC)، بزرگ‌ترین شرکت کشتیرانی کانتینری جهان و شرکت CMA CGM فرانسه، سومین شرکت کشتیرانی کانتینری جهان به دنبال حملات به کشتی‌ها در دریای سرخ، حمل‌و نقل محموله‌های خود از این مسیر را متوقف کرده‌اند.

وبگاه عبری زبان کالکالیست درباره تبعات این تصمیم چهار شرکت بزرگ کشتیرانی جهان نیز توضیح می‌دهد که تصمیم آنها عملا به معنای افزایش قیمت کالاها در نتیجه طولانی شدن مسیر رسیدن آنها به اسرائیل و همچنین کاهش عرضه است.

به گفته همین سایت، از آنجایی که تقریباً ۱۴ تا ۱۲ درصد تجارت جهانی از کانال سوئز می‌گذرد، این یک طوفان واقعی است که بر قیمت کالاهای اساسی در اسرائیل تأثیرخواهد گذاشت.

به گفته الیکایم بن هاکون، عضو هیات علمی دانشکده علوم در اسرائیل حدود ۹۹٪ کالاها (از نظر حجم کالا) از طریق دریا به اسرائیل می‌رسد و حدود ۴۰٪ کالاهایی که به اسرائیل می‌رسد، از کانال سوئز می‌گذرد.

بن هاکون در گفت‌وگو با کالکالیست گفت: معنای توقف عبور کشتی‌ها در دریای سرخ، گردش در اطراف آفریقا است که بسته به منطقه مقصد و سرعت و بار کشتی، زمان تحویل را حدود دو هفته تا یک ماه افزایش می‌دهد. در یک تخمین تقریبی این اتفاق هزینه اضافی بین ۴۰۰ هزار تا یک میلیون دلار برای هر کشتی عازم اسرائیل تحمیل می‌کند.

به گفته بن هاکون، عواقب تأخیر در عرضه موارد اولیه و کالا به دست اسرائیلی‌ها می‌تواند به سایر بخش‌های صنعت در اسرائیل و عمدتاً به دلیل تأخیر در حمل و نقل نفت خام گسترش یابد و از آنجایی که سوخت یک ماده خام برای طیف وسیعی از بخش‌ها است، اثرات اقتصادی بیشتری به ویژه برای صنایع انرژی بری دارد که متکی به گاز طبیعی یا انرژی سبز نیست.

حل مساله در توقف جنگ غزه است

از سوی دیگر سرلشکر نصر سالم، رئیس سابق سرویس اطلاعات مصر در گفت‌وگو با تلویزیون این کشور تفسیر جالبی از قضیه توقف فعالیت چهار شرکت کشتیرانی بزرگ در دریای سرخ دارد و می‌گوید: این روزها مشکل اینجاست که هر اتفاقی در مسیر دریانودری در دریای سرخ رخ می‌دهد، به حوثی‌ها نسبت داده می‌شود، در حالی که همگان فراموش کرده‌اند که این اتفاقات در سایه تجاوز اسرائیل به غزه پدید آمده است.

به عقیده وی، اگرچه اسرائیل سعی داشته طی روزهای اخیر باز به گونه‌ای وانمود کند که حملات یمنی‌ها کشتیرانی بین المللی در دریای سرخ را به طور کامل تهدید می‌کند، اما اولین ذی نفع از توقف شرکت‌های حمل و نقل کانتینری جهان در این منطقه خود اسرائیل است که می‌خواهد از این طریق بر جامعه بین المللی فشار آورد تا علیه یمن وارد جنگ شود.

سالم می‌گوید: از منطقه دریای سرخ تا دریای عرب و باب المندب سه ائتلاف دریایی به رهبری آمریکا مستقر است که هر کدام مسئولیت یک منطقه جغرافیایی خاص را بر عهده دارند و بخشی از ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده شمرده می‌شوند. ناوگان دیگری هم از مجموع ۳۲ کشور تشکیل شده که هر شش ماه یک بار فرماندهی آن تغییر می‌کند.

یمن تهدیدی برای غیر اسرائیل نیست

این ژنرال مصری افزود: ائتلاف‌های تحت رهبری آمریکا می‌دانند که اقدام نیروهای مسلح یمن نمی‌تواند هرگزی دلیلی برای بستن تنگه باب المندب شود، در حالی که یمنی‌ها هم تاکید دارند که کشتی‌های عازم ایلات و نه کانال سوئز را هدف می‌‍گیرند.

وی درباره اینکه یمنی‌ها چگونه کشتی‌های عازم ایلات در سرزمین‌های اشغالی با آنهایی که به سمت کانال سوئز و دریای مدیترانه است،از هم تفکیک می‌کنند، گفت: این امر به سادگی از طریق طرف‌های اطلاعاتی امکان پذیر است که مشخصات و مقصد کشتی را مشخص می‌کند و از همین رو نیروهای مسلح یمن به طور تصادفی و کورکورانه کشتی‌ها را هدف نمی‌گیرند.

تصمیم شرکت‌های کشتیرانی جهان تحت فشار صهیونیست‌ها بوده

سالم تأکید کرد: فشاری که در حال حاضر اسرائیل بر جامعه بین المللی و جهان غرب از جمله آمریکا می‌آورد این است که امنیت کشتی‌های خودش را با توقف حملات یمنی‌ها تامین کند، علاوه بر اینکه اخبار رسیده حاکی ازاین است که پول و نفوذ سرمایه گذاران یهودی در تصمیم این چهار غول کشتیرانی هم برای توقف کشتیرانی در دریای سرخ بی اثر نبوده است.

دماغه امید جایگزین موقتی است

ژنرال مصری با بیان اینکه بی نیازی از دریای سرخ و جایگزین کردن دماغه راس الرجاء به دلیل هزینه بالای اقتصادی آن دوام طولانی نخواهد داشت گفت: هدف شرک‌ های کشتیرانی تحریک ائتلاف‌های تحت رهبری آمریکا در دریای سرخ برای ضربه زدن به یمن و ممانعت از هدف گرفته شدن کشتی‌های عازم اسرائیل بوده است، وگرنه آنها بابت دیگر مقاصد خود نگرانی نداشته‌اند.

این در حالی است که باید گفت باب المندب پیش از نیز هرگز به طور کامل بسته نشده است. مصر در جنگ اکتبر ۱۹۷۳ از آن برای محاصره دریایی اسرائیل از جنوب استفاده کرد، زمانی که نیروهای دریایی مصر تنگه باب المندب را برای حدود ۳ هفته به روی کشتیرانی اسرائیل بستند.

از زمان آغاز تجاوز ائتلاف سعودی-آمریکایی علیه یمن در سپتامبر ۲۰۱۴ نیز عملیات نظامی نیروهای مسلح یمن در صنعاء بر هدف قرار دادن کشتی‌هایی خاص متمرکز شده است و آنها هرگز به بستن جزئی یا کامل این تنگه متوسل نشدند.

این در حالی است که به عقیده کارشناسان، یمنی‎‌ها هم اگرچه هیچ ناو جنگی رسمی ندارند که با آن بتوانند تنگه باب المندب را بسته یا بخش‌هایی از دریای سرخ را محاصره کنند، اما اگر این بار هم آمریکا در حمایت از جنایات رژیم صهیونیستی وارد عمل شده و بخواهد نیروهای مسلح یمن را هدف بگیرد، صنعاء نیز که بی تردید طی یک سال اخیری که از آتش‌بس آن با ائتلاف سعودی می‌گذرد، قدرت موشکی خود را تقویت کرده است، می‌تواند با حملات موشکی مشکلاتی را برای کشتی‌های تجاری وابسته به رژیم صهیونیستی و حامیان آن و همچنین کشتی‌های جنگی ایالات متحده، فرانسه و سایر متحدان غربی که در حال گشت زنی در منطقه هستند، ایجاد کند .

اما چرا امنیت کانال سوئز هم به امنیت تنگه باب المندب گره خورده است؟

اهمیت تنگه باب المندب پس از افتتاح کانال سوئز در سال ۱۸۶۹ و اتصال دریای سرخ به دریای مدیترانه در سطح جهانی افزایش یافته است، زیرا کانال سوئز مسیر تجارت دریایی بین اروپا و آسیا را بدون نیاز به طی کردن مسیر طولانی‌تری در اطراف قاره آفریقا کوتاه می‌کند.

کانال سوئز در قسمت شمالی دریای سرخ و تنگه باریک باب‌المندب در جنوب و منتهی به خلیج عدن قرار دارد. این یک منطقه استراتژیک است که کشتی‌های زیادی برای حمل کالا بین آسیا و اروپا از آن عبور می‌کنند. گفته می‌شود که سالانه حدود ۱۷ هزار کشتی تجاری از این منطقه عبور می‌کنند. و در واقع بخش زیادی از منابع انرژی اروپا، مانند نفت و سوخت دیزل، از طریق این آبراه وارد می‌شود. علاوه بر این محصولات غذایی مانند روغن و غلات و بسیاری از محصولات تجاری دیگر نیز از همین کانال وارد اروپا می‌شوند.

طبق داده‌های خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ، حدود ۱۰ درصد تجارت نفت و ۸ درصد تجارت گاز مایع از کانال سوئز می‌گذرد که شامل حدود دو سوم نفت خام منطقه خلیج فارس می شود.

حدود ۳۰ درصد از کانتینرهای حمل و نقل جهان و حدود ۱۲ درصد از کل تجارت جهانی همه کالاها روزانه از کانال سوئز - که ۱۹۳ کیلومتر طول دارد – عبور می‌کند.

بر اساس آمار اداره کانال سوئز، سهم کالاهایی که از جنوب کانال با عبور از تنگه باب المندب - می آیند، حدود ۴۷ درصد از حجم کالاهای عبوری از کانال سوئز است.

علاوه بر این، حدود ۹۸ درصد کالاها و کشتی هایی که از جنوب کانال سوئز در مصر می آیند از تنگه باب المندب یمن عبور می کنند.

جان استاوپرت، مدیر ارشد محیط زیست و تجارت اتاق بین المللی کشتیرانی دیروز تاکید کرد، هرچند حمله به کشتی‌های تجاری بسیاری از شرکت‌ها و تاجران را خشمگین کرده است اما همچنان کشتی‌های تجاری زیادی از طریق دریای سرخ عبور می‌کنند. این آب‌راه یک خط عرضه بسیار مهم برای اروپا و آسیا است.

گزارش‌های مطبوعاتی خبرگزاری بلومبرگ در آمریکا یا روزنامه فرانسوی فیگارو و دیگران هشدار می‌دهد که تحولات امنیتی در تنگه باب المندب بر ترافیک کشتیرانی از طریق دریای سرخ و در نتیجه کانال سوئز مصر تأثیر می‌گذارد و ممکن است باعث رکود اقتصاد جهانی شود.

در خصوص زیان‌های احتمالی ناشی از هر گونه حماقت آمریکا برای تجاوز نظامی علیه نیروهای مسلح یمن بر وضعیت امنیتی یکی از حیاتی‌ترین و شلوغ ترین آبراهه جهانی باید گفت، به گِل نشستن کشتی «اِوِر گیون» در مارس سال ۲۰۲۱ در کانال سوئز که مسدودی شش روزه کانال را به همراه داشت می‌تواند آمار و ارقامی در این خصوص به ما ارائه دهد.

به گزارش الجزیره، بسته شدن یک هفته‌ای کانال سوئز در آن زمان برای هر روز خسارت ۱۰ میلیارد دلاری به تجارت جهانی وارد کرده بود. آن زمان کمیته مصری کانال سوئز هم از این قضیه روزانه ۱۴ میلیون دلار زیان دید و این رقم به ۲۸ میلیون دلار در روز و در مجموع ۲۰۰ میلیون دلار در هفته رسید.

بنابراین حوادث مشابه کشتی اورگیون، موجب افزایش قیمت حمل و نقل و بیمه و هزینه‌های تولید و سوخت خواهد شد و قیمت نفت و گاز را هم در جهان بالا خواهد برد و به تبع آن قیمت کالاها در جهان افزایش خواهد یافت.

از زمان تجاوز نظامی رژیم صهیونیستی به نوار غزه و با حملات یمنی‌ها علیه منافع رژیم صهیونیستی در دریای سرخ در اواخر نوامبر تعداد کشتی‌های عبوری از کانال سوئز نیز به ۲۲۶۴ فروند کشتی افزایش پیدا کرده است؛ در حالی که این تعداد در ماه مشابه سال گذشته ۲۱۷۱ فروند بوده است، یعنی ۴.۳ درصد رشد داشته که ۲۰ درصد درآمد کانال را افزایش داده است.

محفوظ مرزوق، رئیس اسبق دانشکده دریایی مصر نیز در گفت‌وگو با الجزیره تاکید کرد با وجود اینکه کشورهای شریک در تامین امنیت تنگه باب المندب و دریای سرخ برای حملات نظامی به منابع تهدید (علیه کشتی‌های اسرائیلی) توان نظامی لازم را در اختیار دارند، اما محدودیت‌های سیاسی مانع وقوع هر گونه رویارویی نظامی می‌شود که منطقه را به آتش خواهد کشید و عواقب وخیمی به همراه دارد.

وی افزود: از آنجا که در حال حاضر نیاز کشتی‌ها به کانال سوئز بیش از هر زمان دیگری است نیاز به برخورد و آرامش بیشتری است، بخصوص که خطوط حمل و نقل کالایی هم که از ساحل شرقی آمریکا به سمت آسیا می‌آید و بالعکس آن، به دلیل محدودیت های آب و هوایی در کانال پاناما و خشکسالی در آنجا، از کانال سوئز می‌گذرد؛ از همین رو آمریکا نفعی از ناایمن کردن دریای سرخ نمی‌برد.

در پایان باید گفت، تجربه پاسخ نظامی صنعاء به منافع اقتصادی ائتلاف سعودی-آمریکایی طی همه سال‌های تجاوز نظامی موید این موضوع است که آمریکا و رژیم صهیونیستی قبل از هر گونه ورود به تقابل نظامی با یمنی‌ها هزاران بار به عواقب آن می‌اندیشند.