به گزارش مشرق، این روزها با تحریک رسانه‌های ضدانقلاب، برخی افراد معدود و بعضی مجموعه‌ها دست به هنجارشکنی و قانون‌شکنی زدند که طبعا نهادهای قانونی هم مطابق با قوانین و مقررات جاری کشور با آنها برخورد می‌کنند. اپلیکیشن و سایت «طاقچه» یکی از این مجموعه‌هاست که در اقدامی خلاف قانون، دست به ناهنجاری زده و عکس دسته‌جمعی کارکنان زن و مرد خود را با کشف حجاب زنان آن منتشر کرده است. این ماجرا در حالی رخ‌داده است که این درگاه خدمات‌دهنده در زمینه کتاب و محصولات فرهنگی بوده؛ اما با انتشار چنین عکسی، گویا رویه کاملا ضد فرهنگی را در پیش گرفته است.
طاقچه مثل دیجیکالا
اما در دو هفته اخیر، دو اتفاق در این زمینه بیش از اتفاقات دیگر در فضای رسانه‌ای بازخورد داشت. اولین مسأله انتشار عکسی از محیط اداری شرکت «دیجیکالا» بود که کارمندان زن این شرکت بدون حجاب در محدوده این شرکت حضور داشتند که منجر به پلمب این مجموعه شد.
اتفاق دوم را مجموعه «طاقچه» که یک پلتفرم در حوزه ارائه کتاب‌های دیجیتالی و صوتی است رقم زد که عکسی از کارکنان این مجموعه منتشر شد که آنها هم بی‌حجاب بودند و باعث قطع همکاری تعدادی انتشاراتی با این مجموعه شد. البته این عکس از مراسم خداحافظی یکی از کارمندان این مجموعه و متعلق به هفته‌های گذشته بود که این فرد در حساب شخصی خود منتشر کرده و در حساب‌های رسمی «طاقچه» منتشر نشده است.
از مالک طاقچه چه خبر؟
«طاقچه» پلتفرمی است برای دسترسی به نسخه دیجیتال و صوتی کتاب‌ها، در واقع پس از آنکه ناشر برای کتاب یا مجله خود مجوز انتشار و شابک بگیرد، می‌تواند نسخه الکترونیکی یا صوتی آن را از طریق «طاقچه» به دست مخاطبان خود برساند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که مجموعه «طاقچه» متعلق به شرکت خدمات هوشمند ایده طلایی هاتف معاصر است که این مجموعه هم در نهایت وابسته به هلدینگ حصین از مجموعه‌های وابسته به برخی نهادهای حاکمیتی است. نکته مهم اینکه تفاوت‌هایی بین کنشگری «دیجیکالا» و «طاقچه» وجود دارد و این دو را نباید یکسان تلقی کرد.
«دیجیکالا» در طول اتفاقات گذشته با مواضع و بیانیه‌های خود در کنار اغتشاش‌گران ایستاده و مواضع این مجموعه مشخص است؛ اما «طاقچه» به صورت کلی سعی کرده به موازین قانونی کشور ملتزم باشد اما رویه اخیر خلاف انتظار بوده است. البته قطعا انتظار این است که مدیران این مجموعه عذرخواهی و از این رفتار اعلام برائت کنند تا همچنان «طاقچه» به‌عنوان یک مجموعه قانون‌مدار به فعالیت خود ادامه دهد.
فهرست ناشرانی که با طاقچه قطع همکاری کرده‌اند، در حال افزایش است
پس از قطع همکاری حدود ۵۰ ناشر با «طاقچه» به‌دلیل کشف حجاب کارکنانش، خانه کتاب و ادبیات ایران هم به‌خاطر آن‌چه «سکوت و عدم موضع‌گیری این پلتفرم» خوانده میشود، همکاری با این مجموعه را معلق کرد.
«به‌نشر»، «خط‌مقدم»، «شهید کاظمی»، «راه‌یار»، «تمدن نوین»، «ستاره‌ها»، «راه‌یار»، «خط مقدم»، «شهید هادی»، «سوره مهر» و انتشارات وابسته به دفتر حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری از جمله انتشاراتی‌هایی بوده‌اند که از این رفتار «طاقچه» اعلام انزجار و قطع همکاری خود را اعلام کرده‌اند.
انتشارات «شهید کاظمی» که از انتشارات پرفروش در حوزه دفاع مقدس است، طی نامه‌ای به «طاقچه» اعلام کرده است: « با توجه به تصویر منتشر شده در فضای مجازی از خانواده و کارکنان شرکت «طاقچه» که خانمها بدون حجاب قانونی ظاهر شده‌اند و این عمل تخلف از قانون جمهوری اسلامی است، درحالی‌که این انتشارات پایبند به قوانین کشور است و بر اساس همین قوانین با شرکت «طاقچه» قرارداد منعقد کرده است، ضمن اینکه این عمل خلاف شرع و اسلام و عفت عمومی بوده، آن هم در پلتفرمی که محتوای آن متعلق به ناشران و نویسندگان است، این انتشارات دیگر وجاهت قانونی و شرعی برای ادامه همکاری را نمی‌بیند و قرارداد فی‌مابین را فسخ می‌کند و بدیهی است در سریع‌ترین زمان ممکن، کتاب‌ها از این پلتفرم خارج شوند که در صورت انجام نشدن این اقدام، پیگیری قانونی و حقوقی برای انتشارات شهید کاظمی محفوظ است.»
نشر «شهید هادی» هم با بیان اینکه منتظر عذرخواهی «طاقچه» هستیم آورده است: «احتراما تصویری در روزهای اخیر از کارکنان آن مجموعه در فضای مجازی منتشر شد که تعجب ما را برانگیخت. از مجموعه‌ای که قانون‌گرایی را سرلوحه کار خود قرار داده است، پخش چنین تصویری که با قانون کشور منافات دارد، جای بسی تعجب است. اگر به مقوله حجاب به‌عنوان اصل ضروری دین هم نگاه نکنیم، آیا قانون کشورمان نیست؟ در این چند روز منتظر عذرخواهی یا توضیح حضرتعالی در مورد این تصویر بودیم؛ اما خبری نشد، لذا با اینکه به اقرار دوستان‌تان، کتاب‌های نشر شهید هادی از محصولات پرفروش طاقچه در سال‌های اخیر بوده است و همکاری ما روزبه‌روز گسترده شده بود؛ اما از امروز ارتباط نشر شهید هادی را با آن مجموعه قطع کرده و با دیگر شبکه‌های مجازی پخش کتاب ادامه خواهیم داد.»
قطع همکاری انتشارات دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب با طاقچه
اما انتشارات دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب هم طی نامه رسمی، همکاری خود را با این اپلیکیشن قطع کرده است.
در این نامه قانون به‌عنوان یکی از احکام الهی و یکی از قوانین مهم کشور بیان شده که رعایت آن خط قرمز این مجموعه در همکاری با دیگران است؛ بنابراین خواستار حذف کتاب‌های خود از «طاقچه» شده است.
رفتار انتشاراتی‌ها با «طاقچه»، رفتار کاملا درست و یک واکنش مدنی به رفتار خلاف قانون است که وزن و جایگاه این انتشارات را در بازار کتاب و نشر کشور نشان می‌دهد؛ چراکه اگر کتاب‌های این انتشاراتی مخاطب نداشت، قطع همکاری با «طاقچه» هم نمی‌توانست چندان معنایی را در برداشته باشد.
البته باید سعی شود با تعامل مجموعه «طاقچه» که همواره به قوانین پایبند بوده است، از رفتار غلط خود برگشته و در مسیر درست قرار گیرد. در همین چند روز مشاهده شده است که برخی عناصر ضدانقلاب تلاش کرده‌اند با حمایت از «طاقچه»، به دوقطبی در این زمینه دامن بزنند؛ چراکه هر نوع شکاف و دوقطبی در کشور مخصوصا در حوزه‌های فرهنگی به نفع دشمن است.
نکته دیگر اینکه مجموعه‌های فرهنگی و هر مجموعه دیگری باید قوانین را رعایت کنند و حجاب امروز یک قانون واضح و آشکار در کشور ما است که همه نهادهای قانونی کشور هم بر آن تأکید کرده‌اند.
ورود به این حیطه قانون‌شکنی هم به کسب‌وکارهای نوپا آسیب می‌زند و هم اینکه مردم را از خدمات این کسب‌وکارها محروم می‌کند.
در سال‌های اخیر، گران‌شدن کتاب‌های چاپی، سختی دسترسی به آنها و مدل زندگی در کلان‌شهرها باعث شده است کتاب‌های صوتی و دیجیتال جایگاه خوبی در بین مردم پیدا کنند و «طاقچه» یکی از پیشروان در این زمینه است که جایگاه خوبی هم برای خود پیدا کرده است و دلیل این قانون‌شکنی برای هیچ‌کس قابل‌فهم نیست.
اما در پایان، بررسی دو نوع رفتار می‌تواند درس‌هایی برای نهادهای سیاست‌گذار داشته باشد. در مسأله «دیجیکالا» برخورد صرفا قانونی و سخت باعث مظلوم‌نمایی این شرکت هم شد؛ اما در موضوع «طاقچه»، رفتار مدنی و تحریم آن به‌نوعی از سوی خود انتشاراتی‌ها اجازه نداد که قانون‌شکنی، به‌عنوان ابزاری برای مظلوم‌نمایی و حتی گاهی اوقات جذب مخاطب استفاده شود. این مسأله نشان می‌دهد که هر چقدر اقدامات به سمت برخورد نرم و غیر سخت حرکت کنند، اثرگذاری بیشتری خواهند داشت.
بنابراین ممکن است در روزهای آینده شاهد برخی هنجارشکنی‌های دیگر هم باشیم که باید از این دو رفتار، به یک راهبرد مشخص هم از سوی نهادهای دولتی و حاکمیتی و هم نهادهای صنفی و مدنی حوزه‌های مختلف برسیم که بتوانند بر اساس این تجربه، راهبرد اثربخش و کم‌هزینه را طراحی و اعمال کنند. البته تعامل با کسب‌وکارها و تبیین‌گری در حوزه‌های قانونی می‌تواند در کاهش رفتار هنجارشکن از سوی برخی کسب‌وکارها هم موفق باشد.
البته اکثریت جامعه فرهنگی کشور منتظر عذرخواهی مدیران پلتفرم «طاقچه» هستند و انتظار می‌رود لجاجت را کنار گذاشته و به مسیر درست قبلی خود بازگردند؛ چراکه این مسیر جز هزینه و از دست دادن مخاطب، آورده‌ای برای آنها نخواهد داشت و به دلیل اتصالات حاکمیتی این مجموعه، رفتارهای هنجارشکن، محبوبیتی برای آنها در بین اپوزیسیون فراهم نخواهد کرد.
منبع:روزنامه صبح نو
۰۹:۰۶ - ۱۴۰۲/۰۵/۰۹
۱۴:۱۱ - ۱۴۰۲/۰۵/۰۹
