به گزارش مشرق، با آغاز رکود بزرگ و شکست ائتلاف ناتو در شرق اروپا، دولت دموکرات آمریکا در حالی وارد فاز حکمرانی هرز در هر دو عرصه داخلی و خارجی می‌شود که هنوز یک سال و نیم تا پایان دوره ۴ ساله‌اش باقی مانده است. پس از آشکار شدن نخستین شکاف‌ها در هیمنه سلطه سیاسی واشنگتن بر متحدان اروپایی‌اش که چشم‌انداز شکست سیاست خارجی نومحافظه‌کارانه دموکرات‌ها بویژه در تقابل با قدرت‌های شرقی را پدید آورده، می‌توان با توجه به هرج و مرج داخلی حاکم بر اقتصاد، سیاست و جامعه یانکی‌ها، جو بایدن سالخورده را مسلوب‌الاختیارترین رئیس‌جمهور ایالات متحده طی قریب به یک قرن دانست.
یک ماه و نیم پیش بود که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین و دشمن خونی بایدن به دنبال تعطیلی ۳ بانک آمریکایی در فاصله کمتر از یک هفته در شبکه اجتماعی خود تروث، برای نخستین بار به مقایسه رئیس‌جمهور دموکرات فعلی با هربرت هوور، همتای جمهوری‌خواهش هنگام رکود بزرگ در فاصله ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۳ پرداخت.
او که همچنان خود را رهبر جمهوری‌خواهان می‌داند، نوشت: «با اتفاقی که برای اقتصاد ما در حال رخ دادن است و پیشنهاداتی که درباره بزرگ‌ترین و احمقانه‌ترین افزایش مالیات در تاریخ ایالات متحده داده می‌شود، جو بایدن مانند رئیس‌جمهور هربرت هوور در عصر مدرن شناخته خواهد شد. ما رکود بزرگ، بسیار بزرگ‌تر و قدرتمندتر از سال ۱۹۲۹ خواهیم داشت. به عنوان نشانه، بانک‌ها شروع به سقوط کرده‌اند».
هنوز ابعاد رکود جدیدی که در حال سایه افکندن بر اقتصاد آمریکا و جهان غرب است مشخص نیست ولی دست کم می‌توان گفت رقبای قدر جهانی در قالب یک ائتلاف در کمین سقوط آمریکا نشسته‌اند. برخلاف امروز، هنگام رکود بزرگ و فاجعه‌بار نیمه اول قرن گذشته میلادی، سرمایه‌داری بین‌المللی مبتنی بر دلار تازه در حال خیزش بود؛ آن هم در شرایطی که آفتاب تنها رقیب جهانی احتمالی‌اش یعنی امپراتوری پوند انگلیس داشت غروب می‌کرد. ۱۰۰ سال پیش، هیچ کشوری امپراتوری آنگلوساکسون‌ها را به طور جدی تهدید نمی‌کرد. اروپا هنوز از خاکستر جنگ خانمان‌سوز اول بلند نشده بود، نظام کمونیستی نوپای شوروی، تازه دوره مدرن‌سازی را آغاز کرده بود، چین درگیر جنگ داخلی بود و در مابقی کره خاکی نیز قطب بزرگ اقتصادی و نظامی دیگری وجود نداشت. چشم‌انداز توسعه کشورهایی مثل ژاپن و آرژانتین هم محدود بود.
خلاصه آن زمان آمریکا از هر نظر یک قدرت جوان و آینده‌دار محسوب می‌شد که تازه برای نفوذ در اغلب دریاها و خشکی‌ها از مرشدی قدرتمند مثل استعمار پیر بریتانیا برخوردار بود.
در مقایسه، امروز پیرسالاری سیاسی و بن‌بست حاکمیت آمریکا حتی در حال خفه کردن پویایی اقتصاد جوان دیجیتالی است. پیش‌بینی‌ها درباره تبدیل کاخ سفید و کنگره به سرای سالمندانی از سیاستمداران سالخورده با افکار منجمد مشابه پولیتبوروی دهه آخر عمر شوروی به وقوع پیوسته است. بایدن ۸۰ ساله مبتلا به زوال عقل، شبیه‌ترین چهره ممکن به مجسمه بلاهت لئونید برژنف گیج و منگ در صدر هیات حاکمه شوروی پیش از فروپاشی است. این شباهت‌ها، به ذهنیت فروپاشی نظام حاکم بر ایالات متحده دامن می‌زند.
دموکراسی پیرمردها از ریگان تا بایدن
اکتبر سال ۱۹۸۴، رونالد ریگان، رئیس‌جمهور وقت ایالات‌متحده در دومین مناظره انتخابات ریاست‌جمهوری، علیه رقیب حزب دموکرات خود، والتر موندل شرکت کرد.
با توجه به اینکه ریگان ۷۳ ساله آن زمان مسن‌ترین رئیس‌جمهور تاریخ آمریکا محسوب می‌شد، توسط مجری برنامه درباره سن و آمادگی ذهنی‌اش برای عالی‌ترین منصب کشور مورد سوال قرار گرفت که چنین پاسخ داد: «می‌خواهم بدانید سن را موضوع این کارزار قرار نمی‌دهم. من قصد ندارم برای اهداف سیاسی از جوانی و بی‌تجربگی حریفم سوءاستفاده کنم».
بنیاد ریگان بعدتر اعلام کرد این حرف کنایه‌آمیز، نظرسنجی‌ها را به نفع مرد جمهوری‌خواه کرد و به انتخاب وی برای دومین دوره در کاخ سفید کمک کرد.
بردلی بلنکنشیپ، روزنامه‌نگار مستقل آمریکایی معتقد است کنایه مشهور ریگان، با سابقه بازیگری هالیوود در آن زمان، به عادی‌سازی این موضوع که رئیس‌جمهور آمریکا واقعاً می‌تواند یک فرد مسن باشد، کمک شایانی کرد اما چند سال بعد فاش شد او در دوران ریاست‌جمهوری خود از بیماری آلزایمر رنج می‌برده است.
ظاهرا میراث بیماری نسیان او به کل ساختار سیاسی آمریکا رسیده است، چرا که از سال ۲۰۱۶ تاکنون، این کشور مسن‌ترین روسای‌جمهور را داشته که حتی رکورد ریگان را هم در کاخ سفید شکسته‌اند؛ دونالد ترامپ و جو بایدن. دومی، نخستین رئیس‌جمهوری است که جشن تولد ۸۰ سالگی‌اش را در کاخ سفید می‌گیرد. از بخت بد آمریکایی‌ها هر دو نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا شده‌اند و هر کدام برنده شوند، این دموکراسی فلک‌زده تا پایان دوره ریاست بعدی‌اش یک رئیس‌جمهور ۸۲ تا ۸۶ ساله خواهد داشت. بر این اساس باید گفت کاخ سفید به مدت ۱۲ سال متوالی کاخ سالمندان بوده است.
نگاهی به مدعیان اصلی کارزار انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ ایالات متحده گویای همه چیز است. جو بایدن ۸۰ ساله حتی به‌رغم شواهد آشکار عدم هوشیاری شخصی، رسوایی پرونده فساد مشترک با پسرش هانتر و خشم عمومی نسبت به ناکارآمدی دولتش در جلوگیری از وقوع رکود اقتصادی، حاضر به کناره‌گیری از قدرت نبوده و کماکان گزینه نخست دموکرات‌ها برای حفظ کاخ سفید است. اگر هم گزینه‌ای جدی برای رقابت با رئیس‌جمهور فعلی قائل باشیم، نه معاونش، کاملا هریس ۵۸ ساله بلکه رابرت اف کندی ۶۹ ساله، آخرین بازمانده محبوب‌ترین و قربانی‌ترین خاندان سیاسی آمریکاست که به عنوان آخرین امید دموکرات‌ها برای حفظ قدرت پا به عرصه گذاشته است.
البته نباید از نظر دور داشت به چالش کشیدن رئیس‌جمهور مستقر در مرحله انتخابات مقدماتی درون حزبی انتخاب از سوی یک هم‌حزبی، رویدادی بی‌سابقه در تمام ادوار انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا بوده است.
در اردوگاه جمهوری‌خواهان، رقیب اصلی بایدن کماکان خود دونالد ترامپ ۷۶ساله است که حتی تحت بازداشت قضایی، نامزدی ران دی سانتیس ۴۴ساله، نیکی هیلی ۵۱ساله و مایک پنس ۶۳ساله، شرکای سیاسی سابق و رقبای جدید خود را به چالش می‌کشد.
با آنکه بر اساس آخرین نظرسنجی‌ها، بی‌میلی بخش مهمی از پایگاه رای دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان برای حمایت مجدد از بایدن و ترامپ افزایش یافته ولی در شرایط انسداد سیاسی فعلی و فقدان گفتمان جدید، دوقطبی اجتماعی شکل گرفته میان ریش‌سفیدهای دوطرف از زمان انتخابات ۲۰۱۶ همچنان تعیین‌کننده است.
مساله اینجاست که هر دو رهبر پیر الاغ‌ها و فیل‌ها، از فقدان تفکری پویا رنج می‌برند و ذهن ته‌کشیده خود را گروگان تندترین ایدئولوژی‌های آنارشیستی و فاشیستی حلقه بسته مشاوران‌شان ساخته‌اند. در سال‌های اخیر همان قدر که بایدن دولتش را رسما در اختیار تفکرات بنی‌اسرائیلی و آخرالزمانی حلقه نومحافظه‌کاران اشتراوسی گذاشته، ترامپ هم دنباله‌رو تفکرات صهیونیستی لابی اسرائیلی آیپک بوده است.
نمونه‌ای از ذهنیت انتزاعی مستاجر کاخ سفید در غائله رسوایی انفجار خط لوله گاز روسی نورد استریم به چشم آمد.
سیمور هرش، روزنامه‌نگار تحقیقی برجسته اوایل سال جاری گزارش داد نورد استریم که نفت روسیه را به آلمان می‌رساند، در یک عملیات مشترک آمریکا و نروژ به دستور جو بایدن در سپتامبر گذشته، خراب شده است.
به اعتقاد این محقق آمریکایی، بی‌توجهی بایدن به تحلیل‌های پیچیده جامعه اطلاعاتی، از جمله اطلاعات مربوط به خرابکاری در نورد استریم، باعث شده مغزهای منفصل و متصل حکومت از واشنگتن بشدت از تاثیرگذاری تحلیل‌های بلندمدت خود ناامید شوند. مشابه این وضعیت را در جریان دهن‌کجی ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری‌اش با ادامه کار ناتو شاهد بودیم.
کنگره سفید
مشکل سالخوردگی سیاستمداران فقط به قوه مجریه آمریکا محدود نمی‌شود. در واقع، آخرین کنگره فعال آمریکا مسن‌ترین قوه مقننه در تاریخ این کشور با میانگین سنی ۵۹ سال بوده که نزدیک به یک‌چهارم نمایندگان و سناتورهایش بالای ۷۰ سال داشته‌اند. کنگره ۱۱۷ توسط نانسی پلوسی ۸۲ ساله، رئیس سابق خانه نمایندگان رهبری می‌شد. او در ژانویه ۲۰۲۳ دفترش در ساختمان کپیتول واشنگتن را ترک کرد. وضع کنگره فعلی هم خیلی بهتر نیست؛ سومین کنگره مسن آمریکا از سال ۱۷۸۹ میلادی تاکنون با میانگین ۵۸ سال.
سن نمایندگان کنگره ۱۱۸ به طور متوسط ۲ دهه از میانگین سنی جامعه آمریکا ( ۳۸ سال) بیشتر است. این درحالی است که نخستین نماینده نسل Z، مکسول فراست، تازه پاییز گذشته با ۲۶ سال از فلوریدا وارد کنگره شد.
این واقعیات ابهامات درباره اینکه آیا قوه مقننه واقعاً می‌تواند مسائل مربوط به مردم عادی آمریکا را حل کند افزایش می‌دهد. آیا باید محدودیت سنی برای شرکت در انتخابات پارلمانی آمریکا اعمال شود؟ خصوصا که در حال حاضر عملا برای بسیاری از اقشار به‌خاطر هویت و سن‌شان محدودیت‌هایی وجود دارد.
گزارش‌هایی از خودی‌های کنگره به بیرون درز کرده است، از جمله لابی داروسازان. اگر مردم آمریکا بدانند که برای چند نفر از نمایندگان داروی زوال عقل تجویز می‌شود، قطعا شگفت‌زده می‌شوند. این به این معناست که آنها به طور طبیعی قادر به انجام وظایف خود نیستند.
نمونه بارز آن، دایان فاینشتاین، سناتور دموکرات ۸۹ ساله کالیفرنیا و فسیل صهیونیست لابی آیپک است. این مادربزرگ یهودی در عین حال نایب‌رئیس یکی از حساس‌ترین کمیته‌های سنا یعنی کمیته اطلاعاتی است.
فقط طی ماه گذشته میلادی(مارس) او ۵۸ جلسه رای‌گیری مجلس سنا را به دلیل بیماری و سن بالای خود از دست داده است. تازه او اعلام نکرده چه زمانی از بستر بیماری به مجلس بازخواهد گذشت. به دلیل ترکیب فعلی سنا (مجلس بالا دستی کنگره)، بایدن نمی‌تواند هیچ قاضی فدرالی را بدون حضور همه سناتورهای حزب دموکرات در کمیته قضایی تایید کند.
اینجاست که مشخص می‌شود سالخوردگی فاینشتاین عملکرد قوه قضائیه آمریکا را به خطر می‌اندازد.
رو خانا، نماینده کالیفرنیا در خانه نمایندگان (مجلس پایین‌دستی کنگره) در توئیتی در این باره نوشت: «زمان استعفای فاینشتاین فرارسیده است. ما باید کشور را مقدم بر وفاداری شخصی قرار دهیم. در حالی که او یک عمر خدمت دولتی داشته بدیهی است که دیگر نمی‌تواند وظایف خود را انجام دهد. صحبت نکردن در این مورد، اعتبار ما به عنوان نمایندگان منتخب مردم را تضعیف می‌کند».
خانا در بیانیه‌ای رسمی با استناد به نظر اخیر یک قاضی فدرال تگزاس که توسط دونالد ترامپ منصوب شده بود، توضیح داد که یک داروی کلیدی سقط جنین را در ایالات‌متحده ممنوع کرده است. او گفت حزب جمهوری‌خواه باید در انتصاب قضات جدید برای بازگرداندن تعادل به دادگاه‌ها سریع عمل کند و عدم حضور فاینشتاین در کمیته قضایی، حقوق مدنی رای‌دهندگان را به خطر می‌اندازد. همچنین یک نگرانی اخلاقی درباره قاضی کلارنس توماس وجود دارد که نمی‌توان با احضاریه‌های کنگره به آن رسیدگی کرد. فاینشتاین سر کارش حاضر نیست در حالی حتی برای صدور احضاریه به رأی او نیاز است.
البته نمایندگان سالخورده دیگری مانند برنی سندرز، سناتور ۸۱ ساله ورمونت و نامزد حذف شده دموکرات‌ها در انتخابات درون‌حزبی ریاست‌جمهوری قبلی نیز هستند که هوشیاری خود را حفظ کرده‌اند. او همچنین مدعی است با نسل‌های جوان‌تر در ارتباط است و الهام‌بخش و حامی کلیدی بسیاری از اعضای جوان‌تر کنگره، از جمله خود مکسول فراست بوده است. بنابراین شاید ممنوعیت عمومی حضور افراد مسن در مشاغل حکومتی در آمریکا آنقدرها هم منصفانه نباشد ولی واضح است که باید زمینه حضور جوان‌ترها و از بین رفتن اکثریت پا به سن گذاشته در قوای سه‌گانه آمریکا فراهم شود. شاید همین رویکرد باعث شود نسلی از حاکمان در آمریکا روی کار بیایند که ذهنیتی سلطه‌گر و جنگ‌سالار نداشته باشند.
اعلام نامزدی بایدن
جو بایدن در ۸۰ سالگی، نامزدی مجدد خود برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا را اعلام کرد. هر چند از ماه‌ها پیش انتظار چنین کاری از او می‌رفت اما نه تنها نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که اکثر رأی‌دهندگان، از جمله اغلب دموکرات‌ها، نمی‌خواهند این پیرمرد آلزایمری همچنان در کاخ‌سفید بماند بلکه حتی آثار نارضایتی در راس هرم سازمانی حزب نیز آشکار است.
بایدن دیروز در یک بیانیه ویدئویی کارزار جدید خود را مبارزه برای دموکراسی در آمریکا خواند. او مدعی شد عهدش به منظور مبارزه «برای روح آمریکا» که پیام اصلی انتخابات ۲۰۲۰ او بود، همچنان معتبر است. بایدن در سخنرانی روز سه‌شنبه خود گفت: «سوالی که ما با آن روبه‌رو هستیم این است که آیا در سال‌های آینده آزادی بیشتری داریم یا کمتر؟ حقوق بیشتر یا کمتر. من می‌دانم که می‌خواهم چه پاسخی داشته باشم و فکر می‌کنم شما نیز بدانید. این زمانی برای از خود راضی بودن نیست. به همین دلیل است که برای انتخابات مجدد شرکت می‌کنم». در عین حال نامزدی مجدد او در پیرانه‌سری این سوال را برای نسل‌های جوان‌تر یانکی‌ها به وجود آورده که آیا با ادامه ریاست‌جمهوری بایدن در سال‌های آینده آزادی بیشتری در آمریکا وجود خواهد داشت یا کمتر؟
این ویدئو دقیقا ۴ سال پس از شروع کارزار ریاست‌جمهوری قبلی بایدن در سال ۲۰۱۹ منتشر شد. طبق گفته بایدن، کاملا هریس، خنثی‌ترین معاون رئیس‌جمهور تاریخ معاصر آمریکا نیز در کارزار جدید دوباره به او می‌پیوندد. بیانیه بایدن او را در مسیر رویارویی مجدد با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیش از خود قرار خواهد داد که هنوز حتی به رغم دادگاهی و بازداشت شدن، هیچ یک از نامزدهای جمهوری‌خواهان نتوانسته‌اند پیشتازی او در جامعه آرای حزبی را به چالش بکشند. در حالت عادی بایدن به عنوان رئیس‌جمهور فعلی، از حمایت تشکیلات حزبی، دستگاه‌های دولتی و بسیاری از رسانه‌های جریان اصلی برخوردار است با این حال به نظر می‌رسد افکارعمومی مانع اصلی او برای دور دوم ریاست‌جمهوری باشد. با توجه به اوضاع بغرنج داخلی و خارجی آمریکا طی ۲ سال و نیم که از روی کار آمدن بایدن می‌گذرد، او اصلا صلابت دوره گذشته را نه فقط در مقابل رقیب حیثیتی جمهوری‌خواهش بلکه حتی در مقابل نامزدهای رقیب دموکرات ندارد. تاکنون ۲ چهره دموکرات نامزدی خود برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ را اعلام کرده‌اند. در حالی که نامزدی خانم ماریان ویلیامسون، نویسنده و فعال تگزاسی و سیاستمدار ناموفق از اواخر زمستان چندان جدی گرفته نشده است اما اعلام ورود هفته گذشته رابرت اف کندی‌جونیور، برادرزاده رئیس‌جمهور مقتول و همچنان محبوب یانکی‌ها می‌تواند یک دردسر بزرگ هم برای بایدن و هم ترامپ باشد.
افکار عمومی آمریکا: نه بایدن، نه ترامپ
نظرسنجی این هفته شبکه ان‌بی‌سی‌نیوز نشان داد ۷۰ درصد آمریکایی‌ها و ۵۱ درصد رای‌دهندگان حزب دموکرات نمی‌خواهند بایدن دوباره انتخاب شود. سن بالا، غیرقابل اعتماد بودن و عملکرد ضعیف او در دوره اول ریاست‌جمهوری از جمله دلایلی ذکر شده که مردم او را نمی‌خواهند. دقت کنید که این نظرسنجی توسط یکی از نزدیک‌ترین رسانه‌ها به دموکرات‌ها منتشر شده است. بر اساس این نظرسنجی که ۱۰۰۰ نفر در سراسر آمریکا از ۱۴ تا ۱۸ آوریل در آن شرکت کرده‌اند، افکار عمومی به بازگشت ترامپ هم روی خوش نشان نمی‌دهد.
۶۰ درصد شرکت‌کنندگان از جمله یک سوم جمهوری‌خواهان گفته‌اند مخالف نامزدی ترامپ برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ هستند. نیمی از شرکت‌کنندگان دموکرات استدلال کرده‌اند «رئیس‌جمهور باید گروه سنی کشور را منعکس کند» و خواهان بازنشسته شدن بایدن و ترامپ شده‌اند. بایدن در سن ۸۰ سالگی مسن‌ترین رئیس‌جمهور در حال خدمت در تاریخ ایالات متحده است. منتقدان بر این باورند که وی دیگر استقامت لازم برای نقش خود را ندارد و بی‌میلی او برای مصاحبه‌های طولانی را به عنوان مدرک ذکر می‌کنند. ۴ دهه قبل ریگان هم در سن مشابه بایدن در کاخ سفید بود اما مثل او از مطبوعات و کنفرانس‌های رسانه‌ای فراری نبود.
ترامپ که ۷۶ سال دارد و از ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ رئیس‌جمهور بوده با اتهامات قضایی متعددی مواجه است اما به نظر نمی‌رسد مشکلات حقوقی سد راه نامزدی مجدد او شود. او در صحنه سیاست آمریکا چهره‌ای تفرقه‌برانگیز شناخته می‌شود با این حال بیشترین اجماع در میان حامیان حزب جمهوری‌خواه را ایجاد کرده است.
بر اساس نظرسنجی اخیر ان‌بی‌سی نیوز، دوسوم کسانی که خود را حامی حزب جمهوری‌خواه معرفی کرده‌اند گفته‌اند با وجود اتهامات قضایی ترامپ پشت سر او ایستاده‌اند. ۶۸ درصد آنها معتقدند تحقیقات قضایی درباره چهل و پنجمین رئیس‌جمهور آمریکا انگیزه سیاسی دارد و پای دموکرات‌ها در میان است. در مقابل نیز ۸۸ درصد کسانی که خود را حامی حزب دموکرات معرفی کرده‌اند گفته‌اند در صورت نامزدی بایدن در سال ۲۰۲۴، قطعاً یا احتمالاً به او رای خواهند داد.
منبع: روزنامه وطن امروز
۱۲:۰۴ - ۱۴۰۲/۰۲/۰۶
