به گزارش مشرق، سربازی در ایران یکی از مهم‌ترین دوره‌های زندگی هر پسری به حساب می‌آید. در ایران ۲ سال از زندگی هر جوان به سربازی اختصاص پیدا می‌کند و برخی‌ها خیلی از برنامه‌های زندگی خود را در این ۲ سال سربازی از دست می‌دهند. چه بسا سربازانی بودند که سخت‌ترین لحظات ممکن را در ۲ سال خدمت سپری کرده باشند و مثل سربازهای اعزامی به مرز، جان خود را در درگیری‌ها با اشرار از دست داده باشند. این‌ها واقعیت‌هایی است که در طول ۹۶ سال سربازی اجباری در ایران وجود داشته است و جوانان ایرانی اگر نتوانند معافیتی برای خود دست و پا کنند، باید ۲ سال از زندگی خود را در پادگان بگذارنند.
بحث سربازی برای تمام شغل‌ها و حرفه‌ها وجود دارد و کسی از این قاعده مستثنی نیست. در فوتبال هم بحث سربازی یکی از مهم‌ترین مسائل هر بازیکن به حساب می‌آید. برخی بازیکن‌ها در سنین کم با حضور در تیم‌های نظامی، به نوعی کلک سربازی را از خودشان می‌کنند تا بتوانند در ادامه مسیر فوتبالی خود با خیال راحت به کار ادامه دهند و بازیکنانی هم هستند که با ثبت‌نام در دانشگاه، هر سال سربازی خود را به تعویق می‌اندازند.
این روزها، سرباز شدن محمدحسین مرادمند و سیاوش یزدانی، از مهم‌ترین سوژه‌های رسانه‌ها به شمار می‌آید. این ۲ بازیکن پس از کش و قوس‌های فراوان با اعلام سازمان نظام وظیفه باید به خدمت سربازی بروند. در بیانیه سازمان نظام وظیفه آمده است: «در خصوص بازیکنان ورزش فوتبال، آقایان سیاوش یزدانی و محمدحسین مرادمند، با توجه به اینکه مجوز فعالیت ورزشی آنها برابر مقررات در باشگاه ورزشی استقلال به پایان رسیده است نامبردگان می‌بایست در زمان اعزام تعیین شده قبلی تاریخ یکم اسفند ماه ۱۴۰۰، به خدمت دوره ضرورت اعزام گردند.»
فوتبالیست‌ها و به ویژه یزدانی و مرادمند اگر راه حل قانونی و درستی برای تعویق خدمت یا معاف شدن از آن دارند، حق دارند که آن را مطالبه کنند و تا رسیدن به حقشان هم از پا نایستند اما فعلا چیزی که از سوی آنها و باشگاه استقلال مطرح شده استدلال‌های قانع کننده‌ای نبوده‌اند.
سیاوش یزدانی و محمدحسین مرادمند ۲ راه بیشتر پیش پای خود ندارند؛ یا مثل سربازهای معمولی در پادگان خدمت کنند یا مثل همه بازیکنان فوتبال دوران سربازی خود را در تیم‌های نظامی بگذرانند اما باشگاه استقلال همچنان به دنبال این است که بتواند راهی برای تعویق سربازی این ۲ بازیکن پیدا کند. این باشگاه دیشب (چهارشنبه) با انتشار بیانیه بلند بالایی، نسبت به وضعیت سربازی مرادمند و یزدانی واکنش نشان داد؛ بیانیه‌ای که به نظر می‌رسد ایرادهای اساس به آن وارد است.
بهانه استقلالی‌ها چیست؟
باشگاه استقلال در این بیانیه نسبت به مشکلاتی که به زعم خود، سنگ‌اندازی دیگران به شمار می‌آید، نسبت به سربازی مرادمند و یزدانی و عدم همکاری مراجع ذی‌ربط پرداخته است. در بخشی از این بیانیه درباره اعلامیه سازمان نظام وظیفه پیش از دیدار آبی‌ها مقابل فجرسپاسی انتقاداتی مطرح شده است. در این بیانیه آمده است: «آیا صدور بیانیه نظام وظیفه دقیقا ساعتی قبل از مسابقه حساس تیم فوتبال استقلال، امری و حرفه‌ای و منصفانه است؟»
این باشگاه همچنین نسبت به تعویق نیفتادن سربازی مردامند ویزدانی نسبت از سازمان نظام وظیفه گلایه کرده و آورده است: «برابر با مفاد ماده ۱۹ قانون خدمت وظیفه عمومی و تبصره ۲ آن، کلیه مشمولان پس از دریافت تاریخ احضار یک سال وقت برای اعزام دارند. تعیین تاریخ و محل خدمت بر عهده سازمان وظیفه عمومی ناجا است. سازمان وظیفه عمومی ناجا می‌تواند در صورت تشخیص معاذیر مشمول، نسبت به تمدید تاریخ اعزام مشمول در طول یک سال تعیین شده اقدام لازم را مبذول نماید.»
این استدلال‌ها در حالی مطرح می‌شود که مدیران باشگاه استقلال نسبت به سرباز بودن این ۲ بازیکن کاملا مطلع بودند و حتی در تاریخ ۳۰ بهمن هم در بیاینه‌ای صراحتا تاریخ اعزام این دو بازیکن را یکم اسفند اعلام کردند و با چنین دیدی پا به پنجره نقل و انتقالات نیم‌فصل گذاشتند اما مدیران این باشگاه به نوعی به دنبال تعویق سربازی مرادمند و یزدانی بودند و این احتمال را ندادند که هر لحظه ممکن است مردامند و یزدانی - به هر دلیلی - باید دوران خدمت خود را آغاز کنند. استقلال می‌توانست به جای گروکشی و پیش‌کشیدن بحث پایان یافتن زمان نقل و انتقالات، در نیم‌فصل، بازیکنان سرباز خود را به تیم‌های نظامی بدهد و جای آنها را با بازیکنان دیگری پر کند تا در ادامه راه به مشکل برنخورد.
مدیران استقلال معتقدند که باید عذر و دلایل تعویق سربازی مردامند و یزدانی تشخیص داده می‌شد که این اتفاق رخ نداده است و همکاری مراجع قانونی صورت نگرفته است. مدیران باشگاه استقلال بهتر از هر کسی می‌دانند که وقتی سربازی، مهر مشمولیت می‌خورد، باید از تاریخ مقرر، دوران خدمت خود را آغاز کند. با این حال شاید سازمان نظام وظیفه نسبت به برخی مسائل، اغماض‌هایی صورت دهد اما این مساله برای این سازمان الزامی و اجباری نیست.
وزارت ورزش لیست تیم ملی را اعلام می‌کند؟
باشگاه استقلال همچنین از تاکید وزارت ورزش بر حضور مرادمند و یزدانی در لیست تیم ملی برای دیدار برابر کره‌جنوبی و لبنان در فروردین ۱۴۰۱ صحبت کرده و معتقد است که این بازیکنان در لیست آینده تیم ملی هستند. این استدلال به نوعی بیان یک تخلف است. وزارت ورزش حقی نسبت به اعلام لیست تیم ملی ندارد و این کادر فنی تیم ملی است که باید لیست تیم ملی را اعلام کند. همچنین یک ماه تا دیدارهای آخر ایران در انتخابی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر باقی مانده است و این مساله نمی‌تواند برای استقلالی‌ها و مدیران این باشگاه ملاک خوبی باشد چون اگر چنین مساله‌ای وجود داشته باشد، فیفا قطعا به عنوان یک تخلف بزرگ به آن ورود خواهد کرد.
با این حال اگر این ۲ بازیکن به تیم ملی دعوت شدند، این امکان وجود دارد که مردامند و یزدانی به بازی‌ها و اردوهای تیم ملی بپیوندند. در بیانیه سازمان نظام وظیفه به صراحت آمده است: «در صورت درخواست وزارت ورزش و جوانان و دعوت آنها به تیم ملی، شرکت آنان در اردوها و بازی‌های تیم ملی بلامانع است». سازمان نظام وظیفه به طور کلی نسبت به مسائل ملی فوتبال انعطاف‌پذیری خود را نشان داده است و در ماجرای جعلی بودن کارت معافیت پولادی در رقابت‌های جام ملت‌های آسیا در سال ۲۰۱۵ چشم‌پوشی کرد تا این بازیکن بتواند برای تیم ملی بازی کند که در نهایت هم این بازیکن برای همیشه از ایران رفت.
حمایت هم‌تیمی‌ها با چشمانی بسته!
بازیکنان استقلال پس از پیروزی مقابل فجرسپاسی صحبت‌های متعددی در حمایت از مردامند و یزدانی مطرح کردند. آنها می‌گویند چرا وقتی یک بازیکن در اوج است باید به خدمت سربازی برود؟
پاسخ این سوال کاملا روشن است. می‌توان از آدم‌های توانمند و نخبه‌های کشور، مثال‌های متعددی زد که وقتی در اوج کارهای خود بودند، باید لباس خدمت به تن می‌کردند. با این وجود چه فرقی باید میان بازیکن فوتبال و افراد دیگر باشد؟ این در حالی است که باز هم میان بازیکنان فوتبال و سربازهای دیگر تفاوت هست و بازیکنان مختلفی بوده‌اند که با دریافت پول‌های خوب از تیم های نظامی، دوران خدمت خود را سپری کردند.
زبیر نیک‌نفس درباره این اتفاق گفته «در کجای دنیا در نیم فصل می گویند که بازیکن اصلی شما نمی تواند بازی کند؟» هافبک استقلال اگر فصل‌های گذشته لیگ برتر را به خاطر داشته باشد، می‌تواند به موارد متعددی دست پیدا کند که در آن بازیکنانی همچون امید عالیشاه و احمد نوراللهی به علت خدمت سربازی، در نیم‌فصل، تیم خود را ترک کردند و راهی خدمت شدند. اتفاقا در آن زمان هم پرسپولیس صدرنشین بود و برای قهرمانی خیز برداشته بود.
اما مهم‌ترین صحبت‌ها را در میان روزبه چشمی به میان آورد. او درباره دخالت رسانه‌ها در این مساله صحبت‌هایی به میان آورد و گفت: «در خصوص این قصه هر روز رسانه‌ها حرف می‌زنند. همه را باید به یک چشم نگاه کنید و در کارهایی که به شما مربوط نیست دخالت نکنید، این داستان بین سازمان نظام وظیفه، باشگاه استقلال و این دو بازیکن است. همه ما با این که فجر را بردیم، ناراحت هستیم. حتی در برنامه آشپزی هم درباره سربازی مرادمند و یزدانی حرف می‌زنند. ما نمی‌توانیم کار غیرقانونی بکنیم و باید از طرق قانونی عمل کنیم.»
شما از دخالت رسانه‌ها صحبت کردید و این در حالی است که شاید نسبت به وظایف یک رسانه مطلع نیستید. رسانه و روزنامه‌نگاری ورزشی برای این ساخته نشده است که باشگاه‌های فوتبال از آن سود ببرند. کار رسانه کاملا مشخص است و باید نسبت به مسائل روز و سوژه‌های مورد نظر جریان‌سازی‌های لازم را انجام دهد.
رسانه با هیچ کسی عقد اخوت نبسته است که فقط چیزی که باب میل افراد باشد را منتشر کند. رسانه می‌تواند و باید به هر سوژه‌ای که مبتلا به عموم مردم یا قشر بزرگی از مردم است، بپردازد و در این راه تمایلات رنگی و حزبی و گروهی نداشته باشد.
باشگاه استقلال با وجود تمام کش و قوس‌هایی که بود، باید این مساله را بپذیرد که ۲ مدافعش دیر یا زود، باید به خدمت سربازی بروند. البته شاید در این بین اتفاقاتی رخ دهد که در ادامه راه به نفع آبی‌ها باشد اما تا اینجای کار و طبق قوانین موجود، این باشگاه ۲ بازیکن مشمول دارد و طبق تاریخ مقرر باید به خدمت سربازی بروند.
تمام هیاهوهای موجود شاید فقط ذهن را از اصل مطلب دور کند اما باید دید این همه کش و قوس و مشکلات به چه نتیجه‌ای ختم خواهد شد.
۱۴:۵۳ - ۱۴۰۰/۱۲/۰۵
