به گزارش مشرق، آلودگی هوا، پدیده‌ای که سلامتی همه انسان‌ها را نشانه گرفته، مشکلی دیرینه در طول تاریخ بوده است و به گواه تحقیقاتی که در این زمینه صورت‌گرفته، نخستین رد پای آن حدود ۸۰۰ سال پیش در پی استفاده مردم از زغال‌سنگ در کشور انگلستان مشاهده و در نهایت منجر به ممنوعیت استفاده از مصرف آن شد.

با این ‌حال سال‌ها بعد به دلیل استفاده از منابع فلزی، سرامیک و نگهداری محصولات حیوانی در سال ۱۶۶۱ میلادی، آلودگی هوا در لندن به‌ حدی رسید که راه‌حل‌هایی از جمله انتقال صنایع به خارج شهر و ایجاد کمربند سبز دور شهر مطرح شد که البته هنوز هم راه‌های قابل استفاده‌ای است.

با انقلاب صنعتی در قرن هجدهم که ابتدا در انگلستان آغاز شد، آلودگی هوا نیز شدت گرفت و بزرگ‌ترین فاجعه آلودگی هوا در سال ۱۹۵۲ در لندن اتفاق افتاد که به تصویب قانون هوای پاک در سال ۱۹۵۶ منجر شد؛ پیش‌از سال ۱۹۸۰ نیز بیشتر کشورهای اروپایی، ژاپن، استرالیا و نیوزیلند از آلودگی هوا در شهرهای بزرگ خود رنج می‌بردند از این‌رو جزو نخستین کشورهایی بودند که قوانین ملی کنترل آلودگی هوا را به تصویب رساندند.

قدمت بیش از ۵۰ ساله آلودگی هوا در تهران!

اما پیشینه آلودگی هوا در تهران به دهه ۴۰ خورشیدی بازمی‌گردد که نخستین‌ بار توسط یک روحانی در سال ۱۳۴۶ در مجلس مطرح شد و بعدها تقی ابتکار در سال ۱۳۵۴ هم روی این‌موضوع پافشاری کرد؛ در سال ۱۳۵۵ نیز مصاحبه‌ای در این خصوص تهیه شد که در ویدئوی زیر قابل مشاهده است:  

در این مصاحبه بعد از ابراز گلایه مردم از وضعیت آلودگی هوا، وزیر بهداری دوره پهلوی در خصوص آلودگی هوا می‌گوید: باید متخصصین بزرگی از دنیا بیایند و آلودگی هوا را اندازه‌گیری کند چراکه تا مدرکی در دست نباشد، نمی‌توان صحبت کرد.

قوانینی که روی کاغذ جا خوش کرده‌اند!

همانطور که هنوز بسیاری از شهرهای دنیا با معضل آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کنند، سایه آلودگی هوا نیز از سر تهران کم نشده است اگرچه اوضاع به وخامت اوایل دهه ۸۰ نیست اما همچنان جزو دغدغه‌های مردم و برخی از مسئولان است و چاره‌های اندیشیده شده هنوز روی کاغذ جا خوش کرده‌اند.

مرور تاریخ نشان می‌دهد مسئولان، نخستین بار در سال ۷۴ برای جلوگیری از آلودگی هوا، آستین‌ها را بالا زدند و لایحه هوای پاک را تدوین کردند اما با افزایش مشکلات زیست محیطی و گذشت بیش از یک دهه از تنظیم آن، لازم بود اصلاحاتی روی این قانون انجام شود.

به همین منظور، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در سال ۹۱ اصلاحات لایحه را آغاز کرد و این فعالیت منجر به ارائه طرحی در کمیسیون‌های مجلس شد. بعد از بررسی طرح، دولت بر این باور بود که باید لایحه هوای پاک به صورت جامع‌تر بررسی شود تا مشکلاتی مانند بودجه و مغایرت با قانون اساسی در لایحه برطرف شود بنابراین دولت از مجلس خواست طرح خود را متوقف کند؛ بر این اساس لایحه هوای پاک از اواخر سال ۹۴ بازنویسی و به مجلس تقدیم شد.

با بررسی‌های مجلس شورای اسلامی قانون هوای پاک در سال ۹۶ به تصویب رسید؛ تصویب این قانون کورسوی امیدی برای تنفس بهتر مردم در شهرهایی بود که آلودگی با هوای آنها عجین شده است، بود.

قانون هوای پاک با ۳۴ ماده، ۱۴ دستگاه از جمله وزارت کشور، وزارت صمت، وزارت اقتصاد، وزارت نیرو، سازمان حفاظت محیط زیست، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها و شهرداری‌ها را مکلف به انجام اقداماتی در راستای کاهش آلودگی هوا کرد اما شواهد گویای آن است که همه دستگاه‌ها به وظایف تعیین شده به خوبی عمل نکرده اند

اما امید است با ورود سازمان بازرسی و فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی به این موضوع، گام موثری در راستای اجرای قانون هوای پاک و رفع موانع اجرای آن برداشته شود تا بالاخره رویای هوای پاک در شهرمان محقق شود.