کد خبر 1304742
تاریخ انتشار: ۵ آذر ۱۴۰۰ - ۱۳:۴۳
گزارش تسنیم| ۵ نکته مغفول‌ در "فریاد بی‌آبی" مرکز ایران/ از بیان حقایق تلخ به مردم نترسیم

جای خالی طرح آمایش سرزمین، بارگذاری عجیب روی زاینده‌رود، نبود الگوی کشت و کشاورزی بی‌قائده، آگاهی پایین برخی از مردم از وضعیت فعلی طرح‌های آبی کمتر مورد توجه قرار گرفته اند.

به گزارش مشرق، روزهای گذشته شاهد برگزاری تجمعات مردمی با محور آب در استان‌های اصفهان و چهارمحال‌وبختیاری بودیم؛ دو استان همجوار که قرار گرفتن در حوضه آبریز زاینده‌رود، تنها یکی از ده‌ها اشتراک آنها است.

درخصوص اینکه چرا استان‌های واقع شده در فلات‌مرکزی ایران دچار مشکلات ناشی از کم‌آبی شده‌اند به طوری که در میانه سال جاری، تعداد قابل توجهی از مردم در دو استان همجوار اصفهان و چهارمحال‌وبختیاری خواسته به‌حق خود را در دسترسی به آب پایدار در تجمعاتی مسالمت‌آمیز به گوش مسئولان رساندند، سخنان بسیاری در روزهای اخیر بیان شده اما در تمامی پرداخت‌ها و اظهارنظرها، به چند نکته مهم کمتر پرداخته شده و برخی نکات مهم مغفول مانده‌اند.

۱. جای خالی طرح آمایش سرزمین

طرح آمایش سرزمین که بر اساس آن می‌توان میزان جمعیت ساکن در هر نقطه کشور را بر اساس ظرفیت‌های موجود تعیین کرد و بر اساس آن برنامه‌ریزی‌های آتی را انجام داد، تا امروز مبنای تصمیم‌گیری نبوده و به‌عبارتی، افزایش جمعیت و افزایش بارگذاری روی حوضه‌آبریز زاینده‌رود، بدون نظارت آگاهانه و به صورت مدیریت‌نشده انجام گرفته است.

۲. بارگذاری عجیب و غریب روی زاینده‌رود

درحالی که آورد طبیعی زاینده‌رود در درازمدت به طور متوسط سالانه ۸۰۰ میلیون مترمکعب است و با انتقال آب از طریق سه مسیر، بیشترین میزان آورد سالانه رودخانه به حدود ۱.۵ میلیارد مترمکعب در سال می‌رسد، که به گفته رئیس حوضه آبریز زاینده رود، در سال‌های اخیر، به دلیل خشکسالی‌ها و کاهش بارش‌ها در این حوضه آبریز، این ۱.۵ میلیارد مترمکعب نیز در مجموع به حدود ۸۰۰ میلیون مترمکعب رسیده است؛ در چنین شرایطی، حدود ۲ میلیارد مترمکعب بارگذاری روی زاینده‌رود شده که با احتساب حق‌آبه‌هایی که در طول این رودخانه، علاوه بر تخصیص‌های رسمی صورت گرفته، بهره‌برداران قائل هستند، میزان بارگذاری روی این رودخانه به ۳ میلیارد مترمکعب می رسد. این بارگذاری‌ها در بخش‌های مختلف شرب، صنعت و کشاورزی بوده و بیشترین سهم را بخش کشاورزی به خود اختصاص داده است.

۳. نبود الگوی کشت و کشاورزی بی‌قائده در چند دهه

انواع کشت‌های آب‌بر در طول رودخانه زاینده رود از جمله کشت برنج صورت می‌گیرد؛ در حالی که استان اصفهان، هیچ‌گاه در طول تاریخ، استانی پرآب نبوده که چنین بارگذاری‌هایی توجیه‌پذیر باشد و هیچ‌گاه برای اصلاح تخصیص‌ها و اصلاح روند نادرست کشت محصولات آب‌بر در این استان کم آب، اقدام نشده است.

۴. آگاهی پایین برخی از مردم از وضعیت فعلی طرح‌های آبی

در اعتراضات مردم اصفهان، درخواست اجرای تونل بهشت‌آباد و در اعتراض مردم چهارمحال‌وبختیاری، توقف اجرای طرح تونل بهشت‌آباد دیده می‌شد و حتی برخی از مردم، با در دست داشتن دست نوشته‌ها و بنرهایی، خواستار توقف اجرای این طرح شدند. در حالی که طرح بهشت‌آباد و تونل آن، مدت‌هاست متوقف شده و دلیل توقف این پروژه که با هدف تأمین آب شرب بوده، نه اعتراضات بخشی از ذی‌نفعان، بلکه برخی ملاحظات اقتصادی - اجتماعی و مشکلات فنی طرح بوده است.  

بحران آب ایران،

۵. جایگزین شدن نگاه قبیله‌ای به آب به جای نگاه ملی

در پهنه سرزمین ایران، نعمت‌های خدادادی بسیاری از جمله معادن کانی‌های فلزی، زمین‌های حاصلخیز کشت و زرع، وجود دریا در شمال و جنوب، منابع نفتی و گازی و ... وجود دارد که بدون توجه به محل قرارگیری این منابع، تمامی آن‌ها به عنوان "انفال" و متعلق به تمامی مردم ایران است و منابع آب شیرین نیز جزو همین نعمت‌های خدادادی است و به جای وجود نگاه ملی به آب، گاهی نگاه انحصارطلبانه به آب در کشور دیده می شود که در گوشه و کنار اعتراضات اخیر آبی در فلات مرکزی نیز، نگاه قبیله‌ای، شهری و استانی به منابع آب دیده می‌شد؛ در حالی که تلاش شده با تعریف مدیریت‌های یکپارچه حوضه‌آبریز، نگاه و منافع ملی جایگزین این نگاه‌های جزیره‌ای شده و از مدیریت‌های استانی و برداشت‌های غیرملی و رقابت‌گونه بین استان‌ها جلوگیری شود.

منبع: تسنیم

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • انتشار یافته: 18
  • در انتظار بررسی: 0
  • غیر قابل انتشار: 2
  • IR ۱۳:۵۶ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۵
    3 1
    مصرف بی رویه که حق آبه ایجاد نمیکنه،چند سرشاخه کارون رو هم به سمت زاینده رو برگردوندن،ولی یه اشتهای سیری ناپذیری صنعت اصفهان داره،چهارمحال فقط کشاورزی و باغداری داره،بهشت اباد تمامی آبهای چهار محال رو میبلعه،اخه با کدوم دین مسلمونی مردم محروم یک منطقه رو فدای یه منطقه صنعتی میکنن،شما اسراییل رو رو سفید کردید،
    • IR ۰۷:۴۸ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۶
      1 1
      ۱.۵ میلیون مهاجر خوزستانی و چهارمحالی الان آبشون باید از کجا تامین بشه؟
    • IR ۰۷:۵۱ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۶
      0 2
      تونل ۲ رو برای خود چهارمحال زدن ربطی به اصفهان نداره ۳ و بهشت آباد هم برای یزد. ربطی به اصفهان نداره. ضمنا ۱.۵ میلیون خوزستانی و چهارمحالی به اصفهان مهاجرت کردن. اینها چی؟ از زاینده رود حقابه دارن؟
    • IR ۰۷:۵۴ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۶
      0 1
      کوهرنگ ۳ و بهشت آباد متعلق به یزد هست ربطی به اصفهان نداره. شما به اصفهان مهاجرت نکن.
  • IR ۱۴:۰۳ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۵
    2 0
    این هم فولاد و ذوب اهن و برنجکاریتون درامد داره،چه دلیلی داره که آب از خلیج منتقل نمیکنید،یا هدفتون چیز دیگه ای هست!منابع آب چهارمحال بی انتها نیست،بلاخره تموم شده،و مطعنا سال دیگه بدتر خواهد بود،اب شرب فدای صنعت و برنجکاری نخواهد شد،تا شما با غرق آبی کردن زمینهاتون زمینها رو تراز کنید و این آب گرانبها رو هدر بدید،مردم چهارمحال بهتر قدر آب رو میدونن چون با آب و بارش و سرماش بزرگ میشن
    • IR ۰۷:۵۳ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۶
      0 1
      تشویش اذهان عمومی نکن ۸۰۰ هزار چهارمحالی به اصفهان مهاجرت کردن همین جاهایی که گفتی کار می کنن همین مقدار خوزستانی. پول صنایع فولاد رو هم دولت میبره بین خودتون به عنوان بودجه تقسیم میکنه. از این تونل‌ها همش سهم خود چهارمحال شده و مهاجرینش
  • IR ۱۴:۱۲ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۵
    1 0
    برای اینکه پی به اتفاقات عجیب ایران ببرید همین کافیه که بدونید در اصفهان پالایشگاه ساختن بعد از میدان نفتی مارون در رامهرمز خوزستان،۴۰۰ کیلومتر لوله کشیدن تا پالایشگاه اصفهان نفت می برند و بعد دوباره نفت پالایش شده را با تانکر و لوله برمی گردونه خوزستان برای صادرات؟! حالا مصرف آب اصفهان که بالا رفته قراره با پول نفت خوزستان تونل انتقال آب خوزستان به اصفهان را بیشتر کنند!! اگر پالایشگاه را در خود رامهرمز می ساختن هیچ کدوم از این مشکلات پیش نمی آمد.ضمنا تولید هم زیاده نمی شد.
    • IR ۰۷:۴۷ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۶
      0 0
      عجیبتر اینکه تو نمیدونی پالایشگاه اصفهان بنزین هواپیما و خودرو تولید میکنه و چیزی برای صادرات نداره.
  • IR ۱۴:۲۱ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۵
    1 0
    زاینده رود بیست ساله خشکیده، هر حساب و کتابی که می کنید بدونید که با آب کارون دارید حساب می کنید....! تونل جهنمی بهشت آباد هدف تمام هوچیگری های مسئولان اصفهانه....مردم هوشیار باشید....
    • IR ۰۷:۵۵ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۶
      0 1
      بهشت آباد متعلق به یزد هست ربطی به اصفهان نداره.
  • IR ۱۴:۵۰ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۵
    0 0
    با سلام فرمایش متینی است. لطفاً با تحقیق و تفحص از برنامه های مربوط به آب و نحوه نگه داری و بازتوزیعی آن در کشور در چهار دهه اخیر بازخورد مدیریت آب بر اساس مبنای انفال را مورد ارزیابی قرار دهیم. پس از آن و برمبنای نتایج این پژوهش ساختار ملی مدیریت انفال سازماندهی و مدیریت شود.
  • NL ۱۵:۰۳ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۵
    0 1
    بس کنید و ذره ای انصاف داشته باشید. کل برنجکاری استان اصفهان در سالهای اخیر کمتر از 1000 هکتار بوده است. این در حالی است که تمام دره های چهارمحال و بختیاری زیر کشت برنج است و بالای سه هزار هکتار برنج کاشته اند و کشت برنج خوزستان همین امسال بالای صد هزار هکتار بود. کشت برنج خوزستان به تنهایی بیش از کل آب مصرفی تمام صنایع ایران طبق اعلام وزارت نیرو دارد آب مصرف می کند و آن وقت کشت ناچیز برنج اصفهان و آب صنایع اصفهان که دارند از پساب فاضلاب شهری استفاده می کنند پیراهن عثمان می شود. دهها سد و بند غیرقانونی در چهار محال و بختیاری روی سر چشمه رودها دیده نمی شود و آبی که دیواره وارد غارهای زمینهای آهکی زاگرس شده و برای همیشه از دست می رود هم دیده تمی شود اما طرحهای انتقال آب کوهرنگ 3 و بهشت آباد که هرگز اجرایی نشده و قطره ای آب منتقل نکرده اند متهم می شوند. جالب اینکه قرار بود در سال 1380 با انتقال آب کوهرنگ 3 بخشی از آن به استان یزذ برود اما بدون اینکه آن آب وارد شود، خاتمی لعنه الله خودش یزدی بود همان آب ناچیز زاینده رود را به یزد منتقل کرد. حالا اصفهان مانده؛ با آبی که در سرچشمه ها دزدیده می شود، طرحههای انتقال آبی که هرگز اجرا نمی شود، آبی که برای یزد می رود و مردم استانهای دیگر که بشدت علیه اصفهان مظلوم تحریک شده و می خواهند در زمین های آهکی و رسی زاگرس بزنج بکارند و نمی فهمند در ایران مرکزی و کنار سنگهای تشکیلات سوم زمین شناسی چه خاک مرغوبی هست که از هزاران سال قبل ایرانیان با حفر قنات آب را به اینجا منتقل می کردند اما زاگرس را به دامداری اختصاص می دادند.
  • IR ۱۵:۲۱ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۵
    0 2
    فقط يه سوال از الاغهايي دارم كه معتقدن ايران براي ٢٠٠ ميليون جمعيت جا داره. آب براي ٨٥ ميليون جمعيت نداريد براي ٢٠٠ ميليون از كجا آب ميخوايد بياريد؟!
  • AT ۱۵:۲۸ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۵
    4 0
    به یک نکته بسیار مهم و حیاتی توجه نکرده اید. منابع آبی طی میلیونها سال جریان خود اکوسیستمهای خود را نیز ایجاد کرده اند که هر گونه دستکاری و جا بجائی بین حوزه ای آب می تواند فاجعه آمیز باشد. بعنوان نمونه سد زدن بر روی رودخانه های ورودی به دریاجه ارومیه فاجعه آمیز می باشد و با کاهش آب می تواند موجب طوفانهای نمک شود که شمال غرب ایران را از هستی ساقط کند. یا انتقال آب از سرچشمه های دز و کارون به قم و اصفهان و یزد و حتی برنامه ریزی برای کرمان موجب کاهش دبی آب و خشک شدن تالابها در خوزستان و طوفانهای گرد و خاک شده که نه تنها خوزستان بلکه لرستان و ایلام و چهار محال بختیاری را در برگرفته است و موجب بیماریهای تنقسی بسیار خطرناک و صدمه به صنابع و کشاورزی منطقه شده و مردم را از هستی ساقط می کند. پس لطفآ به این راحتی با انفال خواندن آب شیرین در ایران خشک و کم آب این سوء تفاهم را ایجاد نکنید که دولت هر جا که بخواهد می تواند این آب را منتقل کند. نگاه مکانیکی به آب آنگونه که وزارت نیرو تا به حال انجام داده اند مشکل آفرین بوده و می تواند فاجعه آمیز باشد. ما باید با تصفیه فاضلاب و بازگردانی آن برای مصارف بهداشتی از منابع آب خود حفاظت کنیم. ما باید روشهای مدرن آبیاری را ترویج کنیم و مصرف آب کشاورزی را به شدت کاهش دهیم. انتقال آب بین حوزه ای برای کشور فاجعه آمیز خواهد بود. شرکتهای دانش بنیان را برای صرفه جوئی در مصرف آب در بخشهای مختلف باید بسیج کنیم. بایستی برای کشاورزان کمک کنیم و درآمدهای جایگزین ایجاد کنیم مثل ایجاد مزرعه پانلهای خورشیدی برای تولید برق و غیره. ما نباید با دست خودمان آب را تبدیل به مسائل امنیتی بکنیم. تاکنون به اندازه یک رودخانه زاینده رود آب از سرچشمه های کارون به این رودخانه منتقل شده است ولی همچنان مشکل باقی است و در خوزستان و چهار محال مسائل بسیار جدی معیشتی؛ محیط زیستی و در نهایت امنیتی ایجاد شده است. به جای هزینه برای از بین بردن امنیت با زدن تونلهای انتقال آب که پول را به جیب شرکتهای پیمانکاری می ریزد بیائید به دنبال سرمایه گذاری برای کاهش مصرف آب خصوصآ در بخش کشاورزی؛ بازیافت آب و استفاده از آن برای مصارف بهداشتی و حتی تبدیل مزارع بدون آب به مزرعه تولید برق از پانلهای خورشیدی و توربینهای بادی راه حلهای پایداری را برای معضلات بی آبی ایجاد کنیم.
  • GB ۱۵:۳۴ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۵
    1 1
    داداش مناطق مرکزی وکوبری فارس هستند کل صنایع به انجا بردید حالا ماندید چکار کند ..یزد کویری پر کارخانه هست .
  • IR ۲۱:۰۶ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۵
    0 0
    اگر طبل بزنند و علف اتش بزنند باران می اید. خود چند بار تکرار کردم جواب میداد. افراد علمای دینی هم بهتره با مردم هر روز ده بار دعای باران بخوانند و به حیوانات غذا بدهند که انها هم دعا کنند
  • IR ۰۷:۴۵ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۶
    0 1
    مردم معترض هستن که قرار بود کوهرنگ ۳ برای یزد افتتاح بشه بعدا آب بره یزد. اما افتتاح نشد ولی آب از زاینده رود رفت یزد مگه زاینده رود ۱ میلیارد مترمکعبی چقدر توان داره که ۳ تا استان اصفهان و یزد و چهارمحال رو پوشش بده؟ چهارمحال در حوزه کارون است اما خوزستانی ها با وجود اینکه سرچشمه های کارون در چهارمحال است به آنها اجازه برداشت از کارون ۲۰ میلیاردی نمیدن. ریشه مشکل اینجاست.
    • IR ۱۳:۴۷ - ۱۴۰۰/۰۹/۰۶
      1 1
      لابد سرچشمه زاینده رودم،اصفهانه خخخخ

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس