به گزارش مشرق، اوایل اردیبهشت بود که فاز دوم واکسیناسیون کرونا در ایران آغاز شد. قرار بود جمیعت بیش از ۸میلیون نفری بالای ۶۰ سال در این طرح واکسینه شوند؛ طرحی که از همان ابتدا هم مشکلات خودش را داشت و از نبود ‌برنامه و بی‌توجهی به شرایط جسمی و روانی سالمندان در این فاز، حکایت داشت. هرچند در این میان، تأخیر در راه‌اندازی سامانه ثبت‌ نام در پایگاه salamat.gov.ir و سازوکارهای متفاوت برای تزریق، تا تجمعات گسترده در مراکز بهداشتی کوچک و اضطراب‌هایی که عمدتا با شرایط جسمی و روحی - روانی همراه است را هم باید اضافه کرد، موضوعاتی که گلایه و نگرانی شهروندان را در پی داشت.

هرچند در آن دوران وزارت بهداشت تلاش‌هایی را برای واردات واکسن انجام داده بود اما میزان تولید و واردات واکسن کرونا به کندی پیش می‌رفت. می‌توان تحریم‌های ظالمانه از یک سو و کمبود واکسن در دنیا را از عوامل موثر در روند کند واردات واکسن می‌توان نام برد. اما در روزهای پایانی دولت دوازدهم و پس از ۷ ماه تلاش دولت از بهمن سال قبل تا مرداد امسال برای واردات واکسن تا این مقطع مجموعا بیش از ۲۶ میلیون دز واکسن خارجی تامین شد که پس از آن و با آغاز فعالیت دولت جدید این روند سرعتی چشمگیر گرفت.

*واردات ۱۴۶ میلیون دز واکسن​

عزم رئیس جمهور جدید برای تامین واکسن از همان زمان تبلیغات انتخابات مشخص بود و وی نیز بلافاصله پس از نشستن بر کرسی ریاست جمهوری دولت را برای تامین سریع واکسن به خط کرد که نتیجه آن افزایش واردات واکسنهای مختلف و جاری شدن سیل واکسن به کشور شد. به طوری که با ورود هفتاد و نهمین محموله واکسن کرونا به کشور میزان واکسن‌های وارداتی در دولت سیزدهم به بیش از ۱۴۷ میلیون دز واکسن رسید.

این در حالی است که دولت از حمات تولید داخل نیز غافل نبود و تا کنون ۱۶ میلیون دز واکسن برکت تولید و بخشی از آن تزریق شده است. همچنین طی روزهای آتی شاهد ورود واکسنهای جدید داخلی به چرخه توزیع و تزریق خواهیم بود تا با اراده دانشمندان و دولت مردان ایران از واردات واکسن های خارجی کرونا بی نیاز شود.

*حل شدن واردات واکسن بدون پیوستن به FATF

با سرعت گرفتن واردات واکسن کرونا عده ای از موانعی همچون نپیوستن ایران به FATF را مانع واردات انبوه واکسن می دانستند اما این روزها مشخص شد این ادعا واقعیت نداشته است چرا که ایران بدون پیوستن به FATF مشکل واردات واکسن را حل کرده است، موضوعی که رئیس جمهور هم به آن اشاره کرد و گفت:«متاسفانه شاهد بودیم که بعضی ها واردات واکسن یا حتی پیوستن کشور به سازمان شانگهای را متوقف بر پذیرش FATF کرده بودند و حتی در جلسات رسمی نیز بر موضع خود پافشاری می کردند.

در فاصله کوتاه سپری شده از دولت سیزدهم اتفاق خاصی نیفتاده که باعث افزایش واردات واکسن و یا پذیرش عضویت کشورمان در سازمان شانگهای بشود، الا اینکه کشورهای همسایه و دوست ما دیدند که دیگر توجه ما صرفا به غرب نیست و ارتباط با همسایگان و کشورهای منطقه اولویت سیاست خارجی ایران شده است.»

*چرا واردات واکسن شتاب گرفت؟

درخصوص واردات پرشمار واکسن در روزها و هفته های اخیر ذکر دلایلی از کسانی که خود درگیر ماجرا هستند قابل توجه است. یکی از این دلایل پیگیری مستمر رئیس جمهور در داخل یا ارتباط با سران کشورهای خارجی و هماهنگی بین ارکان مختلف دولت در انجام این وظیفه مهم بود. این موضوعی است که افرادی همچون رئیس وقت سازمان غذا و دارو و رئیس جمعیت هلال احمر نیز به آن اذعان داشتند.

از سوی دیگر تولید برکت باعث شد فروشنده های واکسن نگران از دست رفتن بازار ایران شوند و صادرات واکسن به ایران زیاد شد. تا آنجا که قیمت سینوفارم چین ناگهان از ۱۵ یورو قبل از مجوز برکت در خرداد به ۸ یورو کاهش یافت. افزایش تولید در کشورهای صادرکننده؛ در اواخر بهار حجم تولید واکسن در کشورهای صادرکننده بیشتر شد به طوریکه کواکس توانست پس از  ماه‌ها به بخشی از قراردادهای خود با دیگر کشورها عمل کند. 

*افزایش تعداد پایگاه‌های واکسیناسیون

با واردات و تامین واکسن‌های مورد نیاز مردم اکنون دیگر خبری از صف‌های طولانی واکسیناسیون نیست، همچنین بر اساس اعلام وزارت بهداشت همه افراد بالای ۱۲ سال می‌توانند با مراجعه به مراکز واکسیناسیون واکسن خود را دریافت کنند.

به گفته سید حسین صفوی - رییس هیات امنای صرفه جویی ارزی در معالجه بیماران با بیان اینکه برای تامین واکسن های مورد نیاز کشور به طور همزمان از طریق تولیدات داخل و واردات اقدام شده که تاکنون ۱۴۶ میلیون دز واکسن کرونا وارد کشور شده است، عنوان کرد: همچنین حدود ۱۲ میلیون دز هم از طریق شرکت های داخلی تامین شده است. باتوجه به اعلام نیاز معاونت محترم وزارت بهداشت، براساس قراردادهای حاضر با شرکت‌های تولید کننده و تامین واکسن از طریق وارداتی که انجام شده است عملا موجودی ما برای واکسیناسیون دو دز افراد واجد شرایط کافی است.

 صفوی تصریح کرد: برای اینکه درخصوص واردات و تامین نیاز کشور تصمیم گیری شود، جلساتی در  سطح وزارت بهداشت تشکیل می شود. سیاست های وزارت بهداشت طی این ماه و ماه آینده برای تزریق دزهای یادآور و همچنین تکرار واکسن درصورتی که نیاز باشد، مشخص خواهد شد و پس از آن درصورتی که میزان تولیدات داخل کشور کافی نباشد از طریق واردات هم تامین واکسن انجام و تصمیم نهایی اخذ می شود.

*بیشترین ارز برای تامین واکسن تخصیص یافته است

وی عنوان کرد: علی رغم اینکه مذاکراتی درراستای تامین واکسن انجام می شد اما گاهی اوقات به دلایل مختلف با تاخیر مواجه می شدیم که برای رفع این موضوع  بلافاصله در سطح عالی تصمیماتی اخذ و از منابع دیگری واکسن تامین می شد تا به هیچ عنوان واکسیناسیون مردم متوقف نشود لذا نتیجه این شد که هم میزان واردات و  هم تامین واکسن از داخل افزایش دوبرابری پیدا کرد.

رییس هیات امنای صرفه جویی ارزی در معالجه بیماران در ادامه درباره تامین ارز واکسن در یک ماه گذشته، توضیح داد: بیشترین ارز برای تامین واکسن تخصیص یافته است؛ به عنوان مثال میزان ارز اختصاصی واکسن در این ماه با کل ارز تخصیص یافته در ماه های گذشته که از سوی بانک مرکزی انجام شده، مساوی است.

 صفوی در پایان با بیان اینکه سرانجام همه این موضوعات دست به دست هم داد تا تامین واکسن در کشور شتاب بیشتری پیدا کند، مطرح کرد: با توجه به برنامه زمانی که برای تامین واکسن کشور در یک ماه آینده در نظر داریم تلاش می کنیم واکسن های مورد نیاز را زودتر از موعد مقرر که قبلا اعلام شده بود تامین کنیم تا همه مردم واکسینه شوند.

*فعالیت بیش از  ۱۰۰۸ پایگاه تجمیعی واکسیناسیون

ناگفته نماند برای تسریع واکسیناسیون، اقشار و گروه‌های مختلف اعم از سازمان بسیج، اورژانس، گروه‌های جهادی و هلال احمر نیز به کمک وزارت بهداشت شتافتند تا با افزایش چند برابری مراکز واکسیناسیون ثبت، سیار و خودرویی به واکسیناسیون عمومی جامعه سرعت بخشند. بر اساس اعلام وزارت بهداشت در حال حاضر تعداد ایستگاه های تزریق واکسن در استان تهران به بیش از ۷۱۱ پایگاه رسیده است و در حال حاضر بیش از ۱۰۰۸ پایگاه تجمیعی واکسیناسیون با ۵۱۸۰ تیم واکسیناتور در سراسر کشور فعال هستند که نیمی از آنها را بسیج راه اندازی کرده یا در آنها مشارکت دارد. همین اقدامات جهادی باعث شده است تا طی روزهای اخیر رکورد واکسیناسیون کشوری بارها شکسته شود.

*لزوم حمایت از تولید داخل

هرچند طی روزهای اخیر با همکاری وزارت بهداشت و هلال احمر بیش از صد میلیون دز واکسن به کشور وارد شده است و خوشبختانه با تلاش‌های وزارت بهداشت و کادر بهداشت و درمان روند واکسیناسیون عمومی به خوبی پیش می‌رود اما وزارت بهداشت درحال حاضر باید توجه بیشتری به واکسنهای تولید داخل داشته باشد و با رفع موانع تولید این واکسن‌ها زمینه را برای پیش خرید این واکسن‌ها فراهم کرده تا در صورت نیاز کشور به دزهای بعدی واکسن کرونا به جای واردات واکسن‌های خارجی ادامه روند واکسیناسیون با واکسن‌های تولید داخل انجام شود.