به گزارش مشرق، «کارین ژان پییر»، معاون سخنگوی کاخ سفید در نشست خبری شامگاه پنجشنبه تصریح کرد زمان برگزاری دور هفتم مذاکرات وین برای مشخص کردن وضعیت برجام هنوز مشخص نشده است.
این مقام آمریکایی در نشست خبری گفت: «زمان برگزاری دور هفتم مذاکرات هنوز اعلام نشده و ما در این باره اینکه زمان مذاکرات در خصوص توافق هستهای ایران چه زمانی خواهد بود گمانهزنی نخواهیم کرد.»
سلسله مذاکرات وین
مذاکرات وین در برجام از فروردینماه سال ۱۴۰۰ با هدف بازگرداندن آمریکا به توافق هستهای برجام و مجاب کردن ایران به متوقف کردن اقداماتش در جهت کاستن از تعهدات برجامی خود آغاز شد. جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده با توجه به خروج آمریکا از برجام با نمایندگان این کشور گفتوگو نمیکند. آمریکاییها از طریق سایر طرفهای حاضر در مذاکرات، از مواضع ایران مطلع میشوند.
ششمین دور این مذاکرات، از روز ۲۲ خردادماه آغاز شد و تا روز یکشنبه ۳۰ خردادماه ادامه داشت. «سید عباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه و رئیس هیأت ایرانی شرکت کننده در مذاکرات وین در آن زمان گفت ملاک ایران رسیدن به یک توافق خوب است. او درباره روند مذاکرات گفت: به اواخر کار نزدیک شدیم، ولی مسیر باقیمانده ساده نخواهد بود.
وبگاه شبکه خبری بلومبرگ چند هفته پیش به نقل از دو مقام مطلع از زمانبندی مذاکرات هستهای نوشته بود انتظار میرود هفتمین دور این گفتوگوها اواسط ماه آگوست برگزار شود، اما تا کنون منابع رسمی چنین تقویم زمانیای را تأیید نکردهاند.
گفتوگو بعد از انتقال ریاستجمهوری ایران
سخنگوی کاخ سفید در نشست شامگاه خبری پنجشنبه تصریح کرد: «هر وقت فرایند انتقال ریاستجمهوری ایران به پایان برسد ما آمادهایم.»
کارین ژان پییر» در پاسخ به سوال یک خبرنگار مبنی بر اینکه آیا گمان میکند مذاکرات بعد از آغاز به کار دولت جدید آغاز خواهد شد، اظهارات «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا را تکرار کرد و گفت که پیشنهاد مذاکره بر سر برجام، «تا مدت نامحدود روی میز قرار نخواهد داشت.»
بلینکن روز پنجشنبه در کویت گفت که مذاکرات وین برای احیای برجام نمیتواند برای مدت نامحدود ادامه یابد. او گفت: «ما به دیپلماسی متعهد هستیم اما این فرایند نمیتواند برای مدت نامحدود ادامه داشته باشد».
ادامه فشار حداکثری
ژان پییر، بدون اشاره به اینکه دولت آمریکا تا کنون چه اقدامی برای بازگشت به برجام انجام داده مدعی شد که آمریکا بارها نشان داده آماده است گامهایی در جهت بازگشت دوجانبه به برجام بردارد.
ادعای معاون سخنگوی کاخ سفید در حالی مطرح شده که بسیاری از کارشناسان معتقدند دولت جو بایدن در حال ادامه سیاست موسوم به «فشار حداکثری» علیه ایران است.
«واسیلی نبنزیا»، نماینده روسیه در سازمان ملل متحد ماه پیش در جلسه شورای امنیت گفت: «متأسفانه هنوز شاهد بازنگری واقعی در تصمیمهای دولت سابق آمریکا نیستیم و طرف آمریکایی عملاً دارد سیاست فشار حداکثری علیه ایران را ادامه میدهد.»
شکست فشار حداکثری
«دونالد ترامپ»، رئیسجمهور سابق آمریکا اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ با نقض تعهدات آن کشور از این توافق مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد خارج شد و سیاست موسوم به «فشار حداکثری» را در دستور کار قرار داد.
ترامپ در حالی ۲۰ ژانویه سال جاری میلادی از قدرت کنار رفت که در تحقق اهداف ضد ایرانیاش کاملاً ناکام ماند. او به علاوه، در داخل آمریکا به دلیل نداشتن راهبرد در قبال ایران، دامن زدن به تنشها با ایران، از بین بردن آثار تحریمها به دلیل استفاده مفرط از آنها و پیشرفت برنامه هستهای ایران در دوران ۴ ساله حضورش در کاخ سفید به شدت مورد انتقاد قرار گرفت.
مقامهای دولت جو بایدن بارها به صراحت به شکست سیاست فشار حداکثری اعتراف کرده و گفتهاند قصد دارند آمریکا را به برجام بازگردانند اما تا کنون از انجام اقداماتی که برای بازگشت به این توافق لازم هستند سرباز زدهاند.
چند روز پیش «رابرت مالی»، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران تصریح کرده بود فشار حداکثری علیه ایران «به طرزی اسفبار» شکست خورده است.
گامهای تحریمی آمریکا
مقامهای دولت آمریکا علیرغم اذعان به شکست سیاست فشار حداکثری، هنوز نه تنها اقدامی برای عقبگرد از آن انجام ندادهاند بلکه در تدارک گامهایی برای اجرای دوباره آن هستند.
در تازهترین تحول، روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» روز پنجشنبه در گزارشی اختصاصی ضمن اشاره به نگرانیهای مقامات غربی از توانمندی رو به رشد موشکی ایران، از قصد ایالات متحده برای وضع تحریمهایی علیه پهپادها و موشکهای هدایتشونده جمهوری اسلامی ایران خبر داد.
روزنامه وال استریت ژورنال در گزارش خود در توجیه این اقدام آمریکا نوشته است که مقامهای امنیتی غربی بر این باورند که توانمندیهای ایران در زمینه استفاده از پهپادها و موشکهای هدایت شونده برای انجام حملات دقیق بیش از برنامه غنیسازی و برنامههای موشک بالستیکی این کشور برای ثبات منطقه غرب آسیا خطرناک است.
این تنها تصمیم ضد ایرانی دولت آمریکا حین تلاش برای پیش بردن مذاکرات وین نیست. تلاش برای تحت فشار قرار دادن چین جهت متوقف کردن خرید نفت از ایران گام دیگری است که دولت بایدن در دستور کار قرار داده است.
خبرگزاری رویترز هفته پیش گزارش داده بود دولت «جو بایدن» در حال انجام بررسیهای لازم برای جلوگیری از مبادلات نفتی ایران و چین است. این رسانه مدعی شده بود چین، بین ماه نوامبر ۲۰۲۰ تا مارس سال جاری به طور میانگین روزانه ۵۵۷ هزار بشکه نفت خام از ایران وارد کرده است.
اصلیترین بنبستها در مذاکرات
منابع خبری تا کنون به طور مشخص درباره اینکه چه موانعی بر سر راه پیشرفت مذاکرات وجود دارند اظهارنظر نکردهاند، با وجود این به نظر میرسد میان تحلیلگران اتفاقنظر وجود دارد که مشخص کردن توالی اقداماتی که لازم است ایران و آمریکا برای از سرگیری اجرای کامل برجام انجام دهند و همچنین خودداری آمریکا از ارائه ضمانت درباره عدم خروج مجدد از برجام برخی از مهمترین موانع در این گفتوگوها قلمداد میشوند.
آماده نبودن آمریکا برای عدم ارائه ضمانتهای لازم در خصوص عدم خروج از برجام، از جمله موانعی است که بارها از سوی منابع مختلف به عنوان یکی از موانع پیشرفت گفتوگوها مطرح شده است.
«میخائیل اولیانوف»، دیپلمات ارشد روسیه چندی پیش در مصاحبه با «کامرسنت» به همین موضوع اشاره کرده است. او گفت: «یکی از مسائل بسیار واقعی مثلاً این است که آیا میتوان ضمانتی ایجاد کرد که وضعیت پیش آمده در دوران دونالد ترامپ و پیامدهای فاجعهبار آن مجدداً تکرار نخواهد شد. این خیلی مشکلساز است.آمریکاییها با استناد به قوانینشان میگویند که قادر به ارائه چنین تضمینی نیستند.»
حضرت آیتالله خامنهای، رهبر انقلاب اسلامی هم در آخرین دیدار رییس جمهور و دولت دوازدهم با ایشان نیز به همین مسئله اشاره فرمودند.
رهبر انقلاب اسلامی خاطرنشان کردند: «آمریکاییها در زبان و وعده میگویند تحریمها را بر میداریم اما تحریمها را برنداشتند و برنمیدارند، ضمن آنکه شرط هم میگذارند و میگویند که باید در همین توافق جملهای بگنجانید که بعداً درباره برخی موضوعات صحبت شود و گرنه توافقی نخواهیم داشت.»
ایشان با تأکید بر اینکه آمریکاییها کاملاً ناجوانمردانه و خباثت آلود برخورد می کنند، افزودند: «آمریکا هیچ ابایی از نقض قول و تعهدات خود ندارد همانطور که یکبار توافق را نقض کردند و کاملاً هم بیهزینه بود. اکنون هم که به امریکاییها گفته میشود، تضمین دهید که توافق را در آینده نقض نخواهید کرد، می گویند تضمین نمیدهیم.»