به گزارش مشرق، در جریان مبادلات روز گذشته نرخ ارز، طلا و سکه با کاهش مواجه شد، کارشناسان اقتصادی دلیل تقویت ارزش ریال در برابر دارایی‌های خارجی را خوش‌بینی ایجاد شده از سوی رسانه‌های نزدیک به دولت و مقامات دولتی در مورد رفع تحریم‌ها و احیای قریب الوقوع برجام عنوان می‌کنند، در مقابل برخی دیگر از کارشناسان اقتصادی معتقدند اگر به هر دلیلی خوش‌بینی ایجاد شده در جامعه محقق نشود هم سرمایه اجتماعی دولت از بین میرود و هم اینکه عملاً عده‌ای سرمایه گذار از افت نرخ ارز، طلا و سکه بهره‌مند می‌شوند زیرا حجم نقدینگی به شدت افزایش یافته است و نرخ‌های کنونی در بازار ارز، طلا و سکه به چشم برخی از سرمایه‌گذاران برای سرمایه گذاری بسیار جذاب است.
طی شش ماهه اخیر همزمان با تغییر ریاست جمهوری امریکا و روی کار آمدن بایدن نرخ ارز در بازار داخلی از ۳۳ هزار تومان به محدوده ۲۱هزار تومان رسید، نرخ سکه طلا نیز از محدوده ۱۶ میلیون و۵۰۰هزار تومان به محدوده ۹میلیون تومان نزول کرد، نرخ هر گرم طلا نیز در این مدت از یک‌میلیون و ۶۰۰هزار تومان به مرز ۹۰۰هزار تومان عقبگرد کرد.
کاهش نرخ دارایی‌های خارجی فوق طی شش‌ماه اخیر در شرایطی رخ می‌دهد که حجم نقدینگی در اقتصاد ایران و همچنین کسری بودجه دولت و بدهی‌های دولت در حال افزایش است، به‌طوری که تورم عمومی در اقتصاد ایران به شکل خیره کننده‌ای در حال رشد می‌باشد، این بدان معنی است که افت نرخ دلار، سکه و طلا کمکی به تقویت ارزش پول ملی در برابر سایر کالاها به ویژه مواد غذایی، لوازم خانگی، اجاره بها، مسکن و خودرو نکرده است.
آخرین آمارهای بانک مرکزی از وضعیت حجم نقدینگی و ترازنامه سیستم و نظام بانکی بیانگر استمرار کاهش ارزش پول ملی می‌باشد، با این توضیح که حجم پول سهم خود را از حجم نقدینگی به ۲۰درصد رسانده‌است و اینکه شبه پول دوره زمانی خود را برای تبدیل شدن به پول کاهش داده است، در این میانه رویدادی، چون احیای برجام و آزادسازی ارزهای بلوکه شده ایران در بانک‌های خارجی پیش روی فضای اقتصادی، سیاست خارجی و سیاست داخلی کشور وجود دارد که به این رویداد باید انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۸خردادماه سال جاری را نیز اضافه کرد.
پمپاژ خوش‌بینی
دولتی‌ها و رسانه‌های نزدیک به دولت نسبت به احیای برجام پیش از ۵ خرداد موعد اجرای طرح مجلس مبنی بر صیانت از حقوق مردم ایران در رفع تحریم‌ها خوش‌بین هستند، از این رو پیوسته روی رفع قریب‌الوقوع تحریم‌ها و بهبود وضعیت اقتصاد ایران مانور می‌دهند، به ویژه اینکه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری نیز قرار داریم و به احتمال زیاد به‌زودی کاندیدای اصلی دولت برای انتخابات ریاست جمهوری پیش رو معرفی شود.
چرا قیمت مواد غذایی کاهش نمی‌یابد
پمپاژ خبری در رابطه با احیای برجام در حالی در دستور کار رسانه‌های دولتی و مقامات دولتی قرار دارد که نرخ ارز، طلا و سکه بر اساس همین اخبار در حال کاهش می‌باشد، به‌طوری که روز گذشته نرخ ارز در بازار آزاد به ۲۱هزار تومان رسید و سخن از سکه طلای ۸میلیون تومانی به میان آمد، البته از آنجایی که بازار در تعطیلات ناشی از کرونا قرار دارد، برخی‌ها این سؤال را مطرح می‌کنند که چطور ارزش ریال صرفاً در برابر ارز، طلا و سکه افزایش می‌یابد و در بازار مواد غذایی، لوازم خانگی، مسکن، اجاره بها، دارو و درمان هر روز شاهد کاهش ارزش پول ملی هستیم.
ارزهای بلوکه حراج می‌شود یا ذخیره
همان طور که گفته شد ریزش قیمت ارز، طلا و سکه رویدادی است که این روزها در جامعه خبرساز شده‌است، برخی از کارشناسان اقتصادی دلیل این رخداد را خوش‌بینی ناشی از احیای برجام، رفع تحریم‌ها و آزادسازی همراه با حراج دارایی‌های بلوکه شده ارزی عنوان می‌کنند، از سوی دیگر برخی از کارشناسان اقتصادی با اشاره به اینکه حجم نقدینگی در جامعه به شدت افزایش یافته و دولت صاحب کسری بودجه و بدهی‌های سنگین می‌باشد، می‌گویند به فرض احیای برجام نیز دولت و بانک مرکزی نباید همانند سال۹۷ دارایی‌های خارجی را در جامعه حراج کنند، زیرا این رویداد به خروج سرمایه از کشور و همچنین سرکوب صادرات و سرمایه‌گذاری‌های انجام شده مرتبط با تقویت تولید ملی منتج می‌شود.
بازارسازی برای ثروتمندان
در نگاه اول کاهش نرخ ارز، طلا و سکه رویداد خوبی به شمار میرود زیرا ارزش پول ملی در برابر سایر دارایی‌های خارجی تقویت شده است، اما اگر کمی عمیق‌تر بنگریم باید ببینیم ریشه این افت نرخ‌ها از چه محلی نشئت می‌گیرد و این رویداد امری مستمر است یا کوتاه مدت، زیرا اگر امری مستمر باشد اتفاقی مثبت و، اما اگر رویدادی زود گذر باشد، می‌تواند موجب ایجاد رانت برای دارندگان وجوه نقد شود، از این حیث باید دید سود فرصت ایجاد شده به خزانه ملی میرود یا اینکه اشخاص حقیقی و حقوقی ثروتمند به جهت برخورداری از قدرت خرید از ارز، طلا و سکه ارزان شده بهره می‌برند.
منبع :روزنامه جوان
۲۳:۲۲ - ۱۴۰۰/۰۲/۱۵
