سرویس سیاست مشرق -در هفته های اخیر مقامات آمریکایی و اروپایی بدون اشاره به بی عملی و بدهکاری خود در برجام، در اقدامی مسبوق به سابقه از موضع بالا و با طلبکاری برای ایران تعیین تکلیف کرده اند.

در همین رابطه در روزهای گذشته «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری گفت: «تمایل داریم که برجام را از نظر محدودیت‌های هسته‌ای تقویت و تمدید کرده و از آن به عنوان بستری برای توافق‌های بعدی آن استفاده کنیم که دیگر حوزه‌های مورد نگرانی را پوشش دهد».

پرایس در ادامه گفت: «همه ما آن [حوزه‌های مورد نگرانی] را می‌دانیم؛ موشک‌های بالستیک، حمایت از گروه‌های نیابتی و تعدادی دیگر از مسائل که باید در [برجام] مشمول شوند. اما پیشنهادی که روی میز است، این است که برجام یک شروع است. اگر ایران تمایل داشته باشد آن تعهدات را بدهد، ما هم امید داریم بتوانیم توافق (برجام) را تمدید و تقویت کنیم و سپس توافق‌های آتی را درباره حوزه‌های مورد نگرانی حاصل کنیم».

«امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه نیز در روزهای گذشته گفت: «لازم است ما مذاکرات جدیدی با ایران را نهایی کنیم. من هر کاری در توانم باشد برای حمایت از طرح آمریکا جهت ورود مجدد به گفت‌وگو [با ایران] را انجام خواهد داد و تلاش خواهم کرد یک میانجی صادق [!] و متعهد در چنین گفت‌وگویی باشم».

ماکرون در ادامه خواستار برقراری مذاکراتی جدید با ایران درخصوص مسائل هسته‌ای و موشکی شد.

طرف آمریکایی و اروپایی همزمان با طلبکاری و برنامه ریزی برای تعمیم برجام به حوزه های دیگر، در پی آن است تا با حفظ ساختار تحریم ها، با ارائه امتیازات جذاب اما غیرراهبردی به ایران و با ایجاد اختلال در دستگاه محاسباتی طرف ایرانی، مطالبه اصلی ایران از برجام که «لغو یکباره تمامی تحریم ها» است را به حاشیه ببرد.

در همین رابطه پایگاه تحلیلی «بلومبرگ» در گزارشی نوشت: «دولت بایدن در پی احیای برجام بدون لغو تحریم‌ها و از جمله پابرجا ماندن تحریم‌های حوزه نفت است.

طبق این گزارش، چهار منبع آگاه اعلام کردند که مقام‌های آمریکایی در حال بحث و گفت‌وگو درباره موضوعاتی چون حمایت از صندوق بین‌المللی پول برای اعطای وام به تهران برای مقابله با ویروس کرونا و همچنین تسهیل تحریم‌هایی هستند که در مسیر کمک‌های جامعه جهانی به ایران برای مقابله با کرونا مانع ایجاد کرده است.

طبق گفته این منابع آگاه، «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا احتمالاً با امضای یک فرمان اجرایی، تصمیم «دونالد ‌ترامپ» رئیس‌جمهور سابق آمریکا برای خروج از برجام را لغو کند.

اما بیانات حکیمانه رهبر معظم انقلاب- ۱۹ بهمن ۹۹- در دیدار جمعی از فرماندهان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش، یکبار دیگر نقشه یکسان «بایدن-ترامپ» را نقش بر آب کرد.

رهبر معظم انقلاب در بیانات مذکور ۵ محور را درباره برجام مطرح کردند:

اول اینکه، در جمهوری اسلامی ایران هیچ‌کس گوشش بدهکار مهمل‌گویی‌های افراد بدون استحقاق در آمریکا و اروپا نیست.

دوم اینکه، بر اساس منطق و استدلال، آمریکا و سه کشور اروپایی که تعهدات برجامی خود را زیر پا گذاشته‌اند، حق تعیین شرط و شروط برای برجام ندارند.

سوم اینکه، طرفی که حق دارد برای ادامه کار برجام شرط بگذارد، جمهوری اسلامی ایران است چرا که از اول به همه تعهدات برجامی خود عمل کرد ولی آنها تعهدات خود را نقض کردند.

چهارم اینکه، ایران هنگامی به تعهدات برجامی خود بازخواهد گشت که آمریکا همه تحریم‌ها را در عمل و نه در حرف یا بر روی کاغذ، لغو کند.

پنجم اینکه، پس از راستی‌آزماییِ صحت لغو تحریم‌ها، جمهوری اسلامی ایران تعهدات برجامی خود باز خواهد گشت. این، سیاست قطعی و غیرقابل برگشت جمهوری اسلامی و مورد اتفاق همه مسئولان است و هیچکس از آن عدول نخواهد کرد.

روزنامه واشنگتن فری‌بیکن در روزهای گذشته در گزارشی نوشت: «یک مقام ارشد آمریکایی به روزنامه واشنگتن فری‌بیکن گفته تحریم‌های ماههای گذشته دولت ‌ترامپ علیه ایران به منظور ایجاد اختلال در عملکرد دولت بعدی انجام نشده، بلکه شانس بهتری را برای انجام مذاکرات جدید با تهران فراهم می‌کنند».

واشنگتن فری‌بیکن در ادامه نوشت: «دولت ‌ترامپ تاکید داشت که این تحریم‌ها زمینه را برای دولت بعدی به منظور انجام مذاکرات مجدد با ایران فراهم می‌کند. بسیاری از این اقدامات می‌توانند توسط دولت بایدن لغو شوند، البته اگر دولت جدید بتواند ایران را متقاعد کند تا اقدامات هسته‌ای خود را کاهش دهد و دوباره به وعده‌های داده‌شده خودش در توافقنامه هسته‌ای ۲۰۱۵ متعهد شود». 

اما بیانات حکیمانه رهبر معظم انقلاب، نقشه مشترک طرف آمریکایی و اروپایی را نقش بر آب کرد. در این راستا، بازگشت ایران به تعهدات برجامی، به لغو کامل تحریم ها از سوی طرف مقابل منوط شده و در این میان، نه طلبکاری و شاخ و شانه کشیدن طرف غربی خطاب به ایران دیگر جواب می دهد و امتیازات توخالی و غیرراهبردی که با روکش جذاب و فریبنده به ایران ارائه می شود نیز دیگر قابلیت اختلال در دستگاه محاسباتی طرف ایرانی را نخواهد داشت.

نکته قابل توجه اینجاست که اصلاح طلبان نیز به اشتراک نظر بایدن و ترامپ در مواجهه با ایران اعتراف کرده اند.

برای نمونه، «حشمت الله فلاحت پیشه» نماینده حامی دولت در مجلس دهم- ۱۹ بهمن-  در مصاحبه با روزنامه آرمان گفت: «به نظر می‌آید که بایدن شخصیت محافظه‌کاری دارد، به دلیل اینکه ما توقع داشتیم بعد از ترامپی که تحریم‌ها علیه ایران وضع کرده بود، فردی مانند بایدن سریعا به برجام برگردد و محافظه‌کارانه رفتار نکند. بایدن با این رفتار خود زمان را به ضرر برجام در حال تلف کردن است».