به گزارش مشرق، کانال تلگرامی موسسه پژواک خرد معاصر درباره برنامه‌های آمریکا برای توافق هسته‌ای نوشت: با پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، یکی از موضوعات مورد بحث تغییرات احتمالی سیاست خارجی ایالات متحده است. دونالد ترامپ بعد از به قدرت رسیدن مجموعه گسترده‌ای از تحولات را در روابط و تعاملات خارجی پدید آورد و آمریکا را نیز از تعدادی معاهدات، توافقنامه و سازمان های بین المللی خارج کرد.
از جمله می توان به خروج آمریکا از پیمان تجاری اقیانوس آرام، پیمان اقلیمی پاریس، سازمان یونسکو، توافق نیویورک و نادیده گرفتن شرایط مهاجرین، شورای حقوق بشر، پیمان نفتا، پیمان منع موشک های هسته ای میان‌برد، سازمان جهانی بهداشت و ... اشاره کرد.
یکی از اقدامات بحث‌برانگیز دونالد ترامپ خروج از برجام در 18 اردیبهشت 1397 بود. بعد از خروج نیز بارها دولت آمریکا مبادرت به اعمال تحریم علیه ایران کرد و شرایط به گونه‌ای پیش رفت که اخیراً رابرت اوبراین،مشاور امنیت ملی آمریکا در پاسخ به ادعایی درباره دخالت ایران در انتخابات آمریکا اذعان داشت این کشور گزینه چندان دیگری برای اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران ندارد.
با این وجود انتظار می‌رود در ماه های پیش‌رو و تا پیش از تحویل قدرت، مجموعه‌ای از تحریم‌های جدید توسط دولت ترامپ علیه ایران اعمال شود. وبسایت آکسیوس اخیراً در گزارشی مدعی شده بود که ترامپ معتقد است تحریم‌ها احیای توافق هسته‌ای را برای دولت جدید سخت‌تر خواهد کرد.
اما سوال اصلی این است دیدگاه دولت جو بایدن نسبت به برجام چیست و آنها چه سیاستی در قبال توافق هسته‌ای در پیش خواهند گرفت.
در این باره می توان به سه سناریو اشاره کرد:
بازگشت بدون قید و شرط آمریکا به برجام
یکی از سناریوهای مطرح بازگشت بدون چون و چرای دولت آمریکا به توافق هسته‌ای است. با توجه به این که توافق برجام بعد از مذاکرات و رایزنی‌های طولانی بین کشورهای مختلف بدست آمده و همچنین قطعنامه 2231 از آن حمایت کرده، از دیدگاه مسئولان ایرانی ضرورت دارد هیچ تغییری در محتوای آن صورت نگیرد و دولت آمریکا نیز به همین توافق برگردد.
حسن روحانی، روز سه شنبه 20 آبان ماه در بیستمین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای که به صورت مجازی برگزار می شد در توصیه‌ای به دولت جدید آمریکا گفت: بازگشت به قانون‌مداری، مقررات و تعهدات شناخته شده بین المللی، احترام به حقوق ملت‌ها و جبران خسارت وارده از الزامات ترمیم اعتبار جهانی آمریکاست.
اگر چه ایران بدنبال خروج آمریکا از برجام متحمل خسارات‌های فراوانی شد اما مسئولان کشورمان طی چند سال اخیر و بعد از خروج واشنگتن از توافق بارها بیان داشته اند که در صورت بازگشت آمریکا به صورت کامل به آن پایبند خواهند بود.
پاشنه آشیل این سناریو شکنندگی اقتصاد ایران در سال‌های اخیر و حداقل امتیازاتی است که در توافق به ایران داده شده که دولت آمریکا تمایل به حذف آنها را دارد. از موضع‌گیری مقامات آمریکایی نیز مشخص است که طرفدار چنین سناریویی نیستند.
تغییر در توافق هسته ای و سپس بازگشت به آن
تغییر در توافق هسته‌ای، سناریوی مطلوب آمریکاست. این مسئله وجه مشترک دولت دونالد ترامپ و جو بایدن نیز می‌باشد. به طور کلی آمریکایی‌ها اعتقاد دارند توافق از نقاط ضعفی برخوردار است و به طور کامل نتوانسته قدرت ایران را مهار نماید. از این رو ضرورت دارد درباره موضوعات موشکی و مسائل منطقه ای نیز مذاکره و توافق صورت گیرد. همچنین آمریکایی‌ها خواهان پایان بندهای معروف به بندهای غروب برجام هستند و در پی دائمی شدن محدودیت‌ها علیه ایران می‌باشند.
اخیراً آموس هوچستن، مشاور ارشد پیشین جو بایدن گفته بود که بایدن خواستار برخی تغییرات در توافقی است که در سال ۲۰۱۵ انجام شد که شامل تاریخ پایان محدودیت‌های مندرج در آن نیز می‌شود.
البته موضع‌گیری‌هایی نیز در طرف ایرانی جهت تغییر برجام بعضاً دیده شده است. مثلاً حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس جمهوری چندی قبل نوشته بود: ادعای آمادگی آمریکا برای مذاکره بی‌قید و شرط با تداوم شرایط تهدید و تحریم پذیرفتنی نیست.اگر چیزی بیش از برجام می‌خواهند باید چیزهایی بیش از برجام بدهند؛ آن‌هم با تضمین بین‌المللی.»
*بازنشر مطالب شبکه‌های اجتماعی به منزله تأیید محتوای آن نیست و صرفا جهت آگاهی مخاطبان از فضای این شبکه‌ها منتشر می‌شود.
