به گزارش مشرق، متخصصان می‌گویند  تنها روش قابل اعتماد برای درمان بیماران کووید 19 استفاده از پلاسمای خون بیماران بهبود یافته از کرونا و تزریق آن به افراد مبتلاست.  تا امروز بیش از 300 هزار بیمار در کشورمان کرونا را مغلوب کرده‌اند و در جنگ با این ویروس پیروز میدان شدند. اما آمارها نشان می‌دهد از ابتدای اجرای طرح اهدای پلاسما تا امروز تنها  2 درصد از بهبود یافتگان به مراکز انتقال خون مراجعه کرده‌اند.

بیشتر بخوانید:

هیأتی‌ها همیار بیماران مبتلا به کرونا می‌شوند +عکس

روایت جهادگران از نجات بیمار کرونایی از خودکشی

همراه با پرستاری که لحظات آخر از چنگال کرونا گریخت

 با توجه به قطعی بودن روش پلاسما درمانی چرا تعداد اهدا کنندگان تنها 2 درصد بهبود یافتگان کروناست؟ آنها که از جنگ با این بیماری به سلامت بیرون آمدند، می دانند آنتی بادی که در پلاسمای خونشان وجود دارد می تواند عمر دوباره به پدر، مادر یا فرزندی ببخشد که با حساب و کتاب‌های علم پزشکی امیدی به زنده ماندشان نیست؟ سراغ  دکتر«بشیر حاجی بیگی»  سخنگوی سازمان انتقال کشور رفتیم تا از جزئیات اهدای پلاسمای بهبود یافتگان بیشتر بدانیم.

*آقای دکتر از ابتدای اجرای طرح پلاسما درمانی برای درمان بیماران مبتلا به کرونا چند نفر برای اهدای پلاسما به مراکز انتقال خون مراجعه کرده اند؟

تا امروز، 6 هزار و 834 نفر برای اهدای پلاسما به مراکز اهدای خون کشور مراجعه کردند که شامل 2 درصد بهبودیافتگان می شود. از این تعداد مراجعه کننده، 5 هزار و 400 واحد پلاسما دریافت شده است.

پویش نذر پلاسما در ماه محرم

* چرا با وجود قطعی بودن تأثیراستفاده از پلاسما در بهبود مبتلایان به کرونا، تعداد اهداکنندگان انقدر کم است؟ فکر نمی کنید اطلاع رسانی کافی در این خصوص توسط سازمان‌های متولی انجام نشده است! هنوز بسیاری از بهبود یافتگان از خاصیت پلاسمای خونشان اطلاع ندارند.  

از ابتدای اجرای طرح پلاسما درمانی برای بیماران مبتلا به کرونا، سازمان انتقال خون در این خصوص بارها و بارها اطلاع رسانی کرده است، پویشی به نام «شکرانه سلامت» راه انداختیم. در سازمان انتقال خون بنرهایی برای تشویق اهدای پلاسما، طراحی و در بعضی از معابر عمومی نصب شد اما رسانه‌ها هم باید پای کار باشند. جریان سازی برای اهدای پلاسما برعهده رسانه‌هاست. هنر رسانه‌ای را به کار بگیرید برای راه افتادن عزم ملی در اهدای پلاسما، باید پویش نذر پلاسما را همزمان با ماه محرم با قوت راه بیندازیم.

شرایط بیمارستان‌ها ویژه است، بهبود یافتگان کرونا به میدان بیایند

*به نظر می رسد یکی از دلایل بی‌اقبالی بهبود یافتگان کرونا برای مراجعه به مراکز انتقال خون و اهدای پلاسما ترس از ابتلای دوباره و احتمال انتقال عفونت است!

بله. متاسفانه همین طور است در حالی که این تصور به چند دلیل اشتباه است، اولا مردم توجه کنند که مرکز انتقال خون، مرکز درمانی نیست، خیلی‌ها این مراکز را با بیمارستان‌ها اشتباه می گیرند. ما پشتیبان مراکز درمانی هستیم. دوم اینکه  مراجعه کنندگان به مراکز انتقال خون جزو سالم ترین افراد جامعه هستند، چون هیچ فردی با حال جسمی بد برای اهدای خون پیشقدم نمی‌شود. کسانی به این مراکز مراجعه می کنند که در ایده‌آل ترین شرایط جسمی هستند. نکته بعدی اینکه در تمام مراکز انتقال خون، دستورالعمل‌های فنی و پروتکل‌های بهداشتی به صورت دقیق اجرا می‌شود و این سازمان بر اجرایی شدن دستورالعمل ها نظارت کامل دارد. همه وسایل و تجهیزات مورد استفاده در مراکز انتقال خون سراسر کشور استریل و یک بار مصرف است. محیط مراکز هم در طول روز چند بار ضدعفونی می‌شود. متاسفانه از زمانی که ویروس کرونا وارد کشور شده آمار اهدای خون هم کاهش پیدا کرده است.

سربازان کمکی در خط مقدم مبارزه با کرونا

*کاهش اهدای خون در شرایطی اتفاق افتاده که نیاز کشور به فرآورده های خونی بیشتر شده، درست است؟

بله، شرایط درمانی کشور به دلیل شیوع این بیماری، شرایط خاص و ویژه‌ای است و در این برهه به همکاری بیشتر داوطلبان اهدای خون نیازمندیم. در زمان جنگ میزان اهدای خون در کشور 8 برابر شد. الان هم مردم همیشه در صحنه باید بسم الله بگویند و وارد میدان شوند. بهبود یافتگان کووید 19 نقش سربازان کمکی خط مقدم را دارند، چون تا مدت معینی در پلاسمای بدن آنها آنتی بادی ضد کرونا وجود دارد. این آنتی بادی در بدن فردی که به کووید مبتلا شده سپردفاعی می سازد و قدرت تخریب سلول‌های بدن بیمار را از ویروس می‌گیرد.

اگر بهبود یافتگان دست به کار شوند، آمار مرگ و میر پایین می آید 

*به نظر شما اگر عزم جدی در بهبود یافتگان کرونا برای اهدای پلاسما به وجود بیاید و افرادی که شرایط لازم را دارند به مراکز انتقال خون مراجعه کنند، می توان به کاهش آمار مرگ و میر روزانه ناشی از کرونا امیدوار بود؟

بله. قطعا اگر عزم جدی در بهبود یافته‌ها به وجود بیاید و پلاسما برای تزریق به بیماران در همه بیمارستان ها وجود داشته باشد، آمار مرگ و میر کاهش پیدا می کند. در پلاسما درمانی، مهم‌ترین عامل در توقف پیشرفت بیماری، زمان تزریق پلاسما است. اگر این ماده در مرحله شروع تکثیر ویروس به بدن بیمار تزریق شود هم انتشار ویروس در بدن کمتر و یا متوقف می‌شود، هم طول دوره بستری بیماران در بیمارستان ها  کوتاه می شود.برای مثال اگر بیمار بدحالی قرار باشد 3 هفته در بیمارستان بستری شود، با تزریق پلاسما روند بهبودی‌اش سرعت بیشتری می گیرد و زمان بستری‌اش ممکن است به چهار یا پنج روز برسد. در این صورت مرگ و میر کمتر می شود، تعداد پذیرش و تعداد ترخیص بیماران در بیمارستان‌ها برابر و فشار کمتری بر کادر درمان وارد می‌شود.  نکته دیگر اینکه ما بعد از چین اولین کشوری بودیم که روش پلاسما درمانی را برای درمان بیماران کووید استفاده کردیم. اولین مقاله علمی  دنیا در خصوص مصرف پلاسما در درمان بیماران کووید، ایرانی بود. این قدرت و توانمندی ما را نشان می دهد. اما برای تکمیل این موفقیت و شکست ویروس، ما به کمک بهبود یافتگان کرونا و پلاسمای اهدایی شان نیاز داریم.

مشوق مالی برای اهدا کنندگان پلاسما یا اجر معنوی؟!

*سازمان انتقال خون مشوق مالی برای اهدا کنندگان پلاسمای کووید در نظر گرفته است؟

درهمه جای دنیا به اهدا کننده پلاسمای تولیدی، وجهی به عنوان جبران مخارج ایاب و ذهاب داده می شود.ما هم کارت هدیه بانکی را برای اهداکنندگان در نظر گرفتیم که مبلغ بالایی نیست و فقط جبران هزینه رفت و آمد این افراد به مراکز انتقال خون را می کند، اما از همه بهبود یافتگان کرونا می خواهیم که به اجر معنوی اهدای پلاسما توجه کنند و بدانند که ارزش کار آنها، با هیچ هدیه مادی قابل جبران نیست.افرادی که  به کووید 19 مبتلا شده و خوب شده‌اند از نظر علم پزشکی آدم‌های مهمی هستند. چون سپردفاعی در خون این افراد وجود داشته که توانستند از بیماری کرونا سرسلامت بیرون بیایند.من بهبود یافتگان کرونا را مخاطب قرار می دهم و می‌گویم شما آدم های نادری هستید که پلاسمای خونتان تا 3 ماه بعد از بهبودی می تواند نجات بخش جان کسانی باشد که دربیمارستان ها نفس‌هایشان به شماره افتاده است. آستین هایتان را بالا بزنید. این روزها در ماه محرم بالاترین ایثار و بهترین شکرانه سلامت برای بهبود یافتگان کرونا اهدای پلاسما هست. نیاز بیمارستان ها به پلاسمای بهبود یافته‌ها آنقدر زیاد و حیاتی است که به محض پایان کار اهدا کننده در مراکز انتقال خون، پلاسمای دریافتی برای آماده سازی و تزریق به بیماران کووید به بیمارستان‌ها فرستاده می‌شود.

* بر اساس آمارهای موجود بیشترین میزان اهدای پلاسمای بهبود یافتگان در کدام استان‌ها بوده است؟

بیشترین میزان مراجعه برای اهدای پلاسما به ترتیب در استان های تهران، خوزستان،اصفهان، کرمانشاه  و خراسان رضوی بوده است.

*در حال حاضر در همه استان های کشور امکان اهدای پلاسمای بهبود یافتگان کویید19 وجود دارد؟

زیرساخت های مورد نیاز برای اهدای پلاسما در 24 استان کشور فراهم شده، اما این امکان فعلا در استان های بوشهر، چهار محال و بختیاری، ایلام، خراسان شمالی، کردستان، لرستان و کهگیلویه و بویراحمد وجود ندارد.

* با توجه به اینکه در دوره شیوع کرونا قرار داریم و احتمال شروع موج سوم این بیماری در فصل پاییز وجود دارد، قرار نیست زیرساخت های مراکز انتقال خون برای اهدای پلاسما در استان های باقی مانده هم فراهم شود ؟

در دو ماه گذشته با همکاری دانشگاه علوم پزشکی، دستگاه های مورد نیاز برای اهدای پلاسما، در مراکز استانی انتقال خون هرمزگان و خراسان جنوبی فراهم شد. در تلاشیم این امکان در چند استان باقیمانده هم فراهم شود، البته در موارد حاد بیمارستانی، پلاسمای مورد نیاز از استان های همجوار به مراکز درمانی این استان ها فرستاده می شود.  

نشانی مراکز اهدای پلاسمای بهبود یافتگان کویید 19 در استان تهران:

اداره کل انتقال خون استان تهران واقع در خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، بالاتر از تقاطع طالقانی، شماره 99

ستاد مرکزی سازمان انتقال خون ایران واقع در اتوبان همت، جنب برج میلاد.

بهبود یافتگان کرونا در استان های مرکزی،اردبیل، کرمان،آذربایجان غربی و شرقی ،اصفهان، خوزستان، مازندران، گیلان، زنجان، قزوین، البرز، سیستان، همدان، قم،  یزد، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، هرمزگان،گلستان، سمنان و فارس می توانند برای اهدای پلاسما به مراکز استانی انتقال خون مراجعه کنند.