سرویس شبکه‌های اجتماعی مشرق - نکته‌ای که در طی روزهای اخیر و پس از اعلام بیانیه کمیسیون اروپا مورد تأکید کارشناسان و مسؤولان ایرانی قرار گرفته، لزوم مبنا قرار گرفتن پول حاصل از فروش نفت به عنوان منبع تأمین مالی اینستکس است.
این روزها قرارداد اینستکس در فضای مجازی به موضوع داغ تبدیل شده است.
اینستکس چیست؟
در پی بیانیه صادره ۹ بندی از سوی سه کشور اروپایی عضو برجام در پی سفر محمدجواد ظریف به بروکسل در ۲۵ اردیبهشت سال گذشته (۱۳۹۷) و پس از خروج دونالد ترامپ از توافق وین که توسط فدریکا موگرینی قرائت شد، با اشاره به حفظ و تعمیق روابط اقتصادی با ایران، بر ادامه فروش نفت، گاز و محصولات پتروشیمی، مبادلات بانکی با ایران، همکاری‌ها در زمینه حمل و نقل، ایجاد خطوط اعتباری ویژه در زمینه‌های مالی، بانکی، بیمه‌ای و تجاری با هدف تسهیل همکاری‌های اقتصادی و مالی از جمله از طریق حمایت عملی از سرمایه‌گذاری تجاری، تکمیل و اجرای تفاهمنامه‌ها و قراردادهای بیشتر بین شرکت‌های اروپایی و ایران، سرمایه‌گذاری بیشتر در ایران، حمایت از فعالان اقتصادی اروپا در ایران و … تأکید شد.
پس از آن هم در بامداد سوم مهر ماه ۱۳۹۷ و در حاشیه هفتاد و سومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک وزرای خارجه ایران و ۱+۴ به همراه موگرینی نشستی را برگزار و در پایان بیانیه‌ای ۱۲ بندی از سوی موگرینی و ظریف قرائت شد. موگرینی اعلام کرد که اتحادیه اروپا به تعهداتش در برجام و همچنین ایجاد کانالی برای ادامه صادرات نفتی ایران و همچنین تجارت با ایران متعهد است. وی در ادامه گفت که کانال ویژه پرداخت برای انجام تجارت با ایران به صادرات نفت، مبادله بانکی و صادرات کمک خواهد کرد.
در نهایت علیرغم این بیانیه‌ها و تعلل اروپا، سه کشور فرانسه، آلمان و انگلیس روز پنجشنبه ۱۱ بهمن ماه ۱۳۹۷ و در واپسین روزهای پایان مهلت ۶۰ روزه ایران برای آغاز گام دوم کاهش تعهدات برجامی، آغاز فعالیت اینستکس را اعلام کردند. اما این اقدام دیرهنگام اروپایی‌ها با انتقاد صاحبنظران و کارشناسان مواجه شده است. منتقدان معتقدند اروپا بار دیگر برای به تأخیر انداختن حرکت رو به جلوی ایران، آغاز فعالیت اینستکس را اعلام کرده است و این سازوکار هم عملاً کمکی به صادرات نفت و ارتباطات بانکی ایران نخواهد کرد.
در ادامه واکنش توییتری برخی از صاحبنظران و تحلیلگران درباره کارآیی اینستکس را مشاهده می‌کنید:
۱۲:۳۴ - ۱۳۹۸/۰۴/۱۱
