به گزارش سرویس جامعه مشرق، حکایت این روزهای ما دقیقاً همان "خودت بمال" مشهور است. اگر مثال پرواز قیمت رب با خروج گسترده این محصول و گوجه، یادمان رفته، حالا تشکیل صف های طولانی برای چند کیلو گوشت ناقابل، موضوعی است که صدای اعتراض مسئولان دولتی را هم درآورده هرچند که هنوز برخی شان معتقدند باید خدا را شکر کرد که همین هم هست و گویی، اینجا جزیره ای بی آب و علف است که برای داشتن هر چیزی که حق مردم بوده و بی کفایتی و بی عرضگی برخی، ادامه این روند را با خلل مواجه کرده، باید از شکر پروردگار و دعا برای مسئولان و تشکر از مدیران، مایه گذاشت.

قاچاق دام زنده که قطعاً هر تعداد از آن، حجم و دردسرهای جابجایی فراوانی دارد این روزها به موضوع و ابهامی لاینحل تبدیل شده و قرار است در ازای گوسفندها و گاوهایی که می روند، مدل چشم آبی آن از اروپا وارد شود و هنوز هم این سوال مطرح است که این حجم از قاچاق چطور انجام می شود؟! برخی فعالان این عرصه و اهالی مناطق محلی عنوان می کنند که روزانه تا هزار راس دام زنده از مرزهای کشورهای قاچاق می شود اما چطور؟ مسئولان نمی دانند اما دلال ها می گویند به راحتی.

حالا مهمتر از این حجم قاچاق، نوع قاچاق دام است به گونه ای که شواهد حاکی از خروج گسترده دام های ماده از کشور است؛ چیزی که قطعاً با برنامه انجام می شود تا در آینده ای نزدیک، زاد و ولد گاوها و گوسفندها، پایین آمده و مشکل وابستگی به واردات، چند برابر شود. این بار، با دزدهای با چراغی مواجهیم که آمده اند برای یک اقدامی بزرگ.

کمبود دام و افزایش قیمت گوشت در بازار

موضوع قاچاق دام زنده در روزهای اخیر در صدر اخبار رسانه ها قرار گرفته؛ پدیده ای که به نظر می رسد از آن اتفاقات نادر و مخصوص مدیریت در کشور ما است. موضوعی که باعث شده قیمت گوشت به دو برابر افزایش پیدا کند. مانند هر پدیده دیگری در ابتدا کمبود گوشت و افزایش قیمت از سوی مسئولان دولتی تکذیب شد اما پس از مدتی اعلام شد که قاچاق در شهرهای مرزی باعث افزایش قیمت گوشت شده است.

طبیعی است افزایش قیمت ارز در ماه های اخیر موجب آن شد تا فروش دام در کشورهای همسایه ایران برای دامداران سود آور تر باشد. به طوری که عنوان می شود قیمت دام زنده در برخی کشورهای همسایه تا سه برابر قیمت داخل خریداری می شود. البته در این میان تصمیم دولت برای ممنوعیت صادرات دام از خرداد ماه امسال نیز به افزایش قاچاق دامن زده است. هدف از ممنوعیت صادرات دام کاهش قیمت گوشت در داخل از کشور عنوان شده اما با وجود واردات این محصول دامی، نه تنها قیمت گوشت در بازار کاهش پیدا نکرد بلکه شاهد افزایش چند برابری آن نیز بوده ایم و ظاهراً در این بین تنها قاچاقچیان دام هستند که سود می‌کنند.

دلایل افزایش تقاضا برای دام مولد

اما شاید مهمتر از خود موضوع قاچاق دام در مرزهای کشور، کیفیت این نوع قاچاق باشد چراکه به گفته بسیاری از دامداران بیشتر قاچاقی که صورت می گیرد قاچاق دام مولد است. دام مولد، بره ماده‌ای است که هنوز تولیدمثل نکرده است و کارشناسان معتقدند، اگر روند قاچاق دام به خارج از کشور ادامه داشته باشد، زیرساخت تولید دام دچار صدمات فراوانی شده و بهار ۹۸ با معضل بی سابقه گرانی گوشت و کمبود دام مولد مواجه خواهیم بود.

این تجارت به ظاهر برای دامداران و قاچاقچی ها سود دارد و به کار و شغل می‌رسند، اما در دراز مدت و با فقدان دام مولد و نیز بره ماده، ضربه مهلکی به صنعت دامپروری زده و دامداران را در معرض بیکاری قرار می دهد، اما آنچه مهم بوده این است، که تاکنون برخورد قهری نتوانسته جلوی قاچاق دام از مرزهای کشور و استان تهران را بگیرد و این اقدام غیرقانونی همچنان ادامه دارد.

"مرتضی" یکی از دامداران بزرگ تهران که ترجیح می دهد خود را به این نام معرفی کند تا تبعات گفتگویش، دامن او را در این عرصه نگیرد، در گفتگو با خبرنگار مشرق به بیان جزییات بیشتری از قاچاق برنامه ریزی شده به خارج از کشور می پردازد و تاکید می کند که تقاضا برای خرید دام مولد در ماهها و هفته های اخیر بسیار بالا رفته است. وی می افزاید: در گذشته خریدار کمتر به دنبال دام ماده بود و به خاطر آنکه دام نر گوشت بیشتری داشت، قیمت و تقاضای این نوع دام نیز بیشتر بود اما در حال حاضر شاهد آن هستیم که برای دام مولد چند برابر پول می دهند.

وی اظهار داشت: در حال حاضر خروج دام از استان تهران نیز ممنوع است اما قاچاق دام مولد از استان تهران به سمت استان‌های مرزی و خارج از کشور به شغلی پردرآمد برای دلالان تبدیل شده است و اگر فروش دام مولد به همین روال ادامه پیدا کند در ماه های آینده بدون شک برای تولید گوشت به مشکل خواهیم خورد.

مرتضی، کمبود خوراک دام را یکی از دلایل فروش دام ها به دلال ها عنوان می کند و می گوید: قیمت سویا و ذرت آنقدر گران شده که وقتی یک دلال پیشنهاد چند برابری برای خرید یک گاو یا گوسفند را می دهد ناخودآگاه دامدار برای فروش دامش وسوسه می شود چراکه امروز پشتیبانی از دامداری های کوچک به هیچ وجه انجام نمی شود.

وی می گوید: اینکه شما فکر کنید که دلال گوسفند و گاو را یک به یک قاچاق می کنند کاملاً خنده دار است. دلال ها از هر دامداری به تعداد بالا خرید می کنند و در هر بار قاچاق تا ۱۰۰ راس دام را به آن طرف مرزها منتقل می کنند. بسیاری از آنها عنوان می کنند که روش این کار بسیار ساده است و کافی است چند روز تمرین کنید!

یک مسئول دولتی: وزارت جهادکشاورزی مقصر است

یکی از جنجالی ترین اظهارنظر ها در روزهای اخیر مربوط به رئیس ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز است که اعلام کرده مقصر اصلی قاچاق دام، وزارت جهاد کشاورزی است چرا که این وزارتخانه بیش از دو سال در تدوین مقررات جابجایی دام در کشور که می‌توانست تا حد بسیاری جلوی قاچاق این کالای اساسی را بگیرد، تعلل کرد بنابراین شخص وزیر و معاونان این وزارتخانه باید پاسخگوی تاراج این کالای اساسی باشند.

به گزارش مشرق، اما دهقانی نیا سخنگوی ستاد قاچاق کالا و ارز در خصوص دلایل اجرایی تداوم قاچاق دام توضیحات دقیق تری دارد و می گوید: نبود ضوابط مشخص در گذشته، عامل اصلی افزایش قاچاق دام است. قبلاً قاچاق دام به صورت ورودی بود اکنون به دلیل نوسانات قیمت ارز شرایط عوض شده و دام جزو کالاهای مشمول قاچاق خروجی شده است.

وی با اشاره به افزایش قاچاق در استان های مرزی افزود: اکنون بیشترین قاچاق دام به کشورهای همسایه از جمله عراق صورت می‌گیرد.

دهقانی نیا افزود: کارگروهی در معاونت پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا تشکیل و همه دستگاه‌های ذیربط با حضور در این کارگروه تمام جوانب مبارزه با قاچاق دام را بررسی کردند. ماحصل این نشست تصویب شیوه نامه ضوابط خرید و فروش و حمل و نگهداری دام شد که این شیوه نامه به دستگاه های مربوطه ابلاغ شده است.

وی تصریح کرد: بر اساس این شیوه نامه از این به بعد تنها دامی می‌تواند خرید و فروش شود که دارای پلاک هویت باشد که این پلاک هویت باید از سامانه هویت وزارت جهاد برای تمامی دام‌ها تهیه شود و صاحب دام با مراجعه به پنجره واحد کشاورزی باید ضمن ثبت دام خود این پلاک را نیز ثبت کند.از این پس خرید و فروش دام نیز در سامانه وزارت جهاد ثبت می‌شود و بدون انجام این روند خرید و فروش دام غیر قانونی است.

دهقانی نیا با اشاره به ضوابط حمل و نقل دام‌ها هم گفت: بر اساس شیوه نامه جدید حمل دام باید دارای سند باشد؛ برای این کار باید استعلام گواهی بهداشتی و حمل دام را از پنجره واحد جهاد کشاورزی اخذ کنند.

سخنگوی کمیسیون امنیت ملی: قاچاق دام یک موضوع امنیتی است

اما نماینده مردم شهرستان های ورامین، پیشوا و قرچک در مجلس شورای اسلامی قاچاق دام را یک موضوع امنیتی عنوان می کند و می گوید: قیمت هر کیلو دام زنده به دلیل افزایش قیمت ارز در کشوری چون عراق حدود ۱۷۰ هزار تومان است و همین امر برای قاچاقچیان دام ایجاد انگیزه کرده است.

سید حسین نقوی حسینی به مشرق می گوید: قاچاق جرم است و در قانون وظیفه مسئولین نظارتی درباره این جرم کاملاً واضح و تعریف شده است، باید هم در مرزها توسط مسئولین مرزی به خروج دام از کشور نظارت شود و هم در استان ها، چرا که این دامی که به مرزها می رود، ابتدا می بایست از استان ها خارج شود.

این عضو کمیسیون امنیت ملی که حوزه انتخابیه اش از پرورش دهندگان مهم و قدیمی دام در استان تهران است، بیان کرد: خروج دام از کشور تنها یک جرم اقتصادی نیست، بلکه به دلیل فقدان دام در منطقه و افزایش قیمت گوشت یک موضوع امنیتی است، که باید توسط مسئولین اجرایی و نظارتی با دقت بیشتری مورد بررسی قرار بگیرد.

روسای اتحادیه پاسخگو نیستند!

اما در همین خصوص تلاش کردیم تا گفتگویی با ملکی رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی انجام دهیم که وی تاکید کرد که مسئولان به وی تاکید کرده اند که در شرایط کنونی اجازه مصاحبه ندارد!

البته وی پیش از این در گفتگویی تاکید کرده بود: در حال حاضر واردات گوشت از کشورهای استرالیا و آسیای میانه صورت می‌گیرد اما توزیع این گوشت‌ها به نحو صحیح انجام نمی‌شود یعنی اینکه این گوشت‌ها به دست مصرف‌کنندگان واقعی نمی‌رسد و اکثراً به رستوران‌ها می‌رود.

وی خاطرنشان کرده بود: در صورتی که واردات بیشتر شود و توزیع آن به نحوی کنترل شود که به دست مصرف‌کنندگان واقعی برسد و همچنین قاچاق دام کنترل شود قیمت در بازار متعادل خواهد شد.

خندان رو رئیس اتحادیه صنف گوشت گاوی تهران نیز ترجیح می دهد چند روزی در این خصوص سکوت کرده و بعداً اظهار نظر کند؛ چیزی شبیه برنامه فعلی برخی مسئولان دولتی!

تا چند هفته دیگر تقاضای مربوط به ایام عید نوروز و پس از آن ماه مبارک رمضان را در پیش خواهیم داشت و به گفته کارشناسان، روند قاچاق آن هم قاچاق دام مولد تاثیر خود را در ماه های آینده نیز نشان خواهد داد. فعلاً که توزیع گوشت وارداتی نیز تاثیر چندانی بر کاهش قیمت این محصول مهم در بازار نداشته است و تنها شاهد تشکیل صف های طولانی بوده ایم که بیش از هر چیز، عزت، احترام و تکریم آحاد جامعه را خدشه دار کرده است.