۱۹۷۲ – تایلند
ورزشگاه ملی بانکوک (تماشاگر: ۲ هزار نفر) / ۲۶ اردیبهشت ۱۳۵۱
اولین بازی نیمه نهایی تاریخ جام ملت‌های آسیا در بانکوک میان تیم‌های ایران و برمه برگزار شد. داور این بازی اهل مالزی بود. ایران در این مسابقه موفق شد با گل‌های ایرانپاک و قلیچ خانی با نتیجه ۲بر۱ برمه را شکست دهد و اولین فینالیست تاریخ جام ملت‌های آسیا شود. همچنین اولین تیم تاریخ این رقابت‌ها که در وقت معمول ۹۰ دقیقه به فینال رسید تیم ملی ایران است.
بیشتر بخوانید:
رکوردداران گلزنی ایران در تورنمنت‌های مختلف
ورزشگاه ملی بانکوک / ۲۷ اردیبهشت ۱۳۵۱
در دیگر دیدار این مرحله تایلند میزبان و کره جنوبی پس از تساوی بدون گل در وقت قانونی بازی، به تساوی یک بر یک در وقت‌های اضافه رسیدند و در نهایت کره جنوبی با پیروزی در ضربات پنالتی موفق شد به فینال برسد تا به اولین تیم تاریخ جام ملت‌ها تبدیل شود که با پیروزی در ضربات پنالتی به فینال می‌رسد. اولین گل به ثمر رسیده در وقت‌های اضافه هم به نام تایلند ثبت شد که در دقیقه ۹۸ نیمه اول وقت‌های اضافه به ثمر رسید.
۱۹۷۶ – ایران
ورزشگاه آزادی تماشاگر: ۶۰ هزار نفر / ۲۱ خرداد ۱۳۵۵
۴ سال بعد و در دوره بعدی این رقابت‌ها، تنها تیمی که نسبت به دوره قبلی به نیمه نهایی جام ملت‌های آسیا رسید، ایران بود. در اولین بازی این مرحله تیم‌های کویت و عراق به مصاف یکدیگر رفتند. پس از تساوی دوتیم با ۲ گل در ۹۰ دقیقه، تک گل دقیقه ۱۰۰ کمیل برای فینالیست شدن کویت کافی بود. فتحی کمیل با زدن دو گل به اولین بازیکن دوگله نیمه نهایی آسیا تبدیل شد.
ورزشگاه آزادی تماشاگر: ۶۰ هزار نفر / ۲۱ خرداد ۱۳۵۵
نکته جالب این که دیگر دیدار این مرحله ساعاتی بعد در همان روز و در همان ورزشگاه برگزار شد. تیم‌های ایران میزبان و چین به قضاوت آسامی ژاپنی به مصاف هم رفتند که در وقت قانونی به تساوی بدون گل دست یافتند تا ایران هم تجربه وقت‌های اضافه در این مرحله را داشته باشد. تیم ملی ایران با گل‌های حسن روشن و علیرضا خورشیدی قبل از اینکه کار به ضربات پنالتی کشیده شود فینالیست شدنش را قطعی کرد.
۱۹۸۰ – کویت
ورزشگاه صباح السالم (تماشاگر: ۲۰ هزار نفر )/۶ مهر ۱۳۵۹
ایران که برای سومین بار متوالی به نیمه نهایی رسیده بود با قضاوت کک لی سنگاپوری به مصاف کویت میزبان رفت. ایران با تک گل دقیقه ۹۰ فرکی نتوانست از شکست بگریزد و در دیداری جنجالی این کویت بود که با دو گل به فینال رسید. ایران برای اولین بار طعم شکست در نیمه نهای جام ملت‌ها را چشید.
ساعاتی بعد در دیگر دیدار نیمه نهایی این مرحله در همان ورزشگاه، کره جنوبی و کره شمالی در جدالی حساس به مصاف هم رفتند. ابتدا این کره شمالی بود که با پنالتی دقیقه ۱۹ از حریفش پیش افتاد اما چانگ هائه وون اولین دبل در ۹۰ دقیقه نیمه نهایی جام ملت‌ها را ثبت کرد و تیمش را به فینال رساند. قضاوت این دیدار بر عهده سانو از ژاپن بود.
۱۹۸۴ – سنگاپور
ورزشگاه ملی سنگاپور (تماشاگر :۲۰ هزارنفر) / ۲۲ آذر ۱۳۶۳
ایران باز هم در نیمه نهایی این مسابقات حاضر بود و در اولین بازی این مرحله که به قضاوت داوری از انگستان به نام جرج کورتنی برگزار شد، به مصاف عربستان رفت. این بازی دو گل داشت و هر دو گل را بیانی و ایران به ثمر رساندند! بعد از گل دقیقه ۴۸ شاهرخ بیانی برای ایران، می‌رفت تا تیم ملی بار دیگر فینالیست شود. اما در دقیقه ۸۸ به اشتباه توسط برادر زننده گل شاهین، این رویا نقش برآب شد و دروازه ایران گشوده شد. این اولین گل به خودی به ثمر رسیده در نیمه نهایی جام ملت‌ها بود. در ضربات پنالتی هم این عربستان بود که با برتری ۵بر۴ به فینال رسید. محمد پنجعلی تنها بازیکنی بود که موفق نشد پنالتی خود را به گل تبدیل کند.
ورزشگاه ملی سنگاپور (تماشاگر :۲۰ هزارنفر) / ۲۳ آذر ۱۳۶۳
چین و کویت دیگر دیدار این مرحله را برگزار کردند. قضاوت این بازی را آگوستو لامو از اسپانیا برعهده داشت. پس از تساوی بدون گل در ۹۰ دقیقه، چین با یک گل قهرمان دور قبل را شکست داد و فینالیست شد.
۱۹۸۸ – قطر
ورزشگاه قطر دوحه (تماشاگر: ۱ هزارنفر) / ۲۳ آذر ۱۳۶۷
به قضاوت وینست مائورو از آمریکا، کره جنوبی و چین به مصاف هم رفتند ودر وقت قانونی به تساوی بدون گل دست یافتند. بازی در وقت‌های اضافه جذاب دنبال شد و با دابل لی تائه هو، کره جنوبی موفق شد ۲ بر یک چین را شکست دهد. مای چائو از چین با اخراج به دلیل دریافت دومین کارت زرد در دقیقه ۱۰۸ در وقت‌های اضافه، اولین اخراجی نیمه‌های نهایی جام ملت‌های آسیا لقب گرفت.
ورزشگاه قطر دوحه (تماشاگر: ۱۷ هزارنفر) / ۲۴ آذر ۱۳۶۷
در دیگر دیدار این مرحله خیلی از پارامترها تکراری بود. ایران، عربستان، قضاوت جورج کورتنی و حذف ایران و صعود عربستان. این بار تک گل ماجد عبدالله در دقیقه ۱۶ برای صعود شاهین‌های سبز به فینال کافی بود.
۱۹۹۲ – ژاپن
ورزشگاه هیروشیما (تماشاگر: ۱۵ هزارنفر) / ۱۵ آبان ۱۳۷۱
بالاخره پس از ۵ دوره تیم ملی ایران در نیمه نهایی غایب بود اما در نیمه پر این لیوان، برای اولین بار (و البته آخرین بار) یک ایرانی دیدار نیمه نهایی جام ملت‌های آسیا را قضاوت کرد. دیدار تیم‌های چین و ژاپن به قضاوت حسین خوشخوان برگزار شد و این میزبان موفق شد با برتری ۳بر۲ به فینال برسد. داوری این دیدار هم کمی جنجالی بود و در درقیقه ۶۰ دروازه بان ژاپن با کارت قرمز از زمین مسابقه اخراج شد تا فینال را هم از دست بدهد.
دو ساعت و نیم پس از این دیدار در همان ورزشگاه، در حضور ۱۲ هزارنفری تماشاگران، عربستان موفق شد امارات را با نتیجه ۲ برصفر شکست دهد و فینالیست شود.
۱۹۹۶ – امارات
ورزشگاه شیخ زاید ابوظبی (تماشاگر ۵۵ هزارنفر) / ۲۹ آذر ۷۵
امارات میزبان که برای دومین بار حضور در این مرحله را تجربه می‌کرد با یک گل کویت را شکست داد و فینالیست شد. قضاوت این دیدار برعهده اوکادا از ژاپن بود.
ورزشگاه شیخ زاید ابوظبی (تماشاگر ۳۵ هزارنفر) / ۲۹ آذر ۷۵
در دیگر دیدار این مرحله ساعاتی بعد، ایران و عربستان در دیدار کلاسیک نیمه نهایی جام ملت‌های آسیا به مصاف هم رفتند و ایران برای سومین باردر نیمه نهایی مغلوب عربستان شد و از حضور در فینال بازماند. در این بازی تماشایی ایران توسط خداداد عزیزی به گل رسید اما این گل از سوی کمک داور مردود اعلام شد. عربستان هم بارها تا آستانه باز کردن دروازه ایران پیش رفت و دوبار هم تیر دروازه ایران را به لرزه درآورد. جمال الغندور داور مصری در یک صحنه پنالتی واضح روی حمید استیلی را نگرفت. پس از تساوی بدون گل در وقت‌های معمول و اضافی، در ماراتن پنالتی‌ها عربستان با نتیجه ۴بر۳ ایران را شکست داد. نکته قابل توجه این بود که برای ضربات پنالتی در دقیقه ۱۱۷ احمدرضا عابدزاده جای نیما نکیسا به زمین آمد اما با وجود دو مهار پنالتی از او باز هم تغییری در طلسم ایران در ضربات پنالتی مقابل عربستان حاصل نشد. دایی، یزدانی و خاکپور پنالتی‌هایشان را از دست دادند. ایران و عربستان در مرحله گروهی همین مسابقات نیز به مصاف هم رفته بودند و در یک بازی یک طرفه ایران ۳ بر صفر عربستان را شکست داده بود.
۲۰۰۰ – لبنان
ورزشگاه اسپورت سیتی بیروت (۷ هزارنفر) / ۵ آبان ۱۳۷۹
به قضاوت سعد کمیل کویتی، کره جنوبی و عربستان به مصاف هم رفتند. گل‌های این بازی دیرهنگام بودند و پس از گل‌های دقایق ۷۶ و ۸۰ عربستان، تک گل لی دونگ کوک در دقیقه ۹۱ مانع فینالیست شدن عربستان نشد. لی دونگ گوک با این گل به اولین لژیونر شاغل در لیگ‌های اروپایی تبدیل شد که در این مرحله پایش به گل زنی باز می‌شود. او در آن سال به صورت قرضی در وردربرمن توپ می‌زد.
ورزشگاه اسپورت سیتی بیروت (۷ هزارنفر) / ۵ آبان ۱۳۷۹
در دیگر دیدار این مرحله چین و ژاپن دیدار سال ۹۲ را در این مرحله تکرار کردند و این بار هم ژاپن بود که با برتری ۳ بر ۲ به فینال رسید. قضاوت این دیدار برعهده شمس المائدین سنگاپوری بود.
۲۰۰۴ – چین
ورزشگاه کارگران پکن (۵۵ هزار تماشاگر) / ۱۳ مرداد ۱۳۸۳
به قضاوت طلعت نجم از لبنان، آخرین حضور ایران در نیمه نهایی جام ملت‌های آسیا قبل از شروع جام ۲۰۱۹ کلید خورد. ایران در این بازی به مصاف چین میزبان رفت و در جدالی دراماتیک حذف تلخی را تجربه کرد. در این بازی با اخراج بحث برانگیز ستار زارع ایران ۱۰ نفره شد و با تساوی یک بر یک کار به وقت‌های اضافه کشیده شد و در نهایت هم ضربات پنالتی مانع فینالیست شدن ایران شد. مبعلی و گل محمدی پنالتی‌هایشان را از دست دادند.
ورزشگاه شاندونگ اسپورت سنتر (۳۲ هزارنفر) / ۱۳ مرداد ۱۳۸۳
اما پرگل‌ترین بازی تاریخ نیمه نهایی جام ملت‌های آسیا ساعاتی قبل از این بازی برگزار شد. به قضاوت شمس المائدین سنگاپوری، بحرین شگفتی ساز در بهترین عملکرد تاریخ آسیایی اش پا به دیدار نیمه نهایی گذشته بود تا به جدال سامورایی‌های ژاپن برود. در این دیدار جذاب و تماشایی، بحرین خیلی زود به گل رسید و دقیقه ۷ در آستانه تکمیل شگفتی قرار گرفت. این بار ژاپن با دو گل از ناکاتا و تامادا از حریف پیش افتاد اما بحرین پا پس نکشید و با دو گلی که به ثمر رساند باز هم از حریف پیش افتاد. اما تجربه ژاپن به کمکش آمد و با گل دقایق پایانی ناکازاوا کار را به وقت‌های اضافه کشاند و در وقت‌های اضافه با تک گل تامادا برنده این رالی تماشایی و حریف چین در فینال شد.
۲۰۰۷ – مالزی، ویتنام
ورزشگاه بوکیت جلیل (۱۳ هزارنفر) / ۳ مرداد ۱۳۸۶
کوالالامپور میزبان اولین دیدار نیمه نهایی آن دوره بود. جایی که عراق و کره جنوبی به مصاف هم رفتند و پس از ۱۲۰ دقیقه تساوی بدون گل، ضربات پنالتی اولین فینالیست آسیا در این دوره را مشخص کرد. قضاوت بازی برعهده سعد کمیل کویتی بود.
ورزشگاه مایدین (۱۰ هزارنفر) / ۳ مرداد ۱۳۸۶
در دیگر دیدار این مرحله در شهر هانوی، عربستان و ژاپن به مصاف هم رفتند و در دیداری پر گل، عربستان با پیروزی ۳ بر ۲ فینالیست شد. قضاوت این دیدار برعهده متیو بریز استرالیایی بود. این اولین و آخرین باری بود که ژاپن به نیمه نهایی رسید و قهرمان نشد!
۲۰۱۱ – قطر
ورزشگاه الغرافه (۱۷ هزارنفر) / ۵ بهمن ۸۹
در شهر دوحه، به قضاوت خلیل الغمدی عربستانی، ژاپن و کره جنوبی به مصاف هم رفتند و پس از دو تساوی ۱-۱ در ۹۰ دقیقه و وقت‌های اضافی (در مجموع تساوی ۲-۲)، در ضربات پنالتی، ژاپن موفق شد به فینال راه یابد. نکته عجیب این بود که کره هر سه پنالتی خود را از دست داد.
ورزشگاه خلیفه اینترنشنال (۲۵ هزارنفر) / ۵ بهمن ۸۹
در دیگر دیدار این مرحله در یک طرفه ترین نیمه نهایی تاریخ این رقابت‌ها، استرالیا با نتیجه ۶ بر صفر ازبکستان را شکست داد و حریف ژاپن شد. قضاوت این دیدار برعهده بدواوی اماراتی بود.
۲۰۱۵ – استرالیا
ورزشگاه سیدنی استرالیا (۳۶ هزارنفر) / ۶ بهمن ۱۳۹۳
آخرین پرده نیمه نهایی‌های جام ملت‌ها تا پیش از جام ۲۰۱۹. به قضاوت ریوجی ساتو ژاپنی، کره کار سختی نداشت و با پیروزی ۲ بر صفر عراق را شکست داد و فینالیست شد. بدین ترتیب طلسم ۲۷ ساله کره جنوبی شکست و بالاخره این تیم به فینال راه یافت.
ورزشگاه نیوکاسل (۲۲ هزارنفر) / ۶ بهمن ۱۳۹۳
دیگر دیدار این مرحله، بین استرالیای میزبان و امارات برگزار شد. امارات شگفتی ساز که ژاپن را از رسیدن به این مرحله منع کرده بود، مقابل میزبان حرفی برای گفتن نداشت و با شکست دوبر صفر از صعود به فینال بازماند. روشن ایرماتف ازبک این بازی را سوت زد.
نکات ویژه:
*با احتساب جام ۲۰۱۹، ایران با ۸ حضور رکورددار حضور در نیمه نهایی جام ملت‌های آسیا است. کره جنوبی با حذف مقابل قطر از ایران عقب افتاد ولی با ۷ حضور دومین تیم از این حیث است. در رده‌های بعدی نیز عربستان (۶) و ژاپن (۶) جای دارند.
*ایران و عربستان با ۵ حضور متوالی در نیمه نهایی از این حیث رکوردار هستند. ژاپن (۴) و کره جنوبی (۳) در رده‌های بعدی هستند.
*ایران و ژاپن که برای اولین بار در نیمه نهایی جام ملت‌های آسیا به مصاف هم می‌روند، هربار از نیمه نهایی عبور کردند قهرمان شدند و به عبارتی هرگز شکست در فینال آسیا را تجربه نکرده اند. از این حیث تنها عراق به این دو تیم شباهت دارد که در اولین و آخرین حضورش در فینال (۲۰۰۷) قهرمان شد.
*ایران تاکنون حریفی از غرب آسیا را در نیمه نهایی شکست نداده است. چین، عربستان (۳ بار) و کویت حریفانی بوده اند که تاکنون مانع فینالیست شدن ایران در نیمه نهایی‌ها شده اند.
*عربستان با ۳رویارویی که هر ۳ بار هم با شکست ایران همراه بوده، تکراری ترین حریف نیمه نهایی ایران است.
