یاسمن فرزان

پانزدهمین برنامه «چرخ» با موضوع "ماده تاریک"با اجرای محمدرضامقدسیان وحسین فروتن با میزبانی خانم دکتر یاسمن فرزان پژوهشگر ذرات بنیادی، دانشمند جوان سال۲۰۰۸ و برنده جایزه عبدالسلام صورت گرفت.

به گزارش مشرق، دکترفرزان در ابتدای گفت وگو در مورد ماده تاریک توضیح داد: بشر از دیرباز با اثرات نیروی گرانش آشنا بوده است. همچنین میدانید جهان از ذرات و ماده‌ای پرشده که هنوز نمی‌دانیم ماهیتش چیست، نیروی گرانش براساس آزمایش‌ها و مشاهدات فرمولبندی می‌شود. در ابعاد بزگتر این مشاهدات با فرمول‌های به دست آمده همخوانی ندارد.

می دانیم که حدود هفتاد و سه درصد از انرژی کل جهان از ماده تاریک تشکیل شده و تنها کمتر از پنج درصد ماده معمولی است. انرژی تاریک با ماده تاریک یکی نیست و ناشناخته‌تر از ماده تاریک است. ماده تاریک نمی‌تواند فشار منفی داشته باشد ونتیجه وجود شتاب مثبت جهان است.

دانشمند جوان در پاسخ به این سؤال که شواهد موجود برای اثبات وجود ماده تاریک شامل چه چیزهایی می‌شود؟ گفت: یکی از ملموس‌ترین شواهد سرعت ستارگان در کهکشان است. سرعت ستارگان بسیار بیشتر از حد در نظر گرفته شده است بنابراین در چهارچوب گرانش، نیاز ب ماده تاریک در کهکشان هست تا گرانش لازم برای نگه داشتن ستاره‌هایی با چنین سرعتی را در مدار اعمال کند. حضور ماده تاریک برای تشکیل ساختارهای بزگ در جهان نیز لازم است. در مثالی ساده دو نفر که به دور هم می‌چرخند با افزایش سرعت باید با نیروی بیشتری دست یکدیگر را نگه دارند پس  کهکشان‌ها با این سرعت موجود نمی‌تواند با جرم ماده معمولی در کنار هم باشند وبع نیروی ماده تاریک نیازمند هستند.

هیچ کدام از ذرات شناخته شده تا امروز نمی‌تواند کاندید این ماده باشد. یکی دیگر از ویژگی‌های ماده تاریک ساطع نکردن  نور است. برعکس گاز بین ستاره‌ای از خود نوری گسیل نمی‌کند که به کمک آن دیده شود. اگر در آزمایشگاهها پیش بینی‌های ما برای مدل ساخته شده محقق شود این مدل درست به نظر می‌رسد.

اثرات ماده تاریک در مشاهده پذیره‌ها آر زمان تشکیل اتم‌ها تابه امروز دیده شده است. در نتیجه ماده تاریک باید عمری بیش از عمر جهان داشته باشد. عمر جهان چیزی حدود سیزده میلیارد سال تخمین زده شده که اگر تمام دنیا را ماده معمولی فرض کنیم زمان کافی برای واپاشی وجود ندارد مگر با افزودن ماده تاریک.

وی درپاسخ به این سؤال که با وجود ناشناختگی از ماده چرا باید روی این تحقیقات سرمایه گذاری کرد؟ ادامه داد: پاسخ به این سؤال از دو منظر شخصی وعمومی لازم است. از نظر شخصی من علاقه دارم عمر وجوانیم را در راه شناخت ناشناخته‌ها بگذارم. ولی از منظر عمومی یا تمدنی سرمایه گذاری روی علوم پایه بتعث پیشرفت وتوسعه علم می‌شود ثابت شده جوامع با سرمایه گذاری روی علوم پایه رشد کرده‌اند وبرعکس.

«چرخ» کاری از گروه دانش شبکه چهار سیماست که به تهیه کنندگی الهه بهبودی و سردبیری محمد جباری به صورت هفتگی شنبه‌ها ساعت ۲۱ از شبکه چهار پخش می‌شود.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

این مطالب را از دست ندهید....

فیلم برگزیده

برگزیده ورزشی

برگزیده عکس