به گزارش مشرق، سردار غلامرضا جلالی رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در دومین نشست مدیران پدافند غیر عامل شهرداری‌های کشور گفت: پدافند غیرعامل در تمام کشورهای دنیا وجود دارد و معنای آن دفاع و حفاظت از مردم در برابر تهدیدات مختلف (امنیتی ، طبیعی و غیر طبیعی) است.

وی ادامه داد: پدافند غیرعامل در واقع نوعی دفاع از مردم و زیرساخت‌ها است که در آن از تجهیزات نظامی استفاده نمی‌شود. در پدافند غیرعامل به دنبال حفاظت و مراقبت از زیرساخت‌ها هستیم که در صورت تهدید بتوانند به کارکرد خود عمل کنند.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور حفاظت و صیانت از مردم و تامین نیازهای حیاتی آنها را یکی دیگر از کارکردهای پدافند غیرعامل دانست و گفت: زیرساخت‌ها، مردم و مدیریت مردم در شرایط مختلف از کارکردهای پدافند غیرعامل در کل کشورها است.

وی افزود: پدافند غیرعامل در همه کشورها موضوعی جاری، دائمی و همیشگی است و سخن گفتن ما از آن ربطی به برجام و خروج آمریکا از آن ندارد و پرداخت به آن بنابر فرموده مقام معظم رهبری امری همیشگی و جاری است.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور تصریح کرد: عمدتا فعالیت‌های پدافند غیرعامل در زمان صلح باید انجام شود تا نتایج آن در زمان بحران مورد استفاده قرار گیرد، زیرا در مواقع بحران زمان برای کارها و اقدامات اساسی و زیر بنایی وجود ندارد.

سردار جلالی با تاکید بر دائمی بودن فعالیت‌های پدافند غیرعامل اظهار داشت: پدافند غیرعامل تلاش می‌کند آسیب‌ها و خطرها را در شرایط اضطرار کاهش دهد و بتوان از نتایج آن استفاده کرد.

وی ادامه داد: در سال‌های اخیر اقداماتی در حوزه شهری رخ داده و بعد از انقلاب، جمعیت شهری ما به بیش از 70 درصد جمعیت کل کشور رسیده، بنابرین  اولویت پدافند شهرها است و حفاظت و صیانت از جمعیت یکی از ماموریت‌های اساسی همه نهادهاست که ربطی به گروه‌های سیاسی و مخالف و موافق ندارد و یک کار عمومی است که دولت‌ها باید در شرایط بحران مانند سیل انجام دهند.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: به لحاظ ساختاری در برخی کشورها شهردار همه کاره است و اوست که در شرایط و بحران‌ها مسئولیت دارد. البته در همه کشورها به دلیل وجود سیستم‌های مدیریت انتصابی و انتخابی یک ناهماهنگی‌هایی وجود دارد. البته در کشور ما شرایط متفاوت است و بحث امروز ما هم در چارچوب اختیارات شهرداری‌ها در کشور خودمان است.

سردار جلالی در ادامه با اشاره به اشغال عراق توسط آمریکا اظهار داشت: جنگ عراق که تمام شد تعداد تلفات مردم عادی چیزی حدود 7 برابر نظامی‌ها عراقی بود. بنابراین چه بخواهیم و نخواهیم درگیری‌ها به حوزه شهری کشیده می‌شود و محیط اصلی جنگ‌ها شهرها هستند و بیشترین آسیب به غیر نظامی‌ها وارد می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: تمام تلاش ما این است برنامه‌ای تنظیم کنیم که اگر یک روز حادثه‌ای به هر دلیل طبیعی و غیرطبیعی اتفاق افتاد بتوانیم از مردم حفاظت و صیانت کنیم.

سردار جلالی با بیان اینکه بخشی از وقوع تهدیدات دست ما نیست، افزود: در جنگ تحمیلی ما نقشی در حمله رژیم عراق به ایران نداشتیم اما عده‌ای دیگر می‌گویند ما نقش داشتیم و این نقش ضعیف شدن ما بود و چون کشور ضعیف شده بود آنها به کشور ما حمله کردند. پس اگر ما ضعیف باشیم کشور مورد تهاجم دشمن قرار گیرد.

وی ادامه داد: رویکرد کشور ما همواره دفاعی بوده اما یک مسئله وجود دارد.  اما ممکن است جنگ به سراغ ما بیاید پس میزان آمادگی دربرابر تهدیدات بسیار تاثیر گزار است. در همین شرایط امروز هم اگر برخی از دشمنان ما چنین احساسی بکند ممکن است دست به کاری بزند پس برای مقابله با تهدیدات باید آماده بود و اگر به این نطقه برسیم بازدارندگی ایجاد می‌شود. اینجاست که رهبری فرمودند یکی بزنند، ده تا می‌خورند. یکی از عوامل تغییر استراتژی دشمنان، آمادگی است.

سردار جلالی در ادامه  تصریح کرد: در دوران دفاع مقدس که جنگ به شهرها کشیده شد، مردم آواره شدند و آسیب فراوانی دیدند و مجبور به مهاجرت به شهرهای دیگر شدند؛ این از تاثیرات جنگ و ناامنی است. اما چیزی که ما باید توجه کنیم این است که شهرها را به شکلی مستحکم و ایمن بسازیم که اگر اتفاقی رخ داد بتوانیم از مردم دفاع کنیم.

وی ادامه داد: این حوادث هم حتما نباید جنگ باشد. مثلا حادثه بهمن ماه سال 1395 خوزستان که گرد و غبار به مقرهای برق زد و به دلیل شرجی بودن هوا اتصال برق از بین رفته و چون مرکز تامین آب اهواز برق اضطراری نداشت، وقتی برق قطع شد، آب هم قطع شد و با اتمام باطری‌های مخابرات ارتباط هم قطع شد و به همین صورت همه زیر ساخت‌ها دچار مشکل شده و ظرف چند ساعت موجب نارضایتی مردم و مشکلات برای آنها شد.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: ما به دنبال این هستیم که با اقدامات مناسب شهرها بتوانند در برابر تهدیدات مقاومت کنند. 

وی افزود: ما می‌خواهیم وضعیت موجود شهرها را از منظر پدافند غیرعامل بررسی کنیم، زیرساخت‌های آنها و وابستگی‌شان به هم را مشخص کنیم تا بدانیم وضع موجود چیست و پس از آن تهدیدات مبنا و موثر هر شهر را مشخص کنیم. مثلا اگر تهدید ات آن را مشخص و سناریوهای مختلف را بررسی کنیم که اگر این اتفاق رخ بدهد، چه می‌شود؟ در این تهدیدات آسیب‌پذیری نقش بسیار مهمی دارد زیرا اگر آسیب پذیری نباشد تهدید هم کم اثر است.

سردار جلالی آسیب‌شناسی را بسیار مهم دانست و گفت: خروجی بررسی‌های ما باید منجر به لیست آسیب‌ها و لیست اقداماتی که برای کاهش این آسیب‌ها و افزایش کاربری باید انجام دهیم، پس خروجی ما می‌شود برنامه جامع پدافند غیر عامل آن شهر.

وی ادامه داد: پیش‌بینی ما این است که در سال جاری و سال بعد مطالعات برای شهرهای بالای 250 هزار نفر صورت بگیرد و براساس ظرفیت‌های موجود، در مدت چند سال زمینه های آسیب پذیر را از بین ببریم.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور در بخش دیگری از سخنان خود به موارد پر خطر اشاره کرد و گفت: مراکز پر اهمیت مانند مراکز توزیع برق و آب که از لحاظ خدماتی که انجام می‌دهند اهمیت دارند و اگر اخلالی در کار آنها ایجاد شود مشکل ساز می‌شود. البته برخی مراکز هم هستند که شاید از لحاظ کارکرد اهمیت چندانی ندارند اما از لحاظ خطر ساز بودن‌، مهم هستند مانند مراکز ساخت تجهیزات نظامی که اطراف شهر هستند و یا کارخانه‌های شیمیایی که نشت مواد آن می‌تواند بسیار آسیب برساند، پس میزان آمادگی ما در برابر این تهدیدات بسیار مهم است.

وی افزود: در برخی شهرها مانند تهران مراکز هسته‌ای و مراکز درمانی هسته‌ای و شیمیایی هم وجود دارد که می‌تواند موجب خطر شود. پس ما باید برای حوادثی که ممکن است رخ دهد آمادگی داشته باشیم. البته در برنامه‌های خود پیش بینی کرده‌ایم که واحدهایی برای مقابله با این گونه تهدیدات در شهرها و سازمان‌های مختلف ایجاد شود تا در موقع لزوم از آنها استفاده و برای رفع آلودگی‌های شیمایی و هسته‌ای اقدام شود.

سردار جلالی ادامه داد: یکی دیگر از برنامه‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور، انتقال مراکز شیمیایی و پرخطر به خارج از شهرها و تجهیز یگانهای مقابله با تهدیدات موجود است که ما در سامان‌دهی‌، آموزش و تهدید به آتش نشانی‌ها و شهرداری‌ها کمک می‌کنیم‌، شهرداری‌ها هم باید طرح مقابله با تهدیدات اضطراری مانند نشت شیمیایی و سایر موارد را داشته باشند.

وی در ادامه تصریح کرد: باید برای همه شهرها مراکز و محل‌های تخلیه و اسکان اضطراری پیش بینی شود، این مراکز معمولا در قالب مراکز چند منظوره مانند پارک قابل استفاده است و هر شهری می‌بایست بتواند حداقل 30درصد از جمعیت خود را به حداکثر 60  کیلومتر منتقل و بعد دوبار برگرداند، در طرح‌های هادی و روستایی هم باید این پیش بینی‌ها صورت بگیرد و زیر ساخت‌ها ایجاد شود. البته در برخی شهرها این پیش بینی‌ها انجام شده است.

سردار جلالی گفت: باید با مطالعه و تحقیق، مکان‌های مختلفی برای امکان اسکان مردم ایجاد شود که در شرایط اضطراری بتوان 30 درصد جمعیت را از شهر خارج کرد، این یک قابلیت برای شهرهای بزرگ است. به عنوان نمونه آمریکایی‌ها در طوفان کاترینا 2 میلیون نفر را 450 کیلومتر جا به جا کردند. 

**شهرداری‌ها باید طرح مقابله با تهدیدات اضطراری داشته باشند

وی افزود: ما سال پیش یک مانور در شهر کاشان برگزار کردیم و در آن مطالعه شد که اگر حادثه نشت هسته‌ای رخ داد چه باید کرد، براساس این طرح مردم و مسئولان را آموزش دادیم و تلاش داریم که این گونه طرح‌ها را افزایش بدهیم تا در صورت بروز این گونه حوادث مردم آسیب کمتری ببینید.

رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور گفت: در زمانی که اسرائیلی‌ها در جنگ 33 روزه به بیروت حمله کردند تقریبا 165 هزار واحد مسکونی را تخریب کردند، که اگر در هر خانه 5 نفر وجود داشت حدود یک میلیون جمعیت شیعه در منطقه ضاحیه  تحت تاثیر قرار گرفت اما حزب‌الله توانست این جمعیت را از شهر تخلیه و به روستاهای اطراف ببرد و بعد از اتمام جنگ به شهر خود برگشتند، اگر چه خانه‌هایشان خراب شد. 

وی ادامه داد: حفظ جمعیت از طریق انتقال و اسکان آن در بیرون شهر بهترین و ارزان‌ترین روش در شرایط بحرانی است. نکته دیگری که باید به آن توجه شود بحث آموزش است ما در ابتدا باید برای مسئولان و بعد از آن برای مردم کلاس‌های آموزشی برگزار کنیم.

سردار جلالی در ادامه تصریح کرد: آموزشها موجب می‌شود عکس العمل مردم نسبت به حادثه شناخته شده باشد و با یک اعتماد به نفس بالاتری در شرایط بحرانی عمل کنند.

وی کلید مقابله با تهدیدات را آموزش دانست و گفت: در حادثه نیروگاه اتمی ژاپن به دلیل اینکه مردم آموزش دیده بودند به خوبی توانستند از خود واکنش نشان دهد. تمرین و رزمایش مسئله بعدی است که باید به آن توجه کرده و به برنامه مداوم شهرداری‌ها تبدیل شود. زیرا حوادث و مردم در حال تغییر هستند پس آموزش‌ها باید نو شوند.

سردار جلالی در پایان تاکید کرد: همه اقدامات باید بر اساس برنامه و مطالعه باشد و همواره آموزش در سنین مختلف را در دستورکار قرار دهیم تا بتوانیم از مردم در برابر تهدیدات محافظت کنیم.