سرویس سیاست مشرق - روزانه میتوان از لابهلای گزارشها و عناوین خبری رسانههای مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابلتوجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که میتواند برای مخاطبین قابلاستفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژههای مشرق" نکات و تأملات قابلاستخراج از رسانهها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژههای مشرق» همراه شوید.
*******
** تاجزاده: باید برجام منطقهای را با ترامپ کلید بزنیم
مصطفی تاجزاده از محکومین فتنه ۸۸ در مصاحبه با روزنامه اعتماد گفت:
«ما میتوانیم با یک دیپلماسی تهاجمی ترامپ را در یک دوراهی قرار دهیم با این راهبرد که اگر ترامپ حاضر باشد همان روشی را که در کره شمالی دنبال کرد، درباره ایران نیز پی بگیرد، جمهوری اسلامی نیز حاضر به مذاکره دوجانبه مستقیم و استراتژیک با امریکا است. کافی است ایالات متحده آمادگی خود را برای خروج نیروهایش از خلیجفارس اعلام کند تا تهران نیز درباره نحوه حضورش در کشورهای همسایه مذاکره و تجدیدنظر کند و به این سمت برود که هم نیروهای امریکایی را بعد از چهار دهه از منطقه دور کند و هم خود راهبرد تازهای در سوریه و یمن و... برگزیند و امتیازاتی بدهد که در تحلیل نهایی بیش از امریکا به نفع ایران باشد. توجه دارید که ملت ما هزینه سنگینی برای مثلاً حضور در سوریه تحمل میکند که میتواند با اخذ تضمینهای لازم و قابل برگشت از آن رهایی یابد. به علاوه توافق با امریکا راه مسیر مراودات اقتصادی ایران را با همسایگانش هموار میکند».
تاجزاده به «اخذ تضمین از آمریکا» اشاره کرده است. این در حالی است که همین جماعت در دی ماه ۹۴ گفتند که «امضای کری تضمین است و ایران به اجرای برجام از سوی طرف مقابل اطمینان دارد»؛ اما در نهایت روحانی گفت که ۴ سال است که با گونی دلار میآوریم و ظریف گفت که حتی نمیتوانیم یک حساب بانکی در انگلیس باز کنیم و عراقچی هم گفت که برجام را داستان موفقی نمیدانیم چون تحریمها لغو نشد. بماند که برجام حتی باک هواپیمای ظریف را هم پر نکرد!
تاجزاده و همقطاران وی، مدعی هستند که با امتیازدهی یکطرفه به آمریکا و صرفاً با چشم دوختن به نقطههای خیالی و بدون توجه به ظرفیتهای عظیم داخلی، باید اقتصاد کشور را سامان دهیم.
اصلاح طلبان بارها اعلام کرده بودند که حضور نظامی ایران در سوریه منطقی و قابل قبول نیست! و در نهایت راه و روش دیپلماسی جواب میدهد. بر همین اساس، افرادی همچون تاجزاده مدعی بودند که «سوریه هم برجام میخواهد»! و کرباسچی- از اعضای شاخص حزب کارگزاران- با وقاحت به مدافعان حرم حمله کرد. این جماعت با سهل اندیشی، شکست داعش از طریق نظامی را رؤیاپردازی مینامیدند.
اما در آبان ۹۶ پس از مقاومت و مجاهدتهای شبانهروزی و نثار خون هزاران شهید مدافع حرم از ایران و زینبیون پاکستان، فاطمیون افغانستان، حیدریون و حشدالشعبی عراق و حزبالله لبنان، «وعده صادق» نابودی شجره خبیثه داعش محقق شد و فرزندان مقاومت پس از ۷ سال، در نبرد دشوار و پیچیدهای پیروز شدند که هنری کیسینجر و موشه یعلون (وزیر جنگ اسرائیل) آن را جنگ جهانی سوم خوانده بودند.
دعوت به مذاکره با آمریکا در حوزههای حساس توان دفاعی و قدرت منطقهای، آن هم با وجود سابقه و تجربه سیاه برجام، حکایت از یک خط سیاسی علیه منافع ملی ایران دارد. رویکردی که بیش از آنکه ناشی از سهل اندیشی باشد، بوی خیانت میدهد.
** همه مشکلات کشور بخاطر تسخیر سفارت آمریکاست!
«محمود جامساز» کارشناس اقتصادی حامی دولت در مصاحبه با روزنامه آرمان گفت:
«در زمینه دیپلماسی و سیاست خارجی به دلیل تعارضاتی که از زمان گروگانگیری بین ایران و آمریکا پیش آمد، نتوانستیم با کشورهای غربی که بازار بسیار وسیعی را در دنیا تشکیل میدهند، مراودهای که باید در حد ظرفیت کشور ما باشد داشته باشیم. به دلیل اینکه این کشورها بیشتر تحت نفوذ آمریکا که یک ابرقدرت سیاسی و اقتصادی است قرار دارند و معاملات دوجانبه و گستردهای که این کشورها با آمریکا دارند، اجازه نمیداد که از یک خط قرمزی تجاوز کنند. با گروگانگیری وضعیت به طور کلی به زیان کشور ما با وضع تحریمهایی که مخصوصاً آمریکاییها وضع کردند، تغییر پیدا کرد و ما سالها تحت تحریمهای آمریکا و شورای امنیت سازمان ملل متحد بودیم...دست کم گرفتن تحریمها باعث شد که شورای امنیت ۷ قطعنامه طی سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ علیه ما صادر کند و کشور ما را در وضعیت اقتصادی بسیار بدی قرار دهد و تضعیف کند...تحریمهای بانکی، نفتی، بیمهای کشتیها و سایر تحریمهای اقتصادی کشور ما را تقریباً در انزوا فرو برده بود تا اینکه به برجام دست پیدا کردیم...ما از آن پس باید واقعاً از این فرصت استفاده میکردیم. ولی واقعاً فرصت سوزی شد و نتوانستیم آنطور که باید و شاید از این موفقیت...استفاده کنیم».
جامساز در ادامه گفت:
«خروج آمریکا از برجام هم آثار روانی در جامعه از لحاظ عدم پیشبینی پذیری آینده گذاشت و مردم برای حفظ داراییهای خود چون فکر میکردند که دلار افزایش پیدا خواهد کرد به سمت خرید دلار و سکه روی آوردند و نابسامانیهای شدیدی که اخیراً بهوجود آمد را شاهد بودیم».
اصلاح طلبان بارها اشغال لانه جاسوسی را اقدامی اشتباه نامیده بودند. این جریان مدعی است که «با تسخیر سفارت آمریکا، با دست خودمان، ایران را منزوی کردیم!». این در حالی است که در شکلگیری حادثه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا، عوامل متعددی دخیل و مؤثر بودند که تقریباً همهٔ این عوامل، متأثر از عملکرد دولت آمریکا، درقبال انقلاب اسلامی ایران بود. واقعیت این است که دولت آمریکا با وجودپیروزی انقلاب، دست از مداخلهگری در امور ایران برنداشت. در طول ۹ ماه بین ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ تا ۱۳ آبان ۱۳۵۸، انواع و اقسام حرکتهای توطئهآمیز درسراسر کشور، علیه انقلاب شکل گرفت؛ که به گونهای آشکار، دست آمریکاییهادر وقوع آنها دیده میشد و عملاً سفارت آمریکا، به صورت یک مرکز جاسوسی، برای سازماندهی حرکتهای تفرقه افکن و تجزیهطلبانه، درآمده بود. پیش از آن حضرت امام بر این مسأله واقف بودند ولذا در این مدت، در تمامیسخنرانیها و اعلام مواضع خودشان، طلاب و دانشجویان و جوانان را بههشیاری در برابر آمریکا و ضرورت مقابله با توطئههای این دولت، فرامیخواندند
اطلاعاتی که سالها بعد افشا شد نشان داد که جمهوری اسلامی ایران در ماجرای تسخیر لانه جاسوسی اشتباه نکرده است و سفارتخانههای آمریکا کانونهای اصلی جاسوسی سازمان سیا در کشورهای خارجی محسوب میشوند. خود آمریکاییها به مرکز جاسوسی بودنِ سفارتخانههایشان بارها اعتراف کردهاند. یکی از کارشناسان آمریکایی چندی پیش گفته بود: «اصولاً سیاست خارجی آمریکا در تمامی ابعاد اقتصادی و سیاسی و نظامی را تئوریسینها و مشاوران کار کشتهای تعیین میکنند که کمتر صاحب مشاغل عمده دولتی هستند و این گونه افراد غالباً در خدمت سرویسهای امنیتی ایالات متحده هستند و کارشناسان زبده را در تمام سفارت خانههای خود در جهان به کار گماردهایم».
لازم به ذکر است که جاسوسخانه ای که نام سفارت داشت، رئیس جمهور بعدی _ بنی صدر _ را با اسم رمز SD LURE به خدمت گرفته بود و طراحی کودتا و آشوب میکرد. امام، اقدام دانشجویان در تسخیر لانه را انقلاب دوم نامید.
بزک کنندگان آمریکا اصرار دارند که نقش استکبار در دشمنی با ملت ایران در مقاطع مختلف را کم رنگ جلوه دهند.
امام خمینی (ره) در مقدمه وصیتنامه تاریخی خود تأکید کردند: «ملت ما، بلکه ملتهای اسلامی و مستضعفان جهان مفتخرند به اینکه دشمنان آنان که دشمنان خدای بزرگ و قرآن کریم و اسلام عزیزند، درندگانی هستند که از هیچ جنایت و خیانتی برای مقاصد شوم جنایتکارانه خود دست نمیکشند و برای رسیدن به ریاست و مطامع پست خود، دوست و دشمن را نمیشناسند و در رأس آنان، آمریکا این تروریست بالذات دولتی است که سرتاسر جهان را به آتش کشیده و همپیمان او صهیونیست جهانی است که برای رسیدن به مطامع خود، جنایاتی مرتکب میشود که قلمها از نوشتن و زبانها از گفتن آن شرم دارند».
مقام معظم رهبری- ۱۱ آبان ۹۰- فرمودند: «مردم در انقلاب، شاه را از ایران راندند؛ در ۱۳ آبان، آمریکا را از ایران راندند. لذا امام فرمود: انقلابی بزرگتر از انقلاب اول. این یک عبرت است».
** ریشه اصلی گرانیها در حجم نقدینگی است؛ به FATF ربطی ندارد
«عباس عبدی» در سرمقاله روزنامه ایران نوشت:
«با خارج شدن ایالات متحده از برجام و نیز با عدم تصویب لایحه FATF که از طریق فشار و تهدید تندروها شاهدش بودیم، انتظار میرود که از چند ماه دیگر تحریمهای اقتصادی آغاز و تشدید شود. یکی از اولین برنامههای هر دولتِ تحتِ تحریم این است که چگونه اثرات تحریم را خنثی کند یا آن را کاهش دهد؟ یک راه آن، اتخاذ سیاستهای صرفهجویانه و کاهش اثرپذیری از تحریمهاست. راه دیگر بهبود شرایط تولید و فضای کسب و کار است. ولی این دو سیاست حتی اگر اجرا هم بشود، کافی نیست. از این رو برنامه دور زدن تحریمها در دستور کار قرار میگیرد؛ و این رویه ثابت همه کشورهای تحت تحریم است. ولی دور زدن تحریم به این سادگی نیست، عوارض سنگینی دارد. افزایش قیمت و هزینه مبادله، بالا رفتن ریسک معاملات، سوخت شدن کالا و پول و از همه بدتر گسترش و بسط فساد است».
اصلاح طلبان در پی آن هستند تا با ایجاد دوگانه دروغین «FATF، معیشت مردم»، مشکلات اقتصادی مردم را ناشی از FATF جا زده و به این ترتیب با تحت فشار قراردادن نهادهای تصمیم گیر و تصمیم ساز، اقدام خسارت بار و مغایر منافع ملی پیوستن به FATF را اجرایی کنند.
در روزهای گذشته، روزنامه آرمان در مطلبی نوشته بود: «اگر یک آسیبشناسی واقع گرایانه نسبت به تحولات اقتصادی چند وقت گذشته صورت دهیم، به نظر میرسد وفاق اصلی وجود دارد که ریشه اصلی و متغیر کلیدی گرانیهای اخیر در حوزههای سکه، ارز، خودرو، مسکن و در آینده نزدیک سایر کالاهای حتی فیزیکی که میتواند به این گروه بپیوندد، در حجم نقدینگی است. کارشناسان اقتصادی مستقل و دور از گرایشات حزبی و گروهی از مدتها قبل این پیام را به دولت، بانک مرکزی و وزیر اقتصاد و دارایی مطرح کرده و در مصاحبهها اعلام خطر شد که دولت آقای روحانی نقدینگی را از ۴۶۰ هزار میلیارد تومان به حدود هزار و ۵۰۰ هزار میلیارد تومان رسانده و این پیام از سالهای گذشته که به (هزار هزار) میلیارد تومان رسید نیز مخابره شده بود که یک روز سرریز و به اقتصاد آسیب جدی خواهد رساند؛ اما مثل الان که دولت و تیم اقتصادی گوش شنوایی ندارند که البته جای تعجب دارد!».
گفتنی است حجم سیلاب وار نقدینگی سرگردان از ۴۳۰ هزار میلیارد تومان در سال ۹۲ به ۱۴۹۰ هزار میلیارد تومان در سال جاری رسیده و بیش از سه برابر شده است. کارشناسان اقتصادی اتفاق نظر دارند که این جهش شتابان در حجم نقدینگی و مدیریت نشدگی آن، موجب تورم لجام گسیخته شده است و دولت با به خدمت گرفتن ۲۰ درصد همین نقدینگی میتواند رونق اقتصادی ایجاد کند.
لازم به ذکر است که در شهریور ۹۴ درحالیکه کمیسیون برجام مشغول بررسی متن توافق هستهای بود و ابهامات زیادی درباره نقاط ضعف آن مطرح میشد؛ حامیان و مسئولین دولتی در کنار روزنامههای اصلاحطلب با هدف تحت فشار قرار دادن نهادهای رسمی نظام که مسئول بررسی و تصویب برجام بودند، ادعا میکردند تأخیر در اجرای برجام روزانه ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار به کشور ضرر وارد میکند!
** کنایه روزنامه اصلاح طلب به عقل سیاسی نوبخت
روزنامه قانون در گزارشی با عنوان «نامه گزنده» با اشاره به نامه اخیر برخی از اصلاح طلبان و اپوزیسیون درباره مذاکره مستقیم با آمریکا نوشت:
«رطب خورده منع رطب کرد؛ شاید غیرمنتظرهترین واکنش مربوط به سخنگوی دولتی بود که سالها مردم را برای مذاکره با آمریکا تشویق میکرد و به آنها امید میداد. محمدباقرنوبخت، سخنگوی دولت حسن روحانی در واکنش به نامهنگاری عدهای از اصلاحطلبان برای مذاکره مستقیم با ترامپ، خطاب به امضاکنندگان این نامه گفت: عقل سیاسی امضاکنندگان در این زمینه کامل نیست که چنین توصیهای میکنند».
گفتنی است روحانی-آبان ۹۶- گفته بود: «آمریکا با زبان و عمل میگوید که اهل مذاکره و تعهد نیست اما به برخی کشورهای شرق آسیا (کره شمالی) میگوید بیا با ما مذاکره کن؛ مگر دیوانهاند که با شما مذاکره کنند؟ شما به مذاکرهای که به تأیید سازمان ملل رسیده، پایبند نیستید».
از ابتدای مذاکرات هستهای دولت یازدهم با ۱+۵، گزاره «با کدخدا میشود بست و بازی برد- برد انجام داد» به نخ تسبیح راهبرد دولت یازدهم تبدیل شد. در هفتههای گذشته، «علی اکبر صالحی» رئیسسازمان انرژی اتمی در مصاحبه با خبرگزاری صداوسیما گفته بود: «ما در مذاکرات (هستهای در دولت یازدهم)، با آمریکا مذاکره میکردیم نه مجموعه ۱+۵».
در مذاکرات هستهای ایران و ۱+۵ در دولت یازدهم، دیدارهای دوجانبه وزرای خارجه ایران و آمریکا (ظریف-کری) رکورد زد. پیادهروی ۱۵ دقیقهای ظریف و جان کری در ژنو، تماس تلفنی روحانی و اوباما و دست دادن ظریف و اوباما در سازمان ملل را نیز باید به فهرست اقدامات دولت در مذاکرات اضافه کرد. در مجموع تیم مذاکرهکننده هستهای از تمام امکانات و تواناییهای موجود در پیشبرد مذاکرات آن هم به روش خود بهره برد.
اما اوباما در مقابل ایران را حامی تروریسم نامید، ۲ میلیارد دلار از اموال ملت ایران را غارت کرد، قانون محدودیت ویزا را با هدف سنگاندازی در روابط تجاری ایران تصویب کرد و قانون تحریمی آیسا را تمدید کرد و در روزهای پایانی ریاستجمهوری خود، قانون وضعیت اضطراری علیه ایران را نیز تمدید کرد.
انتشار نامه تأملبرانگیز مذاکره مستقیم با آمریکا از سوی اصلاح طلبان در حالی است که اکنون تجربه پرهزینه برجام پیش روی ماست.