به گزارش مشرق، قانون نحوه فعالیت احزاب و گروه‌های سیاسی مصوب ۱۳۹۴/۱۱/۴ مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۱۳۹۵/۸/۸ از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام تأیید و در تاریخ ۱۳۹۵/۸/۲۲ جهت اجرا ابلاغ شد.
این قانون از تاریخ لازم الاجرا شدن، جایگزین قانون "فعالیت احزاب، جمعیت‌ها و انجمن‌های سیاسی و صنفی و انجمن‌های اسلامی یا اقلیتهای دینی شناخته‌شده"، مصوبه ۱۳۶۰/۶/۷ مجلس شورای اسلامی خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
آخرین وضعیت اجرای قانون جدید احزاب
تفاوتی که در قانون جدید احزاب نسبت به قانون مصوب سال ۱۳۶۰ وجود دارد این است که جمعیت‌ها، انجمن‌های صنفی و انجمن‌های اسلامی دیگر به عنوان یک تشکل سیاسی به حساب نمی‌آیند و تشکل‌هایی که پیش از این با عناوین بالا فعالیت می‌کردند برای این که در زمره تشکل‌های سیاسی به شمار بیایند باید عنوان دیگری را برای خود انتخاب کنند.
بر اساس اعلام کمیسیون ماده ۱۰ احزاب که توسط وزارت کشور مسئول نظارت بر تطبیق قانون جدید احزاب توسط تشکل‌های سیاسی شده، احزاب سیاسی تنها تا تاریخ ۱۴ آذر سال گذشته مهلت برگزاری کنگره سراسری تشکل متبوعشان به منظور تطبیق اساسنامه تشکل با قانون جدید احزاب را داشتند که البته این تاریخ به دلیل آماده نبودن احزاب برای برگزاری کنگره تاکنون چند بار تمدید شده است.
کمیسیون ماده ۱۰ احزاب در آخرین اطلاعیه خود اعلام کرد که ۱۴ خردادماه ۹۷ آخرین مهلت برگزاری کنگره سراسری احزاب متقاضی فعالیت سیاسی در کشور خواهد بود و این تاریخ تمدید نخواهند شد. در همین راستا بیشتر تشکل‌های سیاسی کشور تاکنون با تشکیل کنگره سراسری، اساسنامه تشکل خود را براساس قانون جدید احزاب تغییر دادند.
در این بین حزب اعتدال و توسعه با یک وقفه ۱۱ ساله، هنوز کنگره سراسری خود را برگزار نکرده است. حزبی که دبیرکل آن محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت است و برخی چهره‌های این حزب در دولت یازدهم و دوازدهم نقش موثر دارند. حزب اعتدال و توسعه سال ۱۳۷۸ توسط برخی مسئولان دولت کنونی از جمله محمدباقر نوبخت، محمود واعظی، محمدرضا نعمت زاده و اکبر ترکان تاسیس شد.
فعالیت‌های سیاسی حزب اعتدال و توسعه از انتخابات دوره ششم مجلس رنگ و بوی جدی‌تری به خود گرفت. نوبخت که در این انتخابات توانسته بود برای چهارمین بار به عنوان نماینده مردم رشت وارد مجلس شود، در بدو ورود به مجلس ششم، فراکسیون اعتدال را به همراه جمعی دیگر اعضای این حزب که موفق به ورود به این مجلس شده بودند، تشکیل داد.
با روی کار آمدن روحانی به عنوان رئیس دولت یازدهم، فعالیت‌های حزب اعتدال و توسعه نیز بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت چراکه این حزب از اولین حامیان روحانی بود و حسن روحانی نیز از گذشته پیوند محکمی با این حزب داشت. با پیروزی حسن روحانی در انتخابات، پای اعتدال‌توسعه‌ای‌ها به دولت باز شد؛ محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت، محمود واعظی وزیر ارتباطات، اکبر ترکان رئیس مناطق آزاد، نعمت‌زاده وزیر صنعت، علی جنتی وزیر ارشاد، مرتضی بانک و...
این حزب در انتخابات دوره دهم مجلس ذیل شورای سیاست‌گذاری اصلاح طلبان با احزاب اصلاح طلب ائتلاف کرد و لیستی واحد برای انتخابات مجلس معرفی کرد. هرچند بعد از پایان ماراتن مجلس دهم، برخی اصلاح‌طلبان علت رای نیاوردن عارف در انتخابات هیئت رئیسه مجلس را رای دادن اعضای اعتدال و توسعه به لاریجانی عنوان کردند. حسین مرعشی در این زمینه گفته بود "رأی نیاوردن عارف به‌دلیل رفتار نمایندگان عضو حزب اعتدال و توسعه بود."
این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم نیز دوباره در کنار روحانی قرار گرفت و اعضای آن پست‌های کلیدی دولت را در اختیار گرفتند. با این حال حزبی که پشتوانه مالی و سیاسی مهمی در دولت دارد ۱۱ سال است که از برگزاری کنگره سراسری امتناع می‌کند.
پیش‌تر سخنگوی سابق این حزب (اسماعیل شجاعی) از برگزاری کنگره اعتدال و توسعه در تاریخ‌های آذرماه و یا بهمن ۹۵ خبر داده بود اما این مسئله هنوز اتفاق نیفتاده است. آخرین کنگره سراسری این حزب به سال ۸۶ برمی‌گردد که مرحوم هاشمی رفسنجانی سخنرانی این کنگره بود.
با توجه به اینکه تنها دو روز به اتمام موعد مهلت برگزاری کنگره تشکل‌های سیاسی به منظور تطبیق اساسنامه‌شان با قانون جدید احزاب باقی مانده، به نظر می‌رسد، مسئولان حزب اعتدال و توسعه برنامه‌ای برای برگزاری کنگره ندارند و عملاً این حزب با مشکل قانونی برای ادامه فعالیت روبرو خواهد شد.
