به گزارش مشرق، «امیر علی ابوالفتح» در یادداشت روزنامه «خراسان» نوشت:
بعد از چند دهه تلاش آمریکا برای عهده داری رهبری جهانی ، این کشور خواسته و ناخواسته در مسیر حرکت به سمت انزوا قرار گرفته است . نمونه های متعددی از این رویکرد نیز وجود دارد . از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ ، رئیس جمهوری کنونی آمریکا ، این کشور از پیمان اقلیمی پاریس ، مشارکت ترانس - پاسیفیک و سازمان یونسکو خارج شده است .
همچنین رئیس جمهوری آمریکا در اقدامی جنجالی ، شهر تقسیم شده و اشغالی قدس را به عنوان پایتخت اسرائیل اعلام کرد و خبر داد که سفارت آمریکا از تل آویو به قدس منتقل می شود . وی همچنین تهدید کرده است که توافق هسته ای با ایران موسوم به برجام را کنار خواهد گذاشت ، مکزیک و کانادا را به تجدید نظر در پیمان نفتا وادار خواهد ساخت و در توافقات دوجانبه و چند جانبه تجاری با دیگر کشورها تغییراتی ایجاد خواهد کرد .
ترامپ تمامی این اقدامات را نیز با شعار " اول آمریکا " انجام داده است .
واکنش جهانی به این اقدامات و رفتارها نیز قابل توجه بوده است . به عنوان مثال ، کشورهای جهان اعلام کرده اند با وجود خروج آمریکا از پیمان اقلیمی پاریس ، به مسیر خود در جهت تلاش برای کاهش گازهای گلخانه ای ادامه خواهند داد . در مورد مشارکت ترانس - پاسیفیک نیز خروج آمریکا به فروپاشی این بلوک تجاری منجر نخواهد شد . در هر دو مورد چین اعلام کرده است که آمادگی دارد نقش آمریکا در هدایت و مدیریت این پیمان های بین المللی و منطقه ای را بر عهده بگیرد . کناره گیری آمریکا از یونسکو ، مهم ترین و موثر ترین سازمان علمی و فرهنگی جهان نیز جز ابراز تاسف دیگران ، نتیجه دیگری نداشته است .
البته تصمیم ترامپ در به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت اسرائیل واکنش های تندتری را به همراه آورد . در جلسه اضطراری که در شورای امنیت سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شد ، تمامی ۱۴ عضو دایم و غیر دایم این شورا ، تلاش آمریکا برای تغییر موقعیت شهر اشغال شده قدس را محکوم کردند . پنج عضو اروپایی شورای امنیت شامل بریتانیا ، فرانسه ، آلمان ، سوئد و ایتالیا نیز در اقدامی کم سابقه بیانیه ای را علیه آمریکا صادر کردند .
همزمان اتحادیه عرب ، تشکلی که برخی از اعضای آن نیز عربستان ، مصر ، اردن ، بحرین و امارات عربی متحده از نزدیک ترین متحدان واشنگتن به شمار می آیند ، یک صدا و با شدیدترین لحن ممکن ، تصمیم انتقال سفارت آمریکا به قدس را محکوم کردند . آنان همچنین از شورای امنیت سازمان ملل خواستند علیه تصمیم ترامپ اقدام عملی انجام دهد .
این حجم از انتقادات تند و سریع در خصوص موضوع قدس به نوعی شورش علیه یکجانبه گرایی آمریکایی قلمداد می شود . هم اکنون این نگرانی وجود دارد که ترامپ به نمایندگی از جریان ملی گرای منفعت طلب در آمریکا ، دیگر قواعد و سنت های بین المللی را نیز زیر پاگذارد و جهان را بیش از آن چه اکنون به آن دچار است ، گرفتار بی ثباتی ، ناامنی و جنگ کند. به ویژه این که اکنون تنش در منطقه شبه جزیره کره شمالی به دلیل سخنان تحریک آمیز ترامپ به شدت ملتهب است و یک اشتباه محاسباتی می تواند شعله های جنگ اتمی را در این منطقه به راه اندازد و میلیون ها انسان را به کام مرگ بکشاند .
البته جدا از نارضایتی عمومی در جهان که به انزوای سیاسی آمریکای ترامپ انجامیده است ، نیروهای سیاسی - اجتماعی در داخل آمریکا نیز این کشور را به سمت انزوا سوق می دهند . این نیروها معتقدند ایفای نقش رهبری نظام بین الملل در دهه های گذشته ، توان ملی آمریکا را کاهش داده و سبب شده است تا این کشور از درون با مشکلات عدیده اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی مواجه شود . جریان های ملی گرا و ضد جهانی شدن در آمریکا در تلاش هستند با سبک کردن بار سیاست خارجی و خروج از یکسری پیمان ها و توافقات دست و پا گیر همچون پیمان اقلیمی پاریس یا پیمان نفتا ، زمینه را برای به حداکثر رساندن منافع ملی آمریکا مهیا کنند .
در این زمینه، دونالد ترامپ اعلام کرده است که وی رئیس جمهوری آمریکاست و نه رئیس جمهوری جهان و اقدامات رئیس جمهوری آمریکا نباید ضرورتا مورد رضایت دیگران واقع شود . از این رو ، ترامپ ابایی ندارد که اقدامات وی با خشم جهانی مواجه شود . برای این گروه تنها ماندن از ضعیف ماندن بهتر است ؛ البته مشروط بر این که این تنهایی ، به گفته ترامپ " آمریکا را دوباره شکوهمند سازد . " در حالی که سیر تحولات چند سال اخیر نشان می دهد به موازات حرکت آمریکا به سمت تنها شدن ، از نقش ، نفوذ و قدرت این کشور نیز کاسته شده است .
تا دو دهه قبل ، آمریکا از توان انگاره سازی در نظام بین الملل برخوردار بود . به عبارت دیگر هر رفتار و تصمیم آمریکایی ها از سوی تعدادی از کشورها به عنوان الگو قلمداد می شد و واشنگتن حرف نهایی را بر زبان جاری می کرد . به عنوان مثال، زمانی که دولت وقت آمریکا در اوایل دهه گذشته خروج این کشور از پیمان آب و هوایی کیوتو را اعلام کرد ، این توافق بین المللی از بین رفت . یا زمانی که آمریکا به عراق لشکر کشی کرد ، در نهایت متحدان ناراضی واشنگتن همچون آلمان و فرانسه نیز به ائتلاف ضد صدام پیوستند . اما در دهه دوم قرن جاری ، جهان به اندازه گذشته دنباله روی آمریکا نیست .
اروپا اعلام کرده است تصمیم ترامپ در مورد قدس را نمی پذیرد و در صورت خروج احتمالی آمریکا از برجام ، راه جداگانه ای را در پیش خواهد گرفت . این رویکرد نشان می دهد که جهان از این پس منتظر نمی ماند تا ببیند ساکن کاخ سفید چه تصمیمی می گیرد و از آن تبعیت کند . جهان کنونی به مراتب بیش از آن چه آمریکایی ها تصور می کنند ، چند قطبی و چند وجهی شده است که در آن ، گرچه آمریکا قدرت برتر نظامی و تا حدودی قدرت برتر اقتصادی به شمار می آید ، اما دیگر قدرت رهبری کننده جهان نخواهد بود .
