سرویس فرهنگ و هنر مشرق - حبیب‌الله چایچیان، متخلّص به حسان، شاعر و مرثیه سرای اهل بیت(ع) در تبریز (۱۳۰۲) متولد شد. شش ساله بود که همراه خانواده‌اش به تهران مهاجرت کرد. چایچیان تحصیلات خود را در تهران در مدرسه ایران و آلمان به پایان رساند، سپس به استخدام بانک ملی ایران درآمد.

این شاعر اهل بیت (ع) در روز پنج‌شنبه ۹ آذر ۱۳۹۶ دار فانی را وداع گفت. در ادامه مختصری درباره زندگی و آثار وی آمده است.

بیشتر سروده‌های او مدح و مرثیه اهل بیت(ع) است. خود او به تاثیرپذیری از اندیشه‌های علامه امینی و عسکری اشاره کرده است. او بارها از سوی علامه امینی و آیت الله خامنه‌ای مورد تحسین و تشویق قرار گرفته است. دیوان اشعار او در سه جلد به چاپ رسیده است. «امشب شهادت نامه عشاق امضا می‌شود» و «آمدم‌ ای شاه پناهم بده» از سروده‌های معروف او است.
 

نخستین شعری که مرحوم چایچیان سرود در ۱۵ سالگی و در رثای پدرش بود:

پدرم رخت از این جهان بربست‌
کمرم از غم و محن بشکست

می‌کنم لیک شکر یزدان را
گر پدر نیست باز مادر هست

چایچیان با تشویق مادرش، به سرودن اشعار در مدح و مرثیه ائمه(ع) پرداخت. وی پس از سفر به کربلا فقط به سرودن مدح‌های آل علی(ع) پرداخت، و آثار دیگرش را در آتش افکند. اشعارش مورد توجه جامعه مذهبی ایران و پارسی‌زبانان است و در جمع عزاداران عاشورایی زمزمه می‌شود.

گل‌های پرپر، خزان گلریز، باغستان عشق، سایه‌های غم،‌ای اشک‌ها بریزید(جلد اول دیوان اشعار)، خلوتگاه راز (جلد دوم دیوان اشعار)، چهل حدیث جالب از علی بن ابی‌طالب(ع) و جلد سوم دیوان اشعار از جمله آثار او است..

وی کتاب «بَطَلَةُ کربلا»، اثر «دکتر بنتُ الشّاطی» را با نام «زینب(سلام الله علیها) بانوی قهرمان کربلا» به فارسی ترجمه نمود.

فاطمه زهرا ام‌ابیها؛ مجموعه‌ای از مطالب علامه امینی درباره حضرت زهرا(س) است که توسط وی گردآوری شده است.

به گفتۀ چایچیان، زمانی که علامه امینی در نجف ساکن بوده است، نامه‌هایی به او می‌فرستاده و او را شاعر اهل بیت خطاب می‌کرده است. کریم دستمالچی او را به عبدالحسین امینی معرفی کرده است.

علامه امینی از کسانی است که چایچیان را مورد تحسین و تشویق قرار داد. وسیله آشنایی وی با علامه امینی، شعری بود که از زبان عباس بن علی(ع) در شب عاشورا خطاب به امام حسین(ع) سروده است.چایچیان نیز اشعاری را درباره الغدیر، علامه امینی و کتابخانه او سروده است. (بخوانید: شعری که استاد چایچیان در محضر علامه امینی خواند)

دوست دارم شمع باشم تا که خود تنها بسوزم
بر سر بالینت امشب از غم فردا بسوزم

دوست دارم هاله باشم تا ببوسم روی ماهت
یا شوم پروانه، از شوق تو بی‌پروا بسوزم

دوست دارم ماه باشم، تا سحر بیدار باشم
تا چو مشعل بر سر راهت درین صحرا بسوزم

دوست دارم سایه باشم تا در آغوشم بخوابی
چشم دوزم بر جمالت، ز آن رخ گیرا بسوزم

چایچیان، به تاثیر پذیری خود از اندیشه‌های علامه عسکری نیز اشاره دارد. او بارها در حضور رهبر انقلاب شعر خوانده و مورد تشویق ایشان نیز قرار گرفته است.

**معروف ترین شعر مرحوم حبیب الله چایچیان که به "شهادتنامه عشاق" معروف است :

(بشنوید: صوت این شعر با نوای حاج صادق آهنگران)

امشب شهادت نامه ی عشاق امضا می شود
فردا ز خون عاشقان، این دشت دریا می شود

امشب کنار یکدگر، بنشسته آل مصطفی
فردا پریشان جمعشان، چون قلب زهرا می شود

امشب بود بر پا اگر، این خیمه ی خون خدا
فردا به دست دشمنان، بر کنده از جا می‌شود

امشب صدای خواندن قرآن به گوش آید ولی
فردا صدای الامان، زین دشت بر پا می شود

امشب کنار مادرش، لب تشنه اصغر خفته است
فردا خدایا بسترش، آغوش صحرا می شود

امشب که جمع کودکان، در خواب ناز آسوده اند
فردا به زیر خارها، گمگشته پیدا می شود

امشب رقیه حلقه زرین اگر دارد به گوش
فردا دریغ این گوشوار از گوش او وا می شود

امشب به خیل تشنگان، عباس باشد پاسبان
فردا کنار علقمه، بی دست، سقا می شود

امشب که قاسم زینت گلزار آل مصطفی است
فردا ز مرکب سرنگون، این سرو رعنا می شود

امشب بود جای علی، آغوش گرم مادرش
فردا چو گل ها پیکرش، پا مال اعدا می شود

امشب گرفته در میان، اصحاب، ثار الله را
فردا عزیز فاطمه، بی یار و تنها می شود

امشب به دست شاه دین، باشد سلیمانی نگین
فردا به دست ساربان، این حلقه یغما می شود

امشب سر سرّ خدا، بر دامن زینب بود
فردا انیس خولی و دیر نصاری می شود

ترسم زمین و آسمان، زیر و زبر گردد حسان
فردا اسارت نامه ی زینب چو اجرا می شود

و سال ۱۳۹۰ آخرین حضور مرحوم حسان در دیدار شعرای آئینی با رهبر انقلاب و شعرخوانی در محضر رهبری بود که در ادامه فیلم آن را مشاهده می‌کنید:

(دانلود از اینجا - save link as)

**مراسم تشییع پیکر مرثیه سرای اهل بیت(ع)، حبیب‌الله چایچیان، فردا (جمعه) ساعت ۸ صبح از روبروی بیمارستان شهدای تجریش برگزار خواهد شد.