به گزارش مشرق، نشنال اینترست در گزارشی، توانمندی های اخیر روسیه درجنگ الکترونیک را بررسی و آن را با توانمندی های ایالات متحده در همین زمینه، مقایسه کرده است. این پایگاه می نویسد: بر ارتش ایالات متحده روشن است که تجهیزات روسیه در جنگ الکترونیک از نمونه های غربی، پیشی گرفته است.

صنایع نظامی روسیه آخرین دستاورد های خود را در نمایشگاه نظامی ۲۰۱۷ در معرض دید بازدیدکنندگان قرار داد. در این رویداد بین المللی که خارج از مسکو برگزار شد، صدها سامانه زمینی، هوایی و دریایی به نمایش درآمد و صدها هزار نفر از آن استقبال کردند. نقطه ی عطف این رویداد مهم، امضای قراردادهایی به ارزش نزدیک به ۱۷۰ میلیارد روبل (۳ میلیارد دلار) از جانب روسیه بود.

از جمله مهمترین اتفاقات صنعت دفاعی روسیه، تحویل آخرین سامانه های جنگ الکترونیک به نام های Vitebsk , Krasuha و Moskva به ارتش بود.

روزنامه روسی Svobodnaya Pressa تحلیلی از توانمندی های روسیه درجنگ الکترونیک منتشر کرد. این مقاله اشاره دارد که این برتری علاوه بر بعد کیفی، کمی نیز هست. طی دهه ی گذشته بیش از دوازده سامانه، تحت آزمایش و ارزیابی قرار گرفته اند. سامانه هایی چون: Borisoglebsk-، Algurit، Rtut-BM ، Infauna ، Krasuha-۴، Moskva-۱ Parodist، Magnyi-REB،less ، Magnyi-REB، Pole-۲۱، Leer-۳، Lesochek، Less، Hibini و Vitebsk.

در میان موارد ذکر شده، سامانه هایی وجود دارند که جهت نبرد های کوتاه برد و متمرکز طراحی شده اند. سامانه هایی که وظیفه ی حفاظت از هواپیما ها، کشتی ها و سربازان در یک منطقه خاص را بر عهده دارند. این سامانه ها همچنین شامل تجهیزاتی اند که می توانند چاشنی های انفجاری بمب های دست ساز[۱] و دیگر دستگاه ها را خنثی کنند.

از طرفی همچنین سامانه های قدرتمند «Krasuha-۴» و «Moskva-۱» برای مناطق عملیاتی گسترده در نظر گرفته شده اند.

این مقاله یادآور می شود که دو سامانه مذکور بر اساس اصولی ساخته شده اند که پیشتر در مهندسی رادیویی استفاده نشده است. بر این اساس برای ایجاد اختلال در سیگنال های رادیویی دشمن، دیگر نیازی نیست مجموعه ای از آنتن های رادیویی قدرتمند بکار گرفته شود.

امروزه روش های نوینِ تشخیص و پردازش اجازه می دهد که این سامانه ها یک کپی دقیق از سیگنال های دشمن را دریافت و با تغییر پارامترهای لازم بجای تولید سیگنال آنالوگ به آنها واکنش نشان دهد. بنابر این روش، «یک سیگنال اشتباه و مغشوش به دشمن بازگردانده می شود». این نوع مقابله به «دخالت بدون انرژی» موسوم است.

Moskva-۱

بر اساس اعلام روزنامه Svobodnaya Pressa، سامانه  Moskva-توسط گروه (Radio-Electron Technologies Group) KRET توسعه یافته است. این سامانه به ما اطلاعاتی راجع به منابع الکترومغناطیس در شعاع ۴۰۰ کیلومتری (شامل هواپیما ها، موشک های انفجاری، سامانه های دفاع هوایی متحرک و ثابت، فرستنده های رادیویی و دیگر اشیائی که از خود امواج رادیویی ساطع می کنند) می دهد.

این سیگنال ها بر اساس منابعشان تجزیه، تحلیل و طبقه بندی می شوند. در صورت حمله ای گسترده علیه دشمن، این اطلاعات به ۹ سامانه ی جنگی الکترونیک منتقل می شود که اهدافشان را «کور» کرده و در آنها تداخل ایجاد می کنند؛ این اطلاعات همچنین به نیروی هوایی روسیه ارسال می شود.

این مقاله اشاره دارد که مشخصات و جزئیات فنی و عملکردی این سامانه محرمانه است. با این حال، در صورت حمله ی گسترده ی دشمن، «Moskva-۱» به جمع آوری اطلاعاتی در خصوص تمامی اهداف دشمن برای شناسایی، ردیابی و تعیین هدف آنها کمک خواهد کرد. این اطلاعات برای سامانه های جنگ الکترونیکی بشدت مفید اند، زیرا این گیرنده ها اطلاعاتی در مورد فن آوری های دشمن در اختیار قرار می دهد تا به راحتی در تجهیزات الکترونیک آنها اختلال ایجاد شود.

داده های سامانه «Moskva-۱» برای سامانه های موشک ضد هوایی نیز مفید است. از جمله آخرین مجموعه از S-۴۰۰ که دارای شعاع تشخیصی مشابه «Moskva-۱» است. این مقاله توضیح می دهد که در صورت حمله ی دشمن، سامانه ی S-۴۰۰ «شی» را دیده و سرعت و جهت پرواز آن را تعیین می کند؛ در مقابل، «Moskva-۱» تشخیص می دهد که آیا شی مورد نظر موشک است یا یک هواپیما؛ همچنین نوع آنها را تعیین و در نتیجه رهگیری آنرا را تسهیل می کند.

تا همین اواخر، پیاده سازی یک سامانه با چنین قابلیت هایی روی یک شاسی سه چرخ غیرممکن بود. این موفقیت در سایه ی انتقال از فناوری آنالوگ به دیجیتال به ثمر نشسته است. به لطف این تغییر، قدرت محاسباتی به طور قابل ملاحظه ای افزایش یافته و حجم بیشتری از اطلاعاتِ گرفته شده از آنتن ها غربال می شود. این بهبود محاسباتی، امکان استفاده از الگوریتم های پیشرفته تر برای پردازش داده ها را فراهم آورده است.

Krasuha-۴

همچنین این روزنامه یادآور می شود که سامانه Krasuha-۴، بر اساس فن آوری دیجیتال و برای دفاع از پست های فرماندهی، تاسیسات نظامی، صنعتی و اداری طراحی شده است.

این سامانه عملکرد اهداف ثابت و متحرکِ الکترونیک را به وسیله ی ایجاد تداخل در آنها متوقف می کند تا بتواند در منطقه ی عملیاتی سیگنال های دوست را از دشمن تشخیص دهد. ساز و کاری که از آن به عملیات «هوشمند» نام می برند.

این سامانه نه تنها قادر است هواپیماهای جنگنده یا بمب افکن های دشمن را کور کند، بلکه رادار های زمینی، هواپیماهای آواکس[۲] و حتی ماهواره های جاسوسی را هم تحت تأثیر قرار می دهد؛ چرا که برد  افقی و عمودی آن به ۳۰۰ کیلومتر می رسد. این سامانه همچنین قادر به مقابله با هواپیماها و سیستم های بدون سرنشین دشمن است.

پیچیدگی سامانه ی Krasuha زمانی مشخص می شود که به زمان صرف شده برای توسعه ی آن از ۱۹۹۵  تا ۲۰۱۲ توجه کنیم. این سیستم نسبتاً جمع و جور بوده و برای انتقال سریع تر و راحتتر، می تواند بر روی شاسی دو چرخ سوار شود.

در سال ۲۰۱۵،Krasuha-۴  در پایگاه نظامی حمیمیم در سوریه مستقر شد. در جریان حمله به پایگاه هوایی ارتش سوریه با موشک های تاماهاوک [۳]، گزارش های مختلف رسانه ای نشان داد که Krasuha برخی از این موشک ها را کور کرده است.  منتقدان قاطعانه این اتفاق را رد می کنند، زیرا موقعیت جغرافیایی و هدفگیری تاماهاوک بر اساس رادار نبوده که توسط Krasuha مختل شود؛ بلکه یک سامانه الکترونیک-اپتیکی با ماتریس دقیق است. اما این مقاله اشاره دارد که هدفگیری این موشک ها دارای گره های الکترونیکی است که ممکن است توسط Krasuha آسیب دیده شوند.

سامانه های جنگ الکترونیک در تمرینات نظامی متعددی در روسیه شرکت کردند که در طی آن حملات بمب افکن های سوخو-۲۴ [۴]و نیز هواپیمای جدید سوخو-۳۴[۵] به عنوان دشمن فرضی نتوانستند اهداف خود را در محدوده ی سامانه Krasuha پیدا کرده بنابراین بدون اتمام عملیات به پایگاه بازگشتند.

Vitbesk

سومین تکنولوژی مذکور در این مقاله ، «Vitbesk» یک سامانه دفاعی سوار شده روی هلیکوپترهای ام آی-۸[۶]بوده که برای حفاظت آنها از موشک های «مَن پادس[۷]» طراحی شده است. این سامانه همچنین از هواپیما و هلیکوپترهایی که در ارتفاع پایین عمل می کنند، ازخطر موشک های زمین به هوای سینگر[۸] محافظت می کنند. این سامانه شامل دستگاه تشخیص جهت مادون قرمز و ماوراء بنفش برای راکت ها ، تجهیزات تشخیص لیزر و رادار، یک ایستگاه مهار نوری-الکترونیک، یک ایستگاه پارازیت راداری و یک دستگاه تشخیصِ اهداف اشتباه است؛ به عبارت دیگر «دفاع در برابر انواع مداخلات راداری، حرارتی، لیزری و نوری-الکترونیک.»

ارتش روسیه در حال کار بر روی یک سری سامانه های جنگ الکترونیک است که قادر به واکنش سریع و موثر در برابر سامانه های پیشرفته ی بدون سرنشین[۹] غربی باشند. یکی از این فناوری ها که اخیراً اعلام شده، «ریپلِنت» (دافع) نام دارد که برای کشف و خنثی ساختن هواپیماهای بدون سرنشین در محدوده ی ۳۵ کیلومتری بکار می رود. توسعه دهندگان روسی ادعا می کنند که «این سامانه قادر به شناسایی هواپیماهای بدون سرنشین کوچک در طول روز و شب، در هوای بد و حتی در چالش برانگیزترین شرایط در قطب شمال در دمای پایین تر از منفی ۴۵ درجه و بادهای قوی است.»

برای کسب بیشترین توان دفاعی در مقابل دسته ای پرتعداد از هواپیماهای کوچک بدون سرنشین–حوزه ی عمده ی تمرکزِ توسعه دهندگان نظامی آمریکا- سامانه ی «ریپلنت» به شکل قابل حمل در دسترس خواهد بود که می تواند توسط چند نفر حمل و سریعاً در موضع خود قرار داده شود.

استقرار و بکارگیری روسیه از چنین سامانه های متنوعی، نشانه ی خوبی برای نیروهای آمریکایی و ناتو که در طی چند سال گذشته نگرانی هایی را از چنین پیشرفت هایی ابراز کرده اند، نیست.

در سال ۲۰۱۶، ژنرال بردیلو از نیروی هوایی آمریکا اذعان کرد که پنتاگون در طی دو دهه گذشته در موضوع جنگ الکترونیک غفلت کرده و به کرملین اجازه ی پیشرفت در این زمینه داده است. ژنرال بن هادز، فرمانده ارتش ایالات متحده در اروپا، پیشرفت های روسیه در جنگ الکترونیک در سوریه را «ناگوار» توصیف کرده است.

ژنرال جنرال ادوارد کاردون در سال ۲۰۱۵، زمانی که روسیه شروع به گسترش فعالیت در سوریه کرد، اعلام داشت ایالات متحده همگام با افزایش تهدیدات، در جنگ الکترونیک، پیشرفتی نداشته است. در همین سال، برای ارتش آمریکا مشخص شد که سرمایه گذاری روسیه در جنگ الکترونیک ممکن است از غرب پیشی گرفته باشد. جفری چرچ، فرمانده بخش جنگ الکترونیک ارتش ایالات متحده، خاطر نشان کرد که نیروهای روسی دارای شرکت ها، گردان ها و تیپ هایی با تجهیزات خاص و زنجیره های فرماندهی است که به جنگ الکترونیک اختصاص داده شده اند.

در این اواخر، ارتش آمریکا اطمینان حاصل کرده که فناوری و ظرفیت مقابله با پیشرفت های روسیه را دارد. اکنون وزرات دفاع آمریکا در حال ارزیابیِ امکان تعیینِ امواج الکترومغناطیس به عنوان حوزه ی جدیدی از جنگ علاوه بر حوزه های هوا، دریا و زمین است. ارتش آمریکا خواهان این است که پهپاد های برد بلند به قابلیت جنگ الکترونیک مجهز شوند. 

لازم به ذکر است که یکی از پیشرفت های اخیر روسیه در حوزه ی جنگ الکترونیک، پهپادهای دو یا سه نفره ی «اورلان-۱۰» است که قابلیت پارازیت روی تلفن های همراه را به عنوان بخشی از سامانه ی «لیر-۳» فراهم میکند. بدون تردید آمریکا این سامانه را زمانی که در شرق اوکراین و سوریه استفاده می شد، تحت نظر داشته است.

اگر چه در حال حاضر گام های مهمی برداشته شده ، اما تنوع گسترده و ماهیت پیشرفته ی توانایی های روسیه در جنگ الکترونیک ممکن است به دلیل فقدان توجه و منابع اختصاصی، به چالشی جدی برای نیروهای آمریکایی و ناتو تبدیل شود.

در هنگام استفاده ی روسیه از این جنگ افزارها در سوریه و همچنین اوکراین، ناظران غربی این فرصت را دارند که آن را در رزمایش «زاپاد-۲۰۱۷»[۱۰] ببینند.

بنا به گفته ی این روزنامه، برآورد متخصصان نظامی بر این است که قابلیت های جنگ الکترونیک توانایی نیروهای زمینی را تا ۲ برابر افزایش و تلفات هوایی را تا ۶ برابر کاهش می دهد. با چنین روندی تنور این رقابت طی سال های آتی داغ تر خواهد شد. 

پی نوشت ها:

[۱].   improvised explosive device (IED)

[۲]       AWACS

[۳]     Tomahawk

[۴]       Su-۲۴

[۵]     Su-۳۴

[۶]     Mi-۸

[۷]    MANPADS

[۸]    Singer

[۹]     Unmanned

[۱۰]    Zapad-۲۰۱۷ : رزمایش مشترک نظامی روسیه و بلاروس

 این مطلب، صرفاً جهت اطلاعِ مخاطبان، نخبگان، اساتید، دانشجویان، تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران ترجمه شده و الزاماً منعکس‌کننده‌ی مواضع و دیدگاه‌های اندیشکده راهبردی نیست.

 

 
پیوند وبگاه اصلی:
http://nationalinterest.org/feature/america-getting-outclassed-by-russian-electronic-warfare-۲۲۳۸۰

منبع: پایگاه تبیین